Foto.19a-Ön Yüz Foto.19b- Arka Yüz
Katalog No: 16 Müze Envanter No: 105.grup
Dönemi: Abbasi (H.134– M. 751/752) Ölçüleri: Ağırlık: 4.3 gr. Çap: 1.8 cm.
Malzemesi: Altın Yazı Türü: Kûfi Tanımı:
Sikkenin ön yüzünde, ortada üç satır halinde kelime-i tevhid yer almaktadır. Bu orta yazının etrafına, sikke formuna uygun tek sıra, tam daire yazı kuşağı yerleştirilmiştir. Yazılar arasında ve etrafında kontur kullanılmamıştır.
Sikkenin arka yüzünde, ön yüzdeki kompozisyon yinelenmiştir. Sikke ortasına yerleştirilen üç satırlık yazı etrafında, dairesel tek sıra yazı kuşağı yer almaktadır. Tüm bu kompozisyon düz, tam daire kontur içine alınmıştır. Ancak kontur, darptan kaynaklanan problemden dolayı sikke kenarlarının belirli kısımlarında görülmektedir.
Oldukça iyi durumda olan sikkede, özellikle kenara yakın kısımlardaki kontur çizgilerinde, darptan kaynaklanan şekil bozuklukları vardır.
H. 134-M. 751/752 senesi Abbasi halifelerinden Ebû’l Abbas el-Seffâh’ın hükümdarlık yıllarına tekabül etmektedir. Bundan dolayı sikke Ebû’l Abbas el- Seffâh tarafından bastırılmıştır.
Okunuşu: Ön Yüz:
Ortada- Lâ İlâhe İllallâh vahdehû lâ şerîke leh.
Etrafında- Kur’ân-ı Kerim Tevbe Suresi 33.Ayet (Muhammedün Resûlullâh erselehû bi’l-hüdâ ve dîni’l-Hakkı liyuzhirahû ale’d-dîni küllihî ve lev kerihe’l- müşrikûn).
Anlamı:
Allah’tan başka ilah yoktur, O tektir ve ortağı yoktur. Müşrikler istemese de O, dini bütün dinlere üstün kılmak için elçisini hidayetle ve hak dinle gönderendir.
Arka Yüz:
Ortada-Muhammedün Resûlullâh.
Etrafında-Bismillâh duribe hâze’d dînâr senete erbain ve selâsîn ve mietin.
Anlamı:
Muhammed (s.a.v) Allah’ın resulüdür. Allah’ın adıyla, bu dinar 134 senesinde darp edilmiştir.
Foto.20a-Ön Yüz Foto.20b- Arka Yüz
Katalog No: 17 Müze Envanter No: 19
Dönemi: Abbasi (H.138-M. 755/756) Ölçüleri: Ağırlık: 2.7 gr. Çap: 2.0 cm.
Malzemesi: Gümüş Yazı Türü: Kûfi Tanımı:
Sikkenin ön yüzünde, ortada üç satır yazı bulunmaktadır. Yazılar arasında hiçbir bölünmüşlüğe gidilmemiştir. Yatay yazıların etrafına, tam daire oluşturacak biçimde, sikkenin basım yeri ve yılı yazılmıştır. Bu yazıların tümü, düz, tam daire, üç sıra konturla çevrelenmiştir. Kontur aralarına belirli aralıkta üç adet, yan yana üçlü çemberler yerleştirilmiştir.
Sikkenin arka yüzünde ortada, üç satır yazı bulunmaktadır. Yazılar, düz, tam daire, üç sıra konturla çevrilmiştir. Bu konturun etrafına tam daire, tek sıra yazı kuşağı yerleştirilmiştir. Yazıların etrafı dikey eksende yivlenmiş, testere dişi şeklindeki konturla çevrilerek kompozisyon tamamlanmıştır.
Oldukça iyi durumda olan sikkenin özellikle kenar kısımlarında deformasyon görülmektedir. Kenar deformasyonu sebebi ile tam daire sikke formu bozulmuştur.
H. 138- M. 755/756 senesi Abbasi hükümdarlarından Ebû Cafer Abdullah el Mansur’un hükümdarlık yıllarına tekabül etmektedir. Bundan dolayı sikke Ebû Cafer Abdullah el Mansur tarafından Basra’da bastırılmıştır.
Okunuşu: Ön Yüz:
Ortada- Lâ İlâhe İllallâh vahdehû lâ şerîke leh.
