AraĢtırmada elde edilen sonuçlara göre konu ile ilgili günümüz çalıĢmalarına ve gelecekte yapılacak araĢtırmalara yönelik olarak aĢağıdaki öneriler geliĢtirilmiĢtir.
1- Yaratıcı tipografi uygulamalarının, öğrencilerin üst düzey düĢünme becerilerini ve tipografi dersindeki baĢarılarını arttırdığı, derse yönelik tutumlarında olumlu geliĢmeler sağlayarak öğrenilenlerin kalıcılığına olumlu yönde katkıda bulunduğu görüldüğünden; öğretim programında bu tür yaratıcı etkinliklere yer verilmelidir.
2- AraĢtırmada kullanılan Torrance yaratıcı düĢünme testi, öğrencilerin süreç içerisindeki geliĢimlerini test etmek açısından önemli veriler sağladığı için programda uygulanması verimli sonuçlar sağlayacaktır.
3- AraĢtırmada kullanılan California EleĢtirel düĢünme testi, öğrencilerin bakıĢ açılarının süreç içerisindeki farklılıklarını belirlemek açısından katkı sağladığı için programda kullanılması önerilmektedir.
4- Öğrenciler, yaratıcı tipografi uygulamaları sürecinde; beraber çalıĢma, fikirlerini açıkça ifade edebilme ve fikir paylaĢımı, yeteneklerini kullanabilme, çalıĢmalarında alternatifler üretme, teknolojiden faydalanabilme gibi becerileri kullanma konusunda özendirilmelidir.
5- Öğrencilerin yaratıcı düĢünme becerisini harekete geçirmek için farklı düĢünme biçimleri farklı teknik ve uygulamalar yapmalarına izin verilmelidir.
6- Yaratıcı tipografi uygulamaları öğrencilerin derse aktif katılımları ile beraber, çalıĢmalarında özgünlük ve kiĢisel olarak da paylaĢma ve sorumluluk duyguları kazandırdığından bu gibi uygulamalarla program geniĢletilmelidir.
7- Tipografi derslerinde yaratıcı tipografi uygulamaları gibi farklı öğrenme yaklaĢımlarının araĢtırılıp derse uyarlanması öğrencilerin derse bakıĢını olumlu yönde değiĢtirdiğinden, eğitimcilerin de bunu sağlayacak ortamları sağlama konusunda katkı ve çalıĢmaları bulunmalıdır.
8- Yaratıcı tipografi uygulamaları sunucunda öğrenci görüĢlerinin tespit edilmesi, dersin kazanımları ile ilgili geri dönüt sağladığından, diğer tasarım derslerinde de öğrenci görüĢlerine yönelik formlar hazırlanarak kullanılabilir.
9- Yarı deneysel modele göre yapılan bu araĢtırma, deneysel yöntemle ve daha geniĢ kitlesel katılımla gerçekleĢtirilerek sonuçlar karĢılaĢtırılabilir.
10- AraĢtırmada ortaya çıkan sonuçlara göre tipografi eğitimi müfredatı da gözden geçirilerek, yeni iletiĢim koĢullarına uygun, rekabetçi ve yenilikçi tasarım elemanlarının yetiĢtirilmesine yönelik yenileme çalıĢmaları yapılabilir.
Araştırmacılara Yönelik Öneriler
1- AraĢtırma yüksekokul öğrencilerinden bir grup seçilerek gerçekleĢtirilmiĢtir. Tipografi eğitimi alan baĢka öğrenci gruplarında da uygun olup olmadığı araĢtırılabilir.
2- AraĢtırmada kullanılan yaratıcı tipografi uygulamaları yetenekleri daha önce herhangi bir Ģekilde test edilmeyen öğrenciler üzerinde denenmiĢtir. Bu uygulamalar yetenek sınavı ile bir lisans programına yerleĢtirilmiĢ öğrenciler üzerinde de denenebilir.
3- AraĢtırma ön lisans tasarım bölümü grafik programlarında yer alan tipografi dersi için gerçekleĢtirilmiĢtir. Diğer grafik program ve bölümleri ile farklı sınıflarda da uygun olup olmadığı araĢtırılabilir.
