Çalışma Grubu

Carnine (2003)’ e göre okuma güçlüğü çeken öğrenciler ilköğretim 3. sınıfa kadar eğitilmezse; bu öğrencilerin %75’inin hiçbir zaman kendi seviyelerinde iyi bir okuyucu olamayacakları ortaya konulmuştur. Ancak Türkiye’de durum eğitim öğretim sürecindeki uygulamalar ve Türkçe’nn dil yapısından dolayı farklılaşmaktadır. İlköğretim öğrencilerimizin kelime tanıma becerileri gelişim süreci 1.sınıftan sonra

2.sınıfta devam etmekte ve buna bağlı olarak okuduğunu anlama gelişim süreci de paralelinde devam etmektedir. Bu yüzden 3.sınıfta hala okuma güçlüğü ve okuduğunu anlama problemleri yaşayan öğrencilerimizin problemleri devam etse bile bunların bir kısmının kendi kendilerine problemlerini çözmeye başladığı görülmektedir. Buna ek olarak sınıf öğretmenlerimiz de okuma ve okuduğunu anlama güçlüğü çeken öğrencilerimizin yaşadıkları problemleri 3.sınıf düzeyinde öğrenim görmeye devam ederken çözdüklerini; ancak gerçekten okuma ve okuduğunu anlama güçlüğü çeken öğrencilerin, 4. ve 5.sınıf düzeyinde olmalarına rağmen problemi çözülmemiş olan öğrenciler olduklarını belirtmişlerdir. Bu nedenle de çalışma grubunda yer alacak öğrencilerin ilköğretim 4. ve 5.sınıf öğrencilerinden seçilmesine karar verilmiştir.

Bu araştırmanın çalışma grubunu 2009–2010 eğitim öğretim yılında Kdz.Ereğli Kışla Mahmut Likoğlu ve Mehmet Akif Ersoy İlköğretim Okullarından kaynaştırma kararı alınmamış 4-5.sınıf düzeylerinden araştırma için yeterli sayıda(4) öğrenci oluşmaktadır.

Aşağıda çalışma grubunda yer alan öğrencilerin özellikleri tanımlanmış ve okuma esnasında öğrenme stilleri faktörlerinden etkinlenme durumları ile yaptıkları hata türleri açıklanmıştır. Açıklamalar yapılırken öğrencilerin isimlerine yer verilmemiş sadece ad ve soyadlarının baş harleri kullanılarak kodlanmıştır.

B.C.

B.C. Kışla Mahmut Likoğlu dördüncü sınıf bir erkek öğrencidir. Okula yaklaşık yirmi kilometre uzaklıkta bir köyde ikamet etmektedir. Köy okullarına öğretmen ataması yapılmadığından öğrenci okula taşımalı eğitim kapsamında devam etmektedir. B.C. her gün okula gidebilmek için evinden sabah 06.30’da çıkmaktadır. B.C.’nin annesi ev hanımı iken aynı zamanda köylerindeki bahçede sebzecilik ile uğraşmaktadır. Babası ise köylerindeki birçok boru profil fabrikalarından birinde işçi olarak çalışmaktadır. Babasının gelir düzeyi yüksek değildir, ancak onları geçimini sağlayacak kadardır. B.C. iki katlı eski sayılabilecek bir köy evinin ikinci katında oturmaktadır. Ders çalışabileceği kendine ait bir odası bulunmamaktadır. Ödevlerini annesinin zorlaması ile yemek yedikleri masada salonda, televizyonun karşısında yapmaktadır. Sadece ödev yapmaktadır, ders çalışma gibi bir sorumluluk taşımamaktadır. B.C.’nin kendinden küçük bir kız kardeşi vardır ve henüz okula gitmemektedir. B.C. dördüncü sınıf öğrencisi olmasına rağmen henüz okula yeni başlamış bir öğrencinin korkusunu taşıyan

