Araştırma bölgesinin hayvansal üretimi

2006 yılı itibarıyla Konya’da 424.568 ton süt, 28.511 ton et ve 138.325 adet de deri üretimi büyükbaş hayvanlardan sağlanmıştır.

Çumra’da 1991 yılında büyükbaş hayvanlardan elde edilen süt miktarı 19.145 ton olup, 2002 yılına kadar hayvan sayısı azalmasına rağmen süt üretiminde artma meydana gelmiştir. 2002 yılında hayvan sayısının çok azalmasıyla birlikte süt üretimi de azalmış sonraki yıllar yine artmıştır. Bu durum sığır varlığı içindeki kültür ırkı sığır sayısının artmasıyla açıklanabilir. Yerli ırkların miktarı azalmış kültür ve melezlerinin sayısı artmış, bu da hayvan sayısının azalmasına rağmen üretim artışıyla kendini göstermiştir. Üretilen toplam süt miktarı 2006 yılında 26.400 tona kadar çıkmıştır. Seçilmiş bazı yıllar itibarıyla Çumra’nın Büyükbaş hayvansal ürün üretim miktarları Çizelge 4.18’da verilmiştir.

Çumra için yapılan tespitlerin Konya için de geçerli olduğu söylenebilir. Zira benzer durum Konya’da da gerçekleşmiştir. 2002 yılına kadar büyükbaş hayvanlardan sağlanan ürünlerde artış olmuş, 2002 yılında hayvan sayısının azalmasına bağlı olarak elde edilen ürün miktarı da azalmış, daha sonra tekrar artmıştır. 1991 yılında 325.000 ton olan süt üretimi 2006 yılında 425.000 tona çıkmıştır. Aynı yıllarda et üretimi 11.000 tondan 28.500 tona çıkmıştır. Deri ise 76.000 adetten 138.000 adete çıkmıştır. Đncelenen tüm yılların ortalamasına göre Konya ile mukayese edildiğinde Çumra’da üretilen süt Konya’nın % 4.95’lik bir kısmını oluşturmaktadır. Bu oranlar et ve deri için % 1.24 ve % 1.77’dir. 2006 yılı verilerine göre Çumra da Büyükbaş hayvan başına süt verimi 3.387 kg iken bu değer Konya için 3.107 kg olarak gerçekleşmiştir. Bu değerler Türkiye ortalamasının üstünde olmasına rağmen yeterli değildir. Yine büyükbaşlardan elde edilen karkas Çumra için 215 kg, Konya için 226 kg olarak gerçekleşmiş, elde edilen bu değerlerde Türkiye ortalamasının üstündedir.

Çizelge 4.18. Seçilmiş Bazı Yıllar Đtibarıyla Çumra’nın Büyükbaş Hayvansal Ürün Üretim Miktarları

Yıl Süt (Ton) Kesilen

(Adet) Et (Ton) Deri (Adet)

1991 19.145 15.071 2.127 16.578 1995 23.932 919 157 1010 2000 19.019 682 143 740 2002 13.567 104 25 107 2003 9.269 78 14 78 2004 18.927 158 37 170 2005 19.167 153 33 166 2006 26.400 51 11 54 Kaynak: Anonim, 2008/b.

Yıllar itibarıyla Çumra’nın küçükbaş hayvansal ürün üretim miktarları Çizelge 4.19.’de verilmiştir.

Konya’da 2006 yılında küçükbaşlardan 63.490 ton süt, 6.035 ton et ve 334.097 adet deri üretimi gerçekleşmiştir. Küçükbaş hayvan varlığındaki azalmaya karşılık elde edilen ürünler bakımından çok fazla bir değişim görülmemiştir. Zira 1991 yılında 64.000 ton olan süt üretimi 2006 yılında 63.500 ton civarında gerçekleşmiş, 7.000 ton olan et üretimi 2006 yılında 6.000 ton civarına gerilemiştir. Deri üretimi yaklaşık 500.000 adetken 330.000 civarına, yün, kıl, tiftik üretimi ise 4.700 tondan 3.000 ton civarına gerilemiştir. Hayvan sayısındaki azalma dikkate alındığında bu düşüşler normal karşılanmalıdır. Buna karşılık süt ve et üretiminde çok fazla düşüşün olmaması daha bilinçli bir yetiştiriciliğin göstergesi kabul edilebilir.

