AĢağıda aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki oyuncak sayısının cinsiyete göre dağılımına ait bulgular ve yorum yer almaktadır.
Tablo 2. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına Bağlı Kurumlarda Kalan Ġlkokul Öğrencilerinin Yaptıkları Resimlerdeki Oyuncak Sayısının Cinsiyete Göre Dağılımları Cinsiyet Kız Erkek Toplam n % n % n % Oyuncak Sayısı Bir oyuncak 17 65 7 27,5 24 46 Ġki oyuncak 6 23 5 19 11 21 Üç oyuncak 3 12 10 38 13 25 Dört oyuncak ve üstü - - 4 15,5 4 8 Toplam 26 100 26 100 52 100 Ki-Kare=5,765 Sd=2 ; p=0,018<0,05
Tablo 2 incelendiğinde, cinsiyet ile öğrencilerin resimlerinde çizdikleri oyuncak sayısı arasında Ki-Kare testi sonucunda anlamlı bir iliĢkinin olduğu belirlenmiĢtir (p<0,05). Kızlar daha çok “bir
oyuncak” çizerken, erkekler daha çok %53‟ü “üç ve üstü sayıda oyuncak” oranında çizmiĢlerdir. Kız çocuklarının %65‟i genelde bir tane oyuncak çizmelerinin nedeni olarak çizimlerindeki nesnelerin üzerinde daha fazla düĢünüp, ayrıntılarına ve süslemelerine daha fazla zaman ayırmaları nedeniyle resimlerinde yalnızca bir oyuncak üstünde odaklanmalarına yol açmıĢ olabileceği söylenebilir. Erkekler ise daha çok üç ve dört oyuncak çizmiĢlerdir.
4.2. Alt Amaca Ait Bulgular ve Yorum
AĢağıda aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki oyuncak türleri cinsiyete göre dağılımına ait bulgular ve yorum yer almaktadır.
Tablo 3. Aile Ve Sosyal Politikalar Bakanlığına Bağlı Kurumlarda Kalan Ġlkokul Öğrencilerinin Yaptıkları Resimlerdeki Oyuncak Türleri Cinsiyete Göre Dağılımları Cinsiyet Kız Erkek Toplam n % n % n % Oyuncak Türleri Araba - - 16 61,5 16 31 Bebek 15 57 - - 15 29 Uçurtma 3 11,5 4 15 7 13 Hayvan - - 3 11,5 3 6 Top - - 1 4 1 2 Tabanca - - 1 4 1 2 Ev eĢyası 8 30,5 1 4 9 17 Toplam 26 100 26 100 52 100
Tablo 3 incelendiğinde kız öğrencilerin %57 si oyuncaklardan bebek, 51,5‟i uçurtma ve %8‟i ise ev eĢyaları ile ilgili oyuncak çizmiĢtir. Erkek öğrencilerin ise %61,5‟i araba, %15 uçurtma, %11,5‟i hayvan, %4‟ü top ve % 4‟ü tabanca çizmiĢtir.
4.3. Alt Amaca Ait Bulgular ve Yorum
AĢağıda aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki oyuncakla oynanan yer cinsiyete göre dağılımına ait bulgular ve yorum yer almaktadır.
Tablo 4. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına Bağlı Kurumlarda Kalan Ġlkokul Öğrencilerinin Yaptıkları Resimlerdeki Oyuncakla Oynanan Yer Cinsiyete Göre Dağılımları Cinsiyet Kız Erkek Toplam n % n % n % Oyuncak ile oynanan yer Yurtta 13 50 8 31 21 41 Evde 9 34 7 27 16 30 DıĢarıda 3 12 10 39 13 25 Diğer 1 4 1 3 2 4 Toplam 26 100 26 100 52 100
Tablo 4 incelendiğinde kız öğrencilerin %50‟si oyuncakları ile yurtta, %34‟ü evde, %12‟si dıĢarıda % 1 ise diğer olarak cevap vermiĢlerdir. Erkek öğrencilerin ise %39‟u dıĢarıda, %31‟i yurtta, %27‟i evde ve %2‟si diğer olarak resimlerinde çizmiĢlerdir. Kız öğrencilerin oyuncakları daha çok bebek ve ev eĢyaları olduğu için bulundukları ortam dıĢına çıkmamayı resimlerinde çizmiĢlerdir. Erkek öğrenciler ise daha çok dıĢarıda olmayı resimlerinde çizmiĢlerdir. En sevdiği oyuncaklar araba olduğu için ise mekanın dıĢında oynamayı çizmiĢlerdir.