4- Özellikle nitel araĢtırmalarda deneklerin davranıĢ değiĢikliğini gözlemlemek ve veriye ulaĢabilmek için sürenin uzun tutulması daha fazla yarar sağlayabilir.
5- Nitel araĢtırmalarda bilgisayar desteğinden yararlanacak araĢtırmacıların kullanılacak programı iyi tanımaları, veri giriĢi sırasında zaman kaybını en aza indirecektir.
KAYNAKLAR
AKAR, Ü., 2007, Öğretmen Adaylarının Bilimsel Süreç Becerileri Ve EleĢtirel DüĢünme Beceri Düzeyleri Arasındaki ĠliĢki, (YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi) Afyon Kocatepe Ü. Sosyal Bil. Ens. Afyonkarahisar.
ALDER, H., 2004, Yaratıcı Zekâ, (Türkçesi: Doç. Dr. Mehmet Zaman, Cüneyt AvĢar) Hayat Yayıncılık, Ġstanbul.
ALKAN, C. (1984). Eğitim Teknolojisi. (3. Baskı) Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim fakültesi Yayınları.
ALNAJDĠ, K. (2001) Reforming Arabic Kalligraphy; For Computer Art And Design In Kuwaiti Art Education The Pennsylvania State University The Graduate School Collage Of Arts and Architecture. USA May 2001.
ALPAN, G. B. (2005). Görsel iletiĢim. Ġstanbul: YA-PA Yayınları.
ALPASLAN (KALAFAT), T. D. (2005). Yüksek Öğrenim Düzeyindeki Grafik Tasarım Eğitimine Özgün Baskı Tekniklerinin Katkıları. Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (YayınlanmamıĢ Doktora Tezi).
ALTINTAġ, O. (2008). Kültür Uygarlığı Toplumsal Denge ve Sanat Eğitimi 3. Ulusal Sanat Eğitimi Sempozyumu, Sanat Eğitimi ve ġiddet. 19–21 Kasım 2007. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
ARIKAN, R. (1995). AraĢtırma Teknikleri ve Rapor Yazma. Ankara: Tutibay Ltd. ġti.
ARTUT, K. (2001). Sanat Eğitimi: Kuramları ve Yöntemleri, Ankara: Anı Yayıncılık.
ASLANOĞLU, E. ve KUTLU, Ö. (2003). “Öğretimde Sunu Becerilerinin
Değerlendirilmesinde Dereceli Puanlama Anahtarı (Rubrik) Kullanılmasına İlişkin Bir Araştırma” Ankara Üniversitesi E.B.F. Dergisi, Cilt 36, Sayı 1-2.
AYBEK, B. (2006). Konu Ve Beceri Temelli EleĢtirel DüĢünme Öğretiminin Öğretmen Adaylarının EleĢtirel DüĢünme Eğilimi Ve Düzeyine Etkisi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (YayınlanmamıĢ Doktora Tezi).
AYHAN, H. (1995). Eğitim Bilimine GiriĢ (1. Baskı). Ġstanbul: ġule Yayınları. AYTAÇ, Çetin (1981). Sanat ve Uygarlık, Dizgi ve Baskı Bizim Büro, Ankara. BACANLI, H. (2007). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
BAġARAN, Ġ. E. (1996). Türkiye Eğitim Sistemi (1. Baskı) Ankara: Gül yayınevi. ………… (2005). Eğitim Psikolojisi GeliĢim Öğrenme ve Ortam. (Altıncı Baskı).Nobel Yayın No:739. Ankara: Nobel Yayınevi.
BECER, E. (1997). ĠletiĢim ve Grafik Tasarım. Ankara: Dost Kitabevi.
………… (2007). “Tipografide Figür ve Görsel HiyerarĢi: Öğrenci ÇalıĢmaları” Grafik Tasarım Görsel ĠletiĢim Kültürü Dergisi 6, S. 74, Ġstanbul.
BENUĞUR, T. ġ. (2009). Resim-iĢ eğitimi anabilim dalı anasanat atölye (grafik) dersinde öğretim elemanlarının yazı ve tipografi öğretimi uygulamalarına iliĢkin görüĢleri. EskiĢehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (YayınlanmamıĢ Doktora Tezi).
