5.2 Öneriler
5.2.2 Ġleride Yapılacak AraĢtırmalara Yönelik Öneriler
Bu araĢtırma Fen Bilgisi öğretmen adaylarının üstbiliĢsel farkındalıkları ve mantıksal düĢünme becerileri incelenmiĢtir. Farklı branĢlardaki öğretmen adayları üzerinde araĢtırma yapılabilir.
Bu araĢtırmada öğretmen adaylarının üstbiliĢsel farkındalıkları ve mantıksal düĢünme becerileri ile akademik baĢarıları arasındaki iliĢki incelenmiĢtir. Ġleride yapılacak çalıĢmalarda spesifik bir alanda inceleme yapılabilir. Örneğin fen, matematik veya sosyal alanlardaki ders baĢarısı ilköğretimden üniversite seviyesine kadar eğitimin değiĢik kademelerinde araĢtırma yapılabilir.
AraĢtırma nitel çalıĢmalarla desteklenerek öğretmen adaylarının sahip olduğu üstbiliĢsel farkındalık ve mantıksal düĢünme becerileri incelenebilir.
58
KAYNAKLAR
Akın, A. (2006). Başarı amaç oryantasyonları ile bilişötesi farkındalık, ebeveyn tutumları ve akademik basarı arasındaki ilişkiler. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü Sakarya
Akın, A., Abacı, R., ve Çetin, B. (2007). BiliĢötesi Farkındalık Envanteri'nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik ÇalıĢması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 7(2), 655-680.
Aktürk, A. O., ve ġahin, Ġ. (2011). ÜstbiliĢ ve bilgisayar öğretimi. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 383-407.
Akyolcu, R. (2013). Resim-İş anabilim dalı öğrencilerinin üstbilişsel farkındalıkları ile okul başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Anderson, D., & Walker, R. (1991). The effects of metacognitive training on the approaches to learning and academic achievement of beginning teacher education students. Paper presented at Australian Teacher Education Association, Melbourne.
AĢık, G. (2009). A model study to examine the relationship between metacognitive and motivational regulation and metacognitive experiences during problem solving in mathematics. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Ġstanbul.
59
AĢkar, P. (1989). Etkileşimli Problem Çözme. Problem Çözme Yöntemleri Sempozyumu‟nda sunulmuĢ bildiri, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
Bacanlı, H. (2001). Gelişim ve Öğrenme. Ankara: Nobel Yayın ve Dağıtım.
Bağçeci, B., DöĢ, B. ve Sarıca, R. (2011). Ġlköğretim Öğrencilerinin ÜstbiliĢsel Farkındalık Düzeyleri Ġle Akademik BaĢarısı Arasındaki ĠliĢkinin Ġncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (16), 551-566.
Balcı, G. (2007). İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Sözel Matematik Problemlerini Çözme Düzeylerine Göre Bilişsel Farkındalık Becerilerinin İncelenmesi. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Barr, B. B. (1994). Research on problem solving: Elementary school. (Ed: Gabel, D.L.), Handbook of Research on Science Teaching and Learning, Simon & Schuster MacMillan, New York.
Batha, K., & Carroll, M. (2007). Metacognitive training aids decision Making. Australian Journal of Psychology, 59(2), 64 – 69.
Bozdoğan, A. (2007). Fen bilgisi öğretiminde çalışma yaprakları ile öğretimin öğrencilerin fen bilgisi tutumuna ve mantıksal düşünme becerilerine etkisi. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
Brown, A. L. (1978). Knowing when, where and how to remember: A problem of Metacognition. (Ed: R. Glaser.), Advances in instructional psychology, Lawrence Erlbaum Associates, Hillsdale, NJ.
Brown, A. L. (1980). Metacognitive development and reading. (Eds.:R.J. Spiro, B.B. Bruce, & W.F. Brewer), Theoretical issues in reading comprehension, Lawrence Erlbaum Associates, Hillsdale, NJ.
60
Brown, A. L. (1987). Metacognition, executive control, self-regulation, and other even more mysterious mechanisms. (Eds: Weinert, F.E. & Kluwe, R.H.), Metacognition, motivation and understanding, Lawrence Erlbaum Associates, Hillsdale, NJ.
