• Sonuç bulunamadı

YUNANİSTAN

ÖZET, YARGI VE ÖNERİLER

Bu bölümde, araştırmanın özeti, elde edilen bulgular ve bulgulara dayalı olarak geliştirilen öneriler yer almaktadır.

Özet ve Yargılar

Bu araştırma ile Türkiye ile bazı Avrupa Birliği ülkelerinde devlete bağlı ilköğretim ve lise düzeyindeki okul yöneticilerinin yetiştirilme ve atanma süreçlerinde izlenen yol ve ölçütlerin neler olduğu sorusuna cevap aranmaya çalışılmış ve bu amaçla 25 üyeli Avrupa Birliği oluşumunda varlıkları eskiye dayanan 13 ülkenin eğitim sistemi incelenmiştir. Araştırmaya konu olan bu ülkeler: Almanya, Avusturya, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İtalya, Portekiz ve Yunanistan’dır.

Araştırma iki alt probleme cevap aramak şeklinde düzenlenmiştir. Birinci alt problemde Türkiye ile bazı Avrupa Birliği ülkelerinde okul yöneticilerinin yetiştirilme ve atanma süreçlerinde hangi ölçütler kullanılmakta olduğu sorusu sorulmuştur. İkinci alt problemdeyse araştırma konusu olan Avrupa Birliği ülkelerindeki okul yöneticilerinin yetiştirilme ve atanma süreçlerinde izlenen ölçütlerin karşılaştırılmalı analizinden ülkemiz için ne gibi sonuçlar çıkartılabileceği konusuna cevap aranmaya çalışılmıştır. Bu amaçla araştırmanının yürütülmesi sürecinde ilgili alan yazın taranmış, ilgili araştırmalar incelenmiş, problemle ilgili yasal metinler incelenmiştir.

Türkiye’ de eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi ve atanmasında izlenen ölçütlerin belirlenme sürecini şu maddeler altında özetleyebiliriz:

olmaktan ziyade özel bir çalışma ve eğitim gerektiren bir olgu olduğu uzun süreden beri tartışılmıştır.Türkiye’de Eğitim yöneticiliğinin öğretmenliğe ek bir görev olmaktan kurtarılarak meslekleşmesinin sağlanması, ilk kez 1946 yılında toplanan Üçüncü Milli Eğitim Şurası’nda tartılmıştır ( Aslan, 2003: 4).

2- 13-17 Mayıs 1996 tarihinde toplanan Onbeşinci Milli Eğitim Şurası’nda “Toplumun Eğitim İhtiyacının Sürekli Karşılanması” başlığı altında yer alan kararlardan bir kısmı bakanlığın merkez ve taşra teşkilâtlarının yeniden yapılandırılması ve yöneticilerinin yetiştirilerek atanması gerekliliğini vurgulamaktadır.

3- 22-26 Şubat 1999 tarihinde toplanan Onaltıncı Milli eğitim Şurası’nda okul yöneticilerin yetiştirilmesi ile ilgili olarak sorunlar kısmında; yöneticiliğin ayrı bir uzmanlık gerektirmesine rağmen, mevcut mevzuatta; öğretmenlere ikinci bir görev olarak verilmesinin temel sorun olarak görüldüğünün ve “Asıl olan öğretmenliktir” yaklaşımının eğitim ve okul yöneticiliğinin gelişmesini engellediği; yöneticilerin yetiştirilmesine gereken önemin verilmediği; yöneticilerin atama, yer değiştirme ve görevden alınmaları nesnel ölçütlere yer verilmeden ve kamu yararı dikkate alınmadan yapıldığı vurgulanmıştır ( MEB.Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Şura Genel Sekreterliği, 1999).

4- "Milli Eğitim Bakanlığı Yönetici Atama, Değerlendirme, Görevde Yükselme ve Yer Değiştirme Yönetmeliği" 30.04.1999 tarih ve 23681 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmeliğin amacı, Milli Eğitim Bakanlığı merkez, taşra ve yurtdışı teşkilatı yönetim kademeleri ve bu kademelerde yer alan yönetim görevlerine atanacaklarda aranacak nitelikleri belirlemek; bunların atama, değerlendirme ve yer değiştirmeleri; görevden alınma ve ayrılmaları ile bu Yönetmelik kapsamındaki görevler arasında geçişleri hizmet gerekleri, kariyer, liyakat, sicil, kıdem, sınav ve benzeri ölçütleri dikkate alarak düzenlemek, hizmette etkinlik ve verimliliği artırmaktır.

