2.1. Aşırı Akım Rölelerinin Çalışma Özellikleri
Aşırı akım röleleriyle ilgili bilinmesi gerekli bazı temel tanımları şu şekilde yapabiliriz;
Çalışma Akımı: Aşırı akım rölesinin ayarlandığı akımdır. Röle bu akımda çalışmaya başlar ilk hareket akımı olarak da tanımlayabileceğimiz bu akım Iç
ile belirtilir. Çalışma akımına aynı zamanda kuplaj akım da denir.
Çalışma Zamanı: Bir aşırı akım rölesinin, çalışma akımının üzerinde bir akımla beslendiği andan kontağını kapattığı ana kadar geçen süre olarak tanımlanır ve tç ile belirtilir.
Geri Dönüş Akımı: Önceden kontağını kapatmış bir aşırı akım rölesinin, kontağının açılmasına yol açan en büyük akıma denir. Igd ile belirtilir. Geri dönüş akımına aynı zamanda dekuplaj akımı da denir.
Geri Dönüş Oranı: Geri dönüş akımının çalışma akımına oranına denir.
TEK Akköprü imalatı a.a. rölelerinde: 0,98 ICM tipi a.a. rölelerinde : 0,96
IM3x tipi a.a. rölelerinde : 0,86 – 0,85 CDG tipi a.a. rölelerinde : 0,90
RMA-420 ve 421 tipi a.a. rölelerinde : 0,87 RMA-422 tipi a.a. rölelerinde : 0,60 RMA-410 tipi a.a. rölelerinde : 0,50
Geri dönüş oranı O.G. şebekelerindeki röleler için önemli bir özelliktir. Bunu aşağıdaki şekil yardımıyla açıklayabiliriz.
F noktasındaki arızayı ilk önce 2 nolu röle temizler eğer temizleyemezse (rölenin çalışmaması, kesicinin tutukluluk yapması vb. nedenlerle) 1 nolu röle arızayı temizler. Dolayısıyla bu arızada 2 nolu röle ile birlikte 1 nolu rölede çalışır. Ancak 2 nolu röle arızayı daha önce temizleyeceğinden 1 nolu rölenin sükunete dönmesi gerekir. Bunu ise arızadan sonra devreden geçen yük akımına bağlı olarak rölenin geri dönüş akımını belirler. Eğer arızadan sonra geçen akım, geri dönüş akımından büyükse 1 nolu röle çalışmaya devam eder ve gereksiz açmaya neden olur. Ayrıca geri dönüş akımı, yol alma akımı (demeraj akımı) açısından da önemlidir. Bu konu 5.1.’de ayrıntılı olarak anlatılmıştır.
Yük: Bir a.a. rölesinin yükü, beslendiği akım transformatörün sekonder sargısından çektiği güçtür. VA (Volt x Amper) olarak belirtilir.
Örnek: 0,5-2,5 A tepli CC-2 tipi rölenin yükü; 0,5 A ile beslenmesi halinde 4,8 VA; 5 a ile beslenmesi halinde 256 VA’dır.
Yani rölenin akım bobininin empedansı ilk halde, I2. Z = 0,52. Z = 4,8 Z = 19,2 Ω dur.
İkinci halde,
I2. Z = 52. Z = 256 Z = 10,24 Ω dur.
Elektronik rölelerde, bu değer çok küçüktür. Akköprü imalatı a.a. röleleri, nominal akımda 0,01 VA güç çekerler.
Kısa süreli dayanma akımı: a.a. rölelerinin hasar görmeden bir saniye süreyle taşıyabilecekleri maksimum akım değeridir.
Dinamik dayanma akımı: Manyetik alan nedeniyle oluşan mekanik kuvvetler açısından rölenin dayanabileceği maksimum akım değeridir. Yani rölenin bir anlık (örneğin 1 periyot süreyle) hasar görmeden taşıyabileceği maksimum akım değeridir.
Sürekli dayanma akımı: a.a. rölesinin hasarlanmadan sürekli olarak taşıyabileceği maksimum akım değeridir.
Örnek: ICM tipi a.a. rölelerinde, kısa süreli dayanma akımı, minimum ayar değerinin 100 katı; dinamik dayanma akımı, minimum ayar değerinin 500 katı; sürekli dayanma akımı, ayar akımının 2 katıdır.
