Araştırma Kapsamında Verileri Kullanılan Yatırımcıların Demografik

Verileri araştırma kapsamına alınan yatırımcıların belirlenmesinde tesadüfi örneklem yöntemi kullanılmıştır. Bu nedenle, çalışma sonucunda ortaya çıkan İMKB yatırımcı profilinin, konuyla ilgili daha önce yapılan çalışmaların sonuçlarıyla genel olarak uyumlu olduğu görülmüştür. Yatırımcıların cinsiyete göre dağılımı tablo 9’da gösterilmiştir. Buna göre yatırımcıların % 85’i erkek, % 15’i ise kadınlardan oluşmaktadır. Döm (2003) tarafından yapılan çalışmanın bulgularına göre, yatırımcıların % 82,3’ünü erkek yatırımcılar oluştururken % 17,7’sini ise kadın yatırımcılar oluşturmaktadır. Ede (2007)’nin yaptığı çalışmada erkek yatırımcıların oranı % 79,6 iken, kadın yatırımcıların oranı % 20,4 olarak tespit edilmiştir. Aynı şekilde Doğukanlı ve Önal (2000) tarafından yapılan çalışmada da yatırımcıların büyük bir bölümünün erkeklerden (%91) oluştuğu görülmüştür.

Tablo 9: Yatırımcıların Cinsiyete Göre Dağılımı

Cinsiyet Frekans Yüzde Dağılım

Erkek 26 0,84

Kadın 5 0,16

Toplam 31 100,0

Türkiye’de olduğu gibi, finansal piyasalarda ağırlıklı olarak erkeklerin faaliyet göstermesi dünya genelinde de söz konusudur. Kadın yatırımcıların erkek yatırımcılara göre genel olarak daha ihtiyatlı olduğu göz önünde bulundurulduğunda, finansal

119

piyasalarda kadın yatırımcıların payının artmasının bölgesel ve küresel risk iştahı açısından önemli sonuçlar doğuracağı açıktır. Bunun birlikte artan yatırımcı sayısının sonucu olarak piyasaların genişliği ve derinliği artacaktır.

Yatırımcıların yaş durumlarına göre dağılımı tablo 10’da, eğitim durumlarına göre dağılımı ise tablo 11’de gösterilmiştir. Buna göre yatırımcıların % 49’u 26-40 yaş grubu arasında iken, % 51’i 41-55 yaş grubu arasındadır. Döm (2003) ve Doğukanlı ve Önal (200)’ın yaptıkları çalışmalarda bu oranlar sırasıyla 26-40 yaş grubu için % 63’e - % 63 iken, 41-55 yaş grubunda % 34’e % 15 olarak bulunmuştur. Ede (2007)’nin yaptığı çalışmada 26-40 yaş grubuna dahil yatırımcıların oranı % 62,4, 41 ve üzeri yaş grubuna dahil yatırımcıların oranı ise % 22,2 olarak bulunmuştur.

Tablo 10: Yatırımcıların Yaş Durumlarına Göre Dağılımı

Yaş Frekans Yüzde Dağılım

26-40 15 0,48

41-55 16 0,52

Toplam 31 100,0

Tablo 11: Yatırımcıların Eğitim Durumlarına Göre Dağılımı

Eğitim Durumu Frekans Yüzde Dağılım

İlkokul - 00,0

Lise 14 0,45

Lisans 13 0,44

Lisansüstü 5 0,11

Toplam 31 100,0

Tablo 11’e göre ilkokul mezunu yatırımcı bulunmamaktadır. Lise mezunu yatırımcılar % 45, lisans mezunu yatırımcılar % 44 ve lisansüstü eğitim almış yatırımcılar ise % 11 paya sahiptir. Döm (2003)’ün yaptığı çalışmada ilkokul mezunu yatırımcıların oranı % 3,7 iken, bu oran Doğukanlı ve Önal (2000)’ın yaptıkları çalışmada %13,1

120

bulunmuştur. Yatırımcıların % 45’inin lise mezunu, % 44’ünün lisans mezunu ve % 11’inin ise lisansüstü (master, doktora) mezunu oldukları görülmüştür. Döm (2003) ve Doğukanlı ve Önal’ın yaptıkları çalışmalarda, lise mezunu yatırımcıların oranı ortalama % 30 seviyelerinde, lisans ve lisansüstü dereceye sahip yatırımcıların oranı ise sırasıyla % 59,9’a - % 45,3 olarak bulunmuştur. Yatırımcıların medeni durumlarına göre dağılımı tablo 12’de gösterilmiştir. Buna göre yatırımcıların % 90’ı evli iken % 10’u bekardır. Evli yatırımcıların yüksek ağırlığa sahip olduğu görülmektedir. Ede (2007)’nin yaptığı çalışmada yatırımcıların % 52,1’inin evli, % 47,9’unun ise bekar olduğu tespit edilmiştir.

