Çalışan kadınların vücut şekillerine göre giysi tercihlerinin incelenmesine yönelik olan bu araştırmada ulaşılan sonuçlar doğrultusunda aşağıdaki öneriler geliştirilmiştir.
Bu araştırma 25-40 yaş arası çalışan kadınlara uygulandığından farklı cinsiyet ve yaş gruplarını da dâhil eden giyim ürünlerinde yeni araştırmalar yapılabilir.
Bu araştırma yalnızca Ankara ilindeki kadınları kapsamaktadır. Ülke genelinde de uygulanabilir.
72
Kadınların beden ölçüleri alınarak vücut şekilleri tespiti yapılabilir.
Çalışan kadınlar çalışma ortamında vücut şekillerine uygun kullandıkları giysilerde daha renkli ve desenli kumaşlar tercih edebilirler.
Kadınların vücut şeklini ve vücut oranlarını yansıtan, antropometrik yapısına uygun ölçü standartları geliştirilebilir. Bu standartlara uygun giysi kalıbı hazırlanabilir.
Vücut şekline uygun geliştirilen kalıplara göre giysi tasarımı ve üretimi yaygınlaştırılabilir. Bu çalışma zaman ile para israfını önlemesi ve müşteri memnuniyeti sağlaması açısından önemlidir.
Bu araştırma etek, pantolon, bluz-gömlek ve elbiseyi kapsamaktadır. Diğer dış giyim ürünlerini de ceket, kaban, mont, yelek ve denim içeren bir uygulama araştırması yapılabilir.
Mağaza stantlarındaki giysiler vücut şekillerine göre kategorilere ayrılabilir.
Giyim mağazalarında çalışan satış görevlilerini müşterilerin vücut şekillerine uygun giysi satın almaları yönünde bilinç kazandırılabilir.
Marka mağazaların giysi kataloglarında veya moda dergilerinde kadınların vücut şekline göre giyimin önemi vurgulanabilir.
Basın-yayında vücut şekline göre, giyimin önemi vurgulanacak biçimde haber, yazı, afiş ve çeşitli bilgilendirme çalışmaları yapılabilir.
Giysi üretimi yapan firmaların, vücut şekline göre giyim konusunda yapacağı araştırma geliştirme çalışmaları konusunda ilgili kuruluşlardan ve üniversitelerden yardım alınabilir.
Hazırlanmış olan bu araştırmanın, gelecekte benzer konularda çalışacak araştırmacılar için yol gösterici olacağı düşünülmektedir.
73
KAYNAKÇA
Ada, E. (2010). Dağ sporlarında kullanılan giysilerdeki kumaş ve tasarım özelliklerinin ergonomik açıdan incelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Aghekyan, M. (2005) . The role of body mass ındex and body shape ın perceptıon of body attractıvness: cross-cultural study. A Puplished Postgraduate Thesis, Auburn University, Alabama.
Akyüz, N. (2006). Farklı eğitim düzeyindeki kadın tüketicilerin giyim eşyası satın alma davranışları. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Arıkan, Ö. (1997). Moda, kültür ve kimlik (Çev. N. Taş). Yapı Kredi Yayınları.
Aydinç, S. (2001). Çalışan kadınların giysi tercihlerinde rol oynayan bazı psiko-sosyal ve ekonomik değişkenler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Bozkurt, B. (1995). Vücut hareketlerinin giysi özellikleri üzerine etkileri. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. (12. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Connell, J., Ulrich, P., Knox, A., Hutton, G., Bruner, D., Ashdown, S. (2004, June). Body scan analysis for fit models based on body shape and posture analysis. National Textile Center Research Briefs –Management Systems Competency,101-127.
Connell, L., Pisut, G. (2006, March). Fit preferences of female consumers in the USA. Journal of Fashion Marketing and Management,11, 366-379.
74
Cottle,F.S.(2012). Statistical human body form classification: methodology development and application. A Puplished Doctor of Philosophy, Auburn Universty, Alabama.
