ġanlıurfa Ġlinde GerçekleĢtirilen Nitel Saha ÇalıĢmanın Bulguları

ġanlıurfa‟da derinlemesine görüĢme yapılan sivil toplum kuruluĢlarından alınan bilgilere göre yapılan değerlendirmeler Ģunlardır:

104

3.4.3.1 ġanlıurfa’da Kamp DıĢında YaĢayan Suriyeli Nüfusu

ġanlıurfa‟da Ceylanpınar, Akçakale, ViranĢehir ve Suruç çadır kentlerinde ve Harran konteyner kentinde, 19 Haziran 2017 tarihi itibariyle toplam 102.937 Suriyeli barınmaktadır. Toplam kayıtlı Suriyeli nüfus ise 431.455 (GĠGM, 2017) Kayıt altına alınamayan Suriyeliler de bu rakamlara eklendiğinde ġanlıurfa Türkiye‟de en çok Suriyeli ağırlayan Ģehir olmuĢtur.

“Bizim caddelerimizde yürüyen her üç kişiden ikisinin Suriyeli oluşu bizi kahrediyor”(ġanlıurfa MAZLUMDER, erkek, 37).

3.4.3.2 Suriyeli Sığınmacıların ġanlıurfa’ya Ekonomik Etkileri

Ekonomik açıdan bakıldığında; Urfa‟da yaĢayan Suriyelilerin çoğunluğunun alt gelir grubunu oluĢturdukları, ucuz iĢ gücü olarak kullanılmaları nedeniyle yerel halkın iĢ fırsatlarını ellerinden aldıkları ve küçük dükkânlar açıp haksız rekabete sebebiyet verdikleri için halkın tepkisini çektikleri ifade edilmiĢtir.

“Esnaf diyor ki benim bitişiğime dükkan açıyor vergi, stopaj vermiyor. Eşit şartlarda rekabet etmiyoruz. Hem benim ülkemde hem daha avantajlı” (ġanlıurfa MAZLUMDER,

erkek, 37).

“Bizde ağır sanayi yok, mevsimlik tarımla geçinen, işsiz bir şehiriz biz. Günlük yevmiyeler

düştü, İnşaatlarda yerel işçi 80 liraya çalışırken bunlar 35 liraya çalışıyorlar” (ġanlıurfa

ĠHD, erkek, 52).

“Savaş öncesi kaçakçılık vardı artık karşıya geçilmeye korkuluyor karşı tarafla bağı olanlar yapabiliyor sadece”(ġanlıurfa ĠHD, erkek, 52).

“Urfa zengin görünür ama fakirdir. Suriyeli sığınmacıların fırsat değil yük olduğunu düşünüyoruz, bizim yükümüz zaten yeterince var”(ġanlıurfa Kent konseyi, kadın, 40).

105

3.4.3.3 ġanlıurfa’daki Suriyelilerin Toplumsal YaĢama Etkileri

Yapılan görüĢmelerde; her ne kadar Ģehir halkı ile gelen sığınmacılar arasında akrabalık bağı olsa da yerli halkın Suriyelilere yönelik olumlu algısının zamanla azaldığı yönünde görüĢler dile getirilmiĢtir. Algının değiĢmesi, sayının her geçen gün artmasına ve ilk baĢta misafir olarak kabul edilen sığınmacıların zamanla kalıcı hale gelmelerine bağlanmıĢtır.

“Bir misafir 4 yıl kalmaz fazla oldu bu, sıktı bizi yani” (ġanlıurfa MAZLUMDER, erkek, 37).

“Kamp dışında yaşayanlar yerel halkta bir bıkkınlığa sebebiyet veriyorlar, ya bunlar nerden geldi bunların yüzünden tadımız huzurumuz kaçtı gibi” (ġanlıurfa Kent konseyi,

kadın, 40).

ġanlıurfa nüfusunun önemli kısmını Kürt ve Araplar oluĢturmaktadır. ġehre gelen Suriyelilerin büyük bölümü de Kürt ve Arap kökenlidir. Mezhepler aynı olduğu için bu konuda bir sorun yaĢanmadığı belirtilmiĢtir. ġanlıurfa‟ya Kobani'den gelen Kürt sığınmacılarla, Suriye krizinin ilk çıktığı yıllardan beri göç eden Araplar farklı Ģekillerde değerlendirilmiĢtir.

