ARAŞTIRMA METODOLOJİSİ
3.5. ARAŞTIRMA MODELİ
3.9.1. Doğrulayıcı Faktör Analizi Bulguları
3.9.1.1. Algılanan Fazla Niteliklilik Ölçeğinin Doğrulayıcı Faktör Analizi Sonuçları
9 madde tek faktörden oluşan yapıyı doğrulamak için kurulan ölçüm modelinin analizi sonucunda, modelin yeterli uyum göstermediğinin belirlenmesi ile model iyileştirme çalışmaları yapılmıştır. Modifikasyon indeksleri tablosu incelenerek modelde yapılacak olası değişiklikler için “M.I.”değerleri (ki kare düşüş değerleri) değerlendirilir.
En yüksek “M.I.” değerinin göstermiş olduğu modifikasyon, kavramsal olarak uygun olduğu durumlarda bağlanarak model yürütülmüştür. Modifikasyon sonrası modelin yine yeterli uyum göstermediği görülmüş ve bu nedenle birden fazla yüksek modifikasyon gösteren 9.madde çalışmadan çıkarılmıştır. Sonuç olarak modelin 1 madde çıkarımı ve 3 modifikasyon ile doğrulandığı görülmüştür. Doğrulanan ölçüm modeli Tablo 9’da sunulmuştur.
144 Tablo 9: Ölçüm Modelinin Uyum İndeks Değerleri ve Kabul Edilebilir Uyum
Değerleri
Tablo 9 incelendiğinde, Algılanan Fazla Niteliklilik Ölçeğinin doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarından GFI, AGFI, IFI indekslerinin iyi uyum, χ²/sd, TLI (NNFI), CFI, RMSEA ve SRMR indekslerinin ise kabul edilebilir sınırlarda olduğu görülmektedir.
Dolayısıyla, gizil değişkenlerin aynı olguyu ölçtüğü tespit edilmiştir.
Tablo 10: Algılanan Fazla Niteliklilik Ölçeği Maddelerinin Faktör Yük Değerleri
Madde Modifikasyon Öncesi Modifikasyon Sonrası
Madde 1 0,636 0,640
145 Tablo 10’da, doğrulayıcı faktör analizi sonucunda doğrulanan her bir maddenin faktör yük değerleri yer almaktadır. Faktör yükleri incelendiğinde, 0,30’un altında değer bulunmadığı görülmüştür. Modifikasyon sonrası modelin yeterli uyum göstermediği görüldüğü için birden fazla yüksek modifikasyon gösteren 9. madde çalışmadan çıkarılmıştır.
Şekil 18: Algılanan Fazla Niteliklilik Ölçeğinin Ölçüm Modeli
Şekil 18’de ki ölçüm modeli incelendiğinde, 8 madde tek faktör ile doğrulanan ölçüm modelinin hangi maddelerden oluştuğunu ve diğer yandan tek yönlü oklar üzerindeki yollara ait standardize regresyon katsayılarını yani başka bir deyişle faktör yüklerini görmekteyiz. Modifikasyonlar sonucu doğrulanan ölçüm modelinde 0,30’un altında faktör yükü olmadığı görülmüştür.
146 3.9.1.2. Lider-Üye Etkileşimi Ölçeğinin Doğrulayıcı Faktör Analizi Sonuçları 7 madde tek faktörden oluşan yapıyı doğrulamak için kurulan ölçüm modeli analiz edilmiştir. Analiz sonucunda modelin yeterli uyum göstermediği görülmüş ve bu nedenle model iyileştirme çalışmaları yapılmıştır. Öncelikle modifikasyon indeksleri tablosuna bakılarak modelde yapılacak olası değişiklikler için ki kare düşüş değerleri (“M.I.”değerleri) incelenmiştir. En yüksek “M.I.” değerinin göstermiş olduğu modifikasyon, kavramsal olarak uygun olduğu durumlarda bağlanarak model yürütülmüştür. Modifikasyon sonrası modelin yine yeterli uyum gösterdiği görülmüştür. Sonuç olarak modelin 2 modifikasyon ile doğrulandığı görülmüştür.
Doğrulanan ölçüm modeli aşağıda sunulmuştur.
Tablo 11: Ölçüm Modelinin Uyum İndeks Değerleri ve Kabul Edilebilir Uyum Değerleri
Modifikasyon Öncesi Uyum
İndeks Değerleri
Modifikasyon Sonrası Uyum İndeks Değerleri
İyi Uyum Değerleri (Kabul Edilebilir
Uyum)
χ²/sd 5,845 2,384 ≤3 (4-5)
GFI 0,943 0,980 ≥ 0,90 (0,89-0,85)
AGFI 0,885 0,953 ≥ 0,90 (0,89-0,85)
IFI 0,963 0,991 ≥ 0,95 (0,94-0,90)
TLI (NNFI) 0,945 0,984 ≥ 0,95 (0,94-0,90)
CFI 0,963 0,991 ≥ 0,97 (0,95)
RMSEA 0,110 0,059 ≤ 0,05 (0,06-0,08)
SRMR 0,039 0,021 ≤ 0,05 (0,06-0,10)
Tablo 11 incelendiğinde, Lider-Üye Etkileşimi Ölçeğinin doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarından χ²/sd, GFI, AGFI, IFI, TLI (NNFI), CFI ve SRMR indekslerinin iyi uyum, RMSEA indeksinin ise kabul edilebilir sınırlarda olduğu görülmektedir.