bir yapısı vardır. Arkadaşları ile olan ilişkilerinde hiçbir sıkıntı yokken öğretmenler ve yetişkinler ile olan ilişkilerinde hep bir korkaklık ve çekingenlik söz konusudur. Okuma esnasında hata yapmaktan korkan ürkek, korkak bir ses tonuyla, sesini zorla çıkartıyormuşçasına okumaya çalışıyor. Hatalı okuduğunda uyardığım zaman ürkerek bir silkelenip tekrar okumaya çalışıyor. Daha sonra bu davranışın nedenini öğrenmek için B.C.’nin annesi ile detaylı konuştuğumda, annesinin benim yanımda iken bile oğluna vurmaktan çekinmediğini gördüm. Bu durumun ne kadar sıklıkta olduğunu sorduğumda ise “Başka türlü anlamıyorlar hoca hanım, na’ pıyım” cevabıyla karşılaştım. Bu da B.C.’nin bana dayak korkusu olduğunu ve bundan dolayı kendine güveni olmadığını ve okurken hata yaptığında benden dayak yeme ihtimalini düşündüğünü göstermiş oldu. B.C.’nin ders notları oldukça düşüktür ve neredeyse okuma bilmemesine rağmen dördüncü sınıfta eğitimine devam etmektedir. B.C.’nin zihinsel ve bedensel hiçbir engeli bulunmamaktadır; buna rağmen okuma güçlüğü yaşamaktadır. BC’nin okuma esnasında en çok yaptığı hata atlayıp geçmedir. Kelimelerin yarısından fazlasını okumadan diğer kelimeye geçmektedir. Bundan dolayı hiçbir anlam bütünlüğü kalmamaktadır. BC çalışma esnasında öğrenme stili içerisinde yer alan faktörlerden en çok duygusal faktörlerden etkilenmiştir. Çok fazla motivasyona ihtiyaç duymuştur bundan dolayı öğrenciyi motive edecek ve ilgisini çekecek resimler, renk kalemler ve heceler yazabilmesi resimli ve renki yazı tahtası kullanılmıştır.

K.D.

K.D. Kışla Mahmut Likoğlu dördüncü sınıf bir kız öğrencidir. Okula yaklaşık otuz kilometre uzaklıkta bir köyde ikamet etmektedir. Köy okullarına öğretmen ataması yapılmadığından öğrenci okula taşımalı eğitim kapsamında devam etmektedir. K.D. her gün okula gidebilmek için evinden sabah 06.20’de çıkmaktadır. K.D.’nin annesi ev hanımı iken aynı zamanda köylerindeki bahçede sebzecilik ile uğraşmaktadır. Babası ise köylerindeki birçok boru profil fabrikalarından birinde işçi olarak çalışmaktadır. Babasının gelir düzeyi yüksek değildir, ancak onları geçimini sağlayacak kadardır. K.D. tek katlı eski sayılabilecek bir köy evinde oturmaktadır. Ders çalışabileceği kendine ait bir odası bulunmamaktadır, bunun yanında bu evde yalnızca kendileri değil dedesi ve babaannesiyle birlikte büyük ve kalabalık bir aile olarak yaşamaktadırlar. Ödevlerini tek başına annesinin yardımı olmadan salonda televizyonun karşısında yapmaktadır. Sadece ödev yapmamaktadır, çok fazla olmasa da ders çalışma gibi bir sorumluluğu taşımaktadır. K.D.’nin kendinden küçük bir kız ve bir de erkek kardeşi ve her ikisi de

