Almanya

Pişmanlık, Alman Vergi Usul Kanunu’nda (Abgabenordnung) yer alan “Kendi Kendini Bildirme - Kendi Kendini İhbar (Selbstanzeige) adı ile yer almaktadır.

Alman Vergi Mükellefleri Birliği Başkanı Reiner Holznagel müesseseyi “…devletin kaçırılan vergiye ulaşmada en basit ve etkin yöntemi” şeklinde tanımlamıştır.³⁰⁴

Alman vergi hukukuna göre, vergi incelemeleri kural olarak mükellefin son 3 yılını kapsamakla birlikte, gerekli görülen hallerde mükellefin son 7 yılına yönelik de vergi incelemesi yapılabilir. Firmanın mali verileri, denetim elamanına ulaştıktan sonra denetim elamanınca en az bir hafta öncesinden mükellef veya müşavirine haber verilmesi zorunludur. İşte mükellefler incelemeden önce kendiliğinden pişmanlıkla beyanında bulunabilecekleri gibi, denetim elemanınca incelemeye başlanmasının haber verilmesinden sonra ancak başlanılmasından sonraki bu bir haftalık ara sürede de kendilerini ihbar edebilirler.³⁰⁵ Ancak, pişmanlık talebi en son inceleme tutanağının tanzimine kadar yapılabilir. İnceleme başladıktan sonra mükellef artık pişmanlıktan yararlanamaz. Bu nedenle, daha sonra da bahsedileceği gibi, AO’nun 198. maddesine göre vergi incelemesinin başlangıcının tarih ve saatinin kayıt altına alınması yasal bir zorunluluktur.³⁰⁶ Eğer denetim elemanınca tutanaktan önce pişmanlık istenirse, bu durumda, vergi inceleme elamanı pişmanlık talebini denetleme tutanağına yazar ve pişmanlıkla beyanın durumuna göre inceleme yapar.³⁰⁷ Bu hükümden yararlanmak için belirli bir şekil şartı getirilmediği gibi yapılan başvuruda “Kendini İhbar (Selbstanzeige)” ibaresinin kullanılmaması da başvuruyu geçersiz kılmaz.³⁰⁸ Başvuru yazılı veya sözlü olabileceği gibi telefon ya

304

Çevrimiçi:http://www.dw.com/tr/almanyada-vergi-

ka%C3%A7ak%C3%A7%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1-tart%C4%B1%C5%9Fmas%C4%B1/a-17409041, Erişim Tarihi: 02.04.2016.

305 ecoBIZ-Unser Wırtschaftsmagazın-naš Bıznıs Magazin-Mart 2012. Çevrimiçi:

http://www.calameo.com/books/0012762008f7e7083c784, Erişim Tarihi: 08.10.2015.

306 Ali Değirmendereli, “Alman Vergi Sisteminde Vergi İncelemesi”, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 4, 2015, s.59.

307 ecoBIZ-Unser Wırtschaftsmagazın-naš Bıznıs Magazin-Mart 2012, a.g.e. Erişim Tarihi: 08.10.2014.

308 Tipke-Lang, s. 1112-1113; Ivens, s. 84, Çeviren: Zübeyr Yıldırım, Vergi Ceza Hukukunda…,

121

da faks gibi iletişim araçlarıyla da yapılabilir.³⁰⁹

Kendi Kendini İhbar (Selbstanzeige)'a göre, vergi kaçakçılığı kapsamında bir fiil işleyen fail, bu suçunu alman vergi idaresine tüm unsurları ile idareye itiraf etmesi ve kaçırdığı vergiyi ödemesi halinde kendisine verilecek cezadan muaf tutulmaktadır. Şahsî ceza muafiyeti sonucunun doğması, vergi incelemesi veya kovuşturma başlamadan yâda ilgili suç, idare tarafından başka surette tespit edilmeden önce itirafın yapılması şartına bağlıdır. Doğru olmayan beyanların düzeltilmesine veya eksik olan beyanların tamamlanmasına ilave olarak idarenin verdiği süre içinde kaçırılan vergi tutarının da ödenmesi şarttır. Kendini ihbar için belirli bir şekil şartı getirilmemektedir. Mükelleften istenilen, durumun tam anlamıyla ve doğru olarak aydınlanmasını sağlayacak şekilde vergi dairesini bilgilendirmesidir.³¹⁰