Etrafında- Bismillâh duribe hâze’d-dirhem bi’l Basra senete semânin ve selâsîne ve mietin.
Anlamı:
Allah’tan başka ilah yoktur, O tektir ve ortağı yoktur. Allah’ın adıyla, bu dirhem 138 senesinde Basra’da darp edilmiştir.
Arka Yüz:
Ortada- Muhammedün Resûlullâh.
Etrafında- Kur’ân-ı Kerim Tevbe Suresi 33.Ayet (Muhammedün Resûlullâh erselehû bi’l-hüdâ ve dîni’l-Hakkı liyuzhirahû ale’d-dîni küllihî ve lev kerihe’l- müşrikûn).
Anlamı:
Muhammed (s.a.v) Allah’ın elçisidir. Müşrikler istemese de O, dini bütün dinlere üstün kılmak için elçisini hidayetle ve hak dinle gönderendir.
Foto.21a-Ön Yüz Foto.21b- Arka Yüz
Katalog No: 18 Müze Envanter No: 5
Dönemi: Abbasi (H. 148-M. 765/766) Ölçüleri: Ağırlık: 2.9gr. Çap: 2.0 cm Malzemesi: Gümüş
Yazı Türü: Kûfi Tanımı:
Sikkenin ön yüzünde üç sıra yazı bulunmaktadır. Yazılar arasında hiçbir bölünmüşlüğe gidilmemiştir. Bu yatay yazıların etrafına, tam daire oluşturacak biçimde, sikkenin basım yeri ve yılı yazılmıştır. Yazılar, düz, tam daire, üç sıra konturla çevrelenmiştir. Kontur etrafına, belirli aralıklarla küçük, tam daire şeklinde beş adet motif yerleştirilmiştir.
Sikkenin arka yüzünde de yatay, üç sıra yazı bulunmaktadır. Yazılar, düz, tam daire, tek sıra konturla çevrilmiştir. Konturun etrafına dairesel, tek sıra yazı kuşağı yerleştirilmiştir. Bu yazının etrafı testere dişi şeklindeki süsleme motifi ile konturlanmıştır. Kontur aralarına beş adet, küçük, tam daire motifleri yerleştirilerek kompozisyon tamamlanmıştır.
Oldukça iyi durumda olan sikkenin kenar kısımlarında yer yer deformasyon görülmektedir.
H. 148-M. 765/766 senesi Abbasi hükümdarlarından Ebû Cafer Abdullah el Mansur’un hükümdarlık yıllarına tekabül etmektedir. Bundan dolayı sikke Ebû Cafer Abdullah el Mansur tarafından Mısır’da bastırılmıştır.
Okunuşu: Ön Yüz:
Ortada- Lâ İlâhe İllallâh vahdehû lâ şerîke leh.
Etrafında- Bismillâh duribe hâze’d-dirhem bi’l Mısır senete semânin ve erba‘îne ve mietin.
Anlamı:
Allah’tan başka ilah yoktur, O tektir ve ortağı yoktur. Allah’ın adıyla, bu dirhem 148 senesinde Mısır’da darp edilmiştir.
Arka Yüz:
Ortada-Mimmâ emera bihi el-mehdi Muhammed bin emiri’l mü’minîn. Etrafında- Kur’ân-ı Kerim Tevbe Suresi 33.Ayet (Muhammedün Resûlullâh erselehû bi’l-hüdâ ve dîni’l-Hakkı liyuzhirahû ale’d-dîni küllihî ve lev kerihe’l-müşrikûn).
Anlamı:
Mü’minlerin emîri Muhammed (s.a.v) emretti. Müşrikler istemese de O, dini bütün dinlere üstün kılmak için elçisini hidayetle ve hak dinle gönderendir.
Foto.22a-Ön Yüz Foto.22b- Arka Yüz
Katalog No: 19 Müze Envanter No: 17
Dönemi: Abbasi (H.169-M. 785/786) Ölçüleri: Ağırlık: 2.9 gr. Çap: 2.3 cm.
Malzemesi: Gümüş Yazı Türü: Kûfi Tanımı:
Sikkenin ön yüzünde üç satır yazı bulunmaktadır. Bu yazılar arasında herhangi bir ayrıma gidilmemiştir. Yatay yazıların etrafına, tam daire oluşturacak biçimde, sikkenin basım yeri ve yılı yazılmıştır. Yazılar, düz, tam daire, üç sıra konturla çevrelenmiştir. Bu konturun etrafına, belirli aralıklarla küçük, çember şeklindeki motifler yerleştirilmiştir.