henüz okula gitmemektedir. K.D. dördüncü sınıf olarak ortalama ders başarısına sahip bir öğrenci profili çizmektedir ve ders çalışmaktan kaçmayan bir öğrencidir, yalnız okumaktan çok fazla hoşlanmamaktadır. Arkadaşları, öğretmenleri ve yetişkinler ile olan ilişkilerinde hiçbir sıkıntısı yoktur. Okuma esnasında hata yapmaktan korkan ama ürkek olmayan ama aynı zamanda da kendine güveni olmayan ve itiraz eden, hata yaptığını kabul etmeyen, inatçı ve darılıp küsen bir yapısı vardır. Daha sonra bu davranışın nedenini öğrenmek için K.D.’nin öğretmeni ve annesi ile detaylı konuştuğumda, annesi ve öğretmeni de yapısının oldukça kırılgan olduğunu ifade ettiler. Bu yaşanılan kırılganlıklardan dolayı annesi evde de ders çalışmadığını söyledi ve K.D. iki üç gün çalışma yapmak istemedi ve ben de bundan dolayı öğrenciye üç gün izin verip ona şiir ödevleri verdim. K.D. bu aralıktan sonra çalışmaya daha da motive oldu. Okuma programına uygun bir şekilde çalışmalarına devam edebildik. K.D.’nin zihinsel ve bedensel hiçbir engeli bulunmamaktadır; buna rağmen okuma güçlüğü yaşamaktadır. KD’nin okuma esnasında en çok yaptığı hata ekleyip çıkarmadır. Kelimelerin yarısından fazlasını okumadan diğer kelimeye geçmektedir. Bunun nedeni okuma hızının gereğinden düşük ve öğrencinin yanlış okuma kaygı düzeyinin yüksek olması şeklinde açıklanabilir. Kelimelerin birçoğunun ya son hecesini okumadan ya da son hecesine ses ekleyerek okumaktadır. Bundan dolayı ve okuma hızının düşük olması sebebiyle anlam bütünlüğünün bozulmasına neden olmaktadır. KD çalışma esnasında öğrenme stili içerisinde yer alan faktörlerden en çok fizyolojik ve duygusal faktörlerden etkilenmiştir. MŞ ilgisi çok dağılmakta, motivasyona çok ihtiyaç duymakta idi. Bundan dolayı zaman aralıkları verilerek bireysel çalışılmıştır. Kaygı düzeyini düşürebilmek için de bazen öğrenciye rahat okuyabileceği ve okumayı çok sevdiği için şiirler okutulmuştur.

M.Ş.

M.Ş. Kışla Mahmut Likoğlu beşinci sınıf bir erkek öğrencidir. Okula yaklaşık beş dakikalık bir yürüme mesafesi uzaklıkta bir evde ikamet etmektedir. M.Ş. her gün okula gidebilmek için evinden sabahları sadece beş dakika önce çıkması yeterli olmaktadır. M.Ş.’nin annesi ev hanımı iken babası ise şehir merkezindeki demir çelik fabrikasında işçi olarak çalışmaktadır. Babasının gelir düzeyi gayet iyidir. M.Ş. üç katlı iyi durumda olan bir evin ikinci katında oturmaktadır. Ders çalışabileceği kendine ait bir odası, bilgisayarı ve ders çalışırken odasında ihtiyacı olabilecek her şey bulunmaktadır. Ödevlerini annesinin zorlaması ile yapmaktadır. Sadece ödev yapmaktadır, ders çalışma

gibi bir sorumluluk taşımamak ile birlikte bazen test kitaplarından soru çözmektedir. Okumayı hiç sevmediğinden okuma ile ilgili çalışmaları yapmamaktadır. M.Ş.’nin kardeşi yoktur. M.Ş.’nin özgüveni oldukça fazladır. Annesi oğlu ile oldukça yakından ilgilenmekte babası ise olanakları çerçevesinde oğlunun her isteğini yerine getirmektedir. Arkadaşları arasında oldukça söz sahibi bir öğrencidir. Öğretmenleri ve yetişkinler ile olan ilişkilerinde gayet açık sözlü ve kendini temsil edebilen ve ifade edebilen öz güveni yüksek bir çocuktur. Okumayı hiç sevmemektedir, bundan dolayı bu işi çabuk bitirebilmek için çok hızlı okumaktadır. Kesinlikle hataları kabul etmemekte ve doğru okuduğunu iddia etmektedir. Hatalı okuduğunda uyardığım zaman doğru okuduğunu ifade etmekte, ısrarla hatalı okumaya devam etmektedir. M.Ş.’nin annesi ile detaylı konuştuğumda, annesi de oğlunun çok fazla iddialı olduğunu kendine toz kondurmadığını ve hemen darılıp küstüğünü ifade etti. M.Ş.’nin ders notları ortalamanın üstündedir. Genelde hataları hızlı ve anlamadan okumaktan ortaya çıkan sorunlar şeklindedir. M.Ş.’nin zihinsel ve bedensel hiçbir engeli bulunmamaktadır; buna rağmen okuma güçlüğü yaşamaktadır. MŞ’nin okuma esnasında en çok yaptığı ekleme ve çıkarmadır. Bunun nedeni okuma hızının yüksek olması şeklinde açıklanabilir. Kelimelerin birçoğunun ya son hecesini okumadan ya da son hecesine ses ekleyerek okumaktadır. Bundan dolayı yüksek oranda olmasa bile anlam bütünlüğünün bozulmasına neden olmaktadır. MŞ çalışma esnasında öğrenme stili içerisinde yer alan faktörlerden en çok fizyolojik faktörlerden etkilenmiştir. MŞ ilgisi çok dağılmakta bundan olayı zaman aralıkları verilerek bireysel çalışılmıştır.