4.4. Alt Amaca Ait Bulgular ve Yorum
AĢağıda aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki oyuncakla oynarken yanında olan kişi olarak cinsiyete göre dağılımına ait bulgular ve yorumlar yer almaktadır.
Tablo 5. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına Bağlı Kurumlarda Kalan Ġlkokul Öğrencilerinin Yaptıkları Resimlerdeki Oyuncakla Oynarken Yanında Olan KiĢi Olarak Cinsiyete Göre Dağılımları
Cinsiyet Kız Erkek Toplam n % n % n % Oyuncakla Oynarken Yanında Olan KiĢi Anne 18 69 3 12 21 40 Baba 4 15 17 65 21 40 ArkadaĢ 3 12 5 19 8 15 Diğer 1 4 1 4 2 5 Toplam 26 100 26 100 52 100 Ki-Kare=6,732 Sd=2 ; p=0,019<0,05
Tablo 5 incelendiğinde kız öğrencilerin% 69‟u oyuncakları ile oynarken annelerinin yanında olmasını istediklerini resimlerine çizmiĢleridir. Yine kız öğrencilerin %15‟i babalarının, %12‟si arkadaĢlarının yanında olmalarını çizmiĢlerdir. Erkek öğrencilerin ise %65‟i babalarının yanında olmalarını istemiĢlerdir. Yine erkek öğrencilerin % 19‟u arkadaĢlarının, %12‟si annelerinim yanında olmalarını resimlerinde çizmiĢlerdir. Ki-Kare testi sonucunda cinsiyet ile çocukların resimlerinde oyuncakla oynarken yanında olan kiĢi arasında anlamlı bir fark olmuĢtur. Kızlar annelerini erkekler ise babalarını resimlerinde çizmiĢlerdir.
4.5. Alt Amaca Ait Bulgular ve Yorum
AĢağıda aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki oyuncaklardaki renklerin cinsiyete göre dağılımına ait bulgular ve yorum yer almaktadır.
Tablo 6. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına Bağlı Kurumlarda Kalan Ġlkokul Öğrencilerinin Yaptıkları Resimlerdeki Oyuncaklardaki Renkler Cinsiyete Göre Dağılımları Cinsiyet Kız Erkek Toplam n % n % n % Oyuncaklardaki Renkler 3 renk - - - - 4 renk - - - - 5 renk 10 39 14 54 22 42 6 renk ve üstü 16 61 12 46 30 48 Toplam 26 100 26 100 52 100 Ki-Kare=4,345 Sd=1 ; p=0,048>0,05
Tablo 6 incelendiğinde kız ve erkek öğrencilerinin tamamı oyuncaklarını boyadıkları görülmektedir. Kız öğrencilerin %61‟i oyuncaklarda altı renk ve üzeri boya kullanmıĢlardır. Erkek öğrencilerde ise %46‟sı altı ve üzeri renk kullanmıĢladır. Ki-Kare testi sonucunda cinsiyet ile kız ve erkek öğrencilerin resimlerinde oyuncağın boyanma durumu arasında anlamlı bir bağımlılığın olmadığı belirlenmiĢtir (p>0,05). AraĢtırmaya alınan kız ve erkek öğrencilerin resimlerinde çizdikleri figürleri boyadıkları belirlenmiĢtir. Bu nedenle cinsiyetin oyuncağı boyama durumunu değiĢtirmediği söylenebilir.
4.6. Alt Amaca Ait Bulgular ve Yorum
AĢağıda aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki oyuncağın konumu olarak cinsiyete göre dağılımına ait bulgular ve yorum yer almaktadır.