Çağman, S. (2010). Çalışan kadınların giysi kullanım süreleri ve kullanım sonrası giysileri değerlendirme yöntemleri. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çileroğlu, B. (2006). İç giyim üretimine yönelik 18-50 yaşlar arası kadın beden ölçüleri standardizasyonu üzerine bir araştırma. Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Çivitci, Ş. (2004). Moda pazarlama. (1.Baskı), Ankara: Asil Yayın.
Elliott, F.(2000). Leonardo Da Vinci. Köln: Benedikt Taschen Verlag GmbH.
Eray, F., Aras, E. (2000). Tüketicilerin giysi seçimini etkileyen faktörler. Konfeksiyon Teknik Dergisi, 9,128-138.
Eray, F., Çivitçi, Ş. (2001). Giyside kullanılan renklerin insan üzerindeki psikolojik etkileri. Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Dergisi, 2(1), 63-72.
Ercan, E. (1994). Türk bayan vücut ölçülerine dayalı yeni bir giysi kalıp çizim sisteminin geliştirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Erdoğan, Ç. (1993). Giysi kalıpçılığında vücut ölçüleri. Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 2, 142-149.
Erkan, N. (2003). Ergonomi, verimlilik, sağlık ve güvenlik için insan faktörü mühendisliği. (Yayın No: 373), Ankara: M.P.M. Yayınları.
Erdem, A. (2006). Tüketici odaklı bütünleşik pazarlama iletişimi. (1. Baskı).Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
75
Eser, Z., Korkmaz, S. (2011). Pazarlamaya giriş. (1. Baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi
Gönen, E., Bayraktar, M., Özgen, Ö.(1991). Hazır giyim üretiminde antropometri. iii. ergonomi kongresi, M.P.M. Yayınları, Yayın No: 441, Ankara.
Gürşahbaz, N. (2001). Hazır giyim sektöründe üretilen kadın etek ve ceketinin vücut hareketleri ile uyumunun ergonomik açıdan incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Gürşahbaz, N. (2008). Hazır giyim sektöründe üretim kalitesini arttırmaya yönelik işlem bilgi kartı geliştirme model önerisi (kadın pantolonu örneği). Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Hatipoğlu, Z. (1999). Özet pazarlama. (1. Baskı). İstanbul: Lebib Yalkın Yayınları
Kalınkara, V., ve Kayabaşı, N. (1995). Hazır giyim sektöründe boyutsal ölçülerin önemi. 5. Ergonomi Kongresi, M.P.M. Yayınları, Yayın No: 570, Ankara.
Kaynak, M. (2005). Büyük beden tüketicisi bayanların büyük beden kıyafetlerden ceket ve pantolonda karşılaştıkları model ve kalıp kaynaklı problemlere ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Kılınçarslan, S. (2011). İş hayatındaki kadının giysi seçiminde renk tercihi: giresun üniversitesi örneği. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Koca, E., Koç, F. (2008). Çalışan kadınların giysi seçimleri ve renk tercihleri. Elektronik Sosyal Bilimleri Dergisi, 7 (24), 171-200.
Kuru, S.,ve Soyal, N. (2004). Ergonomik açıdan giyside konfor noktaları. 10. Ulusal Ergonomi Kongresi, Bursa.
76
Lee J.,Istook C., and Park Y., (2007,May). Comparison of body shape between USA and Korean women. International Journal of Clothing Science and Technology, 19, 374-391.
Mcroberts, L.B. (2000). Petite women: fit and body shape analysis. A Puplished Postgraduate Thesis ,Louisiana State University, December.
Mucuk, İ. (1999). Pazarlama ilkeleri. (11.baskı). İstanbul: Türkmen Kitabevi.
Odabaşı, Y., Barış, G., (2003). Tüketici Davranışı. (2. Baskı). İstanbul: MediaCat Yayınları
Ok, E. (2011). Hazır giyim ürünlerinde kadınların alt-üst beden ölçü farklılıklarından doğan uyumsuzlukların belirlenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Olaru, S., Mocenco, A., Teodorescu., M. Nıculescu., C., Salıştean, A. (2011). Shape categories for the romanian female population and specific clothing recommendations. Industria Textil, 62,155-159.
