ÜS, ÜH Gruplarındaki Olguların WISCR sonuçlarının değerlendirilmesi

ÜS olgularının WISCR total, sözel ve performans alt ölçek puanları sırası ile 145, 139 ve 141 olarak bulunmuş; ÜH olgularının WISCR total, sözel ve performans alt ölçek puanları ortalamaları ise sırası ile 134, 129 ve 134 olarak bulunmuştur. Bağımsız örneklem t testi ile iki grup arasında total, sözel ve performans WISCR puanları arasında fark olup olmadığına bakılmış ve total puan için gruplar arası anlamlı fark olduğu (p=0.013); sözel alt ölçek puanı için gruplar arası anlamlı fark olduğu (p=0.002) ve performans alt ölçek için ise gruplar arası anlamlı farklılık olmadığı saptanmıştır (p>0.05). Aşağıda Tablo 7’de ÜH ve ÜS olgulara ait WISCR test sonucu özetlenmiştir.

Tablo 7: ÜH ve ÜS Olgulara Ait WISCR Test Sonucunun Değerlendirilmesi

WISCR* ÜS ÜH f p Ortalama SS Ortalama SS Toplam IQ 145.30 10.57 134.00 4.70 8.464 0.013 Sözel IQ 139.9 9.75 129.11 7.05 1.948 0.002 Performans IQ 141.50 11.46 134.83 8.50 1.141 0.295

*Bağımsız Örneklem t testi; istatistiksel anlamlılık p<0.05

6.1.3. ÜS, ÜH ve SK gruplarındaki psikiyatrik semptomların değerlendirilmesi Tüm olgular eşlik eden psikiyatrik bozukluklar açısından K-SADS yapılarak değerlendirilmeye alındı. KSADS-PL’ye göre tanı kriterlerini karşılamayacak düzeyde ‘’eşik altı’’ psikiyatrik belirtileri olan ve GAS puanı 91-100 aralığında olan olgular üstün zekalı sağlıklı olgu grubuna (ÜS) alındı. K-SADS’a göre psikiyatrik bir tanısı olan GAS puanı 60’ın altında olan veya GAS puanı 60’ın üzerinde olsa bile mevcut psikopatolojisi sebebi ile ilaç tedavisi altında olan üstün zekalı olgular

48

Psikopatolojisi Olan Üstün Zekalı Grubuna (ÜH) alındı. ÜH grubuna Bipolar Bozukluk, Psikotik Bozukluk tanısı olan olgular alınmadı. ÜH grubunda 25 (%86.2) olguda DEHB, 7 olguda (%24.1) ÖÖG, 3 olguda (%10.3) YAB, 2 olguda (% 6.9) sosyal fobi ve 3 olguda (%10.3) KOKG bozukluğu saptandı. Ayrıca hem ÜS hem de ÜH grubundaki olgular, Otizm Spektrum Bozukluğu açısından klinik olarak değerlendirildi, olguların nörogelişimsel öyküsü ayrıntılı sorgulandı. Her olgu Otizm Spektrum Tarama Anketi ve CARS ölçeği ile değerlendirildi. Aile ve/veya öğretmen tarafından doldurulan OSTA puanı 16 ve üzerinde olan olgular, ek olarak öğretmen bilgi formu ve öğretmenin doldurduğu OSTA ile OSB açısından ayrıntılı değerlendirildi. OSTA puanı 16 ve üzerinde gelen olgulardan CARS ölçeği 30 puan ve üzerinde gelen ve klinik olarak OSB tanısını karşılayan 9 olgu çalışmadan dışlandı. Sonuç olarak ÜS grubuna 22 olgu ve ÜH grubuna 29 olgu alındı. Olguların aile, akran ve okul işlevselliğini değerlendirebilmek ve psikiyatrik bulguları daha iyi saptayabilmek adına okul öğretmen ve ebeveynlerden sırası ile öğretmen bilgi formu ve 4-18 yaş CBCL formu doldurmaları istendi. Tüm ölçekler, ebeveyn ve öğretmen bildirimleri ve KSADS görüşmeleri ışığında var olan ve eşik altı semptomlar her üç olgu grubunda saptandı.