Tablo 7. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına Bağlı Kurumlarda Kalan Ġlkokul Öğrencilerinin Yaptıkları Resimlerdeki Oyuncağın Konumu Olarak Cinsiyete Göre Dağılımları Cinsiyet Kız Erkek Toplam n % n % n % Oyuncağın Konumu Çocuğun yanında 14 54 14 54 28 53 Çocuğun elinde 9 35 9 35 18 35 Çocuğun uzağında 2 8 3 11 5 10 Çocuk yok 1 4 - - 1 2 Toplam 26 100 26 100 52 100 Ki-Kare=9,277 Sd=4 ; p=0,0028<0,05
Tablo 7 incelendiğinde kız ve erkek öğrencilerin %54‟ü oyuncağı yanında, %34‟ü elinde olarak çizmiĢlerdir. Kız ve erkek öğrencilerde genel olarak bakıldığında oyuncağı etrafında görmek istediği söylenebilir. Kız öğrencilerin % 4‟ü resimlerinde kendilerini çizmemiĢlerdir. Yapılan Ki-Kare testi sonucunda cinsiyet ile resimlerdeki çocuğun oyuncağa göre pozisyonu arasında anlamlı bir iliĢkinin olduğu belirlenmiĢtir (p<0,05). Her iki cinsiyete ait çocuklar resimlerde oyuncaklarını yüksek bir oranla kendi yanlarında çizmiĢlerdir. Kız çocukları resimlerinde çizmeyi planladığı asıl konu olan oyuncaklarının üzerinde daha çok durup zaman harcamaları, oyuncaklarını erkeklere göre, daha çok boyamak ve süslemek istemeleri görülmektedir.
4.7. Alt Amaca Ait Bulgular ve Yorum
AĢağıda aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki kullandıkları renklerin dağılımına ait bulgular ve yorumlar yer almaktadır.
Tablo 8. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına Bağlı Kurumlarda Kalan Ġlkokul Öğrencilerinin Yaptıkları Resimlerdeki Kullandıkları Renklerin Dağılımı Renkler Kullanılan Resim Sayısı
n % Siyah 41 78 Beyaz 23 44 Gri 13 25 Kırmızı 32 61 Turuncu 15 28 Sarı 31 59 YeĢil 23 44 Mor 16 32 Mavi 18 34 Lacivert 11 21 Pembe 27 51 Kahverengi 30 57
Tablo 8 incelendiğinde aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin %78‟i yaptıkları resimlerde siyah rengi kullanmıĢtır. Siyah renk bilimsel literatürde hüzün, karamsarlık, tutku, hırs vb. anlamlara gelmektedir. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin genel özellikleri göz önünde alındığında siyah rengi kullanmaları doğal olarak algılanmaktadır. Aileleri parçalanmıĢ çocukların dünyasını oluĢturan oyuncakların renklerinde bile siyah rengi kullanmaları bulundukları ruh halini yansıtmaktadır. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin %61‟i resimlerinde kırmızı renk kullanmıĢlardır. Kırmızı renk isyankar, cesur, heyecanlı vb. anlamlara gelmektedir. Kırmızı rengi daha çok resimlerde erkekler kullanılmıĢtır. Erkeklerin çizimlerinde daha çok arabalarını kırmızıya boyadıkları görülmüĢtür. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin %59‟u resimlerinde sarı renk kullanmıĢlardır. Sarı rengin anlamı güneĢ, mutlu, neĢeli, dost vb. anlamlara gelmektedir.
Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin %57‟si resimlerinde Kahverengi rengi kullanmıĢlardır. Kahverengi yeryüzü, toprak, kararsızlık, Ģüphe anlamlarına gelmektedir. Öğrencilerin dezavantajlı ailelere sahip oldukları göz önüne alındığında sonucu destekler niteliktedir. Öğrencilerin aile yapıları göz önüne alındığında resimlerinde sarı renklere yer vermeleri gelecekten umutla bakabildikleri anlamına gelmektedir. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin %51‟i pembe renk kullanmıĢlardır. Pembe renk saflık, duygusallık, neĢeli, ürkek vb. anlamlara gelmektedir. Resimlerde pembe rengi kızların daha çok kullandığı görülmüĢtür. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin %44‟ü resimlerinde beyaz ve yeĢil renkleri kullanmıĢlardır. YeĢil çevresel, kıskançlık, güven vb. anlamlara gelmektedir. Beyaz ise doğruluğun, dürüstlüğün, açıklığın ve temizliğin rengidir. Bu bağlamda öğrencilerin ailesel ve ruhsal durumları göz önüne alındığında oyuncaklarına saf ve temiz duygularla bağlandıkları söylenebilir. YeĢil rengi kullanmalarının sebebi ise oyuncakları onlar için en büyük güven kaynağı olarak söylenebilir. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin %34‟ü resimlerinde mavi renk kullanmıĢlardır. Mavi renk gökyüzü, su ve denizlerin, aynı zamanda sonsuzluk ve huzurun rengidir. Öğrencilerin mavi rengi kullanmalarının, oyuncaklarında huzur buldukları anlamına geldiği de söylenebilir. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin %28‟i resimlerinde Turuncu rengi kullanmıĢlardır. Turuncu, duyguların, heyecanın rengidir. Ġnsanlardaki sosyalleĢme duygularını harekete geçirir. Öğrencilerin turuncuyu kullanma durumlarının düĢük olduğu öğrencilerin aile yapılarının dezavantajlı olmasıyla doğru orantılı olduğu söylenebilir. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin %25‟i resimlerinde Gri rengi kullanmıĢlardır. Gri renk tarafsızlığı, hareketsizliği, yavaĢlığı ve ciddiyeti temsil eder. Öğrencilerin geliĢimsel durumları göz önüne alındığında çocukluklarını yaĢadığı ve hareketli oldukları anlamı söylenebilir. Oranın düĢük çıkması bu durumu destekler niteliktedir. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin %21‟i resimlerinde Lacivert rengi kullanmıĢlardır. Lacivert sonsuzluğu, otorite ve verimlilik anlamlarına gelmektedir. Lacivert rengin az öğrenci tarafından kullanılması da öğrencilerin parçalanmıĢ ailelere sahip olması ile doğru orantılıdır denilebilir. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin %32‟si resimlerinde Mor rengi kullanmıĢlardır. Mor renk içe kapanıĢ ve melankoli ifade etmektedir. Genellikle resimlerde kızların kullandığı gözlenmiĢtir.
BÖLÜM V
SONUÇ ve ÖNERĠLER
Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki oyuncak sayısının cinsiyete göre dağılımlarında kız öğrenciler daha çok “bir oyuncak” çizerken, erkek öğrenciler daha çok %53‟ü “üç ve üstü sayıda oyuncak” oranında çizmiĢlerdir. Kız çocuklarının %65‟i genelde bir tane oyuncak çizmelerinin nedeni olarak çizimlerindeki nesnelerin üzerinde daha fazla düĢünüp, ayrıntılarına ve süslemelerine daha fazla zaman ayırmaları olarak söylenebilir. Polat ve Darıca (1999, s.34) da, 6-11 yaĢ grubundaki kız ve erkek çocukların hamile anne çizimlerinde cinsiyetle ilgili farklılıklarını incelemek amacıyla yaptıkları araĢtırmada, kız ve erkek çocuklardaki cinsiyetle ilgili farklılaĢmanın çok erken yaĢta baĢladığını belirtmiĢlerdir. Çocukların cinsiyet farklılıklarının resimlerine yansıdığını, kızların çizimlerinde erkeklerinkine oranla süsleme ve daha fazla detayın olduğunu bulmuĢlardır. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki oyuncak türleri cinsiyete göre dağılımlarında kız öğrencilerin %57 si oyuncaklardan bebek, 51,5‟i uçurtma, Erkek öğrencilerin ise %61,5‟i araba, %15 uçurtma, %11,5‟i hayvan çizmiĢlerdir. Top gibi bazı oyuncaklar ise her iki cinsiyetten çocuğun da ilgisini çektiği bilinmektedir (Yavuzer, 2004, s.65; Poyraz 2003 s.60). Çocukların oyuncak seçimlerinde cinsiyete özgü öğeleri dikkate aldıkları görülmektedir. Martin (1995, s.1454) okul öncesi dönemdeki çocukların kendileri ve baĢkalarının oyuncak seçimleri hakkında yorum yapmaları istendiğinde, çocukların kendileri ve diğer çocukların oyuncak seçimleri hakkında karar verme yolu olarak hem cinsiyet etiketini, hem de cinsiyete dayalı eĢleĢtirmeyi kullandıkları sonucuna ulaĢmıĢtır. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki oyuncakla oynanan yer cinsiyete göre dağılımlarında kız öğrencilerin %50‟si oyuncakları ile yurtta, %34‟ü evde, erkek öğrencilerin ise %39‟u dıĢarıda, %31‟i yurtta, %27‟i evde olarak çizmiĢlerdir. Erdoğan vd. (2004, s.285-299) yaptıkları araĢtırmada çocukların oynamak istedikleri alanlara göre kız ve erkek çocuklar arasındaki farkın önemsiz olduğu, bununla birlikte kapalı alanlarda oynamayı kız