Yalnız bu noktada belirtmekte fayda var ki, ceza almadan bildirim yapma hükümleri 2015 yılında önemli değişikliklere uğramıştır. Şöyle ki, 2015 yılına kadar, kanuna aykırı suçlarını bildirenleri idare başvuruya kabul ederse, yükümlüler hiçbir ceza almazken, 2015’ten itibaren belli tutarın üzerindeki vergisel suçların itirafında, idare vergi aslı ile beraber belli tutarda ceza ödenmesini şart koşmuştur.

Düzenlemenin getirilme amacı, kendi ihbar kurumunun vergi kaçırılmasına alet edilmesinin önüne geçmek şeklinde açıklanmıştır.³¹¹

Alman vergi sistemindeki kendini ihbar sisteminin, Türk Vergi Sistemindeki pişmanlık ve ıslah hükümlerinden en önemli farkı, “eksiksiz bir temizlik, masanın tamamen temizlenmesi” şeklinde ifade edilen gerçek ve tüm unsurların beyanının olması halinde cezadan kurtulunması noktasındadır. Şöyle ki, örneğin Alman

a.g.e., s.118.

309 Münchener Kommentar zum Strafgesetzbuch, Band 6/1: Nebenstrafrecht II, (Editörler: Wolfgang Joecks-Roland Schmitz), 1. Auflage, München: Verlag C.H. Beck, 2010, 2. Kapitel: Steuerstrafrecht, Abgabenordnung (AO), §371 Selbstanzeige bei Steuerhinterziehung, Rn. 38, Çeviren: Zübeyr Yıldırım, Vergi Ceza Hukukunda…, a.g.e., s.118.

310Murat Aslan-Zübeyr Yıldırım, ''İktisat ve Hukuk Disiplini Çerçevesinde Vergi Suçlarının İtirafını Teşvik Eden Düzenlemeler'', Legal Mali Hukuk Dergisi, Mart 2010, Y.6, S.63, ss. 553-570 Klaus Tipke- Joachim Lang, Steuerrecht, 19. Auflage, Köln: Verlag Otto Schmidt, 2008, s. 1112-1113; Bu konuda Alman hukuk doktrininde yazılmış birçok eseri kapsayan bir liste için bkz.: Wolfgang Wannemacher, Steuerstrafrecht, 5. Auflage, Köln: Stollfuβ Verlag, 2004, s. 479-481.

311 Somuncu, Değirmendereli, a.g.e., s.122.

122

sisteminde yükümlü kendini ihbar ile beyan etmediği faiz gelirini beyan etmiş ve hükümden faydalanmıştır. Ancak aynı yükümlünün sonradan bir incelemede ayrıca kira geliri de elde ettiği tespit edilirse, geriye dönük faiz geliri için de pişmanlığı reddedilecek, iki gelir unsuru için de cezalı tarhiyata muhatap tutulacaktır. Aynı durum Türk Sisteminde olsa, mükellef beyan ettiği faiz geliri için pişmanlıktan yararlandırılacak, beyan edilmeyen kira geliri faizin pişmanlığını engellemeyecektir.

Diğer bir deyişle her gelir unsurunun ayrıca pişmanlık hakkı vardır. Alman sisteminde ise masa tamamen temizlenmiyorsa (her şey gerçek unsurlarıyla beyan edilmiyorsa) kendini ihbardan yararlanılamayacaktır.³¹²

Ayriyeten, kendini ihbarın Alman vergi sisteminde önemli yeri olmakla birlikte,³¹³ son dönemde önemli kişilerinde vergi kaçakçılığından yargılanması ve ayrıca birçok mükellefin vergi ödememek için gizli yollarla parasını ülke dışına çıkarmasından dolayı kendi kendini ihbar müessesesinin kaldırılması gündemdedir.³¹⁴ Kurum hala uygulamada olmakla birlikte bir süredir müessesenin

312 Somuncu, Değirmendereli, a.g.e., ss.121-133.

313 2014 yılı verilerine göre kendi kendini ihbar sistemiyle Almanya 80 Milyon Euro ek gelir elde etmiştir. Sadece 2014 yılının ilk üç ayında kendini ihbar eden mükellef sayısı bile 13.000 bini aşmıştır.

