Önerilen projeden kaynaklanabilecek önemli çevresel etkilerin genel olarak

Tesiste işletme aşamasında oluşabilecek çevresel etkiler aşağıda konu başlıkları ile birlikte verilmektedir.

I.3.1 Su Kullanımı ve Atıksu Oluşumu:

Proje alanında hali hazırda herhangi bir çalışma yoktur. Ancak planlanan kapasite ile çalışmaya başlanıldığında tesis bünyesinde ilk aşamada arazi hazırlık ve inşaat çalışmaları yürütülecektir. İnşaat çalışmaları sonrasında işletme süresince personelin kullanımı, yarka ve yumurtacı tavukların su tüketimi ve sıcak aylarda havalandırma peteklerinde su kullanımı sözkonusu olacaktır. Buna göre;

Arazi Hazırlık ve İnşaat Çalışmaları;

Proje kapsamında arazi hazırlık ve inşaat çalışmalarında toplam 10 kişi istihdam edilecek olup personelin kullanacağı içme ve kullanma suyunun tamamı şebeke suyundan temin edilecektir. Kullanılacak içme ve kullanma suyu;

Arazi Hazırlık ve İnşaat Çalışmaları Süresince İhtiyaç Olacak İçme ve Kullanma Suyu Miktarı Q = N x q

N = Çalışacak kişi sayısı

q = Kişi başı kullanılacak günlük su miktarı (150 lt/kişi.gün)

Q = 150 lt/kişi.gün x 1.10^-3m³/lt x 10 kişi

=1,5 m³/gün’dür.

Arazi hazırlık ve inşaat çalışmaları süresince hazır beton kullanılacak olup su kullanımı sözkonusu olmayacaktır. Proje kapsamında arazi hazırlık ve inşaat çalışmaları süresince sadece personel kaynaklı atıksu oluşacaktır. Oluşacak atıksular parsel içerisine inşa edilecek sızdırmaz nitelikli fosseptikte depolanacak ve vidanjörle çekilerek Karacabey Belediyesi atıksu arıtma tesisine iletilecektir. Sonuç olarak arazi hazırlık süresince 1,5 m³/gün su kullanılacak olup bu suyun tamamının atıksu olarak oluşacağı kabul edilmiştir.

İşletme Süresince;

Proje alanında işletme süresince 8 kişi istihdam edilecektir. Sözkonusu personelin içme ve kullanma suyu şebeke suyundan karşılanacaktır. Kullanılacak içme ve kullanma suyu miktarı;

İşletme Süresince İhtiyaç Olacak İçme ve Kullanma Suyu Miktarı Q = N x q

N = Çalışacak kişi sayısı

q = Kişi başı kullanılacak günlük su miktarı (150 lt/kişi.gün)

Q = 150 lt/kişi.gün x 1.10^-3m³/lt x 8 kişi

=1,2 m³/gün’dür.

Proje kapsamında 5 adet kümes kullanılacak olup bu kümeslerden bir tanesi yarka tavuklar için, diğer kümesler ise yumurtacı tavuklar için kullanılacaktır. Tesise kabul edilecek civcivler ilk önce yarka kümesinde yetiştirilecektir. 16 hafta sonra yarka tavuklar yumurtacı kümeslerine alınacaktır. 56 hafta sürecek olan yumurtlama sonrasında ekonomik yumurtlama evresini tamamlayacak tavuklar kesime gönderilecektir.

Civcivlerin kümeslere kabulünden kesime gönderilinceye kadar su tüketimi dönemsel olarak artış gösterecektir. Ancak maksimum su tüketimi tavuk başına günlük 0,2 lt olarak kabul edildiğinde proje alanında tavukların içme suyu olarak 257.200 x 0,2 lt = 51,44 m³/gün olacaktır.

Proje alanında kümeslerin sıcak havalarda havalandırılması amacıyla petek sistemi kullanılacaktır. Sistem içerindeki su devir daim ile çalışacaktır. Ancak günlük maksimum 0,5 m³/gün x 5 = 2,5 m³/gün buharlaşma sonrası su ilavesi yapılacağı düşünülmektedir.

Tesis bünyesinde temizlik aşamasında basınçlı hava ile kuru temizleme yapılacaktır.

Temizlik aşamasında su kullanılmayacaktır.