Oluç, M. (2006). Temel pazarlama kavramları. (Birinci Baskı).İstanbul: Beta Yayıncılık
Öcal, D. (2007). Elit güreşçilerin somatotip özellikleri ile antropometrik oransal ilişkilerinin stiller ve sıkletler arası karşılaştırılması. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Özbek, M. (2000). Dünden bugüne insan. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları
Pamuk, B.(2009). Giysi moda eğilimlerini etkileyen faktörler ve bir model önerisi, Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
77
Ross, S. (2010). Style preference and benefits sought by women for customized swimwear based on body shape, age, and dress size. A Puplished Postgraduate Thesis, Auburn University, Alabama.
Sezgin, Ş., Önlü, N. (1992).Tekstilde tasarım olgusu. Tekstil ve Mühendis 6(32), 84-89. Sidberry, P.A. (2011). Effects of body shape on body cathexis and dress shape preferences
of female consumers: a balancing perspective. A Puplished Postgraduate Thesis, Auburn University, Alabama.
Simmons, K., Istook, C., Devarajan, P. (2004, Summer). Female figure ıdentification technique (ffıt) for apparel. part ıı: development of shape sorting software. Journal of Textile and Apparel, Technology and Management, 4, 1-16.
Simmons, K. (2002). Body shape analysis using three-dımensional body scanning technology. A Puplished Doctor Of Philosophy North Carolina State University, Raleigh.
Spillane, M. (1991). The complete style guide from the color me beautiful organisation. London: Piatkus.
Şahmay, S. (1982) Türk Kadınlarına ilişkin bazı vücut ölçümleri. Bilim ve Teknik Dergisi,177(8), 20-22.
Şener, F. (1995). Kadınların vücut özelliklerine uygun kalıp çiziminde bir yöntem geliştirme. Yayınlanmış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Tama, D. (2011). Giysi kalıbı hazırlığına yönelik vücut tiplerinin belirlenmesi ve uygun kalıp hazırlama teknikleriyle ilişkilendirilmesi. Yayınlanmış Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Tek, Ö.B. (1997). Pazarlama ilkeleri. (Geliştirilmiş 7. Baskı). İzmir: Cem Ofset Yayıncılık.
78
Tiggeman, M., Andrew, R. (2012, February).Clothing choices, weight, and trait self- objectification. Body Image, 9, 409– 412
Tokgöz, N. (2007). Çalışan kadınların hazır giyim ürünlerine yönelik markalı urun tercihleri ve bağlılıklarının belirlenmesi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Topaloğlu, E. (1995). Türk kadın ölçüleri standardizasyon çalışmaları üzerine bir araştırma. Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 9 (5-5), 466-468.
Ujeviæ,D., Petrak, S., Hrastinski, M., and Mahniæ,M. (2012, March). Development of the garment size system and computer-based body models. Journal of Textiles and Engineer, 19,35-40.
Utkun, E. (2007). Farklı model ve dikim özelliklerinin giyim konforuna etkisi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Vuruşkan, A. (2010). Vücuda uygunluk ve tasarım parametreleri açısından kişiye özel giysiler üzerine yeni bir yaklaşımın geliştirilmesi. Yayınlanmış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Yertutan, C. (2001). Gençlerin hazır giyimde antropometrik ölçülerle ilgili karşılaştıkları sorunlar. 8. Ergonomi Kongresi, M.P. M. Yayınları, İzmir.