TÜRNÜKLÜ, E.ve Yesildere, S. “Türkiye‟den Bir Profil: 11-13 Yas Gurubu Matematik Ögretmen Adaylarının Elestirel Düsünme Egilim ve Becerileri”Ankara Üniversitesi Egitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, cilt: 38, sayı: 2, 2005, ss.167-185.
BĠBER, M. (2006). KeĢfederek Öğrenme Yönteminin Ġlköğretim II. Kademe Matematik Dersi Öğrencilerinin Yaratıcılıkları Üzerindeki Etkisi. Ġzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi).
BĠESTA, Gert J.J., Jan J.M. Stams, Geert., 2001 , Critical Thinking and the Question of Critique: Some Lessons from Deconstruction, Studies in Philosophy and Education, Volume:20, No:1,Kluwer Academic Publishers. Printed in the Netherlands.
BĠLEN, M. (1993). Plandan Uygulamaya Öğretim. (3. Baskı). Ankara: Takav Yayıncılık.
BĠLGĠN, H. (1988). “Grafik Sanatlarda Üretim Teknolojileri ve ÇağdaĢ Sanat”. ÇağdaĢ Teknoloji ve Sanat, H. Ü. Güzel Sanatlar Fakültesi Yay. No:8. Ankara.
BLOOM, B. (1979). Ġnsan Nitelikleri ve Okulda Öğrenme, Çev: D. Ali Özçelik. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
BORJA De Mozota, B. (2005). Tasarım Yönetimi (Çev. Sibel Kaçmak) Media Cat Kitapları Ġstanbul.
BOYDAġ, N. (1996). Sanat Kültürü Yansıtır, Milli Eğitim Dergisi, (131), 8, Ankara.
BÖLÜKOĞLU, Ġ. H. (2002). Bilgi Çağında Eğitim Fakültelerinde Resim-ĠĢ Eğitiminin Genel Bir Değerlendirmesi, G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:22, Sayı:3, (247– 259).
………… (2004). The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET ISSN: 1303-6521 volume 3 Issue 2 Article 20.
BĠRĠNCĠ, Esra (2008) “Materyal Tasarımı Ve GeliĢtirilmesinde Proje Tabanlı Öğrenmenin Kullanılmasının Öğretmen Adaylarının EleĢtirel DüĢünme, Yaratıcı DüĢünme Ve Bilimsel Süreç Becerilerine Etkisi” YayınlanmamıĢ Doktora Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
BURDEN, P. R. ve D. M. BAYRD (1999). Methods for Effective Teaching. Second Edition, Ally and Bacon A Viacom Company. USA.
BUYURGAN, S. ve Buyurgan U. (2007). Sanat Eğitimi ve Öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
BÜYÜKKARAGÖZ, S. Ve Çivi, C. (1996). Genel Öğretim Metotları. Ġstanbul. Öz Eğitim Basım yayınları.
CÜCELOĞLU, D. (1994). Ġyi DüĢün Doğru Karar Ver, Sistem Yayıncılık, Ġstanbul. ………… 1999, Ġyi DüĢün Doğru Karar Ver, Ġstanbul: Sistem Yayıncılık.
………… 2001. Ġyi düĢün doğru karar ver. Ġstanbul: Remzi Kitabevi
ÇETĠNKAYA, A. N., H. BAL, O. ERBĠL, H. ARMAĞAN, C. TINKILIÇ ve D. GÜNAY. (1999). Müfredat Laboratuar Okulları Modeli. Ankara: Milli Eğitim Basımevi, 2. Baskı.
ÇEPNĠ, S. (2007). AraĢtırma ve Proje ÇalıĢmalarına GiriĢ, 3. Baskı, Trabzon.
ÇĠLENTĠ, K. (1988). Eğitim Teknolojisi ve Öğretim. (6. Baskı) Anakara: Kadıoğlu Yayınları.
………… (1997). Eğitim Teknolojisi ve Öğretim, GeliĢtirilmiĢ Baskı, Yargıcı Matbaası, Ankara.
ÇUBUKÇU, Zühal “Crıtıcal thınkıng dısposıtıons of the turkısh teacher candıdates” The Turkısh Online Journal of Educatıonal Technology. october 2006 vol: 5 ıssue: 4 ss:22-35. http://www.tojet.net/articles/544.htm, eriĢim 2009.
