Sıcak Hava YağıĢlı Hava Sisli Hava Güzergah Optimizasyonu B5 Yoğun YerleĢim ve Trafik Bölgeleri Uygun Park Alanı Fiziki Yol KoĢulları GeçiĢ Yasağı Uygulanan Bölgeler C7 C8
108
LNG‟nin karayolu ile taĢınmasından kaynaklanan çevresel riski değerlendirmek amacıyla oluĢturulan hiyerarĢinin 4. seviyesinde bulunan yürür kısım, taĢıyıcı aksama ait bir alt faktördür ve bu alt faktörün değerlendirilmesi için kullanılacak faktörler ġekil 5.17‟de gösterilmektedir.
ġekil 5.17 : LNG‟nin karayolunda taĢımacılığı için önerilen risk değerlendirme hiyerarĢisinin X1 için IV, A1 için III, B1 için II,C1 için I. seviyesi
Yürür aksama ait alt faktörler iki ana baĢlıkta toplanabilmektedir. Yürür Aksamdan kaynaklanan riskleri karakterize eden faktörler lastikler ve fren sistemidir. Lastikler LNG taĢıması yapan tankerin yol tutuĢunu ve emniyetli fren mesafesini etkileyen faktörlerdir ve de bu faktörler olası bir kaza riskini azaltan ya da arttıran faktörler olarak karĢımıza çıkmaktadır. Fren sistemi ise aracın farklı yol koĢullarında karĢılaĢabilecek farklı engeller, farklı zeminlere karĢı emniyetli bir fren mesafesi sağlaması açısından oldukça önem taĢıyan yürürü kısma ait bir alt faktördür .
Bu gruplarda yer alan yürür aksam farklı göstergelerle değerlendirilebilmektedir. Lastikler için, diĢ derinliği, yatay ya da düz tipte kanallara sahip olması, kaplama lastik ya da uygun özellikte lastik gibi faktörler lastiklerden kaynaklı risk oluĢumunu etkileyen göstergelerdir. Fren sistemini ise fren sisteminde kullanılan malzemenin kalitesi, sensörlerin olup olmaması gibi faktörler etkileyecektir.
ġekil 5.18‟de kabin emniyetine ait alt faktörler gösterilmektedir. Kabin içerinden herhangi bir sebeple çıkabilecek yangına 2 kg‟lık kuru kimyevi tozlu ABC tipi bir yangın söndürücüsü bulunmalıdır. Kabin içerinde tankerin manevraları sırasında boĢta
C1 Yürür Kısım
Fren Sistemi
D1 Lastikler
109
bulunan eĢyalar savrulabilir ve bu durum bir kaza riski doğurabilir. Bu sebeple kabin içerisinde boĢta bulunan eĢyaları koymak üzere bulunmalıdır.
ġekil 5.18 : LNG‟nin karayolunda taĢımacılığı için önerilen risk değerlendirme hiyerarĢisinin X1 için IV, A1 için III, B1 için II,C2 için I. seviyesi
Periyodik bakım ile ilgili bileĢenlere ait alt faktörler ġekil 5.19‟da gösterilmektedir. Depolama aksamını teĢkil eden tanklar kreyojenik olarak ve basınç altında sıvılaĢtırılmıĢ doğalgazın depolanmasını sağlarlar. Bu tankların vakum seviyeleriyle ilgili testler yapılmalı ve de test sonuçlarına göre vakum tamamlanmalı, sorun bu Ģekilde çözülmemiĢse tank bakımı yapılmalıdır. Aksi takdirde ısı izolasyonu ortadan kalkacağı için LNG çok hızlı gazlaĢacak, bu durum ise basıncı hızla yükselterek tank için patlamaya gidecek riskler doğuracaktır. Tank üzerindeki basınç,seviye göstergeleri, boĢaltım vanaları ve evaporatörler için de aynı Ģekilde periyodik olarak bakım yapılmalıdır.