Çumra’da 1991 yılında 3.600 ton olan süt üretimi 2006 yılında 3.300 ton civarında gerçekleşmiştir. Et üretiminde önemli bir azalma meydana gelmiş ve 77 tondan 11 tona kadar gerilemiştir. Buna bağlı olarak ta deri üretiminde de önemli azalma gerçekleşmiştir. Yine yün, kıl ve tiftik üretiminde de önemli azalmalar olmuş 1991 yılında 265 ton olan üretim 2006 yılında 102 tona gerilemiştir. Đncelenen tüm yılların ortalaması olarak Konya ile mukayese edildiğinde üretilen sütün yaklaşık % 5.75’i oranında Çumra’da üretim gerçekleşmiştir. Et üretimi bakımından çok fazla bir üretim söz konusu olmayıp ancak % 0.5’lik bir oran gerçekleşmiştir. Yine üretilen yün, kıl ve tiftik oranı ise ancak Konya’nın % 5’lik bir kısmını oluşturmuştur. Küçükbaş hayvanlardan elde edilen süt miktarı Konya ve Çumra için sırasıyla 78 kg/hayvan ve 79.7 kg/hayvan, karkas miktarı da 19.6 kg/hayvan ve 23.7 kg/hayvan olarak gerçekleşmiştir. Elde edilen bu değerler Türkiye ortalamasının üzerindedir.

Çumra’nın bal üretimi 1991 yılında 31 ton iken 2006 yılında 94 tona kadar çıkmıştır. Bal mumu üretiminde çok fazla bir değişim olmamıştır. Bu üretim miktarı Çumra’nın vejetasyonunun bal üretimine uygun olduğunu göstermektedir. Konya’da bal üretimi hemen hemen yıllar itibarıyla sabit bir şekilde seyretmiştir. 1991 yılında 1.836 ton olan bal üretimi 2006 yılında 1.688 ton olarak gerçekleşmiştir. Son yıllarda yaşanan kuraklık bal üretimine yansımış vejetasyona bağlı olarak bal üretiminde az da olsa bir düşüş yaşanmıştır. Bal mumu üretiminde de buna bağlı olarak bir gerileme yaşanmıştır.

Đncelenen tüm yılların ortalaması olarak Çumra’nın bal üretimi yaklaşık Konya’da üretilen balın % 2,8’ini oluşturmaktadır. Yine balmumu üretimi de yaklaşık % 1’lik bir kısmı oluşturmaktadır. Bu yönüyle Çumra’nın arıcılık üretimine daha fazla önem vermesi gerektiği söylenebilir. 2006 yılı verileri dikkate alındığında kovan başına bal ve balmumu üretiminin Konya ve Çumra için 14,9 kg/kovan ve 17 kg/kovan bal be 0.59 kg/kovan ve 0.54 kg/kovan balmumu olarak gerçekleşmiştir. Yine bu değerler Türkiye ortalamasına yakındır.

Çizelge 4.19. Yıllar Đtibarıyla Çumra’nın Küçükbaş Hayvansal Ürün Üretim Miktarları

Yıl Süt (ton) Kesilen (baş) Et (ton) Deri (adet) Kırkılan (baş) Yün, Kıl, Tiftik (ton) 1991 3.600 4.719 77 5.114 186.100 265 1995 3.107 1.857 39 2.015 139.575 197 2000 2.598 2.439 54 2.512 122.950 173 2002 1.780 751 18 751 89.030 127 2003 3.503 552 13 552 84.500 134 2004 3.060 377 8 377 85.890 137 2005 2.668 384 9 384 74.731 119 2006 3.329 463 11 463 64.500 102 Kaynak: Anonim, 2008/b

Toplam 41 köye sahip Çumra’ da 8 köyde ticari kanatlı hayvan yetiştiriciliği yapılmakta ve mevcut potansiyeli bu köyler oluşturmaktadır. Özellikle kanatlı hayvan yetiştiriciliğinde ve yumurtacılık sektöründe Konya’nın önde gelen ilçelerinden biri konumundadır.

Konya Đli yumurtacı tavuk kapasitesinin %13.47’ sini, yumurta üretiminin %12.78’ ini, Türkiye toplam yumurtacı tavuk kapasitesinin yaklaşık %2,34’ ünü, Türkiye toplam yumurta üretiminin %2.64’ ünü Çumra ilçesi oluşturmaktadır.

Çizelge 4.20. Çumra Đlçesi Köylerinin Mevcut Kanatlı Hayvan Sayıları ve Üretilen Yumurta Sayıları

Köy Kanatlı Hayvan Sayısı Üretilen Yumurta Sayısı

Alibeyhüyüğü 140.000 34.344.000 Avdul 130.000 31.890.400 Dinlendik 10.000 2.453.110 Güvercinlik 15.000 3.679.660 Đçeriçumra 145.000 35.570.070 Yenisu 280.000 68.687.330 Kuzucu 100.000 24.531.430 Ürünlü 14.000 3.434.000 Merkez 115.000 28.210.000 Toplam 949.000 232.800.000 Kaynak: Anonim 2008/b.