Proje kapsamında işletme aşamasında toplam 2,4 + 2,5 + 51,44 = 56,34 m³/gün su kullanılacaktır. Kullanılacak suyun sadece 2,4 m³/gün’lük kısmı atıksu olarak çıkacaktır.

Proje alanında, arazi hazırlama –inşaat ve işletme aşamasında kullanılacak olan suyun tamamı şebeke suyundan temin edilecek olup Karacabey Belediyesinden alınmış görüş yazısı eklerde verilmektedir (Bkz.Ek.10.).

Oluşacak atıksuların tamamı evsel nitelikli olacaktır. Oluşacak atıksular parsel içerisine inşa edilecek sızdırmaz nitelikli fosseptikte biriktirilecek ve sözleşmeli vidanjörlerle çekilerek ücret karşılığında Karacabey Belediyesi atıksu arıtma tesisine iletilecektir.

Karacabey Belediyesinden konu ile ilgili alınmış olan görüş yazısı eklerde sunulmaktadır (Bkz.Ek.11.).

İnşaat ve işletme süresince “Lağım Mecrası İnşası Mümkün Olmayan Yerlerde Yapılacak Çukurlara Ait Yönetmelik”te belirtilen hususlara, 31.12.2004 tarih ve 25687 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği”, 13.02.2008 tarih ve 26 786 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ve 26.11.2005 tarih ve 26005 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliği”ne uygun olarak çalışılacaktır.

Faaliyet alanının etki alanı içerisinde, ulusal ve uluslararası öneme sahip sulak alanlar, kıyı kesimleri, milli parklar, özel koruma alanları, nüfusça yoğun alanlar, tarihsel, kültürel, arkeolojik vb. alanlar, erozyon alanları, heyelan alanları, ağaçlandırılmış alanlar, potansiyel erozyon ve ağaçlandırma alanları ile “167 sayılı Yeraltısuları Hakkında Kanun”

gereğince korunması gereken akiferler bulunmamaktadır.

I.3.2 Hava (emisyon oluşumu)

Proje kapsamında inşası yapılmış ancak faal olarak kullanılmayan 2994 m²’lik kümeslerde sadece yapı yükseltme ve tadilat çalışması yapılacaktır. Sonuç olarak herhangi bir hafriyat çalışması yapılmayacaktır. Bu nedenle toz emisyonu oluşumu sadece inşaat aşamasında oluşacaktır.

Yapılacak inşaat çalışmaları 6 ay 10 saat çalışma süresi göz önünde bulundurulmuştur. Ayrıca hesaplarda Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Teşkilatı (USEPA) emisyon faktörleri dikkate alınmış ve inşaat faaliyetlerinde birim alana düşen toz emisyon değeri 9,9 g/m²/gün olarak kabul edilmiştir.

(Bu varsayım çapı 30 μm’ den küçük ve 2-2,25 g/cm3 olan parçacıklar için ve %30 silt muhtevasına sahip yarı kurak topraklar üzerinde yapılan orta yoğunluktaki inşaat çalışmaları için verilmiştir.)

Toz Miktarı = 9,9x10^-3kg/m².gün x (1 gün / 10 h) x 2994 m²/180 gün Toz Miktarı = 0,016 kg/h < 1,0 kg/h

Oluşması muhtemel toz emisyonu Yönetmelik sınır değeri olan 1 kg/h değerinin altında olduğu için modelleme çalışması yapılmamıştır.

Tesiste ısınma amaçlı olarak sadece klimalar kullanılacaktır. Kümeslerden sadece yarka kümesinde, civcivlerin kabulünün soğuk havalara rastlaması halinde kömür kullanılarak kümesin ısınması sağlanacaktır. Bunun haricinde kesinlikle yakıt kullanımı sözkonusu olmayacaktır.

Tesiste kullanılması tercih edilen kafes sisteminde koku problemi, altlık sistemiyle çalışan kümeslere göre çok daha az olacaktır. Otomatik gübre sevk sistemi ile toplanacak hayvan dışkıları sürekli çalışacak otomatik bantlar vasıtasıyla, kümes içerisinde kokuşmadan toplanarak direk olarak gübre depolama alanına nakledilecektir.

