Araştırmanın üçüncü alt problemi ‘Denetmen, yönetici ve öğretmenlerin okulun çoklu veri kaynaklarına dayalı edim değerlendirme modelindeki yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algı ve beklentileri arasında anlamlı bir farklılık var mıdır? Yönetim planlamaları ve uygulamalarına ilişkin algı ve beklentiler yöneticilerin (a) kıdemlerine, (b) cinsiyetlerine, (c) çalıştıkları okul türüne göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? Öğretmenlerin; (a) eğitim düzeylerine, (b) kıdemlerine, (c) cinsiyetlerine, (d) çalıştıkları okul türüne göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir?’ şeklinde belirlenmiştir. Buna göre; denetmen, yönetici ve öğretmenlerin okulun çoklu veri kaynaklarına dayalı edim değerlendirme modelindeki yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algı ve beklentilerinin karşılaştırıldığı Kruskal Wallis testi sonuçları Tablo 24’te verilmektedir.
Tablo 24
Denetmen Yönetici ve Öğretmenlerin Okulun Çoklu Veri Kaynaklarına Dayalı Edim Değerlendirme Modelindeki Yönetim Planlamaları ve Uygulamaları
Boyutuna İlişkin Algı ve Beklentilerine Ait Kruskal Wallis Sonuçları
Algı
Yönetim Planlamaları
ve Uygulamaları
n S.O. sd χ2 P Önem Denetimi
Denetmen 9 165,89 2 0,835 0,659 Fark Önemsiz Yönetici 22 179,86 Öğretmen 293 161,09 Beklenti Yönetim Planlamaları ve Uygulamaları
n S.O. sd χ2 P Önem Denetimi
Denetmen 9 183,83
2 0,629 0,730 Fark Önemsiz Yönetici 22 154,52
Öğretmen 293 162,44
Tablo 24’e göre, denetmen, yönetici ve öğretmenlerin okulun çoklu veri kaynaklarına dayalı edim değerlendirme modelindeki yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algı ve beklentileri arasında anlamlı bir farklılığın olmadığı görülmektedir.
Araştırmanın üçüncü alt probleminde, ‘yöneticilerin (a) kıdemlerine, (b) cinsiyetlerine, (c) çalıştıkları okul türüne göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir? şeklinde devam etmektedir. Buna göre; yöneticilerin yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algılarının belirtilen değişkenlere göre karşılaştırıldığı Mann Whitney U testi sonuçları Tablo 25’te verilmektedir.
Tablo 25
Yöneticilerin Yönetim Planlamaları ve Uygulamaları Boyutuna İlişkin Algılarının Farklı Değişkenlere Ait Mann Whitney U Sonuçları
Yönetici
Cinsiyet n S.O ST U p Önem Denetimi
Kadın 8 9,69 77,5 41,5 0,222 Fark Önemsiz Erkek 14 12,54 175,5
Kıdem n S.O ST U p Önem Denetimi
0-23 yıl 10 9,55 95,5
40,5 0,203 Fark Önemsiz 24 yıl ve üzeri 12 13,13 157,5
Okul Türü n S.O ST U p Önem Denetimi
Anadolu-Genel Lise 10 13,7 137
38 0,159 Fark Önemsiz Meslek Lisesi 12 9,67 116
Tablo 25’te görüldüğü gibi, yöneticilerin okulun çoklu veri kaynaklarına dayalı edim değerlendirme modelindeki yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algıları arasında anlamlı bir farklılığın olmadığı görülmektedir.
Yöneticilerin yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin beklentilerinin farklı değişkenlere göre karşılaştırıldığı Mann Whitney U testi sonuçları Tablo 26’da verilmektedir.