Brown, A. L. (1994). The advancement of learning. Educational Researcher, 23(8), 4–12.
Bruning, R., Schraw, G., & Ronning, R. R. (1995). Cognitive psychology and instruction,Englewood Cliffs, Prentice-Hall, NJ.
Burns, J. C., Okey, J. C. & Wise, K. (1985). Development of an integrated process skills test: TIPS II. Journal of Research in Science Teaching, 22(2), 169-177.
Büyüköztürk, ġ. (2002). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem A.
Büyüköztürk, ġ., Çokluk, Ö., ve Köklü, N. (2010). Sosyal Bilimler İçin İstatistik. Ankara: Pegem A.
Candan, A. S. (2005). ÜstbiliĢsel kuram ve tarih öğretimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 13, 329-330.
Coutinho, A. S. (2007). The relationship between goals, metacognition, and academic success. Educate, 7(1), 39-47.
Çakıroğlu, A. (2007). Üstbilişsel strateji kullanımının okuduğunu anlama düzeyi düşük öğrencilerde erişi düzeyi düşük öğrencilerde erişi artırımına etkisi. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çıbık Sert, A., ve Emrahoğlu, N. (2008). Proje Tabanlı Öğrenme YaklaĢımının Fen Bilgisi Dersinde Öğrencilerin Mantıksal DüĢünme Becerilerinin GeliĢimine Etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 51-66.
61
Darling-Hammond, L. (2000). Teacher Quality and Student Achievement: A Review of State Policy Evidence. Education Policy Analysis Archives, 8(1), 1-44.
Doğanay, A. (1997). Ders dinleme sırasında biliĢsel farkındalık ile ilgili bilgilerin kullanımı. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(11).
Emrahoğlu, N., ve Öztürk, A. (2010). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Akademik BaĢarılarına BiliĢsel Farkındalığın Etkisi: Bir Nedensel KarĢılaĢtırma AraĢtırması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(2), 18–30.
Erden, M., ve Akman, Y. (2011). Eğitim Psikolojisi. Ankara, ArkadaĢ Yayınevi
Ertmer, P. A., & Newby, T. J. (1996). The expert learner: Strategic, selfregulated and reflective. Instructional Science, 24, 1-24.
Everson, H. T., & Tobias, S. (1998). The ability to estimate knowledge and performance in college: A metacognitive analysis. Instructional Science, 26, 65-79.
Flavell, J. H. (1979). Metacognition and cognition monitoring: A new area of cognitive developmental inquiry. American Psychologist, 34, 906-91.
Flavell, J. H. (1987). Speculations about the nature and development of metacognition. In F. E. Weinert and R. H. Kluwe (Eds), Metacognition, motivation, and understanding, Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum, 21–29.
Gama, A. C. (2005). Integrating metacognition instruction in interactive learning environments, Unpublished Doctoral Dissertation, University of Sussex, Falmer Brighton.
Garnett, P. J., & Tobin, K. (1984). Reasoning Patterns of Preservice Elementary and Middle School Science Teachers. Science Education, 68(5), 621-631.
62
Geban, Ö., AĢkar, P., & Özkan, Ġ. (1992). Effects of computer simulated experiments and problem solving approaches on high school students. Journal of Educational Research, 86, 5-10.
Gourgey, A. F. (1998). Metacognition in basic skills instruction theory, research and practice. Hope J. Hartman (Ed.), Metacognitionin learning and instruction, Norwell, MA, 17-32.
Güler, Z. (2010). İlköğretim öğrencilerinin SBS puanları ile ders başarıları, bilimsel süreç becerileri, ve mantıksal düşünme yetenekleri arasındaki ilişki.YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Abant Ġzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
GürĢimĢek, I., Çetingöz, D., ve Yoleri, S. (2009, Mayıs). Okul Öncesi Öğretmenliği Öğrencilerinin Biliş Üstü Farkındalık Düzeyleri İle Problem Çözme Becerilerinin İncelenmesi. I. Uluslararası Türkiye Eğitim AraĢtırmaları Kongresi‟nde sunulmuĢ bildiri. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
Hartman, H. J., & Sternberg, R. J. (1993). Abroad BACEIS for improving thinking, Instructional Science, 21, 401-425.