5- Türkiye birçok Avrupa Birliği ülkesine göre eğitim yöneticilerinin atanmasında belli ölçütlerin aranması ve sınav uygulanması konusunda daha geç karar almış olmakla birlikte; eğitim yöneticiliği için öğretmenlik formasyonu dışında eğitim alınması ve seçimin sınavla yapılması gerektiği hususu Milli Eğitim Bakanlığı tarafından benimsenmiş ve yasallaşmıştır.

Araştırmaya konu olan 13 Avrupa Birliği ülkesinde eğitim yöneticilerinin yetiştirilmesi ve atanmasında izlenen ölçütlerin belirlenme sürecini şu maddeler altında özetleyebiliriz:

1- Avrupa Birliği ülkelerinde eğitim yöneticilerinin yetiştirilme süreçlerinde belirgin benzerlikler olmakla birlikte, atama süreçlerinde farklılıklar olduğu görülmektedir. Birçok Avrupa Birliği ülkesinde eğitim yönetiminde yerel yöneticiler güçlendirilirken, bazı ülkelerde güçlü merkeziyetçi sistemin korunduğunu görmekteyiz. Araştırmaya konu olan 13 Avrupa ülkesinde eğitim yöneticilerinin yetiştirilme ve atanması süreçlerine ilişkin temel özellikleri maddeler halinde kısaca özetleyelim:

ALMANYA

a- Eğitimsel yasamadan ve eğitim siteminin yönetiminden temelde eyaletler sorumludur.

b- Okullarda öğretmenler için gerekli olan aynı resmi eğitim ve diploma okul müdürlerinde de aranmaktadır.

c- Okul müdürlüğüne aday olanların mesleki deneyime sahip olmaları gerekmektedir. Adayların aynı zamanda öğretim hizmeti esnasında uygulanan periyodik değerlendirmelerde iyi dereceler almış olmaları gerekmektedir.

d- Bazı eyaletlerde, okulun oluşumuna hizmet eden yerel yöneticiler ve Schulkonferenz (ebeveynlerden, öğretmenlerden ve öğrencilerden olaşan danışma organı) okul müdürlerinin seçilmesinde görev alırlar.

Schulkonferenz’ın bir adayın seçilmesi veya reddedilmesi konusunda oynadığı rol eyaletler arasında değişim gösterir.

e- Tayin eyaletin Eğitim ve Kültür Bakanı tarafından yapılır.

f- Geçen birkaç yıl içerisinde, eyaletler personel yönetimi odaklı (değerlendirme, terfi, motivasyon), okul organizasyonu, eğitimsel meseleler ve yönetim konularında daha fazla hizmet içi eğitim sunmuşlardır.

AVUSTURYA

a- Avusturya eğitim sisteminde, federal ve bölgesel birimler eğitim alanında belirtilen yasaların ve yönetmeliklerin uygulamasında sorumlulukları ortak olarak yürütürler.

b- Okul müdürleri öğretmenler gibi ya federal devlet tarafından ya da eyalet tarafından istihdam edilir.

c- Müdür adaylarının mesleki deneyimi (ve kıdemi) adayların karşılaştırmalı değerlendirme sürecinde dikkate alınan ölçütlerden biridir.

d- Temel seçim ölçütleri mesleki özellikler, kişisel yetenek ve değerlendirme sonuçlarıdır. Halihazırda, daha objektif bir değerlendirme ölçütü belirlemek için planlar yürütülmektedir.

e- Federal düzeyde Bundeslehrer(Öğretmenler Birliği) tarafından istihdam edilmiş öğretmenlerden, ülke düzeyinde eğitimden sorumlu olan - collegiate assemblies of the Landesschulräte- en iyi üç adayı seçer ve en başarılı adayı seçecek ve atayacak olan Federal Eğitim ve Kültür Bakanı’na teklifte bulunur.

f- Okul müdürünün pozisyonu kalıcıdır. Okul müdürleri memur yasasında (Beamten-Dienstrechtsgesetz) öğretmenlerin atamalarını düzenleyen Landeslehrer yasasında belirtilen şartlar dışında bir okuldan diğerine transfer edilemezler.

g- Okul müdürlerine yönelik birçok eğitim semineri düzenlenmektedir.

Benzer Belgeler