“Vergi kaçırdığı ileri sürülen tanınmış isimlere son olarak Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) saymanı Helmut Linssen eklendi. "Stern Dergisi, Linssen'in 1997 yılında, Lüksemburg merkezli bir banka aracılığıyla, vergi cenneti olarak bilinen Bahama Adaları'ndaki bir naylon şirketin hesabına 400 bin euro dolayında bir meblağ aktardığını yazdı” (Çevrimiçi: http://www.dw.com/tr/almanyada-

vergi-ka%C3%A7ak%C3%A7%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1-tart%C4%B1%C5%9Fmas%C4%B1/a-17409041, Erişim Tarihi: 02.04.2016), “Berlin eyalet yönetiminin kültür bakanlığı müsteşarı Andre Schmitz, vergi kaçakçılığı iddiaları nedeniyle görevinden ayrıldı” (http://www.dw.com/tr/vergi-ka%C3%A7%C4%B1ran-alman-m%C3%BCste%C5%9Far-istifa-etti/a-17406711, Erişim Tarihi: 04.04.2016) “Diğer taraftan Bayern Münih Futbol Kulübü’nün Başkanı Uli Hoeness'in vergi kaçakçılığı olayı da basının gündemini uzun süre meşgul etmiştir. Uli Hoeness 43 milyon Euro vergi ve ceza ödemiş, ayrıca 3,5 yıl hapis cezasına da çarptırılmıştır. Hapis cezasının yarısını çektikten sonra 4 Nisan 2016’da tahliye olmuştur.”

(Çevrimiçi: http://www.dw.com/tr/almanyada-vergi

ka%C3%A7ak%C3%A7%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1-tart%C4%B1%C5%9Fmas%C4%B1/a-17409041, Erişim Tarihi: 02.04.2016, http://www.dw.com/tr/uli-hoeness-tahliye-edildi/a-19081337, Erişim Tarihi: 05.04.2016.

314“Vergi kaçırdığı ileri sürülen tanınmış isimlere son olarak Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) saymanı Helmut Linssen eklendi. "Stern Dergisi, Linssen'in 1997 yılında, Lüksemburg merkezli bir banka aracılığıyla, vergi cenneti olarak bilinen Bahama Adaları'ndaki bir naylon şirketin hesabına 400 bin euro dolayında bir meblağ aktardığını yazdı” (Çevrimiçi: http://www.dw.com/tr/almanyada-

vergi-ka%C3%A7ak%C3%A7%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1-tart%C4%B1%C5%9Fmas%C4%B1/a-17409041, Erişim Tarihi: 02.04.2016), “Berlin eyalet yönetiminin kültür bakanlığı müsteşarı Andre Schmitz, vergi kaçakçılığı iddiaları nedeniyle görevinden ayrıldı” (http://www.dw.com/tr/vergi-ka%C3%A7%C4%B1ran-alman-m%C3%BCste%C5%9Far-istifa-etti/a-17406711, Erişim Tarihi: 04.04.2016) “Diğer taraftan Bayern Münih Futbol Kulübü’nün Başkanı Uli Hoeness'in vergi kaçakçılığı olayı da basının gündemini uzun

123

sağladığı imkânlardan dolayı dürüst mükellefi mağdur ettiği, kaldırılması gerektiğini savunanların sayısı sürekli artmaktadır³¹⁵.

3.2.2. AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ VE BAZI EYALETLER Pişmanlık kurumu, Amerika Birleşik Devletleri Vergi Sistemi’nde ‘‘Voluntary Disclosure (Gönüllü İfşa)³¹⁶’’ veya ‘‘Voluntary Disclosure and Compliance Program (Gönüllü İfşa ve Uyma Programı)’’ adı ile yer almaktadır.

