• Sonuç bulunamadı

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM BULGULAR ve YORUM

4.1. Betimleyici istatistikler

4.1.2. Ġç Kontrolörlere Yönelik Anket Uygulamasında Elde Edilen Bulgular

Tablo 10.1. Bankada Ġç Kontrol Sisteminin Öneminin Bilincinde Olunup

Olunmamasına ĠliĢkin Ġfadeler

Ġfadeler Katılmıyorum Katılıyorum 1 2 3 4 5 Ort. Std. Sapma fi % fi % fi % fi % fi %

Banka müfettiĢleri iç kontrol sisteminin öneminin bilincindedir.

2 1.54 8 6.15 29 22.31 52 40.00 39 30.00 4.38 0.663

Genel Müdürlük Birimlerinde çalıĢan personel iç kontrol sisteminin öneminin bilincindedir.

4 3.08 17 13.08 37 28.46 58 44.62 14 10.77 3.47 0.958

ġubelerde çalıĢan personel Ġç Kontrol Sisteminin öneminin bilincindedir.

4 3.08 53 40.77 27 20.77 42 32.31 4 3.08 3.66 0.911

Bölge BaĢkanlıklarında çalıĢan personel iç kontrol sisteminin öneminin bilincindedir.

5 3.85 25 19.23 28 21.54 52 40.00 20 15.38 3.44 1.086

Tablo 10.1 ile araĢtırmaya katılan iç kontrolörlerin, bankada iç kontrol sisteminin öneminin bilincinde olunup olunmadığına iliĢkin düĢüncelerini değerlendirmek amacıyla verilen ifadeleri içeren Likert tipi ölçeğe iliĢkin bulgular sunulmuĢtur. Buna göre, tabloda verilen ortalamalar incelendiğinde iç kontrolörlerin; Genel Müdürlük Birimlerinde, ġubelerde, Bölge BaĢkanlıklarında çalıĢan personele göre Banka MüfettiĢlerinin iç kontrol sisteminin öneminin daha fazla bilincinde olduğunu düĢündükleri, iç kontrol sisteminin önemine iliĢkin bilinç düzeyi en düĢük banka çalıĢanlarının ise ġube çalıĢanlarından oluĢtuğunu düĢündüklerini söylemek mümkündür.

80

Tablo 10.2. Ġç Kontrol Birimi Tarafından Yürütülen ÇalıĢmalara Yeterli Destek

Verilip Verilmemesi Ġfadeler Katılmıyorum Katılıyorum 1 2 3 4 5 Ort. Std. Sapma f i % f i % f i % fi % fi %

Bankada iç kontrol sistemi oluĢturulması için, iç kontrol birimi tarafından yapılan çalıĢmalara müfettiĢler tarafından yeterli destek verilmektedir.

6 4.62 23 17.69 33 25.38 43 33.08 25 19.23 3.45 1.128

Bankada iç kontrol sistemi oluĢturulması için, iç kontrol birimi tarafından yapılan çalıĢmalara Genel Müdürlük Birimlerinde çalıĢan personel tarafından yeterli destek verilmektedir.

1 0.77 60 46.15 34 26.15 24 18.46 11 8.46 2.88 1.004

Bankada iç kontrol sistemi oluĢturulması için, iç kontrol birimi tarafından yapılan çalıĢmalara ġubelerde çalıĢan personel tarafından yeterli destek verilmektedir.

2 1.54 52 40.00 24 18.46 49 37.69 3 2.31 2.99 0.968

Bankada iç kontrol sistemi oluĢturulması için, iç kontrol birimi tarafından yapılan çalıĢmalara, Bölge BaĢkanlıklarında çalıĢan personel tarafından yeterli destek verilmektedir.

2 1.54 30 23.08 30 23.08 35 26.92 33 25.38 3.52 1.150

Tablo 10.2.‟de ise araĢtırmaya katılan iç kontrolörlerin, iç kontrol birimi tarafından yürütülen çalıĢmalara yeterli destek verilip verilmediğine iliĢkin düĢüncelerini değerlendirmek amacıyla verilen ifadeleri içeren Likert tipi ölçeğe iliĢkin bulgular sunulmuĢtur. Ġç kontrol birimi tarafından yürütülen çalıĢmalara Bölge BaĢkanlıkları ve MüfettiĢler tarafından verilen destek düzeyinin, Genel Müdürlük Birimlerinde ve ġubelerde çalıĢan personeller tarafından verilen destek düzeyine göre daha olumlu olduğunu düĢündükleri gözlemlenmiĢtir.

81

Tablo 10.3. Tespit Edilen Hatalı Ve/Veya Risk Doğurucu ĠĢlemler Ġçin Düzenlenen

Raporlar Ġle Ġlgili Tedbirlerin Zamanında Alınıp Alınmaması

Ġfadeler Katılmıyorum Katılıyorum 1 2 3 4 5 Ort. Std. Sapma f i % f i % f i % fi % fi %

Kontrol edilen birimlerin yöneticileri tarafından, iç kontrol raporlarında belirtilen hatalı iĢlemler ile ilgili tedbirler zamanında alınmaktadır.

