Bu bölümde araştırmanın amacı, önemi, sınırları, yöntemi, hipotezleri, veri toplama yöntemi ile ulaşılan verilerin analizleri ve değerlendirilmesi konuları yer almaktadır.
3.1.Araştırmanın Amacı ve Önemi
Bu çalışmada Kastamonu Belediyesi çalışanlarının, örgütsel vatandaşlık davranışlarının performansları üzerine etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca belediye çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışları ile çalışan performansına yönelik algılarının demografik özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediği de tespit edilmeye çalışılmıştır. Böylece kurumun örgütsel vatandaşlık bağlılık düzeyi ve bu bağlılık düzeyinin performans mekanizmasına ne denli etki ettiği görülecektir.
3.2.Araştırmanın Örneklem ve Kısıtlılıkları
Araştırma kapsamında nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nicel yöntem ile yapılmasındaki amaç sayısal verilerden faydalanılmasıdır. Anket çalışması için Kastamonu Belediyesi’ne anket izin belgesi gönderilmiş olup, kurumdan gereken onay alınmıştır.
Tablo 3.1. Güven aralığına göre anakütle büyüklükleri için örneklem sayıları
Anakütle 5% 3% 2% 1% 50 44 78 49 50 100 79 91 96 99 200 132 168 185 196 300 168 234 167 291 500 217 340 414 475 1000 278 516 706 906 2000 322 696 1091 1655 5000 357 879 1622 3288 10 000 370 964 1936 4899
Çalışmamıza 260 kişi katılmıştır. Çalışma neticesinde ulaşılan verilerin analizi, uygulanan istatistiksel yöntemlerle sınırlıdır. Gerçekleştirilen çalışma, anket sorularına verilen yanıtlar neticesinde şekillenmiştir.
3.3.Veri Toplama Yöntemi
Çalışmada öncelikle literatür araştırması yapılmış, devamında ise seçilen ana kütleye ilişkin örnekleme anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Anketin dikkatle doldurulabilmesi amacıyla anketlerin üzerinde isimlerin bulunmadığı ve yazılmaması gerektiği bilgisi verilmiştir.
Çalışmanın amacına uygun olarak 3 bölümden oluşan bir veri toplama aracı kullanılmıştır. Birinci bölümde katılımcıların demografik özelliklerini ortaya çıkarmak için araştırmacı tarafından kişisel bilgi formu geliştirilmiştir. 2. bölümde Özaslan, Ö. B., Acar, A. B. ve Acar C. A. (2009) tarafından geliştirilen “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı” ölçeği kullanılmıştır. Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ölçeğindeki ifadelerden dört tanesi özgecilik faktörünü, üç tanesi vicdanlılık faktörünü, dört tanesi sportmenlik faktörünü, dört tanesi nezaket faktörünü ve altı tanesi de örgütsel erdem faktörünü ölçmek üzere oluşturulmuştur. Son bölümde ise Rahman ve Bullock’un (2005) makalesine dayanan “Çalışan Performansı” ölçeğinden yararlanılmıştır. Ölçek 6 adet ifadeden oluşmaktadır.
Çalışmada Kastamonu Belediyesi’nde çeşitli kademelerde görev yapmakta olan çalışanlara anket formları dağıtılmış ve cevaplanan 260 ölçek değerlendirilerek, verilerin analizi gerçekleştirilmiştir. Araştırmada ölçeklerden ulaşılan bilgiler, SPSS 22 istatistik programı aracılığı ile analiz edilmiştir.
3.4.Araştırmanın Hipotezleri
H1: Örgütsel vatandaşlık davranışı faktörlerinin, belediye çalışanlarının performansları üzerinde etkisi vardır.
• H1A: Özgecilik faktörünün, belediye çalışanlarının performansları üzerinde etkisi vardır.
• H1B: Vicdanlılık faktörünün, belediye çalışanlarının performansları üzerinde etkisi vardır.
• H1C: Sportmenlik faktörünün, belediye çalışanlarının performansları üzerinde etkisi vardır.
• H1D: Nezaket faktörünün, belediye çalışanlarının performansları üzerinde etkisi vardır.