Gönüllü açıklama programında, birey, firma yâda ortaklıklar gönüllü olarak yerine getirmedikleri vergisel yükümlüklerini vergi idaresi (vergilendirme ve finans departmanı) tespit etmeden veya haklarında bir ihbar yapılmadan önce eyaletlerinin vergilendirme ve finans departmanına bildirirlerse, belirli yükümlülükleri sağlamaları durumunda idare mükellefe dava açamaz. Programın amacı, mükelleflerin dürüstlüklerine karşılık, vergi kanunlarına uymalarını cesaretlendirmektir. ³¹⁷

Bu programda, her bir vergi ve kazanç türü için ayrı ayrı pişmanlık uygulamalarına gidilmektedir.³¹⁸ Mesela, kazancını off - shore hesaplarında tutan ve bunları vergi idaresinden saklayan mükelleflerin cezalarının tamamı yerine bir

süre meşgul etmiştir. Uli Hoeness 43 milyon Euro vergi ve ceza ödemiş, ayrıca 3,5 yıl hapis cezasına da çarptırılmıştır. Hapis cezasının yarısını çektikten sonra 4 Nisan 2016’da tahliye olmuştur.”

(Çevrimiçi: http://www.dw.com/tr/almanyada-vergi

ka%C3%A7ak%C3%A7%C4%B1l%C4%B1%C4%9F%C4%B1-tart%C4%B1%C5%9Fmas%C4%B1/a-17409041, Erişim Tarihi: 02.04.2016, http://www.dw.com/tr/uli-hoeness-tahliye-edildi/a-19081337, Erişim Tarihi: 05.04.2016.

315 Örneğin 1.500 Alman vergi mükellefinin İsviçre’de gizli hesaplarının bulunduğu bir CD’nin Alman hükümetine satılmak istenmesi üzerine kendini ihbar başvurularında yine bir artış gözlenmiştir.

CD’nin alınacağına ilişkin haberler ortaya çıkınca sadece Baden-Württemberg eyaletinde 5-18 Şubat 2010 tarihlerinde 722 kişi, İsviçre’de gizli hesapları olduğunu ve bu yolla vergi kaçırdıklarını ihbar etmiştir Alman hükümetince satın alanına bu bilgiler üzerine mali operasyonlar başlatmıştır.

(http://www.gundem-online.net/haber.asp?haberid=87441, Erişim Tarihi: 02.03.2016)

316 ABD, program haricinde off shore hesaplarında bulunan beyan edilmeyen gelirler için 15 Ekim 2009’a kadar kısa süreli bir varlık barışı uygulamasına da gitmiştir. Beyan edilmeyen gelirler için vergi aslı ve faizinin tamamı ile son 6 yılı kapsamak üzere, yıl içerisindeki yabancı banka hesaplarında bulunan tutarların en yüksek olduğu değerinin %20’si oranında para cezası istenilmiştir. Bu tutarların beyanı halinde mükellefe bir takibat yapılmayacağının garantisi verilmiştir (Ali Beylik, Dünya'da ve Türkiye'de Varlık Barışı Uygulamaları, Yaklaşım, S:217, Ocak, 2011)

317Çevrimiçi: http://www.nyfb.org, Erişim Tarihi: 11.10.2015.

318 Benzer şekilde İngiltere’de pişmanlık kurumu uygulamalarında da, her bir vergi ve kazanç turu için ayrı pişmanlık uygulamaları yapılmaktadır. (Noyan Alper Ünal, “Pişmanlık Müessesesi ve Rusya Federasyonu Vergi Sistemindeki Uygulaması” , Yaklaşım, Y:18, S:212, Ağustos 2010, s.109)

124

kısmından, cezai kovuşturmadansa tamamen vazgeçilmektedir.³¹⁹ Buna karşılık, mükellef hata veya kanunu bilmemesi nedeni ile yükümlülüklerini yerine getirmediğini ispatlarsa, süresi daha uzun bile olsa sadece 3 yıllık³²⁰ işlemleriyle ilgili vergi incelemesi geçirir.³²¹