2.2. a.a. Rölelerinde Ani Eleman, Yardımcı Kontaktör ve Bayraklar
Ani elemanın akım bobini, zamanlı elemanınkine seri olur. Bu eleman her rölede bulunmaz.
Yardımcı kontaktör, her rölede bulunmaz. D.A. gerilim veya akım beslemeli hatta A.A. gerilim beslemeli tipleri vardır. Yardımcı kontaktör kullanmanın başlıca avantajları, kontak sayısını çoğaltmak, kontak akım kesme kapasitesini arttırmak, kesici açıncaya kadar kontağı kapalı tutup açmayı garantilemektir. Yardımcı kontaktör elektriksel olarak kitlenecekse bu, kesici hareket sonu kontağı üzerinde yapılmalıdır. Akım beslemeli olanlarda, kontaktör bobini ile kesici açma bobini seri bağlanmalıdır.
Bayraklar, ihtiyari elemanlardır. Her rölede bulunmaz. Mekanik veya elektriksel olarak harekete geçen tipleri vardır. Elektriksel olanları ayrı bir bayrak kontaktörüyle çalışabilir. Bayrakların reseti (sükunet haline dönüşü), genellikle röle kutusunun dışından elle kumanda edilen mekanik bir düzenle veya (elektriksel olanlarda) butonla sağlanır.
Gerek yardımcı kontaktör, gerek bayraklar, zamanlı ve ani eleman için ortak olarak (birer adet) bulunabileceği gibi, ayrı ayrı (ikişer adet) bulunabilir.
a.a. rölelerinde, ani eleman, yardımcı kontaktör ve bayrak gibi elemanların bulunup bulunmadığı, bulunuyorsa özellikleri imalatçılarca, genellikle röle tipini belirten harflerin yanına ilave harf ve rakamlar konarak ifade edilir.
Hatta rölenin akım zaman karakteristiği de böyle harflerle belirtilir. Ancak
Örnek: CO tipi Westinghouse yapısı a.a. rölelerinde, 7 rakamı, rölenin ılımlı ters zamanlı,
8 rakamı, rölenin ters zamanlı, 9 rakamı, rölenin çok ters zamanlı,
11 rakamı, rölenin aşırı ters zamanlı olduğunu gösterir.
Omron yapısı CO tipi a.a. rölelerinde, tipi gösteren CO harflerinden sonra gelen,
C harfi, rölenin normalde açık kontağı olduğunu, O harfi, rölenin normalde kapalı kontağı olduğunu, 3 rakamı, rölenin yardımcı kontaktörü olduğunu, H harfi, rölenin ani elemana sahip kontağı olduğunu,
B harfi, rölenin bayrak kontaktörünün kontağı üzerinden kendini kitlediğini;
en son gelen 3YF sembolü ise röle kutusunun kara şeklinde gömme tipi olduğunu gösterir.
Yukarıda anlatılanların dışında a.a. rölesinin siparişinde belirtilmesi gereken veya kullanımı sırasında dikkat edilmesi gereken diğer teknik özelliklerine örnek olarak ICM tipi a.a. rölesine ait olan değerler, aşağıda verilmiştir;
Geri dönüş süresi : % 100 eğrisinde 9,5 sn., Maksimum aşırı çalışma süresi : 20 milisaniye,
Ani elemanın maksimum hatası : % 10,
Bobin direnci : 10 Ω (0,2 A tepinde) 0,64 Ω (1 A tepinde)
2.3. a.a. Rölelerinin Çalışma Karakteristiklerine Göre Sınıflandırılması Aşırı akım röleleri akım-zaman karakteristiklerine göre ikiye ayrılırlar;
Çalışma akımından büyük olmak koşuluyla hangi akımla beslenirse beslensin, çalışma zamanı aynı kalan a.a. rölelerine “sabit zaman gecikmeli”
ya da kısaca “sabit zamanlı” denir. Çalışma akımından büyük kalmak koşuluyla beslendikleri akım değeri büyüdükçe, çalışma zamanları küçülen a.a. rölelerine kısaca “ters zamanlı” röleler denir.
Ani çalışan röleler, sabit zamanlı rölelerin özel bir çeşidi olarak kabul edilir.
Zaten uygulamada sabit zamanlı a.a. rölesi, ani bir a.a. rölesine sabit zaman gecikmesi temin eden bir zaman rölesinin aynı kutu içinde ya da ayrı bir kutuda ilave edilmesiyle elde edilir.