ġekil 5.19 : LNG‟nin karayolunda taĢımacılığı için önerilen risk değerlendirme hiyerarĢisinin X1 için IV, A1 için III, B2 için II,C3 için I. seviyesi
Depolama aksamı altında bulunan kaza önlem tertibatlarına ait bileĢenler ġekil 5.20‟de gösterilmektedir. Bu alt faktörler ikmal ve taĢıma operasyonu sırasında ortaya
C3 Testler Bakımlar C2 Kabin Emniyeti EĢya Gözleri Yangın Söndürücü
110
çıkabilecek risklerin oluĢmaması için kullanılan ekipmanları kapsamaktadır. Örneğin, topraklama çocuğu taĢıma sırasında sürtünmeden meydana gelen statik elektriği toprağa ileterek taĢıma sırasında ya da ikmal sırasında kıvılcım oluĢumunu önler ve , yangın ve patlama riskini azaltır. LNG yanıcı maddelerin ikmalinde statik elektrik oldukça büyük bir risk doğurmaktadır. Tehlikeli madde uyarı levhaları ise hem tehlikeli maddenin niteliğini belirterek taĢınan madde hakkında bilgi verir, hem de bu maddeye karĢı alınması gereken temel önlemler konusunda uyarılar iletir.
Bu Ģekilde seyir sırasında yoldaki diğer araçlar , ikmal sırasında ise müĢteri personeli ya diğer kiĢiler için taĢınan ve ikmali yapılan malzemeyle ilgili riskin ortaya konulması, tanıtılması amaçlanır. Bu faktör dıĢarıdan gelebilecek riskleri ortadan kaldırmaya yöneliktir. IĢıklandırma tertibatı da gece yolculuklarında LNG tankerinin fark edilmesi açısından oldukça önemli bir faktördür. LNG taĢıyan tankerlerde ıĢılandırma tertibatı ex- proof nitelikte olmalıdır.
ġekil 5.20 : LNG‟nin karayolunda taĢımacılığı için önerilen risk değerlendirme hiyerarĢisinin X1 için IV, A1 için III, B2 için II,C4 için I. seviyesi
ġekil 5.21‟de depolama aksamına ait kaza müdahale tertibatları faktörünün alt faktörleri gösterilmektedir. LNG taĢıyan bir tankerin herhangi bir kazada ortaya çıkaracağı temel tehlike depolama aksamında meydana kırılma ve çatlamalardan dolayı sızıntı, LNG‟nin ortama yayılarak hızla buharlaĢması ve bu yanıcı buhar bulutunun her hangi bir Ģekilde bir ateĢ kaynağı bularak yangına sebebiyet vermesidir. Dolayısıyla kaza durumunda sızıntı ve yangına müdahale ile ilgili ekipmanlar depolama aksamı üzerinde bulundurulmalıdır. Bu durum ortaya çıkan riskin etkilerini en aza indirecektir. Bu
C4
Kaza Önlem Tertibatları
IĢıklandırma Tertibatı Topraklama Çubuğu Tehlikeli Madde Uyarı ĠĢaretleri
111
ekipmanlar 6 kg kapasiteli kuru kimyevi tozlu ABC tipi 2 adet yangın söndürücü ve sızıntı sırasında müdahale etmeyi sağlayacak kreyojenik eldiven ve ıslatılarak sızıntının olduğu alandaki etkiyi azaltan ve sıvıyı emen tekstil ürünleridir.
ġekil 5.21 : LNG‟nin karayolunda taĢımacılığı için önerilen risk değerlendirme hiyerarĢisinin X1 için IV, A1 için III, B2 için II,C5 için I. seviyesi
ġekil 5.22‟de ikmale ait faktörlerin alt faktörlerinden ikmal ekipmanlarına ait bileĢenler gösterilmektedir
ġekil 5.22 : LNG‟nin karayolunda taĢımacılığı için önerilen risk değerlendirme hiyerarĢisinin X1 için IV, A2 için III, B4 için II,C6 için I. seviyesi
LNG‟nin karayolunda taĢımacılığı için risk değerlendirilmesi yaparken sadece taĢımacılığı değerlendirmek risklerin bir kısmının farkında olmamamıza sebebiyet verebilir. Bu sebeple taĢıma ve ikmali bir bütün gibi düĢünmek gerekecektir. Ġkmal ekipmanları ikmalin gerçekleĢebilmesi amacıyla kullanılan taĢıma sırasında tankerde bulundurulan ekipmanlardır ve ikmal sırasında ortaya çıkması muhtemelen riskleri en aza indirecek Ģekilde seçilmiĢlerdir. Hortumlar taĢıma tanker ile depolama tankı arasında
C6