Hartman, H. J. (2001). Developing students‟ meta-cognitive knowledge and skills. Hope J. Hartman (Ed.), Metacognition in learning and instruction: theory, research and practice, Dordrecht, 33-68.
Kaptan, S. (1998). Bilimsel AraĢtırma ve İstatistik Teknikleri. Ankara: Bilim Kitap Kırtasiye Ltd. ġti.
Kaptan, F. (1999). Fen Bilgisi Öğretimi. Ġstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Kaptan, F., ve Korkmaz, H. (2001). Fen eğitiminde probleme dayalı öğrenme yaklaĢımı, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 191-192.
63
Kılıç, D., ve Sağlam, N. (2009). Öğrencilerin Mantıksal DüĢünme Yeteneklerinin Bazı DeğiĢkenler Açısından Ġncelenmesi. Ege Üniversitesi Eğitim Dergisi 10 (2), 23-38.
Kıncal, R. Y., ve Yazgan, A. D. (2010) Ġlkögretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin formal operasyonel düĢünme becerilerinin bazı değiĢkenler açısından incelenmesi. İlkögretim Online, 9(2), 723-733.
KıĢkır, G. (2011). Öğretmen adaylarının bilişötesi farkındanlık düzeyleri ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
Kiewra, K. A. (2002). How Classroom Teachers Can Help Students Learn and Teach Them How to Learn. Theory into Practice, 41(2), 71-80.
Kiremitçi, O. (2011). Beden eğitimi öğretmen adaylarının üstbiliĢsel farkındalık ve problem çözme becerileri arasındaki iliĢkinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 13(1), 92–99.
Koray, Ö., ve Azar, A. (2008). Ortaöğretim öğrencilerinin problem çözme ve mantıksal düĢünme becerilerinin cinsiyet ve seçilen alan açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 125-136.
Kumlu, G. (2012). Alternatif Kavramlara Sahip Fen ve Teknoloji Öğretmen Adaylarında Fen Metinlerini Okurlarken Aktif Hale Gelen Bilişsel ve Üstbilişsel Stratejiler. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Küçük-Özcan, Z. Ç. (2000). Teaching metacognitive strategies to 6. grade students. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul.
64
Lawson, A. E. (1982). Formal Reasoning, Achievement, and Intelligence: An Issue of Importance. Science Education, 66 (1), 77-83.
Lawson, A. E. (1985). A review of research on formal reasoning and science teaching. Journal of Research in Science Teaching, 22, 569-617.
Moore, K. C. (1999). Effects of knowledge of cognition cues and regulation of cognition cues on learner performance when embedded within an internetbased learning module. Unpublished Doctoral Dissertation, University Of Kentucky, Lexington, KY.
Namlu, A. G. (2004). BiliĢ ötesi Öğrenme Stratejileri Ölçme Aracının GeliĢtirilmesi Geçerlilik ve Güvenirlilik ÇalıĢması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi 2, 123-133.
Oliva, J. M. (2003). The structural coherence of students‟ conceptions in mechanics and conceptual change. International Journal of Science Education, 25(5), 539-561.
Özsoy, G. (2007). İlköğretim beşinci sınıfta üstbiliş stratejileri öğretiminin problem çözme başarısına etkisi. YayımlanmamıĢ Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Özsoy, G. (2008). ÜstbiliĢ. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 713-740.
Özsoy, G., & Ataman, A. (2009). The effect of metacognitive strategy training of problem solving achievement. International Electronic Journal of Elementary Education, 1(2), 67–82.
Özsoy, G., MemiĢ, A., & Temur, T. (2009). Metacognition, study habits and attitudes. International Electronic Journal of Elementary Education, 2(1), 154–166.
65
Paris, S. G., & Jacobs, J. E. (1984). The benefits of informed instruction for children's reading awareness and comprehension skills. Child development, 55, 2083–2093
Paris, S. G., & Winograd, P. (1990). Promoting metacognition and motivation of exceptional children. Remedial and Special Education, 11(6), 7-15.
Saracaloğlu, A., Yenice, N., ve Karasakaloğlu, N. (2009). Öğretmen Adaylarının ĠletiĢim ve Problem Çözme Becerileri ile Okuma Ġlgi ve AlıĢkanlıkları Arasındaki ĠliĢki. Yüzüncü
Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 186-206.