Sikkenin arka yüzünde de yatayda, dört satır yazı bulunmaktadır. Bu yazılar, düz, tam daire, tek sıra konturla çevrilmiştir. Konturun etrafına dairesel, tek sıra yazı yerleştirilmiştir. Yazının etrafı da testere dişi şeklindeki süsleme motifi ile konturlanarak kompozisyon tamamlanmıştır.
Oldukça iyi durumda olan sikkenin kenar kısımlarında yer yer deformasyon görülmektedir. Bu deformasyon sonucunda tam daire sikke formu bozulmuştur.
H. 169- M. 785/786 senesi Abbasi hükümdarlarından Ebû Abdullah Muhammed el-Mehdi’nin hükümdarlık yıllarına girmektedir. Bundan dolayı sikke el- Mehdi tarafından Medinetü’s-Selam’da bastırılmıştır.
Okunuşu: Ön Yüz:
Ortada- Lâ İlâhe İllallâh vahdehû lâ şerîke leh.
Etrafında- Bismillâh duribe hâze’d-dirhem bi-Medinetü’s-Selam senete tis’ın ve sittîne ve mietin.
Anlamı:
Allah’tan başka ilah yoktur, O tektir ve ortağı yoktur. Bu dirhem 169 senesinde Medinet’üs-Selam şehrinde darp edilmiştir.
Arka Yüz:
Ortada- Muhammedün Resûlullâh salla’llâhu aleyhi ve selem. El-Halife el- Mehdi.
Etrafında- Kur’ân-ı Kerim Tevbe Suresi 33.Ayet (Muhammedün Resûlullâh erselehû bi’l-hüdâ ve dîni’l-Hakkı liyuzhirahû ale’d-dîni küllihî ve lev kerihe’l- müşrikûn).
Anlamı:
Efendiler efendisi Muhammed (s.a.v.) Allah’ın resulüdür. Halife el-Mehdi. Müşrikler istemese de O, dini bütün dinlere üstün kılmak için elçisini hidayetle ve hak dinle gönderendir.
Foto.23a-Ön Yüz Foto.23b- Arka Yüz
Katalog No: 20 Müze Envanter No: 12
Dönemi: Abbasi (H. 170–193-M. 786/787-808/809) Ölçüleri: Ağırlık: 2.7 gr. Çap: 2.0 cm.
Malzemesi: Gümüş Yazı Türü: Kûfi Tanımı:
Sikkenin ön yüzünde, ortada üç satır yazı bulunmaktadır. Bu yazılar arasında hiçbir bölünmüşlüğe gidilmemiştir. Yatay yazıların etrafına, tam daire oluşturacak biçimde, sikkenin basım yeri ve yılı yazılmıştır. Bu yazıların tümü, düz, tam daire, üç sıra konturla çevrelenmiştir. Bu konturun etrafına, belirli aralıklarla küçük, çember şeklinde beş adet, tam daire motif yerleştirilmiştir.
Sikkenin arka yüzünde yatayda, dört sıra yazı yer almaktadır. Bu yazılar, düz, tam daire, tek sıra konturla çevrilmiştir. Bu konturun etrafına tam daire tek sıra yazı yerleştirilmiştir. Yazıların etrafı düz, tam daire bir konturla çevrilerek kompozisyon tamamlanmıştır.
Oldukça iyi durumda olan sikkenin özellikle kenar kısımları çok tahrip olmuştur. Bu tahribat sonrasında tam daire sikke formu bozulmuştur.
Kesin tarihi ve basım yeri bilinmeyen sikke Abbasi Er-Reşîd Ebû Cafer Hârun tarafından, hükümdarlık yılları olan H.170–193- M. 786/787-808/809 tarihleri arasında bastırılmıştır.
Okunuşu: Ön Yüz:
Ortada- Lâ İlâhe İllallâh vahdehû lâ şerîke leh. Etrafında- Bismillâh duribe hâze’d-dirhem…
Anlamı:
Allah’tan başka ilah yoktur, O tektir ve ortağı yoktur. Allah’ın adıyla, bu dirhem…
Arka Yüz:
Ortada- Muhammedün Resûlullâh Reşid.
