ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM STANDART ÇALIŞMALARI

2012 rekoltesi çekirdeksiz kuru üzüm dane adedinin belirlenmesi ile ilgili olarak Birliğimiz aflatoksin deposu sorumlusu ve teknik personeli Şatim KIRKALI ile Ziraat Mühendisimiz Oğuz AŞÇIOĞUL iki gün boyunca bölgedeki 22 kuru üzüm işletmesini ziyaret ederek firmaların kuru üzüm tane sayıları hakkındaki görüşlerini almışlardır. Yapılan ziyaretler sonucunda, Ege Kuru Meyve ve Mamulleri Đhracatçıları Birliği Yönetim Kurulumuz ile Kuru Meyve ve Mamulleri Sektör Kurulumuzun kararları çerçevesinde, TS 3411 Çekirdeksiz Kuru Üzüm 1.2.5 Boy Özellikleri Bölümünde yer alan Çizelge 2’nin 2012 ürünü çekirdeksiz kuru üzüm için değiştirilmesin yönündeki talebimiz üzerine, T.C.

Ekonomi Bakanlığı Batı Anadolu Bölge Müdürlüğü tarafından;

24 - TS 3411 Çekirdeksiz Kuru Üzüm 1.2.5 Boy Özellikleri Bölümünde yer alan

Çizelge-2’nin 2012 ürünü çekirdeksiz kuru üzümler için aşağıdaki şekilde, 1.2.5 Boy Özellikleri

Çizelge 2 – Kuru Üzümlerin Tane Sayısına Göre Boyları Jumbo

değiştirilerek uygulanmasının T.C. Ekonomi Bakanlığı Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü’nce uygun görüldüğü bildirmiştir.

2.6. 2012 ULUSLARARASI ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM ÜRETĐCĐ ÜLKELER KONFERANSI

2012 Uluslararası Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üretici Ülkeler Konferansı Dünya çekirdeksiz kuru üzüm üretimi ve pazarlaması konusunda görüş alışverişinde bulunulması amacıyla kuzey yarıkürede hasasın bitişini takiben, 31 Ekim- 1 Kasım 2012 tarihlerinde Güney Afrika’nın Cape Town kentinde düzenlenmiştir. Konferansa, ABD, Arjantin, Avustralya, Şili, Hindistan, Güney Afrika ve Türkiye delegasyonları katılım sağlamıştır.

Ege Kuru Meyve ve Mamulleri Đhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu’nun 15.10.2012 tarihli kararı uyarınca Güney Afrika’nın Cape Town kentinde düzenlenen 2012 Uluslararası Çekirdeksiz Kuru üzüm Üretici Ülkeler Konferansı’na Yönetim Kurulu Başkanı Osman ÖZ, Üye Yurtcan Biryol, Genel Sekreter Sezmen ALPER katılmıştır. Heyetimizin açıklamalarından Güney Afrika, Şili gibi ülkelerde ç.k.üzüm üretiminin daha çok kurak ve su kaynaklarının kıt olduğu bölgelerde gerçekleştirildiği, bunun da nem kaynaklı veya destekli hastalıkların ve zararlıların olmamasını/etkilerinin azalmasını sağladığı, bununla ilgili olarak ülkemizdeki üretim bölgesinin ve rakip ülkelerinin üretim bölge ve şartlarının (ç.k.üzüm ve k.incir için) araştırılarak bir çalışma yapılmasının faydalı olacağı, 2012 dünya ç.k.üzüm rekoltesinde %2 civarında görece düşük oranlı bir artış beklendiği, ilk kez Hindistan gibi önemli bir üretici ülkeden temsilcilerin konferansa katılarak üretim durumları konusunda doyurucu bilgiler verdikleri hususlarında bilgi alınmıştır.

Konferansa katılan delegeler, dünya çekirdeksiz kuru üzüm arz ve talep koşullarını değerlendirmiş ve Sultaniye/Naturel tipi çekirdeksiz kuru üzüm çeşitlerinden oluşan dünya geneli kuru üzüm üretiminin geçtiğimiz yıldan beri neredeyse değişmeden kaldığını ifade etmişlerdir.

Konferansa katılan heyetlerin yanı sıra, Avustralya ve ABD’den konuk konuşmacılar kuru üzüm üretiminde makineli hasat sistemlerinin kullanımı konusunda sunumlar yapmışlardır.

Konferansta ayrıca, mevcut çevresel kaygıların ışığı altında gelecekte yeni bağlar kurulurken nelerin göz önünde bulundurulması gerektiği konusunda görüşler ortaya konulmuştur.

25 Güney Afrika heyetinde yer alan G. Afrika Tarımsal Araştırma Konseyi Başkanı Dr Phillip Myburgh ise sunumunda Güney Afrika’nın kurak bağ bölgelerinde sulama suyunun optimal kullanımına ilişkin yaptıkları çalışmalara ilişkin bilgi vermiştir.