Programın işleyiş süreci şöyledir: idareye başvuruda bulunarak programdan yararlanmak isteyen mükelleflerin verdiği bilgiler vergilendirme ve finans departmanı tarafından incelenir ve başvuru hakkında karar verilir. Ayrıca, gerekli görülürse mükelleflerden daha fazla belge de talep edilebilir. Programa başvurusu uygun bulunan mükellef, idarenin hesapladığı tüm vergi ve faizleri ödemeye söz verirse, programa kabul edilmiş sayılır. Zorunlu nedenlerin varlığı halinde, idare bu ödemelerin bir plan dâhilinde yerine getirilmesine de imkân tanıyabilir. Mükellef, programa ait yükümlülüklerini uygun şekilde yerine getirirse, verdiği bilgiler herhangi bir davada delil olarak kullanılmaz. Dahası, vergi yükümlülüğünü ödememiş, beyannamesini vermemiş ve bildirimlerini yapmamış olsalar da programın tüm şartlarını yerine getiren mükelleflere herhangi bir ceza takibi yapılmaz. Aksine mükellefler programa uymazlarsa, haklarında cezai takibat yapılır ve gerekli tüm birimlere bilgileri gönderilir.³²²

Belirtelim ki, buradaki pişmanlık kurumu özellikle kaçakçılık suçlarında Türk Vergi Sistemi’ndeki uygulamadan ayrılmaktadır. Şöyle ki, Türk vergi sisteminde işlediği kaçakçılık olarak nitelendirilecek kanuna aykırı eylemini belirli şartlar altında idareye haber veren mükellefe, işlediği kaçakçılık suçu hakkında hürriyeti bağlayıcı ceza verilmez. Lâkin ABD vergi sisteminde pişmanlık kurumu, mükelleflere özellikle kaçakçılık suçlarında doğrudan ve kesin olarak kovuşturma ve vergi cezalarından kurtulma imkânı tanımaz. Kaçakçılık suçlarında (fraud) idare,

319 Ünal, a.g.e., s.109:: (Çevrimiçi) http://hmrc.gov.uk./offshoreaccounts/index.htm, Erişim Tarihi:

11.10.2015.

320 Bu durum ABD vergi sisteminde ‘‘limited look-back option’’ (sınırlı geçmişe bakma opsiyonu) adı ile yer almakta olup, gönüllü uyumdan yararlanan mükelleflerin kabahatli olduğu yıl sayısının incelenmesini sınırlayan bir uygulamadır. Örneğin, mükellefin kabahatli olduğu yıl sayısı 6 yıldır.

Ancak aranan şartların varlığı halinde mükellef en fazla 3 yıllık bir incelemeye tabi tutulur. Bu durumda diğer 3 yıl için mükellefin hesaplarında inceleme yapılmaz. Başka bir ifadeyle, ABD Vergi Sistemi’nde birbirinden farklı kendine özgü her durum için ayrı bir pişmanlık uygulaması mevcuttur.

321 Çevrimiçi: http://www.nyfb.org, Erişim Tarihi: 27.05.2016.

322 Çevrimiçi: http://www.nyfb.org, Erişim Tarihi: 27.05.2016.

125

mükelleften olayı aydınlatmak için aktif ve etkin işbirliği, durumu açıklayacak bilgi ve belgelerin tam ve eksiksiz olarak ibrazı ile neden olunan vergi kaybının tam olarak bildirimini ister. Bunların sağlandığı durumlarda Amerikan Federal Gelir İdaresi (IRS) bu mükellef nezdinde bir ön inceleme yapmaz. İdare mükellefin ibraz ettiği bilgi ve belgeler ile işbirliğinden memnun kalır ve bunların gerçekçi olduğuna ikna olursa ancak o zaman mükellef nezdinde vergi cezası ve adli kovuşturma talep etmez.³²³ Diğer bir ifadeyle, idareye başvuran her mükellef, her durumda gönüllü uyum programındaki kaçakçılık hükümlerinden istifade edemez. İdare mükellefin davranışları ile gerçekten pişman olduğuna ikna olur ve yardımlarından memnun kalırsa mükellefi hükümlerden yararlandırır.