çocuklarının erkeklere göre daha fazla tercih ettikleri sonucuna ulaĢmıĢlardır. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki oyuncakla oynarken yanında olan kişi olarak cinsiyete göre dağılımlarında kız öğrencilerin% 69‟u oyuncakları ile oynarken annelerinin yanında olmasını istediklerini resimlerine çizmiĢleridir. Erkek öğrencilerin ise %65‟i babalarının yanında olmalarını istemiĢlerdir. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki oyuncaklardaki renklerin cinsiyete göre dağılımlarında Kız öğrencilerin %61‟i oyuncaklarda altı renk ve üzeri boya kullanmıĢlardır. Erkek öğrencilerde ise %46‟sı altı ve üzeri renk kullanmıĢladır. Ki-Kare testi sonucunda cinsiyet ile kız ve erkek öğrencilerin resimlerinde oyuncağın boyanma durumu arasında anlamlı bir bağımlılığın olmadığı belirlenmiĢtir (p>0,05). Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki oyuncağın konumu olarak cinsiyete göre dağılımlarında kız ve erkek öğrencilerin %54‟ü oyuncağı yanında, %34‟ü elinde olarak çizmiĢlerdir. Poyraz (2003)‟a göre, kız çocukları evcilik, komĢuculuk, okulculuk doktorculuk gibi oyunları oynarken, erkek çocuklar genellikle uçak, füze, tren, gemi gibi oyuncaklar ile savaĢçılık, çeĢitli meslek oyunları, koĢmaca ve top oyunlarını tercih etmektedirler. Bu durum çocuğun cinsiyet rolüne göre yaĢamını sürdürmek istemesiyle açıklanabilir. Ayrıca çocukların oyuncak tercihleri ile ilgili bulgular hatırlanacak olursa kızların daha çok bebek, erkeklerin de araba resmi çizdikleri saptanmıĢtı. Buna bağlı olarak kızların evcilik, erkeklerin de arabacılık oynamalarının doğal olduğu söylenebilir. Yapılan Ki-Kare testi sonucunda cinsiyet ile resimlerdeki çocuğun oyuncağa göre pozisyonu arasında anlamlı bir iliĢkinin olduğu belirlenmiĢtir (p<0,05). Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin yaptıkları resimlerdeki kullandıkları renklerin dağılımlarında %78‟i yaptıkları resimlerde siyah rengi kullanmıĢtır. Siyah renk bilimsel literatürde hüzün, karamsarlık, tutku, hırs vb. anlamlara gelmektedir. Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarda kalan ilkokul öğrencilerinin genel özellikleri göz önünde alındığında siyah rengi kullanmaları doğal olarak algılanmaktadır. %61‟i resimlerinde kırmızı renk, %59‟u resimlerinde sarı renk, %44‟ü resimlerinde beyaz ve yeĢil renkleri, %34‟ü resimlerinde mavi renk, %32‟si resimlerinde Mor rengi, %28‟i resimlerinde Turuncu rengi, %25‟i resimlerinde Gri rengi, %21‟i resimlerinde Lacivert rengi kullandıkları sonucuna ulaĢılmıĢtır. Bu sonuçlar doğrultusunda aĢağıdaki öneriler yapılabilir;
Öğrencilerin resim yapma etkinlikleri takip edilerek onlar ile ilgili geliĢimsel bilgilere ulaĢılabilir.
Öğrencilere belirli zaman periyotlarında resim yaptırılarak onların duyguları ile ilgili fikir sahibi olunabilir.
Öğrencilerin aile durumları göz önünde alındığında resim yapma faaliyetlerine daha fazla yer verilebilir.
Aile ve sosyal politikalar bakanlığına bağlı kurumlarla ilgili daha fazla bilimsel çalıĢmalar yapılabilir.
KAYNAKÇA
Alakus, A. O. (2004). Çocugun Sanatsal Gelisim Süreci, Eurasion Journal of Educational
Research, 14, 33-40.
Andrews, T. (2000). Renklerle Tedavi. (A. Arıtan, Çev). Ġstanbul: Tempo.
Artut, K. (2004). Okul Öncesi Resim Eğitiminde Çocukların Çizgisel GeliĢim Düzeylerine iliĢkin Bir Ġnceleme, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(1), 223-234.