Kümeslerde kullanılacak iklimlendirme sistemiyle, kümes içerisindeki nem ve koku dışarıya çıkartılacaktır. Dışarıya çıkan kokunun en alt seviyede olması için otomatik fan ve pedlerin bir arada kullanıldığı otomatik iklimlendirme sistemi kullanacaktır. Kümeslerdeki havalandırma, ısı ve neme duyarlı sensörler vasıtasıyla çalışacak tam otomatik fanlar ile sağlanacaktır. Fanlara takılacak davlumbazlar vasıtasıyla kümes dışına atılacak hava toplanacak ve fanlardan çıkacak koku ve gazlar direkt olarak atmosfere bırakılmamış olacaktır. Bununla beraber havalandırma fanlarının egzozlarına koku giderici su perdesi yapılacaktır. Hava atmosfere verilmeden önce su perdelerine çarpacak ve içindeki koku veren maddeler su fazına alınacaktır. Oluşan devridaim suyu fosseptiğe aktarılacaktır.

Kümes içerisindeki havalandırma sistemi hakim rüzgar yönü dikkate alınarak konumlandırılacaktır.

Tesiste koku problemine yönelik olarak alınacak tüm önlemlere rağmen şikayet olması halinde, faaliyet sahibi 04.09.2010 tarih ve 27692 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan

“Kokuya Sebep Olan Emisyonların Kontrolü Yönetmeliği” uyarınca, 7nci ve 8inci maddede

ölçtürecektir. Kümeslerde havalandırma sistemi ekipmanlarından bir tanesi de fanlardır. Her kümeste 12 adet fan bulunacak olup proje sonunda tesiste toplam 60 adet fan bulunacaktır.

Tesis, 29 Nisan 2009 tarih ve 27214 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve 24 Şubat 2010 tarih ve 27503 sayılı Resmi Gazete ile revize edilen Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliği Ek-2 Çevreye Kirletici Etkisi Olan Faaliyet Veya Tesisler, “7.30.3 20.000 adet ve daha fazla piliç, tavuk, hindi ve benzeri kümes hayvanları kapasiteli tesisler” kapsamında kalmaktadır. ÇED işlemlerinin tamamlanması ve çalışmaya başlanılması ile Çevre İzin Belgesi veya görüş yazısı alınacaktır.

I.3.3. Katı Atık Oluşumu:

Evsel Nitelikli Katı Atıklar: Proje kapsamında işletilmesi planlanan tesiste arazi hazırlık ve inşaat çalışmalarında 10 kişi istihdam edilecek olup oluşacak evsel nitelikli katı atık miktarı;

Hazırlık çalışmasının tamamlanması ve tesiste 257.200 adet/periyod kapasite ile çalışılması durumunda toplam 8 kişi istihdam edilecektir. Kapasite artışı sonrası oluşacak evsel nitelikli katı atık miktarı;

Arazi Hazırlama ve İnşaat Çalışmalarında Oluşacak Katı Atık Miktar

K = N x k

K = Katı atık miktarı

N = Çalışacak personel sayısı

k = Kişi başına oluşacak katı atık miktarı (1,34 kg/kişi.gün)

K = 1,34 kg/kişi.gün x 10 kişi

= 13,4 kg/gün olarak hesaplanmıştır.

Proje alanında meydana gelecek evsel nitelikli katı atıklar, ağzı kapaklı sıhhi çöp bidonlarında biriktirilerek, Karacabey Belediyesi tarafından belirli periyotlarda toplanacaktır.

Karacabey Belediyesinden alınmış olan görüş yazısı eklerde sunulmaktadır (Bkz.Ek.12.).

Tesiste 14.03.1991 tarih ve 20814 sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanarak yürürlüğe giren

“Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği” ilgili hükümlerine uyulacaktır.

Gübreler:

Tesiste tavuklar, yem yeme ve su içme faaliyetleri sonucunda dışkı oluşturacaktır.

Yumurta eldesi amacıyla beslenen tavukların günlük dışkı miktarları; 0,08-0,1 kg/gün veya canlı ağırlığın %3-4’ ü oranındadır. (www.tarım gov.tr) Yumurta tavuklarının su ve yem tüketimleri sonucunda günlük gübre oluşumu bu tüketimlerinin ortalama % 40’ ı kadardır. Bu durumda tesiste bulunan her tavuk için de günde en fazla 100 g dışkı oluşumu söz konusudur.