Tablo 26
Yöneticilerin Yönetim Planlamaları ve Uygulamaları Boyutuna İlişkin Beklentilerinin Farklı Değişkenlere Ait Mann Whitney U Sonuçları
Yönetici
Cinsiyet n S.O ST U p Önem Denetimi
Kadın 8 8,25 187 30 0,07 Fark Önemsiz Erkek 14 13,36 66
Kıdem n S.O ST U p Önem Denetimi
0-23 yıl 10 9,15 91,5
36,5 0,123 Fark Önemsiz 24 yıl ve üzeri 12 13,46 161,5
Okul Türü n S.O ST U p Önem Denetimi
Anadolu-Genel Lise 10 11,65 116,5
58,5 0,923 Fark Önemsiz Meslek Lisesi 12 11,38 136,5
Tablo 26’da görüldüğü gibi yöneticilerin yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin beklentileri, belirtilen değişkenlere göre karşılaştırıldığında anlamlı bir farklılığın olmadığı görülmektedir. Şengül’ün (2010) ‘İlköğretim Okulu Yönetici ve Öğretmenlerinin 360 Derece Performans Değerlendirme Sistemine İlişkin Görüşleri’ araştırmasındaki, bayan yöneticilerin erkeklere, 11-15 yıl kıdeme sahip olanların, 1-5 yıl kıdeme sahip olanlara göre daha olumlu beklenti düzeyine sahip oldukları sonucunu desteklememektedir. Demirtaş’ın (2005), ‘İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Performans Değerlendirme Ölçütleri’ çalışmasında ise yöneticilerin edimlerinin edim değerlendirme raporu ile yapılması gerektiği ancak değerlendirmeye ilköğretim müfettişlerinin, milli eğitim müdürünün, diğer yöneticilerin, okul gelişim yönetim ekibinin, öğrenci ve velilerin değerlendirmede veri kaynakları olarak yer alması gerektiği belirlenmiştir. Ayrıca yöneticilerin görev tanımlarının edim değerlendirme ölçütleri içinde yer alması gerektiği ifade edilmiştir.
Araştırmanın üçüncü alt probleminde, ‘Yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algı ve beklentilerin öğretmenlerin; (a) eğitim düzeylerine, (b) kıdemlerine, (c) cinsiyetlerine, (d) çalıştıkları okul türüne göre anlamlı bir farklılık göstermekte midir?’ şeklinde devam etmektedir. Buna göre; öğretmenlerin yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algı ve beklentilerinin eğitim düzeyi değişkenine göre karşılaştırıldığı Kruskal Wallis testi sonuçları Tablo 27’de verilmektedir.
Tablo 27
Öğretmenlerin Yönetim Planlamaları ve Uygulamaları Boyutuna İlişkin Algı ve Beklentilerinin Eğitim Düzeyi Değişkenine Ait Kruskal Wallis Sonuçları
Algı n S.O. sd χ2 p Önem Denetimi
Yüksekokul 22 157,95
2 0,467 0,792 Fark Önemsiz
Fakülte 239 145,62
Lisans Üstü 32 149,80
Beklenti n S.O. sd χ2 p Önem Denetimi
Yüksekokul 22 118,89
2 4,171 0,124 Fark Önemsiz
Fakülte 239 146,95
Lisans Üstü 32 166,70
Tablo 27’de görüldüğü gibi, öğretmenlerin eğitim durumu değişkenine göre, algı ve beklenti düzeyleri arsında anlamlı bir farklılık görülmemektedir. Yöneticinin kontrol alanı içinde yer alan, onun bilgi, beceri ve tutumları ile belirlenen yönetim süreçlerinin, kurumsal edimin en önemli değişkenlerinden biri olduğu (Barutçugil, 2002:12) düşünüldüğünde bu edim boyutunun değeri artmaktadır. Bu nedenle okul ediminin bu boyutu, çoklu kaynaklarla değerlendirilebilmesi için iş analizlerine uygun ve gözlenebilir edim göstergeleri ile desteklenmelidir.
Öğretmenlerin yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algı ve beklentilerinin mesleki kıdem değişkenine göre karşılaştırıldığı Kruskal Wallis testi sonuçları Tablo 28’de verilmektedir.
Tablo 28
Öğretmenlerin Yönetim Planlamaları ve Uygulamaları Boyutuna İlişkin Algı ve Beklentilerinin Mesleki Kıdem Değişkenine Ait Kruskal Wallis Sonuçları
Kıdem n S.O. sd χ2 p Önem Denetimi
Algı 0-11 yıl 23 150,61 3 0,08 0,993 Fark Önemsiz 12-17 yıl 98 145,59 18-23 yıl 107 146,71 24 yıl ve üzeri 65 148,33
Kıdem n S.O. sd χ2 p Önem Denetimi
Beklenti 0-11 yıl 23 155,02 3 0,863 0,834 Fark Önemsiz 12-17 yıl 98 147,97 18-23 yıl 107 149,2 24 yıl ve üzeri 65 139,68
Tablo 28’de görüldüğü gibi, öğretmenlerin yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algı ve beklentileri mesleki kıdem değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermemektedir. Şengül (2010)’ün araştırmasındaki, 11-15 yıl kıdeme sahip öğretmenlerin, 1-5 yıl kıdeme sahip olanlara göre 360 derece değerlendirmelere karşın daha olumlu beklenti düzeyine sahip oldukları sonucunu desteklememektedir.