1 0.77 53 40.77 29 22.31 45 34.62 2 1.54 2.95 0.922

Kontrol edilen birimlerin yöneticileri tarafından, iç kontrol raporlarında belirtilen risk doğurucu iĢlemler ile ilgili tedbirler zamanında

alınmaktadır.

4 3.08 53 40.77 27 20.77 42 32.31 4 3.08 2.92 0.989

Kontrol edilen birimlerde çalıĢan personel tarafından, iç kontrol raporlarında belirtilen hatalı iĢlemler ile ilgili tedbirler zamanında alınmaktadır.

2 1.54 44 33.85 27 20.77 48 36.92 9 6.92 3.14 1.017

Kontrol edilen birimlerde çalıĢan personel tarafından, iç kontrol raporlarında belirtilen risk doğurucu iĢlemler ile ilgili tedbirler zamanında

alınmaktadır.

1 0.77 53 40.77 31 23.85 42 32.31 3 2.31 2.95 0.926

Tablo 10.3. ile araĢtırmaya katılan iç kontrolörlerin, iç kontrolörler tarafından tespit edilen hatalı ve/veya risk doğurucu iĢlemler için düzenlenen raporlar ile ilgili tedbirlerin zamanında alınıp alınmadığına iliĢkin düĢüncelerini ortaya koymaya yönelik olarak verilen ifadeleri içeren Likert tipi ölçeğe iliĢkin bulgular sunulmuĢtur. Buna göre, tabloda verilen ortalamalar incelendiğinde, iç kontrolörlerce tespit edilen hatalı ve/veya risk doğurucu iĢlemler için düzenlenen raporlar sonrasında, kontrol edilen birim yöneticileri ve personeli tarafından gerekli tedbirlerin zamanında alındığına iliĢkin düĢüncelerinin olumlu olduğu görülmektedir.

82

Tablo 10.4. Ġç Kontrolörlüğün KiĢiye Katkı Sağlayıp Sağlamaması

Ġfadeler Katılmıyorum Katılıyorum 1 2 3 4 5 Ort. Std. Sapma fi % fi % fi % fi % fi %

Ġç kontrol personeli risk algılaması geliĢtiğinden hangi iĢlemleri kontrol edeceğini bilir.

2 1.54 2 1.54 1 0.77 77 59.23 48 36.92 4.28 0.707

Ġç kontrolör olarak çalıĢmak banka mevzuatına hâkim

olunmasını sağlar. 0 0.00 2 1.54 0 0.00 69 53.08 59 45.38 4.42 0.582 Ġç kontrolör olarak çalıĢmak

banka yapı ve iĢleyiĢine

hâkim olunmasını sağlar. 1 0.77 2 1.54 0 0.00 56 43.08 71 54.62 4.49 0.662 Ġç kontrolörlük bankacılıkta

analitik bir bakıĢ açısı oluĢmasına katkı sağlar.

1 0.77 1 0.77 1 0.77 72 55.38 55 42.31 4.38 0.626

Tablo 10.4.‟te araĢtırmaya katılan iç kontrolörlerin, iç kontrolörlüğün kiĢiye katkı sağlayıp sağlamadığına iliĢkin görüĢlerinin değerlendirilmesi amacıyla verilen ifadeleri içeren Likert tipi ölçeğe iliĢkin bulgular sunulmuĢtur. Buna göre, tabloda verilen ortalamaların incelenmesi sonrasında; iç kontrolörlerin, iç kontrolörlüğün kiĢiye katkı sağladığını düĢündüklerini söylemek mümkündür.

Tablo 10.5. Kontrol Faaliyetlerini Olumsuz Etkileyen Faktörler

Ġfadeler Katılmıyorum Katılıyorum 1 2 3 4 5 Ort. Std. Sapma fi % fi % fi % fi % fi %

Kontrol edilen birimler arasında görev

paylaĢımındaki sıkıntılar iç kontrol faaliyetlerini etkilemektedir.

0 0.00 8 6.15 5 3.85 77 59.23 40 30.77 4.15 0.759

Ġç kontrolörlerin sürekli aynı bölgede görev yapmaları kontrolün etkinliğini azaltarak iç kontrol faaliyetlerini etkilemektedir.

5 3.85 18 13.85 10 7.69 60 46.15 37 28.46 3.82 1.112

Kontrol edilen birimlerdeki teknik yetersizlikler iç kontrol faaliyetlerini etkilemektedir.

0 0.00 21 16.15 5 3.85 59 45.38 45 34.62 3.98 1.019

Kontrol edilen birimlerdeki fiziki yetersizlikler iç kontrol faaliyetlerini etkilemektedir.