Schraw, G., & Dennison S. R. (1994). Assessing metacognitive Awareness. Contemporary Educational Psychology, 19, 460-470.
Schraw, G., & Graham, T. (1997). Helping gifted students develop metacognitive awareness. Roeper Review, 20(1), 4-9.
Schraw, G. (1998). Promoting general metacognitive awareness. Instructional Science, 26(1-2), 113-125.
Tekbıyık, A., ve Ġpek, A. (2007). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen Bilimlerine Yönelik Tutumları ve Mantıksal DüĢünme Becerileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 102–117.
Temizyürek, K. (2003). Fen öğretimi ve uygulamaları. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Tobin, K. G., & Capie, W. (1981). The development and validation of a group test of logical thinking. Educational and Psychological Measurement, 41, 413-423.
Torrano Montalvo, F. & Gonzalez Torres, M. C. (2004). Self-Regulated Learning: Current and Future Directions. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 2(1), 1-34.
66
Tuncer, M., ve Kaysi, F. (2013). Öğretmen adaylarının üst biliĢ düĢünme becerileri açısından değerlendirilmesi. Turkish Journal of Education(TURJE), [Online Dergi], 2(4), 44-54.
Ülgen, G. (1997). Eğitim psikolojisi. Ankara: Alkım Yayınevi.
Vadhan, V., & Stander, P. (1994). Metacognitive ability and test performance among college students. The Journal of Psychology, 128(3), 307-309.
Valanides, N. C. (1996). Formal reasoning and science teaching. School Science and Mathematics, 96 (2), 99-111.
Williamson, R. A. (1996). Self-questioning: An Aid to Metacognition. Reading Horizons, 37, 30-47
Yaman, S. (2005). Fen bilgisi eğitiminde probleme dayalı öğrenmenin mantıksal düĢünme becerisinin geliĢimine etkisi. Türk Fen Eğitimi Dergisi (TUSED), [Online Dergi], 2(1), 56-70.
Yaman, S., ve Karamustafaoğlu, S. (2006). Öğretmen adaylarının mantıksal düĢünme becerileri ve kimya dersine yönelik tutumlarının incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 91-106.
Yavuz, D. (2009). Öğretmen Adaylarının Öz-yeterlik Algıları ve Üstbilişsel Farkındalıklarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmes. YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
Yıldız, E., ve Ergin, Ö. (2007). BiliĢüstü ve fen öğretimi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 27(3), 175-196.
67
Young, A. & Fry J. D. (2008). Metacognitive Awareness and Academic Achievement in College Students. Journal of the Scholarship of Teaching and Learning, 8(2), 1-10.
Yurdakul, B. (2004). Yapılandırmacı öğrenme yaklaşımının öğrenenlerin problem çözme becerilerine, bilişötesi farkındalık ve derse yönelik tutum düzeylerine etkisi ile öğrenme sürecine katkıları. YayımlanmamıĢ Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Yurdakul B., ve Demirel Ö. (2011). Yapılandırmacı Öğrenme YaklaĢımının Öğrenenlerin ÜstbiliĢ Farkındalıklarına Katkısı. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 1 (1), 71-85.
68
69
EK 1
ÜSTBĠLĠġSEL FARKINDALIK ENVANTERĠ
I.BÖLÜM
Değerli katılımcı aĢağıdaki bilgileri size uygun Ģekilde doldurunuz.
Cinsiyet Kız( ) Erkek( ) Sınıfınız 1( ) 2( ) 3 ( ) 4( ) Genel Akademik Ortalamanız ………
Mezun olduğunuz lise türü Düz lise( ) Anadolu lisesi( ) Öğretmen lisesi( ) Fen lisesi( )
II.BÖLÜM
Değerli katılımcı, aĢağıda öğretmen adaylarının üstbiliĢsel farkındalık düzeylerinin incelendiği bir anket yer almaktadır. Bu anketten elde edilen sonuçlar bilimsel bir çalıĢmada kullanılacaktır. Anket sorularına vereceğiniz içten ve samimi cevaplarınızla, yapılacak olan çalıĢmaya önemli katkı sağlamıĢ olacaksınız. Veriler çalıĢma haricinde herhangi bir kiĢi ya da kurumla paylaĢılmayacaktır. Sizden istenilen ifadeleri okuduktan sonra kendinizi değerlendirmeniz ve sizin için en uygun seçeneğin karĢısına çarpı (X) iĢareti koymanızdır. Lütfen her ifadeye TEK yanıt veriniz ve kesinlikle BOġ bırakmayınız.