Her üç olgu grubunda bipolar bozukluk, psikotik bozukluk, panik bozukluğu, alkol ve madde kullanım bozukluğu, yeme bozuklukları ve tik bozuklukları, enürezis ve enkoprezis lehine eşik altı ve eşik üstü herhangi bir patoloji saptanmadı.

Eşik altı bulgular her üç grup olguda da saptanmakla birlikte, hiçbir olgu major depresif bozukluk, seperasyon anksiyetesi, özgül fobi, sosyal fobi, obsesif kompülsif bozukluk, karşı olma karşı gelme bozukluğu ve davranım bozukluğu tanılarını karşılamadı. Bu sayılan tanılara ait eşik altı bulgular açısından ÜS, ÜH ve SK gruparı karşılaştırıldığında ve ÜS ile SK grubu karşılaştırıldığında bu psikopatolojiler için üç grup arasında anlamlı farklılık olmadığı anlaşıldı (Her biri için p>0.05).

Öte yandan, ÜS, ÜH ve SK grupları arasında DEHB, ÖÖG ve Anksiyete Bozuklukları semptomları açısından anlamlı farklılık olduğu saptandı P1=0.000 (DEHB için), p2=0.004 (ÖÖG için) ve p3=0.012 (Anksiyete Bozuklukları). ÜH grubu işlev kaybı ve/veya tedavi gereksinimi olan patolojileri olan ve mevcut patolojilerde de eş tanı sıklığı yüksek olabileceği için anksiyete eşik altı bulgularının üstünlerde normal zekalı olg

49

ulara göre daha yüksek olup olmadığını saptayabilmek amacı ile ÜH grubu dışlanarak ÜS ve SK grubundaki olgular eşikaltı anksiyete bulguları açısından karşılaştırıldı. Ancak eşik altı bulgular açısından SK ve ÜS grupları arasında anlamlı farklılık saptanmadı (p<0.05). ÜH grubundaki olguların tanı dağılımına ait bulgular tablo 8’de özetlenmiştir. Anksiyete, DEHB tanılarına ait üç grup karşılaştırılması ve anksiyete, DEHB eşik altı bulgular açısından ÜS ve SK gruplarının karşılaştırılması aşağıda Tablo 9-10-11’ de gösterildi.

Tablo 8. ÜH grubundaki olguların tanı dağılımı

Psikopatoloji Eşik altı Tanıyı karşılıyor

N % N % Depresyon 7 24.1 0 0 Seperasyon Anksiyetesi 3 10.3 0 0 Özgül fobi 2 6.9 0 0 Sosyal Fobi 2 6.9 2 6.9 YAB* 12 41.1 3 10.3 OKB** 1 3.4 0 0 DEHB 3 10.3 25 86.2 KOKGB*** 2 6.9 3 10.3 ÖÖG 7 24.1 Tik Bozukluğu 1 3.4 0 0

*Yaygın Anksiyete Bozukluğu

**Obsesif Kompülsif Bozukluk

***Karşı Olma Karşı Gelme Bozukluğu

Tablo 9: Anksiyete Semptomları Açısından ÜS ve SK gruplarının değerlendirilmesi

*Ki kare Testi, istatistiksel anlamlılık için p<0.05

SK ÜS X2 p Anksiyete Yok n 25 17 0.687 0.474 % 86,2% 77,3% Eşik altı n 4 5 % 13,8% 22,7% Total N 29 22 % 100,0% 100,0%

50

Tablo 10: Anksiyete Semptomları Açısından ÜT (ÜH+ÜS) ve SK gruplarının değerlendirilmesi X2 p SK ÜH+ÜS Anksiyete Yok n 25 31 5.690 0.022 % 86,2% 60,8% Eşikaltı+Var n 4 20 % 13,8% 39,2% Total N 29 51 % 100,0% 100,0%