Bu bilgiler çerçevesinde, ABD Vergi Sistemi’nde pişmanlık hükümleri ile ilgili Amerikan Federal Gelir İdaresi takdir yetkisinin geniş olduğunu söylemek mümkündür. Çünkü sadece bu şekilde programa katılma sürecinde değil, programa kabul edildikten sonraki ödeme planlarının belirlenmesi, istenecek ayrım vb tüm konularda idare, pişmanlık programının her aşamasında aktif rol oynamaktadır. Oysa Türk Vergi Sistemi’nde idare, gerekli şartları sağlayan her mükellefin pişmanlık kurumundan istifade etmesine izin vermek zorundadır. Bu konuda kanun idareye herhangi bir takdir yetkisi tanımamıştır. Bu noktada belirtelim ki, gönüllü itiraf politikasının söz konusu hükümleri sadece federal devlet düzeyindeki uygulamadır.

Eyaletlerse kendi egemenlik alanlarında kendi kanunları veya idari programlarına göre ayrı ayrı, her biri kendi belirlediği kurallar çerçevesinde müesseseyi uygulamaktadır. Bu kapsamda gönüllü itiraf programını kullanan eyaletleri şu şekilde sayabiliriz: Alabama³²⁴, Arizona³²⁵, Arkansas³²⁶, California³²⁷, Colorado³²⁸,

323 Ünal, a.g.e., s.109: (Çevrimiçi) http://irs.gov/newsroom/article/0,,id=104361,00.html, Erişim Tarihi: 11.10.2015.

324 Çevrimiçi: http://www.revenue.alabama.gov/voluntarydisclosüre.html, (Erişim: 12.03.2016); U.S.

Master State Tax Practice and Procedure Guide, Fifth Edition, Chicago: CCH, 2007, s. 178-179.

325 Çevrimiçi: https://www.azdor.gov/Audits/VoluntaryDisclosure.aspx, Erişim Tarihi: 12.03.2016.

326

Çevrimiçi:http://www.dfa.arkansas.gov/offices/fieldAudit/Pages/voluntaryDisclosüreProgram.aspx, (Erişim: 12.03.2016); State Tax Guide, s. 287.

327 Çevrimiçi: http://www.ftb.ca.gov/bills_and_notices/voluntary/voluntary.shtml, Erişim Tarihi:

12.04.2016.

328Çevrimiçi:https://www.colorado.gov/pacific/sites/default/files/GuidetoColoradoVoluntaryDisclosur eProgram.pd, Erişim Tarihi: 12.04.2016.

126

Connecticut³²⁹, Florida³³⁰, Georgia³³¹, Iowa³³², Kansas³³³, Kentucky³³⁴, Nebraska³³⁵, New York³³⁶, Utah³³⁷ ,Vermont³³⁸ ve Wisconsin³³⁹.

Öte taraftan, pişmanlık müessesesinin ABD ceza hukukunda yer alan “savcı-sanık pazarlığı” müessesesiyle de benzerlik taşıdığını söyleyebiliriz.³⁴⁰ Şöyle ki, savcı-sanık pazarlığı³⁴¹, sanığın daha düşük bir ceza almak amacıyla suçluluğunu kabul etmesi veya sisteme yardımda bulunması suretiyle başlayan, bir tarafta sanık, diğer tarafta savcılık ve mahkemenin bulunduğu karşılıklı bir anlaşmadır.³⁴² Savcı sanık pazarlığı, adından anlaşılacağı üzere savcı ile sanık arasında geçen bir pazarlık sürecidir. Pazarlıkta sanık mahkeme süreci başlayıncaya kadar bazı suçlarını kabul eder ve anayasal haklarından vazgeçerse kendisine normal suçlarının cezasından, daha az bir ceza verilir.³⁴³

Gönüllü bildirim ile savcı-sanık pazarlığı arasındaki farkları ise şu şekilde sıralayabiliriz; Bir kere gönüllü bildirim hukuk sisteminde vergi hukuku içinde, savcı-sanık pazarlığı ceza hukuku içinde yer almaktadır. Ayrıca, gönüllü bildirimde kaldırılan cezada savcının takdir yetkisi yokken, savcı-sanık pazarlığında takdir yetkisinde vardır. İki müessese arasındaki benzer yönler ise her iki müessesenin de suçun itirafı ve buna bağlı olarak cezanın indirilmesine veya kaldırılmasına dayalı olmasıdır.³⁴⁴

329 Çevrimiçi: http://www.ct.gov/drs/cwp/view.asp?a=1430&q=265826, Erişim Tarihi: 12.04.2016.