Aydın, N. (2009). Renkler Hakkında Bilmediklerimiz. 18 Ocak 2012 tarihinde http://www.makaleler.com/hobi-makaleleri/renkler-hakkinda-bilmediklerimiz.htm sayfasından eriĢilmiĢtir.
Baykal, N. (2008). Renkler. 11 Ocak 2013 tarihinde http://www.makaleler.com/genel- kultur-makaleleri/renkler.htm sayfasından eriĢilmiĢtir.
Becer, E. (2006). İletişim ve Grafik Tasarım. Ankara: Dost.
Berlin, B. & Kay, P. (1969). Basic Color Terms: Their Universality and Evolution. Berkeley and Los Angeles: University of California.
Bodis-Wollner, I. (1990). Visual deficits related to dopamine deficiency in experimental animals and Parkinson‟s disease patients. Trends in Neuroscience, 13, 296-302. Buchsbaum, G. & Gottschalk, A. (1983). Trichromacy, opponent-colors coding and
optimum color information transmission in the retina. Proc. R. Soc. London B. Biol
Sci. 220(1218), 89-113.
Burkitt, E., Barret, M. & Davis, A. (2005). Drawings of emotionally characterised figures by chilren from different educational backgrounds, International Journal Of Art &
Design Education, 24(1), 71-83.
Büyüköztürk, ġ. (2002). Veri Analizi El Kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS
Uygulamaları ve Yorumları, Ankara: Pegem.
Child, I. L., Hansen, J. A. & Hornbeck, F. W. (1968). Age and Sex Differences in Children's Color Preferences. Child Development, 39(1), 237-247.
Collado F. Y. (1999). The role of spontaneous drawing in the development of childrenin
the early childhood settings, 11 Ocak 2013 tarihinde
www.eric.ed.gov/ERICWebPortal/recordDetail?accno=ED438898. sayfasından eriĢilmiĢtir.
Çağan, M. (2005). Sizin Renkleriniz. Ġstanbul: Birharf.
Çağan, M. (2007). Rengi Rengine Dünya Telaşında İnsan Olmak- II. Ġstanbul: Sistem. Çağlarca, S. (1998). Renk ve Armoni Kuralları. Ġstanbul: Ġnkılâp.
Çam, A. T. (2006). Türk Grafik Tasarımcıları Logo. Ġstanbul: Alternatif.
Derin, A. (2010). Renklerin Satış ve Pazarlamaya Etkisi- Renkler ve Anlamları. 22 Aralık 2013 tarihinde http://www.makalemarketi.com/is-dunyasi/pazarlama/995-renkler- ve-anlamlari-renklerin-satis-ve-pazarlamaya-etkisi.html sayfasından eriĢilmiĢtir. Erdoğan, M. (2009). Logo Niçin Önemlidir? 2 Ocak 2013 tarihinde
http://www.metinerdogan.net/logonuzun-onemi sayfasından eriĢilmiĢtir.
Erdoğan, S., Haktanır, G. Köksal Akyol, A., & Çakır-Ġlhan, A. (2004). "Oyun oynamak
istediğim yer" altı yaşındaki çocukların resimleri üzerinde bir inceleme: Türkiye Örneği. OMEP Dünya Konsey Toplantısı ve Konferansı. 5-11 October 2003
KuĢadası/Türkiye, Bildiri Kitabı: 2. Ya Pa Yayın Pazarlama Sanayi ve Tic. A.ġ. s. 285-299, Ġstanbul.
Genç, R. (1997). Türk İnanışları İle Millî Geleneklerinde Renkler ve Sarı- Kırmızı- Yeşil. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi.
Gill, M. (2006). Color Harmony Logos. Singapore: Rockport Publishers.
Gündüz, S. (2011). Beyaz Işık, Renkler ve Havai Fişek. 01 ġubat 2012 tarihinde http://www.kariyeratolyesi.com/beyaz-isik-renkler-ve-havai-fisekler-makale
sayfasından eriĢilmiĢtir.
Holtzschue, L. (2009). Rengi Anlamak Tasarımcılar İçin Kılavuz Kitap. (F. Akdenizli, Çev.). Ġzmir: Duvar.
Howard & Sun, D. (1998). Hayatınızı Renklendirin. Songür, (A.E. ve M. Demirci, Çev). Ġstanbul: Beyaz.
Hurlbert, A. (2003). Color vision: primary visual cortex dispatch shows its influence.
Current Biology, 13.