Öğretmenlerin yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algı ve beklentilerinin cinsiyet değişkenine göre karşılaştırıldığı t Testi sonuçları Tablo 29’da verilmektedir.
Tablo 29
Öğretmenlerin Yönetim Planlamaları ve Uygulamaları Boyutuna İlişkin Algı ve Beklentilerinin Cinsiyet Değişkenine Ait t Testi Sonuçları
Cinsiyet N SS sd t p Algı (Yönetim) Kadın 172 54,75 12,58 20 -1,08 0,291 Erkek 121 60,43 11,39 Beklenti (Yönetim) Kadın 172 64,38 7,95 20 -1,61 0,122 Erkek 121 70,28 8,43
Tablo 29’da, öğretmenlerin yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algı ve beklentileri, cinsiyet değişkenine göre karşılaştırıldığında anlamlı bir farklılığın olmadığı görülmektedir. Bu bulgu Şengül’ün (2010) ‘İlköğretim Okulu Yönetici ve Öğretmenlerinin 360 Derece Performans Değerlendirme Sistemine İlişkin Görüşleri’ araştırmasındaki, bayan öğretmenlerin erkeklere göre daha olumlu beklenti düzeyine sahip oldukları sonucunu desteklememektedir. Ancak bu farklılık ilköğretim ve ortaöğretim öğretmen profili ve araştırmanın yapıldığı yer farklılığından kaynaklanabilir.
Öğretmenlerin yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algı ve beklentilerinin okul türü değişkenine ait betimsel istatistikleri Tablo 30’da verilmektedir.
Tablo 30
Öğretmenlerin Yönetim Planlamaları ve Uygulamaları Boyutuna İlişkin Algı ve Beklentilerin Okul Türü Değişkenine Ait Betimsel İstatistikleri
Algı N SS
Anadolu Lisesi 33 3,56 0,83
Genel Lise 91 3,57 0,73
Ticaret Meslek Lisesi 64 3,59 0,65
Endüstri Meslek Lisesi 38 3,75 0,68
Kız Meslek Lisesi 67 3,44 0,71
Beklenti
Anadolu Lisesi
Genel Lise 33 91 4,22 4,27 0,72 0,63 Ticaret Meslek Lisesi
Endüstri Meslek Lisesi 64 38 4,31 4,24 0,93 0,58
Kız Meslek Lisesi 67 4,36 0,49
Tablo 30’da, öğretmenlerin yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin beklentilerinin algılarından daha yüksek olduğu görülmektedir. En yüksek algı Endüstri Meslek Lisesi öğretmenlerine, en düşük algı ve en yüksek beklenti Kız Meslek Lisesi öğretmenlerine, en düşük beklenti ise Genel Lise öğretmenlerine aittir. Algı ve beklentilerin okul türü değişkenine göre karşılaştırıldığı Anova analizi sonuçları Tablo 30’da verilmiştir.
Tablo 30
Öğretmenlerin Yönetim Planlamaları ve Uygulamaları Boyutuna İlişkin Algı ve Beklentilerinin Okul Türü Değişkenine Ait Anova Analizi Sonuçları
Varyansın Kaynağı KT sd KO F p Önem Denetimi Algı Gruplar içi
Gruplararası 645,059 36761,446 4 288 161,265 127,644 1,263 0,285 Fark Önemsiz
Beklenti Gruplar içi Gruplar arası 165,358 23039,829 4 288 41,340 79,999 0,517 0,723 Fark Önemsiz
Tablo 30’da görüldüğü gibi, farklı okul türlerinde çalışan öğretmenlerin yönetim planlamaları ve uygulamaları boyutuna ilişkin algı ve beklentileri arasında anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (F(4-288)=1,26, P=0,285>0,05; F(4-288)=0,517, P=0,723>0,05).