B.G.

B.G. Mehmet Akif Ersoy İlköğretim Okulu beşinci sınıf bir kız öğrencidir. Okula yaklaşık on dakikalık bir yürüme mesafesi uzaklıkta bir evde ikamet etmektedir. B.G. her gün okula gidebilmek için evinden sabahları sadece on dakika önce çıkması yeterli olmaktadır. B.G.’nin annesi ev hanımı iken babası ise şehir merkezindeki demir çelik fabrikasında işçi olarak çalışmaktadır. Babasının gelir düzeyi gayet iyidir. B.G. bahçe içinde üç katlı bir evde oturmaktadır. Ders çalışabileceği kendine ait bir odası, bilgisayarı ve ders çalışırken odasında ihtiyaç duyabileceği her şey bulunmaktadır. Ödevlerini kendi isteği ile yapmaktadır. Evde ödev haricinde ders çalışmaktadır. Okumayı sevmektedir. B.G.’nin kendinden küçük bir erkek kardeşi vardır. B.G.’ nin kendine özgüveni ortalama düzeydedir. Annesi kızı ile oldukça yakından ilgilenmekte babası da fırsatı oldukça kızı ilgilenmekte ve olanakları çerçevesinde kızının her isteğini

yerine getirmektedir. Arkadaşları arasında çok söz sahibi olan bir öğrenci değildir. Öğretmenleri ve yetişkinler ile olan ilişkilerinde gayet iyidir. Okumayı sevmektedir, bundan dolayı okuyabilmek çok fazla çabası olduğunu verilenleri çalıştığını görmektedir. Kesinlikle hatalarını sürekli düzeltmeye çalışan çaba gösteren bir öğrencidir. B.G.’nin annesi ile detaylı konuştuğumda, annesi de kızı nın çok fazla çabası olduğunu ve verilen ödevlere özendiğini ifade etti. B.G.’nin ders notları ortalama düzeydedir. Genelde hataları yavaş,dikkatsiz ve anlamadan okumaktan ortaya çıkan sorunlar şeklindedir. B.G.’nin zihinsel ve bedensel hiçbir engeli bulunmamaktadır; buna rağmen okuma güçlüğü yaşamaktadır. BG’nin okuma esnasında en çok yaptığı hatalar ekleme, çıkarma, atlayıp geçme ve yanlış okumadır. Bunun nedeni okuma hızının düşük olması ve kelime tanıma sıkıntısı yaşaması şeklinde açıklanabilir. Kelimelerin birçoğunun ya son hecesini okumadan ya da son hecesine ses ekleyerek, uzun kelimelerin bir kısmının yarısını seslendirerek veya kelimeyi tamamen yanlış okumaktadır. Bundan dolayı yüksek oranda anlam bütünlüğünün bozulmasına neden olmaktadır. BG çalışma esnasında öğrenme stili içerisinde yer alan faktörlerin hepsine uyum sağlamıştır, bundan dolayı bazen öğrenciyi dinlendirici zaman aralıkları verilerek, şeker türü yiyecekler tüketmesine izin verilmiştir.