Etrafında- Kur’ân-ı Kerim Tevbe Suresi 33.Ayet (Muhammedün Resûlullâh erselehû bi’l-hüdâ ve dîni’l-Hakkı liyuzhirahû ale’d-dîni küllihî ve lev kerihe’l- müşrikûn).
Anlamı:
Muhammed (s.a.v.) Allah’ın resulüdür. Reşid. Müşrikler istemese de o, dini bütün dinlere üstün kılmak için elçisini hidayetle ve hak dinle gönderendir.
Foto.24a-Ön Yüz Foto.24b- Arka Yüz
Katalog No: 21 Müze Envanter No: 3
Dönemi: Abbasi (H. 178-M. 794/795) Ölçüleri: Ağırlık: 2.9gr. Çap: 2.0 cm.
Malzemesi: Gümüş Yazı Türü: Kûfi Tanımı:
Sikkenin ön yüzünde üç satır yazı bulunmaktadır. Yazılar arasında herhangi bir kontur yer almamaktadır. Ortadaki yazıların etrafına, tam daire oluşturacak biçimde, sikkenin basım yeri ve yılı yazılmıştır. Bu yazılar, düz, tam daire, üç sıra konturla çevrilmiştir. Bu konturun etrafına, belirli aralıklarla, küçük, tam daireler yerleştirilmiştir.
Sikkenin arka yüzünde yatayda, üç satır yazı bulunmaktadır. Bu yazılar, düz, tam daire, tek sıra konturla çevrilmiştir. Konturun etrafına dairesel, tek sıra yazı kuşağı yerleştirilmiştir. Bu yazının etrafı testere dişi şeklindeki süsleme motifi ile konturlanarak kompozisyon tamamlanmıştır.
Oldukça iyi durumda olan sikke üzerinde yer yer silinmeler görülmektedir. Ayrıca kenar deformasyonu sebebiyle tam daire sikke formu bozulmuştur.
H. 178 -M. 794/795 senesi, Abbasi hükümdarlarından Ebû Cafer Harun el Reşid’in hükümdarlık yıllarına tekabül etmektedir. Bundan dolayı sikke Ebû Cafer Harun el Reşid tarafından Medinetü’s-Selam’da bastırılmıştır.
Okunuşu: Ön Yüz:
Ortada- Lâ İlâhe İllallâh vahdehû lâ şerîke leh.
Etrafında- Bismillâh duribe hâze’d-dirhem bi-Medinet’üs-Selam senete semâne ve seb‘îne ve mietin.
Anlamı:
Allah’tan başka ilah yoktur, O tektir ve ortağı yoktur. Allah’ın adıyla, bu dirhem 178 senesinde Medinet’üs-Selam’da darp edilmiştir.
Arka Yüz:
Ortada- Muhammedün Resûlullâh salla’llâhü aleyhi vessellem. Ca‘fer.
Etrafında- Kur’ân-ı Kerim Tevbe Suresi 33.Ayet (Muhammedün Resûlullâh erselehû bi’l-hüdâ ve dîni’l-Hakkı liyuzhirahû ale’d-dîni küllihî ve lev kerihe’l- müşrikûn).
Anlamı:
Efendiler Efendisi Muhammed (s.a.v.) Allah’ın resulüdür. Cafer. Müşrikler istemese de O, dini bütün dinlere üstün kılmak için elçisini hidayetle ve hak dinle gönderendir.
Foto.25a-Ön Yüz Foto.25b- Arka Yüz
Katalog No: 22 Müze Envanter No: 222
Dönemi: Abbasi (H.180- M. 796/797) Ölçüleri: Ağırlık: 2.8 gr. Çap: 1.8 cm.
Malzemesi: Bronz Yazı Türü: Kûfi Tanımı:
Sikkenin ön yüzünde oldukça düzenli üç satır yazı bulunmaktadır. Bu yazılar arasında herhangi bir ayrıma gidilmemiştir. Yazıların etrafında, kenarları dikey eksende yivlenmiş, testere dişi şeklinde, tam daire, kalın, çift sıra kontur yer almaktadır.
Sikkenin arka yüzündeki, üç satırlık yazıda Allah’ın resulüne atıfta bulunulmuştur. Yazının etrafı ön yüzde olduğu gibi, dikey eksende yivlenen, testere dişi şeklindeki, tam daire konturla çevrilmiştir. Bu konturun etrafına sikke formuna uygun, dairesel, tek sıra yazı kuşağı yerleştirilmiştir. Bu yazının etrafında ise testere dişi şeklindeki, tek sıra, tam daire kontur yinelenmiştir.