Tablo 12: Yatırımcıların Medeni Durumlarına Göre Dağılımı

Medeni Durum Frekans Yüzde Dağılım

Evli 28 0,90

Bekar 3 0,10

Toplam 31 100,0

Yatırımcıların meslek gruplarına göre dağılımı tablo 13’te gösterilmiştir.

Tablo 13: Yatırımcıların Meslek Gruplarına Göre Dağılımı

Meslek Grubu Frekans Yüzde Dağılım

Memur 3 0,10 Emekli 3 0,10 Ev Hanımı 1 0,02 İşçi 7 0,21 Uzman 16 0,55 Serbest Meslek 1 0,02 Toplam 31 100,0

121

Buna göre yönetici, bankacı, mühendis, öğretmen, avukat, hakim, akademisyen gibi belli bir uzmanlık gerektiren mesleklere sahip olan yatırımcıların oranı % 55 bulunmuştur. Daha sonra % 7 ile kamu veya özel sektörde işçi olarak çalışan yatırımcılar gelmektedir. Memur ve emeklilerin oranı ise % 3’tür. Ev hanımlarının ve serbest meslek sahibi olanların oranı ise % 2 olarak bulunmuştur.

İMKB’da gelir düzeyi nispeten daha yüksek olan uzman kategorisindeki yatırımcıların ağırlıkta olduğu görülmektedir. Kuşkusuz bu durumda, yüksek gelir gruplarına dahil yatırımcıların marjinal tasarruf eğilimlerinin potansiyel olarak yüksek olmasının rolü büyüktür. Bununla birlikte finansal piyasaların derinleşmesi, genişlemesi ve likiditesinin artması açısından daha düşük gelir gruplarına mensup grupların finansal piyasalara çekilmesi önem arzetmektedir.

Yatırımcıların sahip oldukları çocuk sayılarına göre dağılımı tablo 14’de gösterilmiştir. Buna göre % 42’lik oranla bir çocuğa sahip yatırımcılar ağırlıktadır. İki çocuğa sahip yatırımcıların oranı ise % 35’dir. Çocuk sahibi olmayan yatırımcıların oranı % 14 iken, üç çocuk sahibi olan yatırımcıların oranı % 9’dur.

Tablo 14: Yatırımcıların Sahip Oldukları Çocuk Sayılarına Göre Dağılımı

Sahip Olunan Çocuk Sayısı Frekans Yüzde Dağılım

0 4 0,14

1 13 0,42

2 11 0,35

3 3 0,09

Toplam 31 100,0

Son olarak yatırımcıların aylık gelir durumlarına göre dağılımları tablo 15’de gösterilmiştir. Buna göre yatırımcıların % 46’sı gibi önemli bir oranı 1.501-3.000 TL arası aylık gelir elde etmekte iken, % 26’lık bir bölümü ise 3.001-6.000 TL arası aylık gelir elde etmektedir. Aylık 6.000 TL’nin üzerinde gelir elde eden yatırımcıların oranı % 15’dir. Yatırımcıların % 13’lük bölümü ise aylık en fazla 1.500 TL gelir elde

122

etmektedir. Bu bilgilerden hareketle İMKB’da daha çok alt orta gelir grubuna mensup bireysel yatırımcıların ağırlıklı olarak işlem yaptıklarını söyleyebiliriz.

Tablo 15: Yatırımcıların Aylık Gelir Durumlarına Göre Dağılımı

Aylık Gelir Durumu (TL) Frekans Yüzde Dağılım

0 - 1.500 4 0,13 1.501 - 3.000 13 0,46 3.001 - 6.000 8 0,26 6.001 – 10.000 4 0,11 10.000 - 2 0,04 Toplam 31 100,0

4.3.2. Çeşitli Sosyo-Ekonomik Ve Demografik Özelliklere Sahip Gruplar Arasında