330 Çevrimiçi:http://dor.myflorida.com/dor/taxes/voluntary_disclosure.html, Erişim Tarihi: 12.04.2016.

331Çevrimiçi: https://dor.georgia.gov/voluntary-disclosure-agreements, Erişim Tarihi: 12.04.2016.

332 Çevrimiçi: http://www.iowa.gov/tax/business/voluntary_disclosüre.html. Erişim: 12.03.2016);

State Tax Guide, s. 892.

333 Çevrimiçi: http://www.ksrevenue.org/voluntary.htm, Erişim: 12.04.2016.

334 Çevrimiçi: http:// revenue.ky.gov/taxpro/voldisclose.htm. Erişim: 12.04.2016.

335 Çevrimiçi: http://www.revenue.ne.gov/info/7-250.pdf. Erişim: 12.03.2016

341 Yusuf Solmaz Balo, Ekrem Çetintürk, “Amerika Birleşik Devletleri Ceza Hukuku Uygulamasında Savcı- Sanık Pazarlığı ve Türkiye’de Uygulanabilirliği’, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, S:1, 2013, s.1248

342 Balo, Çetintürk, a.g.e, s.1248.

343 Yusuf Solmaz Balo, Ekrem Çetintürk, a.g.m, s.1248; Davis, a.g.e., s. 43.

344 Ekeryılmaz, a.g.e., s.32.

127

3.2.3. BELÇİKA

Belçika Gelirlerden Alınan Vergiler Hakkında Kanunun (Code Des İmpots Sur Le Revenus-CIR) 444. maddesine göre, beyannamenin verilmemesi veya eksik beyan halinde, beyan edilmeyen gelir idarenin tespit edilirse mükelleften, beyan edilmeyen gelirin vergisi %10 ile %200 arttırılarak cezası ile tahsil edilir. Bu artırım mükellefin kasıt olmaksızın beyan etmemesi, hata vb durumlarda da uygulanır.

Ancak idare mükellefin iyi niyetini göz önüne alarak arttırmayı en az %10 tutarından hesaplayabilir.Eğer beyan edilmeyen vergi, tespit tarihinde 620 Eurodan azsa vergi artırımı yapılmaz. Eğer mükellefler gizledikleri bu gelirlerini herhangi bir vergi incelemesi ya da idarenin talebi olmadan kendiliğinden beyan ederlerse o takdirde de vergi artırımı yapılmaz. Sadece vergi aslı tahsil edilir.³⁴⁵

3.2.4. FRANSA

Fransa’da, vergi incelemesine dayalı olarak yapılan vergi tarhiyatlarında, vergi uyuşmazlığına itiraz iki aşamalıdır. Mükellefler öncelikle idareye başvurur, uyuşmazlık burada sonlandırılmazsa daha sonra vergi yargısına gidebilir.

Yükümlülerin yargı yoluna başvurabilmeleri için, uyuşmazlıkların idari aşamada çözümleme girişimlerinin reddedilmiş olması gerekmektedir.³⁴⁶ Fransa’da, vergi uyuşmazlıklarının idari aşamada çözümünde başvurulan yollar; pişmanlık (repentir), düzeltme (redressement), vergi ve cezada indirim (modération), ve uzlaşma (transaction) müessesedir. Bu yollardan en etkin olanı uzlaşmadır.³⁴⁷

Pişmanlık, Fransız Vergi Sistemi’nde ‘‘Repentir (Pişmanlık)’’ adı ile³⁴⁸ vergi

345 Hakan Uzeltürk, Ekonomik Suç ve Ceza Sempozyumu, TOBB, Ekim 2005, Ankara, ss.226-227.

Çevrimiçi:http://www.tobb.org.tr/Documents/yayinlar/Ekonomik%20Suç%20ve%20Ceza%20Sempoz yumu.pdf, Erişim Tarihi: 07.10.2015.