Oldukça tahrip olan sikkenin kenara yakın kısımlarında ve arka yüzdeki çevre yazısında silinmeler görülmektedir. Kenar deformasyonu sebebiyle tam daire sikke formu bozulmuştur.
H. 180- M. 796/797 senesi Abbasi hükümdarlarından Ebû Cafer Harun el- Reşid’in hükümdarlık yıllarına tekabül etmektedir. Bundan dolayı sikke Ebû Cafer Harun el-Reşid tarafından bastırılmıştır.
Okunuşu: Ön Yüz:
Lâ İlâhe İllallâh vahdehû.
Anlamı:
Allah’tan başka ilah yoktur, O tektir.
Arka Yüz:
Muhammedün Resûlullâh. Etrafında- Bismillâh duribe hâze’d-dirhem… semânîne ve mietin.
Anlamı:
Muhammed Allah’ın resulüdür. Allah’ın adıyla. Bu dirhem ..180’de darp edilmiştir.
Foto.26a-Ön Yüz Foto.26b- Arka Yüz
Katalog No: 23 Müze Envanter No: 9162
Dönemi: Abbasi (H. 190-M. 805/806 ) Ölçüleri: Ağırlık: 2.9 gr. Çap: 2.5 cm.
Malzemesi: Gümüş Yazı Türü: Kûfi Tanımı:
Sikkenin ön yüzünde ortada üç sıra yazı bulunmaktadır. Bu yazılar, dıştan tam daire şeklinde yerleştirilen ikinci yazı kuşağı ile çevrilmiştir. Tüm kompozisyon birbiri ardına devam eden noktalarla oluşturulmuş, inci dizisi şeklindeki çift sıra motifle konturlanmıştır. Bu kontur aralarına ise beş adet, yan yana iki küçük çember yerleştirilmiştir. En dışta ise yine birbiri ardına devam eden nokta şeklindeki, inci dizisi ile kompozisyon tamamlanmıştır.
Sikkenin arka yüzünde beş sıra yazı bulunmaktadır. Bu yazılar dıştan birbiri ardına devam eden noktalardan oluşturulmuş, inci dizisi şeklindeki tam daire bir konturla çevrilmiştir. Bu konturun dışında ise sikke formuna uygun, tam daire, tek sıra ayet bulunmaktadır. Yazılar, düz tam daire bir kontur içine alınmıştır.
Oldukça sağlam durumda bulunan sikke üzerindeki yazılarda yer yer silinmeler görülmektedir.
H. 190-M. 805/806 senesi, Abbasi hükümdarlarından El-Reşîd Ebû Cafer Hârun’un hükümdarlık yıllarına girmektedir. Bundan dolayı sikke El-Reşîd Ebû Cafer Hârun tarafından Ermeniye’de bastırılmıştır.
Okunuşu: Ön Yüz:
Ortada- Lâ İlâhe İllallâh vahdehû lâ şerîke leh.
Etrafında- Bismillâh duribe hâze’d-dirhem bi-Ermeniye senete tis’îne ve mietin.
Anlamı:
Allah’tan başka ilah yoktur, O tektir ve ortağı yoktur. Allah’ın adıyla bu dirhem 190 senesinde Ermeniye’de darp edilmiştir.
Arka Yüz:
Ortada- …Muhammedün Resûlullâh li’l-emin veliyyi ahdi’l-müslimîn İsmâîl bin İbrâhîm.
Etrafında- Kur’ân-ı Kerim, Tevbe Suresi, 33.Ayet (Muhammedün Resûlullâh erselehû bi’l-hüdâ ve dîni’l-Hakkı liyuzhirahû ale’d-dîni küllihî ve lev kerihe’l- müşrikûn).
Anlamı:
…Muhammed (s.a.v.) Allah’ın güvenilir resulü, Müslümanların üzerine sözleştiği İbrahim oğlu İsmail.
Muhammed (s.a.v.) Allah’ın resulüdür. Emin için. Müşrikler istemese de O, dini bütün dinlere üstün kılmak için elçisini hidayetle ve hak dinle gönderendir.