DEMĠREL, Ö. (2000). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program GeliĢtirme. Ankara: PegemA Yayıncılık.
…………. (2005); Eğitim Sözlüğü, 3. Baskı, PegemA Yayıncılık, Ankara.
DURMUġ, A. Duygu. (2008). Tarihsel Süreç Ġçinde Tipografinin Gösterdiği GeliĢim ve Grafik Tasarım Eğitimindeki Yeri. G. Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi.
EKĠZ, D. (2003). Eğitimde AraĢtırma Yöntem ve Metotlarına GiriĢ, 1.Baskı, Ankara: Anı Yayıncılık.
EMĠR, S. (2001). Sosyal Bilimler Öğretiminde Yaratıcı DüĢünmenin EriĢiye ve Kalıcılığa Etkisi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi.
ERBAY, F. (2000). Plastik Sanatlar Eğitiminin GeliĢimi. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları Ġstanbul.
ERBAY, M. (1998). Sanat Eğitiminin Temel ve Genel Eğitime Desteğinin AraĢtırılması. Sanat Çevresi Dergisi sayı:236 Ġstanbul: KurtiĢ Matbaacılık.
ERTÜRK, Selahattin (1982); Eğitimde Program GeliĢtirme, Meteksan A.ġ., Ankara.
ETĠKE, S. (2001). Kız Teknik Liseleri için Desen. M.E.B. Yayınları, Ankara.
GREN, S. B. and SALKĠND, N. J. (2008), Using SPSS for Windows and Macintosh Analyzing and Understanding Data. Pearson Prentice Hall Upper Saddle River, New Jersey 07458.
GUILFORD, J. (1968), Intelligence, Creativty and Educational Imlications, San Diago.
GÜLER, A. (2009), Programlı ve etkili bir müze Gezisi Ġçin GeliĢtirilen Müze Eğitim Paketinin Etkililiğinin Ölçülmesi, (YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi) Gazi Üni. Eğitim Bil. Ens. Ankara.
GÜLVEREN, H. 2007, Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin EleĢtirel DüĢünme Becerileri ve Bu Becerileri Etkileyen EleĢtirel DüĢünme Faktörleri, (YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi) Dokuz Eylül Ü. Eğitim Bil. Ens. Ġzmir.
GÜVEN, M., KÜRÜM, D. Öğrenme Stilleri ve EleĢtirel DüĢünme Arasındaki ĠliĢkiye Genel Bir BakıĢ, Anadolu Üni. Sosyal Bilimler Dergisi Cilt:6 Sayı:1, EskiĢehir GÜVENÇ, B. 1991, Ġnsan ve Kültür, 5. Basım, Remzi Kitabevi, Ġstanbul.
HALADYNA, T. M. (1997). “Writing Test Items to Evaluate Higher Order Thinking”. Viacom Company, USA.
HANÇERLĠOĞLU, O. (2002). Felsefe Sözlüğü. Ġstanbul: Remzi Kitabevi.
HAND, B., Treagust, D.F. (1991). Student Achievement and Science Curriculum
Development Using a Constructive Framework. School Science and Mathematics. 91
(4).
HUCKLE, J. ( 1997 ) “Towards a Critical School Geography” Teaching and Learning Geography. Edited by Daniella Tilbury and Michael Williams. London and New York. S.241-255.
HANCI, H. (2008). Gösterge Bilimin Grafik tasarım Dersi Alan Öğrenciler Üzerindeki Etkileri. G. Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi.
IġINGÖR, M. ve Eti, E. Ve Aslıer, M. (1986) Resim I Temel Sanat Eğitimi. Ankara Türk Tarih Kurumu Basımevi.
KAGAN, j., 1978, Psychology for Education, N.Y.Harcourt Bracc, USA.
KARA, Ġ.M. (2009) Türkiye Ve Uluslararası Bauhaus Sanat Ve Tasarım Fakültelerinde Grafik Eğitimi Program Ġçerikleri Ve ĠĢleyiĢler YayımlanmamıĢ Y. Lisans Tezi.
KARASAR, N. (1995). AraĢtırmalarda Rapor Hazırlama.(Sekizinci Basım). Ankara: 3A AraĢtırma Eğitim DanıĢmanlık Ltd.