Yapıları gereği, elektromanyetik çekme prensibine göre çalışan a.a. röleleri ani, endüksiyon disk prensibine göre çalışanlar ise ters zamanlıdır.
a.a. röleleri pratikte genellikle tek bir karakteristiğe sahip olarak kullanılmaz. Bunların bir grubu, aslında ters zamanlı rölelerdir, fakat
akımın belli bir değerinden itibaren artık akımın arttırılması zamanı azaltmaz, akımın bu değerinden sonra, zaman sabit kalır. Bunlara “belli minimumlu ters zamanlı” röleler denir. Karakteristiklerinin ters zamanlı bölümüne, akıma bağlı olarak değiştiği için “bağımlı” kısım, sabit zamanlı bölümüne ise “bağımsız” kısım denir.
Pratikte pek çok kullanılan bir yöntem, ters ya da sabit zamanlı bir röleye ani bir eleman ilave edilmesidir. Böylece ani elemanın çalışma değerine kadar, zaman gecikmeli, bu değerden itibaren, ani zaman karakteristiği bir arada elde edilmiş olur.
Anlatılanların özeti Şekil – 4‘de verilmiştir. Şekilde, akım ekseni, rölenin ayarlı olduğu çalışma akımının katları, zaman ekseni, saniye olarak bölümlenmiştir.
Şekil – 4
a. Ani çalışmalı a.a. röle karakteristiği, b. Sabit zamanlı a.a. röle karakteristiği, c. Ters zamanlı a.a. röle karakteristiği,
d. Belli minimumlu ters zamanlı a.a. röle karakteristiği, e. Ani elemanlı ters zamanlı a.a. röle karakteristiği, f. Ani elemanlı sabit zamanlı a.a. röle karakteristiği,
a.a. rölelerinin çalışma karakteristikleri (akım-zaman eğrileri), t = f (I)
fonksiyonunun t ve I eksenlerinden oluşan bir koordinat sisteminde gösterilmesinden ibarettir.
Bu fonksiyon genel olarak, K
t = --- (K: sabit bir sayı, Iç : çalışma akımı) ( I / Iç )n
şeklindedir. n’nin çeşitli değerlerine göre, değişik eğimlere sahip karakteristikler elde edilir.
n = 0 için ( I / Iç )0 = 1 olur, buradan;
t = K sabit olur.
yani, n = 0 alındığında, sabit zamanlı röle karakteristiği elde edilir.
n = 1 için, K t = --- I / Iç
olur. Bu ifade bize, çalışma akımının katları şeklinde arttırılan akım değerlerine karşılık, azalan zaman değerlerini verir. Yani n = 1 için ters zaman karakteristiği elde edilir. n’nin 1’den büyük değerleri için akımın, çalışma akımının katları şeklinde artan değerlerine karşı, hızla azalan zaman değerleri bulunur. Yani n = 2 için çok ters, n = 3 için aşırı ters zamanlı röle karakteristikleri elde edilir (Şekil – 5).
Şekil – 5
Ani çalışan rölelerde, genellikle, I = Iç değerinden itibaren karakteristik verildiği halde, ters zamanlı rölelerde, I = 1,5 . Iç değerinden önce zaman değerleri istikrarsızdır; bu yüzden bunlarda, karakteristik 1,5 x Iç değerinden itibaren verilir.
Örnekler:
ICM2, ICM21, CO-8 CDG11 ters, ICM22, ICM23, CO-9 CDG13 çok ters, CO-11, CDG14 aşırı ters zamanlı rölelerdir.
Ters zamanlı rölelerde, çalışma akımının katlarına karşılık gelen zaman, gecikme değerlerine karşılık düştüğü rölenin plak üzerinde verilen eğrilerden anlaşılır. Bu plaka üzerindeki eğri t = 10 eğrisidir. t = 1, t = 2,...t = 10 gibi çeşitli eğri değerlerinde çalışma akımının katlarına karşılık gelen zaman gecikme değerleri, bir çizelge halinde aşağıdaki gibi oluşturulur (Çizelge 1).
Örnek 1: OMRON yapısı CO-C3H tipi a.a. rölesi alındığında t = 10 eğrisi, rölenin önündeki plaka üzerinde verilir. t = 1 eğrisi t = 10 eğrisinin 1/10’i, t = 2 eğrisi t = 10 eğrisinin 2/10’si vb. gibi değerler elde edilir.