Foto.27a-Ön Yüz Foto.27b- Arka Yüz
Katalog No: 24 Müze Envanter No: 737
Dönemi: Abbasi (H. 191-M. 806/807) Ölçüleri: Ağırlık: 2.7 gr. Çap: 2.4 cm.
Malzemesi: Gümüş Yazı Türü: Kûfi Tanımı:
Sikkenin ön yüzünde, ortada üç satır yazı bulunmaktadır. Bu yazılar arasında hiçbir bölünmüşlüğe gidilmemiştir. Bu yatay yazıların etrafına, tam daire, tek sıra, yazı kuşağında, sikkenin basım yeri ve yılı yazılmıştır. Yazılar, küçük tam dairelerden oluşan, çift sıra, inci dizisi kontur içine alınmıştır. Bu çift sıra kontur aralarına, belirli aralıklarla atılan, beş adet, göz şeklindeki, tam daire motifleri yerleştirilmiştir.
Sikkenin arka yüzünde yatay, beş satır yazı bulunmaktadır. Bu yazılar, inci dizisi şeklinde, tam daire, tek sıra konturla çevrilmiştir. Bu konturun etrafına yine tam daire tek sıra yazı yerleştirilmiştir. Bu yazının etrafı da dikey eksende yivlenmiş, testere dişi şeklindeki süsleme motifi ile konturlanarak kompozisyon tamamlanmıştır.
Bugün oldukça iyi durumda olan sikkenin üzerindeki yazılar ve motifler net okunabilmektedir. Sadece sikkenin üst kenarına yakın yerde yaklaşık 1 mm. çapında küçük bir delik açılmıştır.
H. 191-M. 806/807 senesi Abbasi halifelerinden Ebû Ca’fer Harun El- Reşid’in hükümdarlık yıllarına tekabül etmektedir. Bundan dolayı sikke Abbasi halifesi Ebû Ca’fer Harun El-Reşid tarafından Ermeniye’de bastırılmıştır.
Okunuşu: Ön Yüz:
Ortada- Lâ İlâhe İllallâh vahdehû lâ şerîke leh.
Etrafında- Bismillâh duribe hâze’d-dirhem bi-Ermîniye senete ihdâ ve tis‘îne ve mietin.
Anlamı:
Allah’tan başka ilah yoktur, O tektir ve ortağı yoktur. Allah’ın adıyla, bu dirhem 191 senesinde Ermeniye’de darp edilmiştir.
Arka Yüz:
Ortada- …Muhammedün Resûlullâh lil-Emîn veliyyi ahdi’l-müslimîn İsmâîl bin İbrâhîm.
Etrafında- Kur’ân-ı Kerim Tevbe Suresi 33.Ayet (Muhammedün Resûlullâh erselehû bi’l-hüdâ ve dîni’l-Hakkı liyuzhirahû ale’d-dîni küllihî ve lev kerihe’l- müşrikûn).
Anlamı:
…Muhammed (s.a.v.) Allah’ın güvenilir resulü, emin için Müslümanların üzerine sözleştiği İbrahim oğlu İsmail.
Muhammed (s.a.v.) Allah’ın resulüdür. Müşrikler istemese de O, dini bütün dinlere üstün kılmak için elçisini hidayetle ve hak dinle gönderendir.
Foto.28a-Ön Yüz Foto.28b- Arka Yüz
Katalog No: 25 Müze Envanter No: 6433
Dönemi: Abbasi (H.193–196-M. 808/809- 811/812) Ölçüleri: Ağırlık: 3.9 gr. Çap: 1.8 cm.
Malzemesi: Altın Yazı Türü: Kûfi Tanımı:
Sikkenin ön yüzünde, ortada üç satır yazı bulunmaktadır. Bu yazılar arasında hiçbir bölünmüşlüğe gidilmemiştir. Yatay yazıların etrafına, tam daire oluşturacak biçimde, Kur’ân-ı Kerim, Tevbe Suresi 33.ayet yazılmıştır. Sikke etrafında ve yazı aralarında herhangi bir kontur görülmemektedir.
Sikkenin arka yüzünde, ortada üç satır yazı bulunmaktadır. Bu yazıların etrafına, sikke formuna uygun, dairesel çift sıra yazı yerleştirilmiştir. Yazılar arasında herhangi bir ayrıma gidilmemiştir.
Oldukça sağlam durumda olan sikkenin sadece kenara yakın kısımları tahrip olmuştur. Kenarlarda görülen tahribat, tam daire sikke formunun bozulmasına sebep olmuştur.
