Algılanan Değer Ölçeğine Yönelik DFA

Çalışmanın bu bölümünde araştırmada kullanılan algılanan değer ölçeğine yönelik doğrulayıcı faktör analizi uygulanmıştır. Analiz sürecinde öncelikle uyum iyiliği değerleri değerlendirilmeye alınmıştır. Gizil değişkenleri yeterli düzeyde temsil etmeyen, düşük standardize yüke sahip (D19, D22, D35, D36, D42, D43 <

0.50) ve teorik değerlerinin altında t değerine sahip (D26, D30, D31 < 1,96)

gözlemlenen değişkenler ölçekten çıkarılmıştır. Ayrıca açıklayıcı faktör analizi sonucunda sosyal değer boyutunu oluşturan iki değişkenden birisinin (D19) düşük standart yüke sahip olması nedeniyle ölçekten çıkarılmasıyla birlikte sosyal değer faktörünü temsil eden gözlemlenen değişken sayısı bire düşmüş (D20) ve tek değişkenin faktör oluşturamaması nedeniyle sosyal değer faktörü ölçekten çıkarılmıştır. Bu nedenle açıklayıcı faktör analizi sonucunda yedi faktörden meydana gelen algılanan değer ölçeği doğrulayıcı faktör analizi sonucunda altı faktöre düşmüştür. Ayrıca sosyal değer faktörünün çalışmadan çıkarılmasıyla beraber sosyal değer faktörünün içerisinde bulunduğu dört hipotez reddedilmiştir. Reddedilen hipotezler aşağıdaki gibidir.

Tablo 4. 9 DFA Sonucu Reddedilen Hipotezler

Hipotez Kabul/Red

Hipotez 8: Turistlerin destinasyon ölçeğinde algıladıkları bilişsel imajın

destinasyondan algılanan sosyal değer üzerinde pozitif etkisi vardır. RED Hipotez 15: Turistlerin destinasyon ölçeğinde algıladıkları duygusal imajın

destinasyondan algılanan sosyal değer üzerinde pozitif etkisi vardır. RED Hipotez 26: Turistlerin destinasyon ölçeğinde algıladıkları sosyal değerin

destinasyona yönelik aidiyet duygusu üzerinde pozitif etkisi vardır. RED Hipotez 33: Turistlerin destinasyon ölçeğinde algıladıkları sosyal değerin

destinasyona yönelik davranışsal niyetler üzerinde pozitif etkisi vardır. RED

Gerekli düzeltme ve modifikasyon işlemlerinin gerçekleştirilmesi sonucunda yeterli değerlere ulaşılmıştır. Tablo 4.10’da algılanan değer ölçeğine ait iyilik uyum değerleri yer almaktadır.

125

Tablo 4. 10. Destinasyondan Algılanan Değere Yönelik Ölçeğin İyilik Uyum Değerleri

χ2

χ2 /df RMSEA SRMR GFI AGFI NFI NNFI CFI RFI

≤5 <0.08 <0.10 ≥.90 >0.80 >0.90 ≥0.90 ≥.90 ≥.85

350,23 3,93 0,08 0,06 0,90 0,85 0,91 0,90 0,93 0,87

İyilik uyum değerlendirilmesinde modelin eldeki veriye uygunluğunu gösteren ve alan yazında en sık kullanılan χ2/sd, RMSEA, SRMR, GFI, AGFI, NFI, NNFI,

CFI ve RFI model uyum indeksleri değerlendirilmiştir. Tablo 4.10’da yer alan ölçüm modelinin uyum indeksleri incelendiğinde, χ2 değerinin serbestlik derecesine

oranının yaklaşık 3,9 olması, iyi uyumu göstermektedir. Ayrıca RMSEA değeri 0,8’in altında, GFI değeri 0,90 ile kabul edilebilir bir değere sahiptir. Toplam 10 ayrı uyum iyiliği indeksinin değerlendirildiği analiz sonucunda uyum iyiliği indeks değerlerinin kabul edilebilir düzeyde olduğu görülmektedir. Sonraki aşamada ölçeğin yapısal geçerliliğini tespit etmek için DFA uygulanmış; AVE (ortalama varyans) ve CR (bileşik güvenilirlik) değerleri hesaplanmıştır. Algılanan değer ölçeğinin yapısal geçerliliğine ilişkin analiz sonuçları Tablo 4.11’de sunulmaktadır.