“Kobani‟den gelenlerin çoğu geri döndü, bunlar gitmiyor aradaki fark bu. Kobani‟den gelenlerin hepsinin birden gidememesinin nedeni köyler sağlam ama şehir merkezlerinin %70 i harap olmuş. Kobani‟de her şeye rağmen bir sistem var. Hani derler ya en kötü sistem sistemsizlikten iyidir onların bir muhatabı var devleti var. Bunların hiçbir şeyi, kimsesi yok. Zaten şehrimizin içine dağılmışlar, gitmek istemiyorlar” (ġanlıurfa

MAZLUMDER, erkek, 37).

Ayrıca Kobani‟den gelenlere yerli halkın çok fazla sahip çıkmasının Ģehre önceden gelen Arap sığınmacıları gücendirdiği de yapılan görüĢmelerde bilgilerimize sunulmuĢtur.

ġanlıurfa‟da en çok dile getirilen bir baĢka sorun ise Suriyelilerin gelmesiyle birlikte dilenciliğin artmasıdır. Antalya, Ġstanbul, Konya valiliğinin Ģehirlerinde dilencilik yapanların hepsini Urfa‟ya gönderdiği, bu durumun yerel halkı rahatsız ettiği ifade edilmiĢtir.

106

Toplum sağlığı açısından ġanlıurfa iline baktığımızda; çocuk felci bu bölgede sıfırlanmıĢken kampanyaların tekrar baĢlatıldığı, Ģark çıbanı hastalığında artıĢ yaĢandığı ve bu durumun yerel halk arasında endiĢe yarattığı yapılan görüĢmelerde belirtilmiĢtir.

3.4.3.4 ġanlıurfa’daki Suriyeli Kadınların Toplumsal YaĢama Yansımaları

ġanlıurfa‟da ortaya çıkan en büyük sosyal sorunlardan biri de ikinci ve üçüncü evliliklerin artmasıdır. Yörede zaten böyle bir geleneğin olduğu ve Suriyelilerin geliĢiyle sorunun daha da derinleĢtiği yapılan görüĢmelerde sıklıkla dile getirilmiĢtir.

“Yerli kadınlar Suriyeli kadınlardan nefret ediyor çünkü diyor ki erkeklerimiz onları görünce bizden nefret ediyor, sonuçta bu kadınlar mevsimlik tarım işçisi elinin nasırıyla nasıl rekabet etsin Suriyeli kadınlarla? Sonuç: Kuma dediğimiz ikinci üçüncü evlilikler aldı başını gitti. Fuhuş çok arttı. Kendi toplumumuzun ahlak değerlerini sorgulamamız gerekiyor. Aynı coğrafyanın insanlarıyız ama bizim toplumumuz erdemli olamadı. Onlar mağdur, aç insanlar. Açken sağlıklı düşünemezler ama bizim toplumuz onların bu mağduriyetinden ahlaksızca istifade etti. Ne kadar ahlaksız bir toplum olduğumuzu bu tür durumlarda daha net anlayabiliyoruz. Bu dramı biz şöyle ifade diyoruz aslında biz savaşıyoruz savaşın içinde olan biziz onlar her şeylerini bırakıp geldiler. Sakın onlara artık Suriyeli gözüyle bakmayın onlar artık gitmeyecekler. Ekmeğimiz bölündü, ahlaki değerlerde ne kadar zaafa düştüğümüzü gördük, toplumsal patlamaya doğru gidiyoruz”

(ġanlıurfa MAZLUMDER, erkek, 37).

3.4.3.5 ġanlıurfalı Yerel Halkın Güvensizlik Algısı

Suriyelilerin Ģehre geliĢiyle birlikte kayda değer bir asayiĢ sorunu ortaya çıkmamakla birlikte; hırsızlık, sataĢma, kavga gibi sorunlarda artıĢ olduğu bu durumun yerel halkın güvenlik endiĢelerini arttırdığı belirtilmiĢtir.

“Urfalılar gece hayatını sevmiyorlar, onlar ise gece yaşıyorlar. Halk korkuyor çıkmıyor, bu yüzden gece sokakları Suriyelilere bıraktılar”(ġanlıurfa MAZLUMDER, erkek, 37).

107 ġanlıurfa‟da görüĢme yapılan sivil toplum kuruluĢları;

 Urfa Kent Konseyi

 Urfa MAZLUM-DER

 Urfa ĠHD

 Urfa Ticaret Odası