Oluşacak Gübre Miktarı; 257.200 x 100 gr/gün x 1/10⁶ ton/gr = 25,72 ton/gün

Sözkonusu gübreler bant sistemiyle kümesten uzaklaştırılacak, dışkılar kümes dışarısında toplanacak ve dışarıda yer alan traktöre boşaltılacaktır. Yüklenecek dışkılar ilk aşamada tesis içerisine inşa edilecek gübre çukuruna alınacaktır. Sözkonusu gübre çukuru tüm ihtiyacı 3 aylık depolama kapasitesini karşılayabilecek ölçülerde inşa edilecektir. Günde 25,72 ton gübre oluşacağı düşünüldüğünde depolama kapasitesinin 2314,8 ton (25,72 x 90 ) olması gerekmektedir. Bu nedenle gübre depolama çukurunun ebatları h=2 m, 886 m²olarak belirlenmiştir.

İşletme Süresince Oluşması Muhtemel Evsel Nitelikli Katı Atık Miktarı

K = N x k

K = Katı atık miktarı

N = Çalışacak personel sayısı

k = Kişi başına oluşacak katı atık miktarı (1,34 kg/kişi.gün)

K = 1,34 kg/kişi.gün x 8 kişi

= 10,72 kg/gün olarak hesaplanmıştır.

Gübreler tesis içerisinde inşa edilecek gübre çukurunda üç ay fermantasyona bırakılacaktır. Fermantasyon sonrası çiftçilere verilerek ekonomiye kazandırılacaktır. Gübre çukuru ekte verilen vaziyet planında gösterilmiştir (Bkz.Ek.13.). Depolama alanının tabanına 20 cm kalınlığında beton atılacak olup, zemine sızıntıların ulaşması engellenecektir. Ayrıca kış aylarında gübrelerin üzeri branda ile kapatılacaktır. İşletme süresince gübre depolama alanı kesinlikle sızdırmaz nitelikli olacaktır. İşletme süresince “Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği” hükümleri doğrultusunda yüzey ve yeraltı sularına intikali önlenecek gerekli tedbirler alınacaktır.

İşletme süresince hijyen şartları sağlanacak ve “Halk Sağlığı Alanında Haşerelere Karşı İlaçlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” hükümlerine uygun olarak çalışılacaktır.

Ölü Tavuklar:

İşletilmesi planlanan tesise 6 m x 6 m x 2 m ebatlarında ölü imha çukuru açılacaktır.

Ölüm oranı literatür bilgisine göre %3-4’dür. Tesiste üretim kapasitesinin 257.200 adet/periyod olacağı göz önünde bulundurulursa bir periyodda maksimum 10.288 adet tavuk ölmesi beklenmektedir.

Ölecek tavuklar 6 m x 6 m x 2 m ebatlarında açılacak ve kireçle dezenfekte edilecek çukurlara gömülecektir. Sözkonusu çukurlar için proje alanına 324 m²’lik bir alan ayrılmıştır.

Ölen tavuklar kireçlenmiş kuyulara gömülecek olup gün sonunda üzeri yaklaşık 10-15 cm toprakla kapatılacaktır. Ertesi gün yeniden ölenler kuyuya atılacaktır. Açılan kuyunun dolmasına müteakip belirlenen alan içerisine başka bir kuyu açılacaktır. Tesisten oluşacak ölü tavuklar kesinlikle yakma işlemine tabi tutulmayacaktır. Tesise çukur açılacak bölge ekte verilen projelere işlenmiştir. Ölü çukuru planı ektedir (Bkz.Ek.14.). Ölü çukuru alanının etrafı tel örgü ile çevrilecektir. Her çukurun açılmasında oluşan hafriyat, bir önceki çukurun doldurulmasında kullanılacaktır. Bu nedenle hafriyat atığı olarak tesis dışarısına herhangi bir atık çıkmayacaktır. İşletme süresince kullanılacak ölü imha çukurlarının tabanları organik parçalanmanın sağlanabilmesi için toprak olacaktır. Çukurların yan duvarları ise 20 cm kalınlığında beton atılarak çevrilecektir. Çukurun üstü, kolay açılmasını ve oluşacak kokunun çıkmasını engellemek amacıyla beton kapak ile kapatılacaktır. İşletme süresince yüzey ve yeraltı sularına zarar verilmeyecek şekilde sızdırmazlık sağlanacaktır.

Genel olarak ölümler civciv aşamasında iken gerçekleşmektedir. Toplu ölümler görülmediği için oluşan sınırlı miktardaki, ağırlığı fazla olmayan civcivlerin rendering

tesislerine nakledilmesi ekonomik değildir. Ayrıca tesis yakınında rendering tesisi de bulunmamaktadır. Bu nedenle imha çukurları kullanılacaktır.