…………. (2003); Bilimsel AraĢtırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
KAZANCI, O., 1989, Eğitimde EleĢtirici DüĢünme ve Öğretimi, Kazancı Kitap A.ġ., Ġstanbul.
KEMERTAġ, Ġ. (1999). Uygulamalı Genel Öğretim Yöntemleri Öğretimde planlama ve Değerlendirme Ġstanbul: Birsen Yayınevi.
KETENCĠ, H. F. Ve Bilgili, C. (2006). Görsel ĠletiĢim & Grafik Tasarım. Ġstanbul: Beta Basım.
KONAK, A., (2008), Ġlköğretim 6. Sınıf Öğrencilerinin Sanatsal Yaratıcılık Düzeyleri, (YayımlanmamıĢ Doktora Tezi), Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
KONG, Siew Lang. “Critical Thinking Dispositions of Pre-service Teachers in Singapore: A Preliminary Investigation” http://www.aare.edu.au/01pap/kon01173.htm, eriĢim 2010.
KORAY, Ö. Ve Diğ. 2004 “Yaratıcı Ve EleĢtirel DüĢünmeye Dayalı Laboratuar Yönteminin Öğretmen Adaylarının Akademik BaĢarı, Problem Çözme Ve Laboratuar Tutum Düzeylerine Etkisi” XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004 Ġnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Malatya.
KORKMAZ, Ö., YEġĠL, L., 2009, Öğretim Kademelerine Göre Öğrencilerin EleĢtirel DüĢünme Düzeyleri, Ahi Evran Üni. Eğitim Fak. Dergisi Cilt:10, Sayı:2. KÖKDEMĠR, D., 2003 Belirsizlik Durumlarında Karar Verme Ve Problem Çözme (YayımlanmamıĢ Doktora Tezi), Ankara Üni. Sosyal Bil. Enst.
KÖKEN, N. (2004). DüĢünme ve eğitim. Eğitime iliĢkin çeĢitlemeler I. (Edt. Musa Gürel). 109–129. Konya: Eğitim Kitabevi Yayınları.
KÜÇÜK, G., 2007, Aday Öğretmenlerin EleĢtirel DüĢünme Eğilimleri Ġle Duygusal Zeka Düzeyleri Arasındaki ĠliĢki, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, Abant Ġzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
KÜÇÜKAHMET, L. (1999). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Ġstanbul: Alkım Yayınevi.
KÜRÜM, D., 2002, Öğretmen Adaylarının EleĢtirel DüĢünme Gücü, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi, EskiĢehir.
LAVELY, C., Berger, N., 1996. Student Abstracts, Scientific Method And Critical Thinking, College Student Journal, Dec96, Vol. 30, Issue 4.
MAMUR, N. (2009). Anadolu Güzel Sanatlar Lisesi Resim Bölümü Öğrencilerinin Sanatsal Yeterliliğini Ölçme Ve Değerlendirmede Eğitsel GeliĢim Dosyasının (Portfolyo) Rolü, Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (YayınlanmamıĢ Doktora Tezi).
MASLOW, A.H., 1970, Motivation and Personality, 2nd. Edition New York, Harper & Row, N.Y. USA.
MAZLUM, F. S. 2006. Masaüstü Yayıncılık. Gazi Kitabevi.
MCMILLIAN, J. (2000); Fundamental Assessment Principles for Teachers and School Administrators, Educational Research, Longman, USA.
MCKENDREE, Jean., Small, Carol., Stenning, Keith., Conlon, Tom., (2002). The Role of Representation in Teaching and Learning Critical Thinking, Educational Review, Vol. 54, No. 1.
MORAN, B. 1999. Edebiyat Kuramları ve EleĢtiri. ĠletiĢim Yayınları. Ġstanbul.
MOSKAL, B. W. (2003). “Recommenations for Developing Classroom Performance
Assessment and Scoring Rubrics,” <http://pareonline.net/getvn.asp?v=8&n=14>
adresinden elde edilmiĢtir.
NĠSBET, J. 1995. The thinking curriculum. Subject learning in the primary curriculum: issues in Englih, science and mathematics. (Edt. Patricia Murphy, Michelle Selinger, Jill Borne & Mary Briggs). 289–300. New york: Open University.