Tablo 4. 11. Destinasyondan Algılanan Değer Ölçeğinin Yapısal Geçerliliği

Gizil Değişkenler Gözlemlenen_{Değişkenler} Standartize _Yükler Ölçüm Hata _Değerleri

Ortalama Varyans (AVE) Bileşik Güvenilirlik (CR) Duygusal Değer (Hİ) DD27 1.07 0.25 0.80 0.92 DD28 0.91 0.11 DD29 0.90 0.33 Şöhret Değeri (ŞD) ŞD44 0.79 0.46 0.71 0.87 ŞD45 0.94 0.32 ŞD46 0.94 0.20 Fiyat Değeri(FD) FD32 0.75 0.53 0.67 0.85 FD33 0.88 0.23 FD34 0.85 0.25 Davranışsal Değer (DVD) DVD37 0.69 0.37 0.50 0.74 DVD38 0.88 0.23 DVD39 0.57 1.00 Kalite Değeri (KD) KD23 0.71 0.41 0.63 0.77 KD24 0.83 0.29 Ulaşım Değeri (ULD) ULD40 0.76 0.35 0.60 0.75 ULD41 0.69 0.35

126

Tablo 4.11’de görüldüğü üzere algılanan değeri oluşturan bilişsel ve duygusal imaj faktörlerinin bileşik güvenilirlik değerlerinin (CR) tümü 0.70 değerinin üzerindedir. Ortalama varyans değerleri (AVE) incelendiğinde tüm faktörlere ait değerler kritik değer olan %50’nin üstündedir. En yüksek AVE değerine sahip faktör duygusal değerdir (0,80). Şöhret değeri 0,71, fiyat değeri 0,67, davranışsal değer 0,50, kalite değeri 0,63 ve son olarak ulaşım değeri 0,63 ortalama varyans değerine sahiptir. Gözlenen değişkenler ait oldukları boyutları yeterli oranda ve birbirleri ile tutarlı olarak açıklamaktadırlar.

Sonraki aşamada, yapısal geçerlilik ile ilgili kesin bir karar verebilmek için, bu boyutların ayrışma geçerliliği tespit edilmiştir. Modelin ayırma geçerliliğinin sınanmasında kullanılan yaklaşım, faktörler arasındaki korelasyon değerlerine bakılmasıdır. Faktörler arası korelasyon değerlerinin 0,85’ten düşük olması ayrım geçerliliğinin bir göstergesi olarak değerlendirilmektedir (Klein, 2000; Chou ve diğerleri, 2002). Algılanan değer ölçeği 6 boyuttan oluşmaktadır. Ölçeği oluşturan tüm boyutlar arasındaki korelasyon değerlerinin 0,850’den küçük olması modeldeki boyutların ayrı yapılar olduğu ve ayırma geçerliliğinin sağlandığının ilk göstergesidir. Altı boyut arasındaki korelasyon değerleri Tablo 4.12’de yer almaktadır.

Tablo 4. 12. Destinasyondan Algılanan Değeri Oluşturan Faktörlere Yönelik DFA Sonuçlarına Göre Ölçeğin Ayrışma Geçerliliği

Duygusal Değer Şöhret Değeri Fiyat Değeri Davranışsal Değeri Kalite Değeri Ulaşım Değeri Duygusal Değer (0,894) Şöhret Değeri 0,495 (0,842) Fiyat Değeri 0,495 0,389 (0,818) Davranışsal Değer 0,254 0,143 0,406 (0,707) Kalite Değeri 0,522 0,394 0,552 0,310 (0,793) Ulaşım Değeri 0,360 0,446 0,349 0,469 0,271 (0,774)

Modelin ayrışma geçerliliğinin tespitinde kullanılan ikinci yaklaşım her bir faktöre ait AVE değerinin karekökünün faktörler arası korelasyon değerlerinden yüksek olmasıdır. Tablo 4.12’de her bir faktörün sahip olduğu AVE değerinin karekökleri kalın punto ile gösterilmiştir. Tablo 4.12’e göre tüm faktörler arasındaki korelasyon değeri her bir faktöre ait AVE değerlerinin kareköklerinden küçüktür. Bu

127

rakamlar modeldeki boyutların ayrı yapılar olduğu ve ayırma geçerliliğinin sağlandığının ikinci göstergesidir.