Algılanan Örgütsel Destek İle İlgili Araştırmalar

Algılanan örgütsel desteğin ortaya çıkışı ile ilgili temel araştırmalar kısaca özetlenmeye çalışılmıştır.

Eisenberger ve diğerleri (1986), yaptıkları araştırmada Cronbach alpha güvenirlik katsayısı 0,97, madde toplam korelasyonu 0,42- 0,83 arasında, ortalama ve medyan madde toplam korelasyonu 0,67 ve 0,66 olarak tespit edilen maddelerden oluşan Algılanan Örgütsel Destek ölçeği geliştirilmiştir. Bu bulgular çalışanların, örgütün kendilerinin katkılarını değerlendirme ve kendilerinin iyiliğine önem verme derecesine dair genel inançlar geliştirdiklerini göstermektedir.

Eisenberger ve diğerleri (1997) değişik örgütlerden seçilmiş 295 çalışan ile istenilen iş koşulları ile algılanan örgütsel destek arasındaki ilişkinin örgütün hareket özgürlüğüne bağlı olup olmadığını incelenmiştir. Araştırma sonucunda, örgütün kendi karar verdiği olumlu iş koşullarının, örgüt dışı etkiler sonucunda karar verdiği olumlu iş koşullarına göre örgütsel destek ile daha kuvvetli ilişkili olduğu bulunmuştur. İş şartları ile doyum arasında ise böyle bir ilişki bulunamamıştır.

Eisenberger, Armeli, Rexwinkel, Lynch ve Rhoaades (2001), 413 posta çalışanı üzerinde yaptıkları çalışmada iş performansı, çalışanların duygusal bağlılığı ile algılanan örgütsel destek arasındaki ilişkide karşılıklılık ilişkisinin rolünü araştırmışlardır. Yapılan araştırmada sonuç olarak, algılanan örgütsel desteğin duygusal bağlılığı ve karşılıklılık sürecindeki performansı artırdığı yönündeki örgütsel destek teorisi kabul edilmiştir.

Rhoades ve Eisenberger (2002), 70 çalışmayı kullanarak yaptıkları meta analizi sonucunda çalışanlar tarafından kabul edilen algılanan örgütsel destek ile ilişkili üç ana kategori (yönetici desteği, dürüstlüğü, örgütsel ödüller ve uygun çalışma koşulları) bulunmuştur. Algılanan örgütsel desteğin sonucunda ise çalışanların olumlu çıktıları (duygusal bağlılık, performans ve ayrılma niyetinde azalma) ile ilişki bulunmuştur. Örgütsel destek teorisi tarafından bu ilişkilerin bir takım olgulara bağlı olduğu iddia edilmektedir. Bu olgular, çalışanların örgütsel faaliyetlerdeki gönüllülüğe, örgütün yardım zorunluluğu hissetmesine, sosyo duygusal ihtiyaçları karşılamasına ve performans-ödül beklentileri inancına bağlıdır.

Akın (2008) örgütsel ve sosyal desteğin iş/aile çatışması üzerindeki etkisini, ayrıca sosyal ve örgütsel desteğin yaşam tatmini üzerindeki etkisini ele almıştır. Araştırma, sıklıkla gece nöbetlerine kaldıkları için yüksek iş/aile çatışması potansiyeline sahip olan hemşireler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Sonuçlara göre, örgütsel desteğin iş-aile çatışması ile negatif yönlü, örgütsel ve sosyal desteğin yaşam tatmini ile pozitif yönlü bir ilişkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca iş/aile çatışmasının yaşam tatmini ile negatif yönlü bir ilişkisinin bulunduğu tespit edilmiştir.

Munir, Randall, Yarker ve Nielsen (2009), çalışmalarında işyerinde algılanan örgütsel destek, kronik hastalıkla ilgili öz yeterlilik ve kronik hastalığın yönetimi arasındaki ilişkiyi incelemişlerdir. Anketi kronik rahatsızlığı bulunun 772 çalışan doldurmuştur. Sonuçta örgütsel destek, kronik hatalıklara sahip çalışanlarda

önemli olan ilaç tedavisine uyma ve semptomları yönetmede hem semptoma bağlı ve hem işe bağlı özyeterliliği geliştirmektedir.

Eser (2011), çalışmalarında güven eğilimi bağımsız değişken olarak ele alınmış ve algılanan örgütsel destek üzerindeki direkt etkisi incelenmiştir. Araştırmaya 300 kişi katılmıştır. Yapılan analizler sonucunda güven eğilimi ile algılanan örgütsel destek arasında düşük düzeyde pozitif ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır.

Kaplan ve Öğüt (2012), araştırmalarında Nevşehir ilinde bulunan 4 ve 5 yıldızlı otel işletmelerinde çalışan işgörenlerin örgütsel destek algılamaları ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkiyi irdelemeyi amaçlamıştır. Araştırma sonucunda; algılanan örgütsel destek ile duygusal ve normatif bağlılık arasında pozitif yönlü bir ilişki izlenirken, algılanan örgütsel destek ile devam bağlılığı arasında negatif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca, örgütsel destek algılamalarının duygusal, normatif ve devam bağlılığını etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır.

Akkoç, Çalışkan ve Turunç (2012) çalışmada çalışanların iş performansında etkili olduğu düşünülen gelişim kültürü, algılanan örgütsel destek, iş tatmini ve güven faktörleri ele alınmıştır. Çalışmanın amacı, yöneticiler için önemli bir problem sahası olan iş performansını artıran faktörlerin modellenmesidir. Araştırma sonucunda algılanan örgütsel desteğin ve gelişim kültürünün çalışanların iş tatmini ve iş performansı üzerine etkilerinin bulunduğu, İş tatmininin iş performansını pozitif ve anlamlı olarak etkilediği tespit edilmiştir. Algılanan örgütsel destek ve gelişim kültürünün çalışanların hem iş tatmini hem de iş performansı üzerine etkisinde güvenin kısmi aracılık rolü olduğu belirlenmiştir.

Karacaoğlu ve Arslan (2013), araştırmalarında çalışanların algıladıkları örgütsel destek ve tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişki ve etkileşimi belirlemeyi amaçlamışlardır. Araştırmanın örneklemi Kayseri Organize Sanayi Bölgesinde

faaliyet gösteren imalat sanayi işletmelerinin 333 çalışanı oluşturmaktadır. Araştırmada kullanılan veriler, iki ölçekten yararlanılarak geliştirilen anket yardımı ile toplanmıştır. Araştırma bulgularına göre çalışanlarca algılanan örgütsel destek ile genel tükenmişlik ve onun boyutlarından duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arasında negatif yönlü ve zayıf bir etkileşim, öte yandan düşük kişisel başarı hissi boyutu ile pozitif yönlü ve yine zayıf bir etkileşimin olduğu sonucuna varılmıştır.

İplik ve diğerlerinin (2014) yaptığı çalışmanın amacı; çalışanların örgütsel desteğe ilişkin algıları ile örgüte ve bireye yönelik vatandaşlık davranışı arasındaki ilişkiyi tespit etmektir. Araştırmada veriler Adana ilinde faaliyet gösteren özel bir hastanenin çalışanlarından toplanmıştır. Sonuç olarak çalışanların örgütsel desteğe ilişkin olumlu yöndeki algıları arttıkça, örgüte ve bireye yönelik vatandaşlık davranışı sergileme niyetlerinin de arttığı tespit edilmiştir.