AKIM
a.a. rölesinin çalışma akımının ayarında dikkat edilmesi gereken özellik, röle serviste iken ayar yapma zorunluluğu varsa, akım trafosunun sekonder sargısının açık kalmamasına dikkat etmektir.
3. AŞIRI AKIM RÖLELERİNİN ŞEBEKEYE BAĞLANMASI 3.1. Üç a.a. Rölesiyle Yapılan Koruma
Her faza birer adet a.a. rölesi konarak gerçekleştirilen 3 a.a. koruma şeması, Şekil – 6’da verilmiştir.
Şekilde, P1 ve P2 noktaları arasında kalan primer şebeke bölümü, akım trafosunun primer sargısını, s1 ve s2 noktaları arasındaki sargı, akım trafosunun sekonder sargısını; 1 ve 2 noktaları arasında kalan sargı ise, a.a.
rölesinin akım bobinini göstermektedir. Primer sargıda, akım P1’den girerse sekonder sargıda S1’den çıkar. Rölelerin akım bobinlerine, akımın 1 nolu uçtan ya da 2 nolu uçtan girmesi önemli değildir. Bu yüzden primer tarafta da P1 ucunun, hat ya da bara tarafında olması önemli değildir.
Şekil – 6
3.2. İki a.a. ve Bir Toprak Rölesiyle Yapılan Koruma
Şekil – 7’de iki faza ve nötr devresine birer adet a.a. rölesi konulmak suretiyle gerçekleştirilen a.a. koruma şeması verilmiştir. Buradan, hatta üç fazlı dengeli akım aktığı kabul edilerek, rölelerden geçen akımlar da gösterilmiştir. Şekilden açıkça görüleceği gibi, akım trafolarının bağlantıları bu koruma şemasında önemlidir. P1 uçlarının hat ya da bara tarafında olması gene önemli değildir. Ancak nötr iletkeni üzerinde bulunan a.a.
rölesine, üç fazlı dengeli yük halinde, akım gelmemesi, diğer bir deyişle üç faz akımının aynı yönde gelmesi sağlanmalıdır.
Şekil – 7
3.3. İki a.a. ve Bir Toprak Rölesiyle Yapılan Korumada Arıza Çeşitleri
Şekil – 8 a ve b’de farklı fazlardaki, faz-toprak arızaları için (2 faz + 1 nötr) a.a. koruma şemasında bağlı rölelerin çalışması gösterilmiş olup yük akımları şeklin çiziminde dikkate alınmamıştır.
Burada, tüm arıza tiplerini çizmek gereksizdir. Fakat kısaca şunlar söylenebilir;
Üç a.a. koruma şemasında; bir faz-toprak arızalarında, sadece arızalı fazdaki a.a. rölesi çalışır. Faz-faz kısa devresinde iki,üç faz kısa devresinde ise, üç a.a. rölesi çalışır.
(2 faz + 1 nötr) a.a. koruma şemasında; bir faz-toprak arızasında, arıza röle bulunmayan fazda ise, sadece nötr a.a. rölesi, aksi takdirde, nötrle birlikte faz a.a. rölelerinden biride çalışır. Topraksız faz-faz arızalarında bir veya iki faz a.a. rölesi, üç faz arızalarında, iki faz a.a. rölesi çalışır. İki faz-toprak arızasında ise, nötr a.a. rölesi ile birlikte bir ya da iki faz a.a. rölesi çalışır.
(Fazlar arası korumaya aşırı akım koruma, nötr noktasındaki korumaya ise Toprak koruma adı verilir).
Şekil – 8
a. C fazı-toprak arızası; bu arızada, C fazı ve nötr a.a. röleleri çalışır.
b. B fazı-toprak arızası; bu arızada, sadece nötr a.a. rölesi çalışır.
3.4. Hatalı Bağlantılar a. Polarite hatası:
A.T.’nin birbirinin, primer ya da sekonder polarite ucunun diğer iki fazınkinden farklı bağlanması, en çok rastlanan şekildir. Bu durumda, üç fazlı, dengeli yük halinde, nötr iletkeninden bir faz akımının iki katı geçer,
Şekil – 9 C faz A.T.’nin primer polarite ucu ters bağlı
Şekil – 9’da (3 faz + 1nötr) a.a. koruma şeması gösterilmiştir. 1, 2 ve 3 nolu faz a.a. rölelerinden faz akımları, nötrdeki a.a. rölesinden (4 nolu röle) faz akımının 2 katı akım geçer, (Şekil – 10).