*Ki kare Testi, istatistiksel anlamlılık için p<0.05

Tablo 11: DEHB Semptomları Açısından ÜH, ÜS ve SK gruplarının değerlendirilmesi

*Ki kare Testi, istatistiksel anlamlılık için p<0.05

6.1.4. ÜH Grubunda Eşlik Eden DEHB ve DEHB Görünümleri

Olgu kodu X2 p SK ÜH ÜS DEHB yok n 24 1 17 66.093 <0.001 % 82,8% 3,4% 77,3% eşikalltı n 5 3 5 % 17,2% 10,3% 22,7% var n 0 25 0 % 0,0% 86,2% 0,0% Total N 29 29 22 % 100,0% 100,0% 100,0%

51

ÜH grubunda eşlik eden DEHB değerlendirildiğinde, 25 olguya (%86.2) DEHB’nin eşlik ettiği saptanmıştır. 3 olguda (%10.3) eşik altı DEHB bulguları olmakla birlikte; 1 olguda (%3.4) DEHB saptanmamıştır. DEHB’nin eşlik ettiği olgularda DEHB görünümlerine bakıldığında; 6 olgunun (%24) Dikkat Eksikliği Baskın Görünüm ve 5 (%55.6) olgunun hiperaktivite baskın görünümde ve 14 olgunun (%56,0) Bileşik Görünümde olduğu saptanmıştır. Tablo 9’da olguların eşlik eden DEHB görrünümleri gösterilmiştir. Tablo 12. DEHB’ nin Eşlik Ettiği ÜH’lerde DEHB Görünümü

DEHB Alt Tipi DEHB’nin Eşlik Ettiği Grup

N %

Dikkat Eksikliği Baskın 6 24,0

Hiperaktivite Baskın 5 20,0

Bileşik 14 56,0

Toplam 25 100

6.1.5. ÜH Grubunda İlaç Tedavisi

ÜH grubunda ilaç tedavisine bakıldığında; 15 olgunun (%51.7) metilfenidat, 1 olgunun (%3.4) metilfenidat ve risperidon, 1 olgunun (%3.4) metilfenidat ve SSRI tedavisi aldığı ve 12 olgunun (%41.4) ilaç tedavisi almadığı saptanmıştır. ÜH olguların ilaç tedavilerine ait özellikleri Tablo 10’da özetlenmiştir.

Tablo 13. ÜH Grubunda İlaç Tedavisi

İlaç Tedavisi ÜH N % Metilfenidat 15 51.7 Metilfenidat ve Risperidon 1 3.4 Metilfenidat ve SSRI 1 3.4 Tedavi almıyor 12 41.4 Toplam 29 100

52

6.1.6. ÜS ve ÜH Grubunda Üstünlere Yönelik Özel Eğitim

ÜS ve ÜH grubunda özel eğitim durumuna bakıldığında 19 olgunun ( %68.3) özel eğitime gittiği ve 11 olgunun (%31.7) özel eğitime gitmediği saptanmıştır. ÜS grubunda olguların %59.1’i üstün zekalı bireylere yönelik özel eğitim imkanlarından faydalanmakta iken; ÜH grubunda bu oran %17.2 olarak saptanmıştır. ÜS ve ÜH grupları arasında üstün zekalı bireylere yönelik özel eğitim alma durumları açısından anlamlı farklılık olduğu saptanmıştır (Ki Kare Testi; p=0.003)

Tablo 14. ÜS, ÜH ve ÜT (ÜS+ÜH) grubundaki olguların üstün zekalı bireylere yönelik özel eğitim alma durumları

Özel Eğitim * ÜS ÜH ÜH+ÜS p

N % N % N % 0.003

Gidiyor 13 59.1 5 17.2 18 35.3

Gitmiyor 9 40.9 24 82.8 33 64.7

Toplam 22 100 29 100 51 100

*Ki Kare Testi, istatistiksel anlamlılık p<0.05 6.2. Ölçek Puanlarının Değerlendirilmesi