Kesin tarihi ve basım yeri bilinmeyen sikke Abbasi halifesi Ebû Musa Muhammed el-Emin tarafından, hükümdarlık yılları olan H.193–198-M. 808/809- 811/812-tarihleri arasında bastırılmıştır.
Ön Yüz:
Ortada- Lâ İlâhe İllallâh vahdehû lâ şerîke leh.
Etrafında- Kur’ân-ı Kerim Tevbe Suresi 33.Ayet (Muhammedün Resûlullâh erselehû bi’l-hüdâ ve dîni’l-Hakkı liyuzhirahû ale’d-dîni küllihî ).
Anlamı:
Allah’tan başka ilah yoktur, O tektir. O, dini bütün dinlere üstün kılmak için elçisini hidayetle ve hak dinle gönderendir.
Arka Yüz:
Ortada- Muhammedün Resûlullâh.
Etrafında- mimmâ emera bihi el-emiri’l-Emin Muhammed bin emiri’l- mü’minîn.
Etrafında- Bismillah duribe hazed-dinar senete …tis‘îne ve mietin.
Anlamı:
Muhammed (s.a.v) Allah’ın resulüdür. Mü’minlerin emîrinin oğlu Emir Emin Muhammed emretti. Allah’ın adıyla, bu dinar 19? senesinde darp edilmiştir.
Foto.29a-Ön Yüz Foto.29b- Arka Yüz
Katalog No: 26 Müze Envanter No: 20
Dönemi: Abbasi (H. 198-M. 813/814) Ölçüleri: Ağırlık: 2.9 gr. Çap: 2.1 cm.
Malzemesi: Gümüş Yazı Türü: Kûfi Tanımı:
Sikkenin ön yüzünde, ortada üç satır yazı bulunmaktadır. Bu yazılar arasında hiçbir bölünmüşlüğe gidilmemiştir. Yatay yazıların etrafına, tam daire şeklinde, Kur’ân-ı Kerim Tevbe Suresi 33.Ayet 33’üncü ayet yazılmıştır. Bu yazılar, dikey eksende yivlenmiş, testere dişi şeklinde tam daire, iki sıra konturla çevrilmiştir. Bu kontur aralarına belirli aralıkta üç adet, iç içe geçmiş, göz şeklinde, çember yerleştirilmiştir. Stilize göz motiflerinin aralarında üç adet, yan yana ikili çemberler bulunmaktadır.
Sikkenin arka yüzünde ortada, dört satır yazı bulunmaktadır. Bu yazılar, dikey eksende yivlenmiş, testere dişi şeklindeki tam daire, tek sıra konturla çevrilmiştir. Bu konturun etrafına dairesel olarak sikkenin basım yılının ve cinsinin belirtildiği tek sıra yazı yerleştirilmiştir. En dışta ise düz, tam daire bir konturla kompozisyon tamamlanmıştır.
Oldukça iyi durumda olan sikkede kullanılan alaşım miktarı, renk değişimine sebep olmaktadır.
H. 198- M. 813/814 senesi Abbasi hükümdarlarından Ebû Câfer Abdullah el Me’mûn’un hükümdarlık yıllarına tekabül etmektedir. Bundan dolayı sikke Ebû Cafer Abdullah el Me’mûn tarafından Medinetü’s-Selam’da bastırılmıştır.
Okunuşu: Ön Yüz:
Ortada- Lâ İlâhe İlla’llâhu vahdehû lâ şerîke leh.
Etrafında- Bismillâh duribe hâze’d-dirhem bi’l Medinet’üs-Selam senete semânin ve tis‘îne ve mietin.
Anlamı:
Allah’tan başka ilah yoktur, O tektir ve ortağı yoktur. Allah’ın adıyla, bu dirhem Medinet’üs Selam’da 198 senesinde bastırılmıştır.
Arka Yüz:
Ortada-lillâh Muhammedün Resûlullâh hüve’l..el-Abbâsiyyîn.
Etrafında- Kur’ân-ı Kerim Tevbe Suresi 33.Ayet (Muhammedün Resûlullâh erselehû bi’l-hüdâ ve dîni’l-Hakkı liyuzhirahû ale’d-dîni küllihî ve lev kerihe’l- müşrikûn).
Anlamı:
Allah için, Muhammed (s.a.v.) Allah’ın resulüdür. Müşrikler istemese de O,