Şekil – 10
Koruma şeması (2 faz + 1 nötr) a.a. koruma şeması olduğunda da sonuç değişmez. Gene bu hatalı bağlantı halinde nötrdeki röleden yük akımının iki katı akım geçer. Sonuç olarak, polarite hatası için şu söylenebilir; faz a.a.
röleleri bundan etkilenmez. Varsa nötrdeki a.a. rölesi, yük akımı yeterliyse arıza olmadığı halde çalışarak gereksiz yere kesiciyi açtırır.
b. Oran hatası:
A.T.’nin birbirinin diğer ikisininkinden farklı oranda bağlı olması en sı rastlana biçimidir. Bilhassa primer sargılarının seri veya paralel bağlanmasıyla ya da sekonder sargılarındaki kademelerle oranı değiştirilebilen A.T. kullanılması halinde bu hata ile sık sık karşılaşılabilir.
Bir örnek olarak, 200-400/5 A oranlı A.T. kullanıldığı, iki fazda 400/5 A diğer fazda 200/5 oranında bağlantı yapıldığı kabul edilsin. Fazlardan geçen yük akımı 320 A. kabul edilerek, nötrdeki a.a. rölesinden geçen hata akımı, Şekil – 112den kolaylıkla görüleceği üzere 4 Amperdir. Bu akım, gereksiz yere nötr a.a. rölesini çalıştırabilir. Ayrıca 8 Amperlik akımın aktığı fazdaki a.a. rölesi de çalışabilir. Sonuç olarak oran hatası için şunu söylemek mümkündür; varsa nötrdeki ve fazlardan birindeki a.a. rölesi, yük akımı yeterliyse arıza olmadığı halde çalışarak kesiciyi açtırır.
Şekil – 11 4. İZOLE (YALITILMIŞ) ŞEBEKEDE KORUMA 4.1. (Yalıtılmış) Şebekede a.a. Koruma
Bir izole şebekede, bir fazın toprağa temasında, arıza noktasından toprağa önemli büyüklükte bir akım akmaz. Toplam arıza akımı, şebekenin toprağa göre kapasitif empedansı nedeniyle bir fazdan toprağa akan kapasitif akımın üç katıdır. Bu akım ancak geniş kablo şebekelerinde yüksek değerlere ulaşır.
Genellikle pek ufak değerlerde kalır ve tüm fiderlerin kapasiteleri üzerinden devresini tamamlar. Gerek akımın ufak değerde olması gerekse arızasız fiderlerden devresini tamamlaması nedeniyle izole şebekelerde a.a. koruma sadece fazlar arası arızalara karşı kullanılır. Fazlar arası arızalarda ise arıza akımı en az iki fazdan akacağı için üç fazdan ikisine a.a. rölesi konması, böyle arızaların tespiti için yeterli olur. Böylece bir röleden ve bir A.T.’den tasarruf etmek imkanı doğar (Şekil – 12).
Şekil – 12 İzole şebeke için 2 a.a. koruma şeması a. Üç A.T. ile b. İki A.T. ile
4.2. İzole (Yalıtılmış) Şebekede Toprak Koruma
Şekil – 13’de, izole bir şebekede arıza yokken ve arıza esnasında, toprağa akan akımlar; Şekil – 14’de ise fazlara ait gerilim vektörleri ile Şekil – 13’deki akımların vektörleri gösterilmiştir. Genelde,
Irez – 3 Iç
Akımı, küçük bir akım olduğu için böyle şebekelerin toprak arızalarına karşı korunmasında a.a. toprak rölesinin kullanılmadığı daha önce belirtilmişti.
Şekil – 14’de görüleceği gibi,izole şebekelerde fazların toprağa göre gerilimleri, arıza esnasında büyük ölçüde değişir. Üç fazın toprağa göre gerilimlerin vektörel toplamı teşkil edildiğinde görülecektir, ki bu gerilim, arıza öncesinde bir fazın toprağa göre geriliminin üç katına eşittir. Şekil – 15’de bu gerilimin elde edilmesini sağlayan, rezidüel gerilim sargısına sahip gerilim trafosunun ve ondan beslenen rezidüel gerilim rölesinin bağlantı şeması verilmiştir. Yani izole sistemlerde, genel olarak, faz-toprak arızalarına karşı, rezidüel gerilim rölesiyle koruma yapılır.