Yükselen, C. (2003). Pazarlama, ilkeler, yönetim. (4. Baskı). Ankara: Detay yayıncılık
Yıldırım, B. (2011). Beden imajı ve beden kateksinin kadınların giysi seçimi ve beğenisi üzerindeki etkileri’nin yapısal eşitlik modeli ile analizi. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Zorba, E. (2005). Vücut yapısı ölçüm yöntemleri ve şişmanlıkla başa çıkma. (1. Baskı). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
79
İnternet Erişimli Kaynaklar
http://www.capital.com.tr
http://www.petemccormack.com/blog/?p=4793 25 Eylül 2013 erişim tarihi http://nedir.antoloji.com/anatomi/
http://www.belgeler.com/blg/e91/somatotip
http://www.shopyourshape.com/body-shapes/straight-body-shape.html 17 Temmuz 2013 erişim tarihi
http://www.sabah.com.tr/Ekonomi/2012/01/27/iste-turkiyenin-son-nufusu/
81
83
EK-1. Anket Formu
ÇALIŞAN KADINLARIN VÜCUT ŞEKİLLERİNE GÖRE GİYSİ TERCİHLERİNİN BELİRLENMESİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA
Bu anket formu, 25-40 yaş arası çalışan kadınların giysi seçiminin vücut şekline uygunluğunun incelenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Gösterdiğiniz ilgi ve katkıdan dolayı teşekkür ederim.
Emine ERYAZICI
Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Giyim Endüstrisi ve Giyim Sanatları Eğitimi Anabilim Dalı
Yüksek Lisans Öğrencisi
1. BÖLÜM: KİŞİSEL BİLGİLER
1. Yaşınız ... 2. Kilonuz ... kg 3. Boyunuz ...cm 4. Mesleğiniz ... 5. Öğrenim durumunuz ... 6. Aylık giysi harcamanız (Lütfen belirtiniz)………..TL
2. BÖLÜM: VÜCUT ŞEKİLLERİ
7. Vücut şekliniz aşağıdakilerden hangisidir?
a) Ters üçgen b) Dikdörtgen c) Kum saati d) Yuvarlak e) Kemikli kum f) Üçgen g) Kemikli üçgen h)Kavisli üçgen ı) Elmas kum saati saati
8. Üst beden numaranız (38 beden gibi) ..…… 9. Alt beden numaranız (38 beden gibi)……
3. BÖLÜM: GİYSİLERDE KARŞILAŞILAN DURUMLAR
10. Vücut şekliniz ile ilgili aşağıdaki giysi türlerinden hangilerinde problem yaşarsınız? a) Etek b) Pantolon c) Ceket d) Bluz-Gömlek e) Elbise
11. Giysilerinizin vücudunuzun hangi bölgesini ortaya çıkarmasından hoşlanırsınız? a) Göğüslerimi c) Kalçalarımı e) Bacaklarımı g) Sırtımı b) Belimi d) Kollarımı f) Omuzlarımı
84
12. Giysilerinizi satın alırken aşağıdaki özelliklerden hangi/hangilerini dikkate alırsınız? a) Vücut tipime uygun
olmasına
d)Modeline/kesimine g) Rengine i) Stilline/Tarzına b) Fonksiyonel olmasına e) Dikiş kalitesine h) Kumaş
özelliğine
j) Farklı olmasına c) Fiziksel problemleri
saklamasına
f) Rahat olmasına ı) Desenine k) Modaya uygun olmasına
13. Giysilerinizi satın alırken aşağıdaki genişlik ve uzunluk ölçüleri ile ilgili karşılaştığınız durumlar nelerdir?
Uygun bulurum Genişlettiririm Daralttırırım
Göğsü Beli Kalçayı Baldırı Dizi Paçayı Yakayı
Uygun bulurum Uzattırırım Kısalttırırım
Etek boyunu Pantolon boyunu Bluz-Gömlek boyunu Kol boyunu
4.BÖLÜM: GİYSİ MODELLERİ
14. Etek ve elbisede tercih ettiğiniz boy aşağıdakilerden hangisidir?
Etek Elbise
a) Diz Kapağı Üzeri Boy a) Diz Kapağı Üzeri Boy b) Diz Ortası Boy b) Diz Ortası Boy c) Diz Kapağı Altı Boy b) Diz Kapağı Altı Boy d) Midi Boy d) Midi Boy