70 No Ġfade Hiç bir Za man Na dire n S ık sı k Ge ne ll ikl e He r Z am an
1 Amaçlarıma ulaĢıp ulaĢamadığımı düzenli olarak kontrol ederim
2 Bir problemi cevaplamadan önce birkaç alternatif düĢünürüm
3 Gerekirse önceden kullandığım stratejileri tekrar denerim 4 Zamanın yeterli olması için öğrenme sırasında kendimi
hızlandırırım
5 Zihinsel anlamda güçlü ve zayıf yönlerimin farkındayım 6 Bir göreve baĢlamadan önce onu öğrenmem için nelere
ihtiyacım olduğunu düĢünürüm
7 Bir sınavdan çıkınca alacağım notu tahmin edebilirim 8 Bir öğrenme görevine baĢlamadan önce özel amaçlar
belirlerim
9 Önemli bir bilgiyle karĢılaĢtığımda çalıĢma tempomu yavaĢlatarak o bilgiye odaklanırım.
10 Bir Ģeyi öğrenebilmek için ne tür bilgilerin önemli olduğunu anlayabilirim
11 Bir problemi çözerken tüm alternatifleri dikkate alıp almadığımı kendime sorarım
12 Bilgiyi organize etmede iyiyimdir
13 Önemli bilgilere dikkatli biçimde odaklarım
14 Kullandığım her öğrenme stratejisini için özel bir amacım vardır
15 Konuyla ilgili önceden bir Ģeyler bildiğim zaman daha iyi öğrenirim
71 17 Bilgileri hatırlamada iyiyimdir
18 Duruma bağlı olarak farklı öğrenme stratejileri kullanırım 19 Bir isi bitirdikten sonra daha kolay bir yolu olup olmadığını
kendime sorarım
20 Ne kadar iyi öğrendiğimi kontrol edebilirim
21 Önemli iliĢkileri anlayabilmek için yaptığım isleri düzenli olarak gözden geçiririm
22 ÇalıĢmaya baĢlamadan önce öğreneceğim materyal hakkında kendime sorular sorarım
23 Bir problemi çözmek için farklı yollar düĢünür ve bunlardan en iyisini seçerim
24 ÇalıĢmamı tamamladıktan sonra öğrendiklerimi özetlerim 25 Bir Ģeyi anlamadığım zaman diğerlerinden yardım isterim 26 Ġhtiyacım olan bilgiyi öğrenmek için kendimi motive
edebilirim
27 ÇalıĢırken ne tür stratejiler kullandığımın farkında olurum 28 Herhangi bir çalıĢma yaparken yararlı stratejileri araĢtırırım 29 Yetersizliklerimi telafi etmek için zihinsel anlamda güçlü
yönlerimi kullanırım
30 Yeni bilginin anlam ve önemine odaklanırım
31 Bilgiyi daha anlamlı hale getirmek için örnekler oluĢtururum
32 Bir Ģeyi ne kadar anlayabildiğim hakkında iyi karar veririm 33 Kendimi yararlı stratejileri otomatik olarak kullanırken
bulurum
34 ÇalıĢma sırasında anlayıp anlamadığımı kontrol etmek için düzenli olarak ara veririm
35 Hangi stratejilerin daha yararlı olacağını bilirim
36 ÇalıĢmalarımı tamamlamadan önce amaçlarıma daha baĢarılı biçimde nasıl ulaĢabileceğimi kendi kendime sorarım
72
37 Öğrenmemi kolaylaĢtırması için resim veya diyagramlar çizerim
38 Bir problemi çözdükten sonra bütün seçenekleri gözden geçirip geçirmediğimi kendime sorarım
39 Yeni bilgileri anlayabileceğim sekle dönüĢtürmeye çalıĢırım 40 Bilgiyi kavrayamadığım durumlarda kullandığım stratejileri
değiĢtiririm