NORRĠS, P.S. (1985). Synthesis of research on critical thinking, Educational Leadership, c.42, s.8, ss.40-45.
OKUR, Ç. (2003). “Deneysel Tipografinin Görsel ĠletiĢime Etkisi EskiĢehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü (YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi).
…………. (2007). “Yazı Karakteri Tasarımı Üzerine Tobias Frere Jones” Grafik Tasarım Görsel ĠletiĢim Kültürü Dergisi 4, S. 36, Ġstanbul.
OLSON, J. A. (2000). How to Encourage Students in a Library Instruction Session to Use Critical and Creative-Thinking Skills: A Pilot Study. Research Strategies, Issue: 4 Volume:16.
OSTERER, Irv. (2001). “Hyped Type An Exercise In Creative Typography” On the Art Career Trcak, Arts And Activities, P. 44, September 2001.
…………. (2007). “Univers: Andrian Frutiger‟den tırnaksız bir yazı karakteri” Grafik Tasarım Görsel ĠletiĢim Kültürü Dergisi 7, S. 54, Ġstanbul.
ÖNCÜ, T., (1989) Torrance Yaratıcı DüĢünce Testleri ve Wartegg-Biedma KiĢilik Testi Aracılığıyla 7-11 YaĢ Çocuklarının Yaratıcılığı ve KiĢilik Yapıları Arasındaki ĠliĢkinin Ġncelenmesi, YayımlanmamıĢ Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
…………. (2003), Torrance Yaratıcı DüĢünme Testleri- ġekil Testi Aracılığıyla 12- 14 YaĢları Arasındaki Çocukların Yaratıcılık Düzeylerinin YaĢ ve Cinsiyete Göre KarĢılaĢtırılması, Ankara Üni. Dil Tarih ve Coğrafya Fak. Dergisi C:43, Sayı:1, Ankara.
ÖNDER, N. K. (1987). Öğretimde Program, Ġlke ve Yöntemler. Konya: Arı Basımevi.
ÖZCAN, A.O., 2000, Algıdan Yoruma Yaratıcı DüĢünce, Avcıol Basım Yayın, Ġstanbul.
ÖZDEN, Y. (2002). Eğitimde yeni değerler: eğitimde dönüĢüm. (5. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
ÖZPINAR, Ceren. (2009). Sanat Dünyamız. Yazı Olarak Sanat Yapıtı. Yapı Kredi Yayınları. Sayı. 110.
ÖZSOY, V. (1997). Examination of Art Education and Art Teacher Training in the USA, Higher Education Council-the World Bank National Education Development Project, Tempe-USA, Arizona State University College of Fine Art, Department of Art Education (Post PhD).
…………. (1998). 75. Yılda Sanat Eğitimi ve Öğretimi. Milli Eğitim Dergisi. Ocak- ġubat-Mart.
…………. (1999). Güzel Sanatlar Öğretiminde Çok Alanlı ve Projelere Dayalı Bir Yöntem, I. Ulusal Sanat Eğitimi ve Sorunları Sempozyumu Bildirileri, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
…………. (2001). “Sanat (Resim) Eğitiminde Bir Nitel AraĢtırma Yöntemi: Eğitsel EleĢtiri” , Eğitim ve Bilim 26, S. 122, Ankara.
…………. (2003). Görsel Sanatlar Eğitimi Resim-ĠĢ Eğitiminin Tarihsel ve DüĢünsel Temelleri, Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık Turizm San. Tic. Ltd. ġti.
ÖZTÜRK, K., S. (2007). Yaratıcı DüĢünmeye Dayalı Öğrenme YaklaĢımının Öğrencilerin Yaratıcı DüĢünme ve Problem Çözme Becerilerine Etkisi. EskiĢehir: Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi.
PERKĠNS, D. N. (1999). The Many Faces of Constructivism. Educational Leadership. November. (6-11).
POPHAM J.W., (1997). “What’s Wrong and What’s Right with Rubric”, Educational Leardership Cilt 55, Sayı 2.
SAN, Ġ. (1979); “Yaratıcılık, Ġki DüĢünme Biçimi ve Çocuğun Yaratıcılık Eğitimi,” Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, Ankara, Cilt 12, Sayı 1-4, s.177.