147 Tablo 12: Lider-Üye Etkileşimi Ölçeği Maddelerinin Faktör Yük Değerleri Madde Modifikasyon Öncesi Modifikasyon Sonrası
Madde 1 0,466 0,439
Madde 2 0,830 0,838
Madde 3 0,811 0,806
Madde 4 0,875 0,884
Madde 5 0,693 0,697
Madde 6 0,835 0,814
Madde 7 0,867 0,852
Tablo 12’de doğrulayıcı faktör analizi sonucunda doğrulanan her bir maddenin faktör yük değerleri bulunmaktadır. Faktör yükleri incelendiğinde, 0,30’un altında değer bulunmadığı görülmüştür. Böylelikle ölçeğe ilişkin tüm maddelerin kabul edilebilir faktör yüküne sahip olduğu belirlenmiştir.
Şekil 19: Lider-Üye Etkileşimi Ölçeğinin Ölçüm Modeli
Şekil 19’da ki ölçüm modeli incelendiğinde, 7 madde tek faktör ile doğrulanan ölçüm modelinin hangi maddelerden oluştuğunu ve faktör yükleri görülmektedir.
0,30’un altında faktör yükü olmadığı görülmüştür.
148 3.9.1.3. İş Tatmini Ölçeğinin Doğrulayıcı Faktör Analizi Sonuçları
14 madde tek faktörden oluşan yapıyı doğrulamak için kurulan ölçüm modeli analiz edilmiştir. Analiz sonucunda modelin yeterli uyum göstermediği görülmüş ve bu nedenle model iyileştirme çalışmaları yapılmıştır. Öncelikle modifikasyon indeksleri tablosuna bakılarak modelde yapılacak olası değişiklikler için ki kare düşüş değerleri (“M.I.”değerleri) incelenmiştir. En yüksek “M.I.” değerinin göstermiş olduğu modifikasyon, kavramsal olarak uygun olduğu durumlarda bağlanarak model yürütülmüştür. Modifikasyon sonrası modelin yine yeterli uyum göstermediği görülmüş ve bu nedenle birden fazla yüksek modifikasyon gösteren 7 madde (2,6,8,9,11,12,14.maddeler) çalışmadan çıkarılmıştır. Nihayetinde, modelin 7 madde çıkarımı ve 1 modifikasyon ile doğrulandığı görülmüştür.
Tablo 13: Ölçüm Modelinin Uyum İndeks Değerleri ve Kabul Edilebilir Uyum Değerleri sonuçlarından GFI, AGFI, IFI ve SRMR indekslerinin iyi uyum, χ²/sd, TLI (NNFI), CFI ve RMSEA indekslerinin ise kabul edilebilir sınırlarda olduğu görülmektedir.
149 Tablo 14: İş Tatmini Ölçeği Maddelerinin Faktör Yük Değerleri
Madde Modifikasyon Öncesi Modifikasyon Sonrası
Madde 1 0,626 0,625
Madde 2 0,740 -
Madde 3 0,771 0,766
Madde 4 0,538
0,549
Madde 5 0,642 0,581
Madde 6 0,721 -
Madde 7 0,449 0,430
Madde 8 0,600
-
Madde 9 0,672 -
Madde 10 0,762
0,733
Madde 11 0,802 -
Madde 12 0,550
-
Madde 13 0,561 0,557
Madde 14 0,739
-
Tablo 14’de doğrulayıcı faktör analizi sonucunda doğrulanan her bir maddenin faktör yük değerleri bulunmaktadır. Faktör yükleri incelendiğinde, 0,30’un altında değer bulunmadığı görülmüştür. Böylelikle madde çıkarımı sonucunda kalan diğer maddelerin tamamını kabul edilebilir ağırlıklara sahip olduğu görülmektedir.
150 Şekil 20: İş Tatmini Ölçeğinin Ölçüm Modeli
Şekil 20’de ki ölçüm modeli incelendiğinde, 7 madde tek faktör ile doğrulanan ölçüm modelinin hangi maddelerden oluştuğunu ve diğer yandan tek yönlü oklar üzerindeki yollara ait standardize regresyon katsayılarını yani başka bir deyişle faktör yüklerini görmekteyiz. Sonuç olarak 0,30’un altında faktör yükü olmadığı görülmüştür.
3.9.1.4. Üretkenlik Karşıtı İş Davranışları Ölçeğinin Doğrulayıcı Faktör Analizi