41 Öğrenmeme yardımcı olması için metni bütün halinde ele alırım
42 Bir göreve baĢlamadan önce talimatları dikkatlice okurum 43 Okuduğum Ģeylerin önceden bildiklerimle ilgili olup
olmadığını kendime sorarım
44 Kafam karıĢtığında varsayımlarımı tekrar değerlendiririm 45 Amaçlarıma en baĢarılı biçimde ulaĢmak için zamanımı
organize ederim
46 Ġlgi duyduğum konuları daha iyi öğrenirim
47 Ders çalıĢırken yapacağım çalıĢmaları küçük adımlara ayırırım
48 Özel anlamlardan daha çok genel anlamlara odaklanırım 49 Yeni bir Ģey öğrenirken nasıl daha iyi öğrenebileceğime
iliĢkin kendime sorular sorarım
50 ÇalıĢmamı tamamladıktan sonra olabildiğince iyi öğrenip öğrenmediğimi sorgularım
51 Eğer yeni bilgiyi anlayamazsam çalıĢmayı bırakıp basa dönerim
73
EK 2
MANTIKSAL DÜġÜNME TESTĠ
AÇIKLAMA: Bu test, çeĢitli alanlarda, özellikle Fen ve Matematik dallarında karĢılaĢabileceğiniz problemlerde neden-sonuç iliĢkisini görüp, problem çözme stratejilerini ne derece kullanabileceğinizi göstermesi açısından çok faydalıdır. Bu test içindeki sorular mantıksal ve bilimsel olarak düĢünmeyi gösterecek cevapları içermektedir.
NOT: Cevabınızı verirken dikkat edilecek hususlardan birisi, 1‟den 8‟e kadar olan sorularda her sorunun altında iki kutu bulunmaktadır. Soldaki ilk kutuya sizce sorunun uygun cevap Ģıkkını (√) ile iĢaretleyiniz. Ġkinci kutucuğa yani AÇIKLAMASI yazılı kutucuğa ise, açıklaması kısmındaki sıkları okuyarak sizce en uygun olanı seçiniz ve yine (√) ile iĢaretleyiniz. Örneğin 12 inci sorunun cevabı sizce c ise ve açıklaması kısmındaki en uygun açıklama 2 inci Ģık ise cevabınızı aĢağıdaki gibi iĢaretleyiniz:
Soru 12 A b c
√
d e Açıklaması 1 2√
3 4 59. ve 10. uncu soruları ise soru kitapçığında bu sorularla ilgili kısımları okurken nasıl cevaplayacağınızı daha iyi anlayacaksınız.
74
SORU 1: Bir boyacı, aynı büyüklükteki altı odayı boyamak için dört kutu boya kullandığına göre sekiz kutu boya ile yine aynı büyüklükte kaç oda boyayabilir?
a. 7 oda b. 8 oda c. 9 oda d. 10 oda e. Hiçbiri Açıklaması:
1. Oda sayısının boya kutusu sayısına oranı daima 3/2 olacaktır 2. Daha fazla boya kutusu ile fark azalabilir.
3. Oda sayısı ile boya kutusu sayısı arasındaki fark her zaman iki olacaktır. 4. Dört kutu boya ile fark iki olduğuna göre, altı kutu boya ile fark yine iki
olacaktır.
5. Ne kadar çok boyaya ihtiyaç olduğunu tahmin etmek mümkün değildir.
Soru 1 a b c d e Açıklaması 1 2 3 4 5
SORU 2: On bir odayı boyamak için kaç kutu boya gerekir? ( Birinci soruya bakınız)
a. 5 kutu b. 7 kutu c. 8 kutu d. 9 kutu e. Hiçbiri Açıklaması:
1. Boya kutusu sayısının oda sayısına oranı daima 2/3 dür. 2. Eğer beĢ oda daha olsaydı, üç kutu boya daha gerekirdi. 3. Oda sayısı ile boya kutusu arasındaki fark her zaman iki dir. 4. Boya kutusu sayısı oda sayısının yarısı olacaktır.