Konferans tarihinde ilk defa, Hindistan adına Mr. Arun More, Hindistan’da çekirdeksiz kuru üzüm üretimi üzerine bir sunum yapmıştır.

Golden tipi çekirdeksiz kuru üzüm arzının yeni sezonda bir önceki sezona göre %13 oranında artması beklenirken, Yunanistan’daki rekoltedeki azalma nedeniyle kuş üzümü üretiminde gerileme beklenmektedir.

Konferans’ta kayda alınan 2012 çekirdeksiz kuru üzüm üretim tahmini tablosu ekte sunulmuştur.

2013 yılı konferansının Anuga Fuarı’nın düzenlendiği tarihe yakınlığı nedeniyle Ekim 2013’te Anuga Konferansı sonrasında yapılması kararlaştırılmıştır.

Tablo 6: Dünya Çekirdeksiz Kuru Üzüm Rakamları (Bütün rakamlar paketlenmiş metrik

TOPLAM 119.167 974.849 130.800 1.224.81

6

2011 95.042 958.809 126.503 1.180.35

5

26

Özbekistan 0 0

Çin 0 0

Arjantin 300 300 0

Avustralya 0 1.600 1.960 1.100

Şili 8.000 8.000 0

G. Afrika 1.000 15.700 16.700 0 2.800 2.800

TOPLAM 6.861 79.570 86.431 3.629 25.095 26.264

2011 5.411 69.939 75.350 1.520 28.291 29.811

% Fark 27% 14% 15% 139% -11% -12%

2.7. ÇEKĐRDEKSĐZ KURU ÜZÜM ÜRETĐMĐ VE ĐHRACATI

Türkiye’de çekirdeksiz kuru üzüm üretimi, Ege Bölgesi’nde özellikle Manisa’nın Merkez, Turgutlu, Alaşehir, Salihli, Saruhanlı ve Akhisar ilçelerinde, Đzmir’in Menemen ve Kemalpaşa ilçelerinde ve Denizli’nin Buldan, Çal ve Çivril ilçelerinde yoğunlaşmıştır

Grafik 2: Ege Bölgesi Çekirdeksiz Kuru Üzüm Üretim Alanları

Kaynak: Đzmir Ticaret Borsası

Çekirdeksiz kuru üzüm ülkemiz tarımsal ürün ihracatında önemli bir yere sahiptir. Ülkemizde üretilen kuru üzümlerin ortalama %15’i iç piyasada (doğrudan tüketim ve içki sanayi hammaddesi olmak üzere yıllık iç tüketim 50.000 ton seviyelerine ulaşmıştır) tüketilmekte, yaklaşık %85’i ise ihraç edilmektedir.

Tablo 8: Sezonlar Đtibariyle Ç.K.Üzüm Rekolte ve Đhracat Verileri

SEZON REKOLTE TÜRKĐYE GENELĐ ĐHRACATI

2000/01 255.000 234.653

2001/02 200.000 206.466

2002/03 210.000 208.281

2003/04 200.000 194.564

2004/05 250.000 241.091

27

2005/06 220.000 208.252

2006/07 274.000 267.180

2007/08 240.000 197.133

2008/09 310.000 282.065

2009/10 270.000 209.700

2010/11 248.547 207.403

2011/12 268.949 215.460

2012/13* 286.575 150.265

(*)20 Mart 2013 itibariyle

Kaynak:Đzmir Ticaret Borsası ve Ege Đhracatçı Birlikleri

Grafik 3: Sezonlar itibariyle çekirdeksiz kuru üzüm ihracatı

(*)15 Mart 2013 itibariyle

Tablo 9: Başlıca Ülkeler Đtibariyle Çekirdeksiz Kuru Üzüm Đhracatı

28

Yukarıda tablodan görüleceği üzere 2011/12 sezonunda miktar olarak çekirdeksiz kuru üzüm ihraç ettiğimiz ilk 15 ülke, toplam ihracatımızda % 94 pay sahibidir. Çekirdeksiz kuru üzüm ihracatımızda Avrupa Birliği ülkeleri en büyük pazar payına sahiptir. Birleşik Krallık başta olmak üzere Almanya, Hollanda, Đtalya ve Fransa en önemli alıcı ülkeler olup, AB ülkelerine gerçekleştirilen kuru üzüm ihracatımızı gösterir grafik aşağıda yer almaktadır.