346 Ekeryılmaz, a.g.t., s.35.

347 Usta, a.g.e., s.31

348 Fransa’da ayrıca varlık barışı şeklinde geçici olarak oluşturulmuş ‘Varlık Barışı - La Céllule De Regularisation’ adını taşıyan geçici düzenlemede vardır. Bu düzenleme ile Fransa Vergi İdaresi, mükelleflerin vergi cennetlerindeki beyan etmedikleri gelirlerini ve varlıklarını kanuna uygun olarak beyan etmelerini istemiş ve buna uygun olarak yükümlülüklerini gerçekleştiren mükelleflere çeşitli kolaylıklar tanımıştır. Uygulama yalnız geçici süreyle sadece bir yıllık olup 31.12.2009’a kadar başvuran mükellefleri kapsamıştır. Bu düzenlemeye göre, kayıt dışı bırakılan gelire ilişkin verginin tamamı istenmekte; faiz ve para cezaları ise mükelleflerin durumuna bağlı olarak değişmektedir.

Hürriyeti bağlayıcı ceza ise uygulanmamıştır. (Detaylı bilgi için bkz. Çevrimiçi:

http://www.impots.gouv.tr, Erişim Tarihi: 11.10.2015)

128

uyuşmazlıklarının idari aşamada çözen bir müessese olarak yer almaktadır. Fransız Vergi Kanununun (Code Général des Impôts - CGI) 1649. maddesinde yer almaktadır. Mezkûr kanun hükmüne göre, mükellefler, ayda % 0.75 oranında bir pişmanlık zammını iki ay içinde ödemeleri ve haklarında bir tespit yapılmadan önce kendileri hakkında ihbarda bulunmaları şartıyla pişmanlıkla beyanda bulunabilirler.³⁴⁹ Bu açıdan, pişmanlık, kanuna aykırı hareketlerle vergisini zamanında ödemeyen mükellefin, idareye bu durumu ifşa etmesi ve vergi aslı ile pişmanlık zammını ödemesi halinde mükellefi cezalandırmayan bir yapıdadır.

3.2.5. KANADA

Pişmanlık benzer bir müessese, Kanada Vergi Sistemi’nde de ‘‘Voluntary Disclosure (Gönüllü Bildirim)’’ adı ile yer almaktadır. Bildirim, gelir, harcama ve gümrük vergileriyle bazı yerel vergileri kapsamakta olup, yükümlüler; Kanada içi veya dışında elde ettikleri kişisel veya işle ilgili gelirlerini, bildirilmemiş stopajlarını bildirebilir, kanuni süresinde vermedikleri gelir vergisi beyannamelerini verebilirler.³⁵⁰ Uygulamaya göre mükellefler, Kanada Gelir İdaresine (Canadian Revenue Agency-CRA) vergi suçu işlediklerini itiraf edip, hatalı veya eksik beyannamelerini düzelterek idareye yardımcı olurlarsa, ceza almazlar. Bunun yanı sıra kovuşturmaya uğramazlar ve dava edilmemekten de kurtulurlar.³⁵¹ Ayrıca

Pişmanlık benzer bir müessese, Kanada Vergi Sistemi’nde de ‘‘Voluntary Disclosure (Gönüllü Bildirim)’’ adı ile yer almaktadır. Bildirim, gelir, harcama ve gümrük vergileriyle bazı yerel vergileri kapsamakta olup, yükümlüler; Kanada içi veya dışında elde ettikleri kişisel veya işle ilgili gelirlerini, bildirilmemiş stopajlarını bildirebilir, kanuni süresinde vermedikleri gelir vergisi beyannamelerini verebilirler.³⁵⁰ Uygulamaya göre mükellefler, Kanada Gelir İdaresine (Canadian Revenue Agency-CRA) vergi suçu işlediklerini itiraf edip, hatalı veya eksik beyannamelerini düzelterek idareye yardımcı olurlarsa, ceza almazlar. Bunun yanı sıra kovuşturmaya uğramazlar ve dava edilmemekten de kurtulurlar.³⁵¹ Ayrıca