5. Boya miktarını tahmin etmek mümkün değildir.
75
SORU 3: Topun eğik bir düzlemden (rampa) aĢağı yuvarlandıktan sonra katettiği mesafe ile eğik düzlemin yüksekliği arasındaki iliĢkiyi bulmak için deney yapmak isterseniz, aĢağıda gösterilen hangi eğik düzlem setlerini kullanırdınız?
a. I ve IV b. III ve IV c. I ve II d. III ve V e. Hepsi Açıklaması:
1. En yüksek eğik düzleme (rampa) karĢı en alçak olan karĢılaĢtırılmalı 2. Tüm eğik düzlem setleri birbiriyle karĢılaĢtırılmalıdır.
3. Yükseklik artıkça topun ağırlığı azalmalıdır.
4. Yükseklikler aynı fakat top ağırlıkları farklı olmalıdır. 5. Yükseklikler farklı fakat top ağırlıkları aynı olmalıdır.
Soru 3 a b c d e Açıklaması 1 2 3 4 5 50 cm 75 cm 25 cm 50 cm 5 kg 5 kg 4 kg 10 kg 100 cm I 3 kg III IV V II
76
SORU 4: Tepeden yuvarlanan topun eğik düzlemden (rampa) aĢağı yuvarlandıktan sonra katettiği mesafenin topun ağırlığıyla olan iliĢkisini bulmak için bir deney yapmak isterseniz, aĢağıda verilen hangi eğik düzlem setlerini kullanırdınız?
a. I ve IV b. III ve IV c. I ve II d. III ve V e. Hepsi Açıklaması:
1. En ağır olan top en hafif olan ile kıyaslanmalıdır. 2. Tüm eğik düzlem setleri birbiriyle karĢılaĢtırılmalıdır. 3. Topun ağırlığı artıkça, yükseklik azaltılmalıdır. 4. Ağırlıklar farklı fakat yükseklikler aynı olmalıdır. 5. Ağırlıklar aynı fakat yükseklikler farklı olmalıdır.
Soru 4 a b c d e Açıklaması 1 2 3 4 5 50 cm 75 cm 25 cm 50 cm 5 kg 5 kg 4 kg 10 kg 100 cm I 3 kg III IV V II
77
SORU 5: Bir Amerikalı turist ġark Ekspresi‟nde altı kiĢinin bulunduğu bir kompartımana girer. Bu kiĢilerden üçü yalnızca Ġngilizce ve diğer üçü ise yalnızca Fransızca bilmektedir. Amerikalının kompartımana ilk girdiğinde Ġngilizce bilen biriyle konuĢma olasılığı nedir?
a. 2 de 1 b. 3 de 1 c. 4 de 1 d. 6 da 1 e. 6 da 4 Açıklaması:
1. Ard arda üç Fransızca bilen kiĢi çıkabildiği için dört seçim yapılması gerekir. 2. Mevcut altı kiĢi arasından Ġngilizce bilen bir kiĢi seçilmelidir.
3. Toplam üç Ġngilizce bilen kiĢiden sadece birinin seçilmesi yeterlidir. 4. Kompartımandakilerin yarısı Ġngilizce konuĢur.
5. Altı kiĢi arasından, bir Ġngilizce bilen kiĢinin yanı sıra, üç tanede Fransızca bilen kiĢi seçilebilir.
Soru 5 a b c d e Açıklaması 1 2 3 4 5
SORU 6: Üç altın, dört gümüĢ ve beĢ bakır para bir torbaya konulduktan sonra, dört altın, iki gümüĢ ve üç bakır yüzük de aynı torbaya konur. Ġlk denemede torbadan altın bir nesne çekme olasılığı nedir?
a. 2 de 1 b. 3 de 1 c. 7 de1 d. 21 de1
e. Yukarıdakilerden hiç biri Açıklaması:
1. Altın, gümüĢ ve bakırdan yapılan nesneler arasından bir altın nesne seçilmelidir.
2. Paraların ¼‟ ü ve yüzüklerin 4/9‟ u altından yapılmıĢtır.
3. Torbadan çekilen nesnenin para veya yüzük olması önemli olmadığı için, toplam 7 altın nesneden bir tanesinin seçilmesi yeterlidir.
4. Toplam 21 nesneden bir altın nesne seçilmelidir. 5. Torbadaki 21 nesnenin 7 si altından yapılmıĢtır.
78
SORU 7: Altı yaĢındaki Ahmet‟in Ģeker almak için 50 lirası vardır. Bakkaldaki kapalı iki