Tablo 10: AB ülkelerine yapılan ÇK Üzüm Đhracatı

29

BELÇĐKA 10.660 23.884 11.387 27.253 6.488 14.916 7.580 15.642 16,84 4,87

BĐRLEŞĐK

KRALLIK 60.007 137.324 60.791 146.921 36.478 87.076 39.696 89.182 8,82 2,42

BULGARĐSTAN 160 391 175 476 115 310 143 372 24,6 19,84

ÇEK

CUMHURĐYETĐ 180 394 201 527 121 303 421 926 248,02 205,04

DANĐMARKA 539 1.505 751 2.152 419 1.170 371 1.044 -11,48 -10,77

ESTONYA 0 0 163 442 125 337 60 121 -51,91 -64,23

FĐNLANDĐYA 414 935 442 1.017 278 646 294 613 5,86 -5,14

FRANSA 14.865 34.286 13.320 32.622 7.977 19.603 8.134 17.985 1,96 -8,25

HOLLANDA 26.197 59.465 25.061 59.550 15.566 36.485 15.627 32.196 0,39 -11,76

ĐRLANDA 4.029 9.240 4.426 10.074 3.045 6.865 2.314 4.812 -24 -29,9

ĐSPANYA 3.278 7.711 3.567 8.815 2.614 6.220 3.210 6.788 22,82 9,14

ĐSVEÇ 467 1.504 365 1.172 248 803 318 902 28,02 12,28

ĐTALYA 16.252 36.473 16.423 38.665 12.121 28.453 12.132 25.430 0,09 -10,63

KUZEY ĐRLANDA 0 0 0 0 0 0 63 135 100 100

LĐTVANYA 102 300 373 948 224 594 397 888 77,11 49,42

MACARĐSTAN 40 146 20 51 20 51 0 0 -100 -100

MALTA 21 45 44 97 44 97 88 176 100 81,92

POLONYA 943 2.197 1.153 2.646 542 1.243 1.393 2.911 157,07 134,23

PORTEKĐZ 559 1.219 480 1.124 459 1.077 638 1.284 39,2 19,26

ROMANYA 455 1.057 369 829 312 686 331 652 6,02 -4,89

SLOVAKYA 14 34 186 465 82 208 343 660 318,93 217,43

SLOVENYA 170 408 20 45 20 45 239 511 1.095,00 1.032,79

YUNANĐSTAN 606 1.503 1.688 4.141 1.299 3.183 889 1.891 -31,56 -40,59

AB TOPLAM 177.808 412.017 180.556 436.174 114.787 274.049 125.679 274.413 9,49 0,13 DĐĞER ÜLKELER 29.595 68.442 35.306 85.068 22.261 52.883 24.586 52.608 10,44 -0,52 TOPLAM 207.403 480.459 215.862 521.242 137.048 326.932 150.265 327.021 9,64 0,03

Grafik 5: Sezonlar Đtibariyle AB Ülkelerinin Toplam Üzüm Đhracatımızdaki Payı

(*)20 Mart 2013 itibariyle

30 2012-13 sezonunda hedef ülkelere yapılan çekirdeksiz kuru üzüm ihracatının 5.028 ton, ihracat gelirimizin 13.5 milyon dolar olduğu görülmektedir. Hedef ülkelere yapılan çekirdeksiz kuru üzüm ihracat tablosu aşağıda sunulmuştur.

Tablo 11: Hedef Ülkelere yapılan ÇK Üzüm Đhracatı

01.09.2010-31.08.2011 01.09.2011-31.08.2012

3.1. KURU ĐNCĐR REKOLTE TAHMĐN ÇALIŞMALARI

Bilindiği üzere, her yıl düzenli olarak yapılan kuru incir rekolte tahmin çalışmaları Đzmir Ticaret Borsası eşgüdümünde ilgili kurum kuruluş temsilcilerinin katılımları ile gerçekleştirilmektedir.

2012-2013 sezonu Ege Bölgesi Kuru Đncir Rekolte çalışmaları da bu kapsamda 11-23 Ağustos 2012 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir.

Yapılan çalışmalar sonucunda, 2012/13 ürün yılı kuru incir rekolte miktarının, hava koşullarının önümüzdeki dönemde normal düzeylerde devam etmesi halinde 56.935 ton olarak gerçekleşeceği tahmin edilmiş, rekolte tahmininin +/-%5 sapma gösterebileceği öngörülmüştür.

3.2. AFLATOKSĐNLĐ KURU ĐNCĐRLERĐN ĐMHASI PROJESĐ

Aflatoksinli Kuru Đncirlerin Đmhası Projesi geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi bu yıl da başarıyla devam etmiştir. 2012 ürünü kuru incir ihracatında uygulanacak Aflatoksin Oranının belirlenmesi ile ilgili olarak Aflatoksinli Đncir Depo Sorumlusu Şatim KIRKALI ile Ziraat Mühendisi Oğuz AŞÇIOĞUL 50 işletmeyi ziyaret etmiştir. Diğer yandan üyelerimize aflatoksin oranı ile ilgili görüşleri sorulmuştur.

Üyelerimizden gelen görüşler, yapılan firma ziyaretleri sonucunda Yönetim Kurulumuzun Kararı, 2012/13 sezonu aflatoksin oranı %1 olarak belirlenmiştir. Bu çalışmamız sayesinde 2011-12 rekoltesinden yaklaşık 400 ton, 2012/13 rekoltesinden ise Mart 2013 sonu itibariyle 320 ton