………. (1993). Sanat Eğitimi Kuramları, Tan Yayınları:25, Eğitim Dizisi:1. Ankara: Özen Matbaacılık.
SARIKAVAK, N. K. (1997). Tipografinin Temelleri, Ankara: Doruk Yayınları. …………. (2003). ÇağdaĢ Tipografinin Temelleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık. …………. (2005). Sayısal Tipografi. BaĢkent Üniversitesi Yayınları.
…………. (2006). “Öncü Tasarımcılar” Grafik Tasarım Görsel ĠletiĢim Kültürü Dergisi 3, S. 72, Ġstanbul.
…………. (2007). Yazı ve Tipografi Eğitimi. H. Ü. Güzel Sanatlar Fakültesi, Grafik Bölümü. Grafik Tasarım Dergisi sayı. 13.
…………. (2009). ÇağdaĢ Tipografinin Temelleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
SEMERCĠ, N. (2000) Kritik DüĢünme Ölçeği. Eğitim ve Bilim, Nisan 2000, V:25, sayı:116.
SLAVĠN, Robert E. (1988); Educational Psyhology Theory In Practice, Prentice Hall, New Jersey Englewood Cliffs.
SOYLU, H., 2004, Fen Öğretiminde Yeni YaklaĢımlar, Nobel Yay., Ankara.
SÖNMEZ, Veysel (1994) Program GeliĢtirmede Öğretmen El Kitabı,7. Baskı Anı Yayıncılık Ankara.
SÖZEN, M. ve Tanyeli, U. (1986). Sanat Kavram ve Terimler Sözlüğü. Ġstanbul: Remzi Kitabevi.
SUNGUR, N., 1997, Yaratıcı DüĢünce, Evrim Yayınevi, Ġstanbul.
ġAHĠNEL, S. (2002). EleĢtirel DüĢünme Pegem Yayıncılık Ankara.
TAN, ġeref, Yücel KayabaĢı ve Alaattin Erdoğan; (2002); Öğretimi Planlama ve Değerlendirme, Anı Yayıncılık, Ankara.
TARLAKAZAN, E. (2010). Ġlköğretim Görsel Sanatlar Dersi 6. Sınıf Kazanımlarının ĠĢbirlikli Öğrenme YaklaĢım Etkinlikleri Ġle GerçekleĢtirilmesinin Öğrenci EriĢisine Etkisi. G. Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. YayınlanmamıĢ Doktora Tezi.
TEPECĠK, A. (2002). Grafik Sanatlar (tarih-tasarım-teknoloji) Ankara: Detay&Sistem Ofset.
TORRANCE, Paul E. (1962); Rewarding Creative Behaviour, Prentice-Hall Incorporation, USA.
…………. (1966), Torrance Tests of Creative Thinking : Directions Manual and Scoring Guide. Lexington : Personnel Press.
…………. (1976), Test de Pensée Créative, Les Editions Du Centre De Psychologie Appliquée, Paris 16.
………….E.P., BALL, O.E., SAFTER, H.T. (1992), Torrance Tests of Creative Thinking Streamlined Scoring Guide for Figural Forms A and B, Scholastic Testing Service, inc., Bensenville, Illinois 60106-1617.
…………. (1995), Why to Fly? A Philosophy of Creativity. New Jersey: Norwood: Ablex.
TUNCER, A. S. (2007). “Alfabe, grafik tasarım ve tipografi…” Grafik Tasarım Görsel ĠletiĢim Kültürü Dergisi 9, S. 88, Ġstanbul.
TURANÎ, A. (1966). Sanat Terimleri Sözlüğü, Ankara Üniversitesi Basımevi. Ankara: Toplum Yayınevi.
Türk Dil Kurumu (2005). Türkçe Sözlük. Ankara.
UÇAN, A. (1990). Sanat Eğitiminin Niteliği, Üç Ana Türü ve Bazı Temel Sorunları. Sanat Yazıları IV. H. Ü. Güzel Sanatlar Fakültesi Yayınları. S. 12.
UÇAR, T.F. (2004). Görsel ĠletiĢim ve Grafik Tasarım. Ġstanbul: Ġnkılâp Kitabevi.