Şekil – 13 a. Arızasız halde izole şebekenin fazlarından toprağa akan kapasitif akımlar (Iac, Ibc, Icc)
b. Arıza esnasında aynı şebekenin fazlarından toprağa akan akımları (Irez = rezidüel akım, arıza noktasından toprağa akan toplam kapasitif arıza akımı).
Şekil – 14 a. Arızasız halde izole şebeke fazlarının toprağa göre gerilim ve topraktan faz iletkenlerine akan kapasitif akım vektörleri (Bu halde, Vrez=VA+VB+VC=0 ve Irez=Iac+Ibc+Icc=0 dır.)
b. Arıza esnasında aynı vektörler (Bu halde Vrez=3Vfn ve Irez=3.Iç dir.)
(O noktası O’ ye kaymış ve VA, VB gerilimleri √3 katı artmıştır.)
Not: Notasyonlarda, fazların toprağa göre gerilimleri VA, VB, VC; sistemin faz-faz gerilimi, √3 Vfn, arızasız halde bir fazın kapasitif akımı Ic ile gösterilmiştir.
Şekil – 15 rezidüel gerilim rölesinin (Vrez) bağlantısı
İzole şebekelerde faz-toprak arızalarına karşı toprak rölesiyle koruma kullanılır olmamakla birlikte, geniş ve çok fiderli bir izole şebekede fiderlerin toprağa göre kapasiteleri birbirine yakın değerler de ise toprak koruma seçici çalışabilir. Arızalı fazın toprağa göre olan Co kapasitesi bütün fiderlerde kısa devre kabul edilerek Şekil – 16’ya göre fiderlerde akan rezidüel akımlar aşağıda hesaplanmıştır.
Şekil – 16
Şekil - 16’dan görüleceği gibi arızalı fiderdeki 1 nolu röle noktasından akan rezidüel akım,
Irez1 = Ia1 + I b1 + Ia2 + Ib2 + Ia3 + Ib3 - (Ia1 +I b1) = Ia2 + Ib2 + Ia3 + Ib3
2 nolu röle akan rezidüel akım, Irez2 = Ia2 + Ib2
3 nolu röle noktasından akan rezidüel akım, Irez3 = Ia3 + Ib3 dür.
Yani arızalı fiderden diğer fiderlerin toplamı kadar rezidüel akım akmaktadır.
Fiderlerin toprağa göre kapasiteleri eşit kabul edilirse 1 nolu fiderden 2 veya 3 nolu fider rezidüel akımının 2 katı akar. Fider sayısı 5 olan bir şebekede arızalı fiderin rezidüel akımı, diğer fiderlerinkinin 4 katı olur. Bu tip şebekelerde, her fiderin toprak rölesi, kendi ürettiği rezidüel kapasitif akımın üzerinde, diğer fiderlerin ürettiği toplam rezidüel kapasitif akımın altında ayarlanarak seçici koruma sağlanabilir.
Önemli not: Direnç üzerinden ya da direkt topraklı şebekelerde de, fiderlerin a.a. toprak rölelerinin, fiderin kendi ürettiği rezidüel kapasitif akımdan yüksek bir değere ayarlanması gerektiği Şekil – 16’dan gözükmektedir.
4.3. Rezidüel Gerilim Rölesini Çalıştıran Koşullar a. fiderlerde olabilecek faz-toprak arızalarında, b. Barada olabilecek faz-toprak arızasında,
c. Gerilim trafolarından birinin primer sigortasının atmış olması durumunda,
d. Ferro rezenans, oluştuğunda rezidüel gerilim rölesi çalışabilir.
Ferro rezenans, güç trafosunun boşta devreye alınıp izole barayı beslemesi durumunda oluşur. Ferro rezonansı ortadan kaldırabilmek için güç trafosunun yüklenmesi veya gerilim trafosunun açık üçgen bağlı sekonder sargı uçlarına uygun değerli omik direnç bağlamakla mümkündür.
Rezidüel gerilim rölesi çalıştığında;
a. Zil çalar,
b. Kumanda panosunda “Rezidüel Toprak” ışıklı sinyali alınır.
Arızalı fiderin bulunması, fiderlerin teker teker açılıp kapatılması ile mümkündür.