83

Tablo 10.5.‟te araĢtırmaya katılan iç kontrolörlerin, kontrol faaliyetlerini olumsuz etkileyen faktörler iliĢkin görüĢlerinin değerlendirilmesi amacıyla verilen ifadeleri içeren Likert tipi ölçeğe iliĢkin bulgular sunulmuĢtur. Tabloda verilen ortalamalar incelendiğinde, iç kontrolörlerin; sürekli aynı bölgede görev yapmalarını, kontrol edilen birimlerdeki teknik ve fiziki yetersizlikleri, kontrol edilen birimler arasındaki görev paylaĢımındaki sıkıntıları iç kontrol faaliyetlerini olumsuz etkileyen faktörler olarak değerlendirdikleri görülmektedir.

Tablo 10.6. Ġç Kontrolörlerin, mevcut Ġç Kontrol Sistemi ile Ġlgili Farkındalığı

Ġfadeler Katılmıyorum Katılıyorum 1 2 3 4 5 Ort. Std. Sapma fi % fi % fi % fi % fi % Ġç kontrollerin inceleme periyotlarının daha sık olması, operasyonel risklerin önlenmesi açısından iç denetimden daha faydalı olmasını sağlamaktadır.

2 1.54 11 8.46 12 9.23 71 54.62 34 26.15 3.95 0.914

Bankadaki mevcut iç kontrol sistemi uygulamaları, olası risklerin önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınmasını sağlayacak etkinliğe sahiptir.

1 0.77 8 6.15 13 10.00 76 58.46 32 24.62 4.00 0.816

Ġç Kontrol Sistemi sürekli ve dinamik kontrol yapısı ile önleyici faaliyet

niteliğindedir.

0 0.00 3 2.31 0 0.00 54 41.54 73 56.15 4.52 0.625

Ġç kontrol raporları, mevzuat bilgi eksikliği sebebi ile oluĢan operasyonel hataları asgari seviyeye indirir.

0 0.00 4 3.08 1 0.77 66 50.77 59 45.38 4.38 0.663

Ġç kontrol biriminde edinilen deneyim, bankada kontrol kültürünün oluĢturulmasına katkı sağlar.

1 0.77 1 0.77 1 0.77 62 47.69 65 50.00 4.45 0.636

Tablo 10.6. ile araĢtırmaya katılan iç kontrolörlerin, bankadaki iç kontrol sistemi ile ilgili farkındalıklarının değerlendirilmesi amacıyla verilen ifadeleri içeren Likert tipi ölçeğe iliĢkin bulgular sunulmuĢtur. Tabloda verilen ortalamaların incelenmesi sonrasında, mevcut iç kontrol sistemi uygulamaları sayesinde elde edilebilen avantajlar konusunda verilen ifadelerin iç kontrolörler tarafından olumlu bulunduğu gözlemlenmektedir.

84

Tablo 10.7. Daha Etkin Bir Ġç Kontrol Sistemi OluĢturulması Ġçin Yapılması

Gerekenler Ġfadeler Katılmıyorum Katılıyorum 1 2 3 4 5 Ort. Std. Sapma fi % fi % fi % fi % fi % Ġç kontrolörler tarafından düzenlenen raporların ġube performans kriterlerinde kullanılması, iç kontrol sisteminin etkinliğini artıracaktır.

1 0.77 1 0.77 1 0.77 52 40.00 75 57.69 4.53 0.637

Ġç kontrol raporları doğrultusunda tespit edilen eksik noktaların telafisi amacı ile yönetici ve çalıĢanlar için eğitimler düzenlenmesi gerekmektedir.

1 0.77 5 3.85 10 7.69 56 43.08 58 44.62 4.27 0.824

Kontrol kültürünün oluĢturulması için banka personelinin iç kontrol sistemi hakkında eğitim programına tabi tutulmaları gerekir.

2 1.54 6 4.62 4 3.08 58 44.62 60 46.15 4.29 0.858

Etkin bir iç kontrol sistemi oluĢturulması için, iç kontrolörlerin sürekli ve düzenli bir eğitim programına tabi tutulmaları gerekir.

1 0.77 0 0.00 1 0.77 51 39.23 77 59.23 4.56 0.597

Denetim körlüğü oluĢmasının önlenmesi için, tüm iç kontrol personelinin belirli dönemlerde rotasyona tabi tutulmaları gerekir.

1 0.77 9 6.92 9 6.92 69 53.08 42 32.31 4.09 0.858

Tablo 10.7.‟de araĢtırmaya katılan iç kontrolörlerin, daha etkin bir iç kontrol sistemi oluĢturulması için yapılması gerekenlerin neler olduğuna iliĢkin düĢüncelerini değerlendirmek amacıyla verilen ifadeleri içeren Likert tipi ölçeğe iliĢkin bulgular sunulmuĢtur. Buna göre, tabloda verilen ortalamalar incelendiğinde, daha etkin bir iç kontrol sistemi oluĢturulması için yapılabilecek eylemler konusunda verilen ifadelere iç kontrolörlerin katılımlarının yeterli seviyede olduğu gözlemlenmektedir.

85