IĢıngör, M., Eti, E. & Aslıer, M. (1986). Resim- 1 Temel Sanat Eğitimi Resim Teknikleri
Grafik Resim. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Ġzgören, A. ġ. (2010). Dikkat Vücudunuz Konuşuyor İş ve Yönetim Serisi 2. Ankara: Elma Yayınevi.
Jameson, K. A. (2005). Culture and cognition: What is universal about the representation
of color experience?. Color Cognition Universals.
Johnston, G. (1978). Resim Sanatı, (A. Durukan, Çev.). Ġstanbul: Remzi. Kanat, A. (2001). Renk ve Duyu Psikolojisi. Ġzmir: Ġlya.
Kehnemuyi, Z. (1977). Çocuğun Resim Eğitimi, Ġstanbul: Redhouse.
Kındap, S. (2005). Çocuk Çizimlerinde Temsil ve ifade: Doğrusal ve Doğrusal Olmayan GeliĢim, Türk Psikoloji Dergisi, 20, 25-43.
Kıran, A. (1989). İstanbul Üniversitesi Tecrübî Psikoloji Çalışmaları. Ġstanbul: Edebiyat Fakültesi.
Kırısoglu, O. (1998). Sanat Egitimi Açısından Çocuk Resimlerinin Anlamı, Hacettepe
Üniversitesi Sanat Yazıları Dergisi, 7, 49.
Korkmazhan, D. (2010) Logo Tasarımında Renklerin Anlamları. 25 Ocak 2012 tarihinde http://www.joyolog.com/logo-tasariminda-renklerin-anlamlari.html sayfasından eriĢilmiĢtir.
Kuehni, R. G. (2001). Determinatin of unique hues using munsell color chips. Color
Research and Application, 26, 61-66.
Malchiodi, C. A. (1998): Çocukların resimlerini anlamak, Ġstanbul: Epsilon.
Malkoç, G. (2003). Color categories and structure of color space. Unpublished Phd Dissertation. University of Nevada, Reno.
Marr, D. (1982). Vision: A computational investigation into the human representation and
processing visual information. New York: W. H. Freeman.
Martin, C. L. (1995). Children's gender-based reasoning about toys. Child Development,
66(5), 1453-1471.
MEB. (2001). Bireyselleştirilmiş Eğitim Programları, Ankara: MEB MEB. (2002): İlköğretim Okulu Resim İş Programı, Ġstanbul: MEB
MemiĢ, H. Ö. (2007). Renk Algısının Algısal Organizasyonun Bireysel Farklılıklar Metodu
İle Değerlendirilmesi Ve Renk Algısında Cinsiyet Farklılıkları. YayınlanmamıĢ
Yüksek Lisans Tezi. Ġstanbul: ĠÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Moore, C. C., Romney, A. K. & Hsia, T. (2002). Culture, gender and individualdifferences in perceptual and semantic structures of basic color in Chinese and English. Journal
of Cognition and Culture, 2,1-28.
Neitz, J., Neitz, M. & Jacobs, G. H. (1993). More than three different cone pigmentsamong people with normal color vision. Vision Research, 33(1), 117-122.
Neitz, J. & Jacobs, G. H. (1986). Polymorphism of the long-wavelength cone in normal human colour vision. Nature, 323, 623 – 625.
Neitz, J. & Jacobs, G. H. (1990). Polymorphism in normal human color vision and its mechanism.Vision Research, 30,(4), 621-36.
Öztuna, H. Y. (2007). Temel Tasarım Öğeleri “Renk”. Grafik Tasarım Görsel İletişim
Kültürü Dergisi. 8, 88- 91.
Palmer, S. E. (1999). Vision Science: Photons to Phenomenology. Color vision: A
microcosm of vision science. London, England: The MIT.
Parlak, H. (2006). Temel Grafik- Tasarım Bilgisi. Ġzmir: Ege Üniversitesi.
Polat,F. & Darıca, N. (1999). 6-11 yaĢ grubu çocuklarının hamile anne çizimlerinde cinsiyetle ilgili farklılıkların incelenmesi. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, (1), 34. Polatlı, A. (2008). Renklerle Terapi. 11 ġubat 2014 tarihinde
http://www.makaleler.com/alternatif-tedavi-makaleleri/renklerle-terapi.htm sayfasından eriĢilmiĢtir.
Poyraz, H. (2003). Okul öncesi dönemde oyun ve oyuncak, Ankara: Anı.