31.05.2005 Tarih ve 25831 numaralı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olan Toprak Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği 7. Maddesi (a) bendinde; “Madde 7 — Toprak kirliliğinin önlenmesine ilişkin yükümlülükler aşağıda da belirtilmiştir; a) Her türlü atık ve artığın, toprağa zarar verecek şekilde, Çevre Kanunu ve Yönetmeliklerinde belirlenen standartlara ve yöntemlere aykırı olarak doğrudan ve dolaylı biçimde alıcı ortama vermek, depolamak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktır. “şeklinde ifade edilmekte olup tasarlanan ölü çukurunda zemin geçirimsizlik önlemleri Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliği’nin 38.-39. ve 40. Maddelerinde belirtilen kriterler doğrultusunda ve Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Yönetmeliği’nin 38. Maddesinde belirtilen hususlara göre gerçekleştirilecektir. Dolayısıyla ölü çukurunda yeraltı suyuna herhangi bir kirlilik katkısı olmayacaktır.

I.3.4. Toprak:

Tesis mevcut durumu ile yer tavukçuluğu yapılabilecek durumdadır. Ancak kümesler hali hazırda kullanılmamaktadır. Proje kapsamında ÇED işlemlerinin tamamlanması ile modernizasyon yapılacak ve 257.200 adet/periyod kapasite ile çalışmaya başlanılacaktır.

Tavuklardan alınacak yumurtalar güney sınırda yer alan yine aynı firmaya ait paketleme tesisine nakledilecektir.

Personelden kaynaklanacak evsel nitelikli katı atıklar hijyenik ve ağzı kapalı bir şekilde toplanacak ve firmanın kendisine ait araçlarla Karacabey Belediyesi sistemine dahil edilecektir.

Tesiste evsel nitelikli atıklar dışında, yetiştirilen tavuklardan kaynaklanan katı atıklarda oluşacaktır. Tavuklardan kaynaklanacak katı dışkılar bant sistemiyle toplanıp günlük olarak kümeslerden uzaklaştırılacaktır. Uzaklaştırılacak gübreler parsel içerisinde fermantasyon ile kuruması sağlanacaktır.

Tesisin işletme aşamasında kullanılacak araçların akü, yağ ve filtre değişimleri yetkili servis istasyonlarında yapılacaktır. İşletme süresince toprak kirliliğine neden olunmaması için gerekli sızdırmazlık tedbirleri alınacaktır.

I.3.5. Gürültü: Proje kapsamında işletilmesi planlanan tesis ile ilgili olarak işletme süresince 04.06.2010 tarih ve 27601 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren

“Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği”ne uygun olarak çalışılacaktır.

Tesis, 29 Nisan 2009 tarih ve 27214 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ve 24 Şubat 2010 tarih ve 27503 sayılı Resmi Gazete ile revize edilen Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmeliği Ek-2 Çevreye Kirletici Etkisi Olan Faaliyet Veya Tesisler, “7.30.3 20.000 adet ve daha fazla piliç, tavuk, hindi ve benzeri kümes hayvanları kapasiteli tesisler” kapsamında kalmaktadır. ÇED işlemlerinin tamamlanmasından sonra Çevre İzin Belgesi veya görüş yazısı alınacaktır.

Çalışacak işçilerin sağlığının korunması amacıyla “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23/12/2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği madde-5’e göre en yüksek maruziyet etkin değerleri 85 dBA olarak verilmiştir. Faaliyet alanında kişisel maruziyet ölçümleri yapılacak olup gerekli görülmesi halinde koruyucu gereçler kullanılacaktır.

I.3.6.Titreşim: Tesisin faaliyeti süresince herhangi bir vibrasyon etkisi söz konusu değildir.

Tesisin işletme aşamasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve 23/12/2003 tarihli ve 25325 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Gürültü Yönetmeliği ile Titreşim Yönetmeliği”ne uygun olarak çalışılacaktır.

I.3.7.Işık, ısı, radyasyon: Tesisin faaliyeti esnasında çevresel etki olarak bu başlık altında incelenecek herhangi bir olumsuzluk söz konusu olmayacaktır.

I.4. Yatırımcı tarafından araştırılan ana alternatiflerin bir özeti ve seçilen yerin seçiliş