USLU, Efdal. (2009). Yükseköğretim Kurumlarında Yazı-Tipografi Derslerinin Değerlendirilmesi. G. Ü. Eğitim Bilimleri Enstitüsü. YayınlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi.
YILDIRIM, A. ve ġimĢek, H. (1999). Sosyal Bilimlerde Nitel AraĢtırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
…………. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel AraĢtırma Yöntemleri. (Ġkinci Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları.
YILMAZ, M. (2004). Sanatın Felsefesi Felsefenin Sanatı. (Birinci Baskı). Ankara: Ütopya Yayınevi.
YÜCEBAġ, Ç. 2006 Grafik Tasarımda Görsel Bütünlük OluĢturmada Tipografi Ġle Görseller Arasındaki ĠliĢki Ve Sanat Eğitimindeki Yeri Yay. Doktora tezi Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
ZAYBAK, A., KHORSHID, L.,Ege Üniversitesi HemĢirelik Yüksek Okulu Öğrencilerinin EleĢtirel DüĢünme Düzeylerinin Ġncelenmesi Ege Üniversitesi HemĢirelik Yüksek Okulu Dergisi 22 (2) : 137-146, 2006.
ZAYĠF, K., 2008 Öğretmen Adaylarının EleĢtirel DüĢünme Eğilimleri, YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi Abant Ġzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
ZHANG, L. F .”Contrıbutions Of Thinking Styles to Critical Thinking Dispositions” The Journal Of Psychology, 137(6) 517-544, 2003.
EK-1
EK-2
Torrance Yaratıcı DüĢünce ġekilsel Ġfade Testi A Formu
Test I: Bir Resim OluĢturma
AĢağıda düzgün olmayan yeĢil renkte bir kâğıt parçası var. Bununla çizebileceğin bir resim veya bir Ģekil düĢün, yani bu Ģekil, yapacağın resmin bir parçası olsun. Bu Ģekli arkadaki boĢ kâğıdın üzerine, istediğin yere yapıĢtır, daha sonra kurĢun kaleminle ona çizgiler katarak bir resim ortaya çıkart. 10 dakika süren var.
Hiç kimsenin düĢünmeyi akıl edemeyeceği bir Ģey düĢünmeye çalıĢ. Ġlk düĢündüğüm Ģeye yeni düĢünceler ekleyerek, yapabildiğin kadar ilginç bir hikâye ortaya koymaya çalıĢ. Resmini bitirdiğinde ona bir isim bul ve resmin altına yaz. Resme verdiğin ad, olabildiğince alıĢılmamıĢ ve akıllıca düĢünülmüĢ bir Ģey olsun ve resmin anlatmak istediği hikâyeye isim olsun.
Test II: Bir Resmi Tamamlama
Bak, bu ve bunun arkasındaki sayfalarda bitmemiĢ Ģekiller var. Bu Ģekillere çizgiler katarak, ilginç Ģeyler ve Ģekiller yapabilirsin. Bu tamamlayacağın Ģekillerin, ilginç bir hikâye de anlatması gerekiyor. Bunun için, önce ilk aklına geleni çiz ve sonra da buna, diğer aklına gelenleri ekle. Bu iĢ bitince, yaptığın her resim için ilginç bir baĢlık bul ve bulduğun baĢlığı, her karenin altındaki numaralı çizgi üzerine yaz.10 dakika süren var.
Test III: Paralel Çizgiler
Bak, bu ve bunun arkasındaki sayfalarda, ikiĢer yan yana koyulmuĢ düz doğrular görüyorsun. 10 dakika zamanın var. Bu süre içinde bakalım bu doğrulara bazı çizgiler katarak kaç tane resim veya Ģekil yapabileceksin? Her yan yana konmuĢ iki doğru, yapacağın Ģeyin veya resmin ana kısmı olmalıdır. Yapacağın resmi tamamlamak için, yan yana konmuĢ doğruların arasına, üzerine ya da dıĢ tarafına, kısacası istediğin yerine çizgiler katabilirsin. Elinden geldiği kadar değiĢik resimler yap ve yaptığın resimlerin, ilginç bir hikâye anlatmasına çalıĢ. Yaptığın her resim için bir baĢlık bul ve bu baĢlığı,