• Sonuç bulunamadı

2.4. Türkiye‟de Cumhuriyet‟ten Günümüze Korunmaya Muhtaç Çocuklara Yönelik

2.4.1 Cumhuriyet‟in Ġlk yıllarından 1961 Anayasası‟na Kadar Olan Süreçte Korunmaya

2.4.2.1. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı

2.6.2.1.2. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‟nın Görevleri

Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‟nın görevleri, 03.06.2011 tarihli ve 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‟nın TeĢkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname‟nin 2. maddesinde belirtilmiĢtir.

Buna göre Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‟nın görevleri genel olarak sosyal hizmet ve sosyal yardım faaliyetlerini planlamak, yürütmek ve bu faaliyetler ile ilgili kamu kurum ve kuruluĢları ile gönüllü kuruluĢlar arasında iĢbirliği ve koordinasyonu sağlamaktır. Bakanlık, sosyal hizmet ve sosyal yardım faaliyetlerine yönelik ulusal düzeyde politikalar oluĢturmakta, bu faaliyetleri uygulamakta, faaliyetlerin durumunu izlemekte ve uygulamaları güncellemektedir. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‟nın görevleri Ģunlardır:

1. Sosyal sorunlara karĢı aile bütünlüğünün korunması ve aile refahının arttırılması amacıyla sosyal hizmet ve sosyal yardım faaliyetlerini planlamak, yürütmek ve bu faaliyetler ile ilgili kamu kurum ve kuruluĢları ile gönüllü kuruluĢlar arasında iĢbirliği ve koordinasyonu sağlamaktadır. Bu görevlerini yerine getirebilmek için Bakanlık tarafından çalıĢmalar yürütülmektedir. Bu çalıĢmalar: Aile Eğitim Programı, Evlilik Öncesi Eğitim Projesi, BoĢanma Süreci DanıĢmanlık Hizmetleri, Toplum Merkezleri, Aile DanıĢma Merkezleri, Özel Aile DanıĢma Merkezleri, Aile Sosyal Destek Programı, Sosyal Hizmet Merkezi, Afet ve Acil durumlar ile ilgili hizmete yönelik çalıĢmalar ile yürütülmektedir ( SHÇEK, 2016 Yılı Faaliyet Raporu;11-12).

2. Çocukların sağlıklı geliĢimleri için her türlü ihmal ve istismardan korunması amacıyla sosyal hizmet ve sosyal yardım faaliyetlerini planlamak, yürütmek ve bu faaliyetler ile ilgili kamu kurum ve kuruluĢları ile gönüllü kuruluĢlar arasında iĢbirliği ve koordinasyonu sağlamaktadır. Bakanlığın yapmıĢ olduğu çocuk hizmetleri Ģunlardır: Koruyucu ve Önleyici Hizmetler, Aile Yanında Destek Hizmetleri, Eğitim ve Toplumsal Destek Hizmetleri, Bakım Hizmetleri, Sosyal Rehabilitasyon Hizmetleri, Çocuk Hakları Hizmetleri, AraĢtırma GeliĢtirme ve Proje Hizmetleri ( SHÇEK, 2016 Yılı Faaliyet Raporu; 34-36).

3. Aile yanında destek hizmetleri, öz ailesi yanında sadece maddi yetersizliği olan çocuklara verilen nakdi veya ayni sosyal yardımlar, koruyucu aile yanında bakım hizmetleri, evlat edinme hizmetleridir. Bu hizmetlerde temel amaç, korunmaya/yardıma muhtaç durumda bulunan çocukların geliĢimlerinin sağlıklı bir Ģekilde olabilmesi için bir aile yanında bakımının yapılarak aile sevgisi ile büyümesidir. Bakanlık, özellikle son dönemlerde çocuk hizmetleri alanında olumlu geliĢmeler göstermiĢ ve çocuk bakım hizmetleri için yeni düzenlemeler geliĢtirmiĢ ve uygulamıĢtır (SHÇEK, 2016 Faaliyet Raporu;34-37).

Bakanlığın yapmıĢ olduğu bir diğer çocuk hizmeti olan bakım hizmetleri ise 0-18 yaĢ arasındaki kurum bakımında olan çocukların korunması, bakımı, eğitimi ve meslek sahibi olmaları için yapılan hizmetlerdir. Bakanlık, kurum bakımında olan çocuklara karĢı görevini yerine getirebilmek için 0-12 yaĢ arası korunmaya muhtaç çocukları çocuk yuvalarına, 13-18 yaĢ arası korunmaya muhtaç çocukları yetiĢtirme yurtlarına yerleĢtirmektedir. Ayrıca çocukların bakımının daha iyi koĢullarda sağlanması için daha az çocuğun bakımının yapıldığı sevgi evleri ve çocuk evleri de bulunmaktadır (SHÇEK, 2016 Faaliyet Raporu;34-40).

4. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‟nın asli görevlerinden birisi de kadınlara yönelik olan hizmetleridir. Nitekim kadınlara yönelik karĢı ayrımcılığı ortadan kaldırarak toplumsal alanlarda eĢitliği sağlamak, kadınların insan haklarını korumak amacıyla sosyal hizmet ve sosyal yardım faaliyetlerini planlamak, yürütmek ve bu faaliyetler ile ilgili kamu kurum ve kuruluĢları ile gönüllü kuruluĢlar arasında iĢbirliği ve koordinasyonu sağlamaktadır. Bakanlık, kadınlara yönelik hizmetlerini; toplumsal cinsiyet eĢitliği konusunda bilinç düzeyini yükseltme, bu konuda politikalar oluĢturup uygulama ve takip etme, kadına yönelik Ģiddetle

mücadele çalıĢmaları, kadının ekonomide yer almasını sağlama, kadının eğitim ve sağlık gibi geliĢimlerinin kontrol edilmesi ve bu konularda bilinçlendirilmesi çalıĢmaları ile yerine getirmektedir (SHÇEK, 2016 Faaliyet Raporu;40).

5. Bakanlığın engellilere ve yaĢlılara yönelik hizmetlerinde önceliği, toplumda ayrım gözetmeksizin yaĢamaları için her türlü engel, ihmal ve dıĢlanmaya karĢı korunmaları sağlamaktır. Bununla ilgili sosyal hizmet ve sosyal yardım faaliyetlerini planlamak, yürütmek ve bu faaliyetler ile ilgili kamu kurum ve kuruluĢları ile gönüllü kuruluĢlar arasında iĢbirliği ve koordinasyonu sağlamaktadır. Bakanlık ayrıca , engellilere ve yaĢlılara yönelik yatılı ve gündüzlü hizmetler ile evde bakım hizmetlerini de vermektedir. Bu hizmetler; evde bakım hizmeti, özel bakım merkezlerinde bakım hizmeti, yatılı ve gündüzlü resmi bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde bakım hizmeti, engelsiz yaĢam merkezlerinde bakım hizmeti, geçici ve misafir olarak bakım hizmeti, evde bakıma destek hizmeti, huzurevi yaĢlı bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde bakımdır ( SHÇEK, 2016 Faaliyet Raporu;38).

6. ġehit yakınları ile gazilerin korunması da Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‟nın görevleri arasındadır. Nitekim bu görevler; sosyal hizmet ve sosyal yardım faaliyetlerini planlamak, yürütmek ve bu faaliyetler ile ilgili kamu kurum ve kuruluĢları ile gönüllü kuruluĢlar arasında iĢbirliği ve koordinasyonu sağlamaktadır. Bakanlık, bu görevini yerine getirmek için Ģehit yakınları ve gazilere ayni veya nakdi yardımlar yapmaktadır.

7. Bakanlık yukarıda belirttiğimiz kendi hizmet ve görevlerinin dıĢında Kamu kurum ve kuruluĢları, gönüllü kuruluĢlar ile gerçek ve tüzel kiĢiler tarafından yürütülen sosyal hizmetler ve yardımlara iliĢkin ilke, usul ve standartları belirlemektedir. Bu belirleme daha çok bu alanda faaliyet gösteren kurum ve kuruluĢların taĢıması zorunlu olan nitelikleri ve bunlara rehberlik edecek programları geliĢtirmek ve bunların denetimini yapmak Ģeklinde olmaktadır (633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‟nın TeĢkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname,2011;2/ı md).

8. Bakanlık ayrıca sosyal hizmet ve yardım faaliyetleriyle bunlardan yararlananlara iliĢkin bilgileri merkezî bir sistemde oluĢturulacak veri tabanı aracılığıyla iĢleme ve bunları kontrol etme ve izleme görevi de bulunmaktadır (633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‟nın TeĢkilat ve Görevleri Hakkında Kanun

Hükmünde Kararname,2011;2/i md).

9. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ülke dıĢına yönelik bazı hizmetler de yürütmektedir. Bu hizmetler daha çok sosyal hizmetler ve yardımlar alanındaki uluslararası geliĢmeleri ve faaliyetleri izlemek, bunlara katkı vermek ve yürütülecek çalıĢmalarda yararlanmak üzere değerlendirmektir. Bakanlık bu hizmetleri yürütürken taraf olduğu uluslararası sözleĢme ve anlaĢmaların ulusal düzeyde uygulanmasını sağlamakla da yükümlüydü (633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‟nın TeĢkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname,2011;2/j md).

2.5. Korunmaya Muhtaç Çocuklara Yönelik Sosyal Politikaların Yasal