85
15. Pantolonda tercih ettiğiniz boy aşağıdakilerden hangisidir?
16. Bluz-Gömlekte tercih ettiğiniz boy aşağıdakilerden hangisidir?
17. Etek kesiminiz aşağıdakilerden hangisidir? (Etek boyunu dikkate almadan cevaplayınız.)
Bluz-Gömlek a) Kısa Boy b) Normal Boy c) Uzun Boy
a)Dar kesim b)V kesim c) Klasik kesim d) Evaze kesim e) Çan kesim f)Kabarık kesim
Pantolon
a) Diz Altı Boy b) Kapri Boy c) Klasik Boy
86
18.Pantolon kesiminiz aşağıdakilerden hangisidir? (Pantolon boyunu dikkate almadan cevaplayınız.)
a)Dar kesim b) V kesim c)Klasik kesim d)Düz kesim f)Yarım İspanyol paça e)İspanyol paça
19. Elbise kesiminiz aşağıdakilerden hangisidir? (Elbise boyunu dikkate almadan cevaplayınız.)
a)Dar kesim b) V kesim c) Klasik kesim d)Düz kesim e) Evaze kesim f) Ampir kesim g)Balon kesim h) Kabarık kesim
20. Bluz-Gömlek kesiminiz aşağıdakilerden hangisidir? (Bluz-Gömlek boyunu dikkate almadan cevaplayınız.)
87
21. En çok tercih ettiğiniz kol formu aşağıdakilerden hangisidir? ( Lütfen bluz-gömlek ve elbise için ayrı ayrı tek bir seçenek işaretleyiniz.)
Giysi türleri
Takma kol Büzgülü kol Raglan kol Çift parçalı kol Japone kol Alt büzgülü kol Manşetli kol
Bluz-Gömlek Elbise
22. En çok tercih ettiğiniz yaka formu aşağıdakilerden hangisidir? ( Lütfen bluz-gömlek ve elbise için ayrı ayrı tek bir seçenek işaretleyiniz.)
Giysi
türleri Yuvarlak yaka V yaka
Hakim yaka Kare yaka Kayık yaka Bebe yaka Şömiziye yaka Gömlek yaka Erkek yaka Şal yaka Bluz- Gömlek Elbise
23. Giysilerinizde en çok tercih ettiğiniz renk aşağıdakilerden hangileridir? ( Lütfen etek, pantolon, bluz-gömlek ve elbise için ayrı ayrı tek bir seçenek işaretleyiniz.)
Giysi türleri Siy ah Kah v er en g i Gr i L ac iv er t Mo r B o rd o Ma v i Yeş il Kır m ızı T u ru n cu Sar ı Pem b e Kr em B ey az Etek Pantolon Bluz-Gömlek Elbise
24. Giysilerinizde en çok tercih ettiğiniz kumaş deseni aşağıdakilerden hangileridir?
(Lütfen etek, pantolon, bluz-gömlek ve elbise için ayrı ayrı tek bir seçenek işaretleyiniz.)
Giysi türleri Düz
desenli çizgili İnce çizgili Kalın Küçük kareli Büyük kareli Çiçek desenli Leopar desenli Küçük puantiyel i Büyük puantiyel i Geometrik desenli Soyut desenli Geleneksel desen Etek Pantolon Bluz- Gömlek Elbise
88
ÖZGEÇMİŞ
Kişisel Bilgiler
Soyadı Adı : Emine ERYAZICI
Uyruğu : T.C.
Doğum tarihi ve yeri : 23.04.1985
Medeni hali : Bekar
E-posta : e.eryazici@gmail.com
Eğitim Derecesi Okul/Program Mezuniyet Yılı
Lise Ayşe Akpınar Kız Meslek Lisesi 2003
Üniversite Gazi Üniversitesi 2009
Yüksek Lisans Gazi Üniversitesi 2014
İş Deneyimi, Yıl Çalıştığı Yer Görev
Yabancı Dil
İngilizce
Yayınlar
‘‘Kadınların Pantolon Tarzlarının Vücut Şekillerine Uygunluğunun İncelenmesi’’ Emine