• H1E: Örgütsel Erdem faktörünün, belediye çalışanlarının performansları üzerinde etkisi vardır.
H2: Belediye çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışı faktörlerine yönelik algıları, demografik özelliklerine göre anlamlı farklılık gösterir.
• H2A: Belediye çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışı faktörlerine yönelik algıları, çalışanların cinsiyetine göre anlamlı farklılık gösterir.
• H2B: Belediye çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışı faktörlerine yönelik algıları, çalışanların medeni durumuna göre anlamlı farklılık gösterir.
• H2C: Belediye çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışı faktörlerine yönelik algıları, çalışanların yaşına göre anlamlı farklılık gösterir.
• H2D: Belediye çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışı faktörlerine yönelik algıları, çalışanların eğitim durumuna göre anlamlı farklılık gösterir.
• H2E: Belediye çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışı faktörlerine yönelik algıları, çalışanların aylık gelirine göre anlamlı farklılık gösterir.
• H2F: Belediye çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışı faktörlerine yönelik algıları, çalışanların belediyede görev yaptığı pozisyona göre anlamlı farklılık gösterir.
• H2G: Belediye çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışı faktörlerine yönelik algıları, çalışanların belediyede çalışma süresine göre anlamlı farklılık gösterir.
H3: Belediye çalışanlarının performansları, demografik özelliklerine göre anlamlı farklılık gösterir.
• H3A: Belediye çalışanlarının performansları, çalışanların cinsiyetine göre anlamlı farklılık gösterir.
• H3B: Belediye çalışanlarının performansları, çalışanların medeni durumuna göre anlamlı farklılık gösterir.
• H3C: Belediye çalışanlarının performansları, çalışanların yaşına göre anlamlı farklılık gösterir.
• H3D: Belediye çalışanlarının performansları, çalışanların eğitim durumuna göre anlamlı farklılık gösterir.
• H3E: Belediye çalışanlarının performansları, çalışanların aylık gelirine göre anlamlı farklılık gösterir.
• H3F: Belediye çalışanlarının performansları, çalışanların belediyede görev yaptığı pozisyona göre anlamlı farklılık gösterir.
• H3G: Belediye çalışanlarının performansları, çalışanların belediyede çalışma süresine göre anlamlı farklılık gösterir.
3.4.1. Araştırmanın Modeli
Araştırmada Kastamonu Belediyesi’nde görev yapan çalışanların örgütsel vatandaşlık davranışlarının performansları üzerine etkisini belirleyen ilgili değişkenler açısından inceleme yapılmıştır. Araştırmada bağımlı değişkenimiz çalışan performansı iken, bağımsız değişkenlerimiz ise nezaket, sportmenlik, vicdanlılık, özgecilik ve örgütsel erdemdir. Ayrıca belediye çalışanlarının örgütsel vatandaşlık davranışları ile çalışan performansı algılarının demografik özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediği de tespit edilmeye çalışılmıştır.
Şekil 3.1. Araştırmanın Modeli Örgütsel Vatandaşlık (Bağımsız Değişken) • Nezaket • Sportmenlik • Vicdanlılık • Özgecilik • Örgütsel erdem Çalışan Performansı (Bağımlı Değişken)
3.5.Araştırmada Kullanılan İstatistikler
Ankette yer alan soruların birbirleriyle olan tutarlılığını ve kullanılan ölçeğin doğruluğunu görebilmek amacıyla güvenilirlik analizi yapılmıştır. Kullanılacak analizlerin belirlenmesi amacı ile verilerin normal dağılım gösterip göstermediği test edilmiştir. Örgütsel vatandaşlık davranışı faktörlerinin, belediye çalışanlarının performansları üzerinde etkisini incelemek amacı ile çoklu regresyon analizi, katılımcıların örgütsel vatandaşlık davranışı ve performanslarının demografik özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediğini anlayabilmek amacıyla da T-testi ve ANOVA testi yapılmıştır. Araştırma verileri SPSS istatistik paket programı ile analiz edilerek yorumlanmıştır.