CİBUTİ
ÜLKE PROFİLİ
T.C. Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü
2016 -Ağustos
İÇİNDEKİLER
1. TEMEL SOSYAL GÖSTERGELER ... 3
2. TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER ... 3
3. DIŞ TİCARETİ ... 4
3.1. DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ ... 4
3.2. ÜRÜNLER İTİBARİ İLE DIŞ TİCARETİ ... 4
3. 2. 1. İhraç Ettiği Başlıca Ürünler ... 4
3. 3. 2. İthal Ettiği Başlıca Ürünler ... 5
3.3. BAŞLICA ÜLKELER İTİBARI İLE DIŞ TİCARETİ ... 6
3. 3. 1. İhracat Yaptığı Başlıca Ülkeler ... 6
3. 3. 2. İthalat Yaptığı Başlıca Ülkeler ... 7
3.4. TÜRKİYE İLE TİCARET ... 8
3. 4. 1. Türkiye – Cibuti Dış Ticaret Değerleri ... 8
3. 4. 2. Türkiye’nin Cibuti’ye İhracatında Başlıca Ürünler ... 8
3. 4. 3. Türkiye’nin Cibuti’den İthalatında Başlıca Ürünler ... 9
4. GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜM ………...10
5. CİBUTİ İŞ HAYATI ………..………..11
1. TEMEL SOSYAL GÖSTERGELER
Devletin Adı Cibuti Cumhuriyeti Başkenti Cibuti (514 bin) Yönetim Biçimi Anayasal Cumhuriyet
Resmi Dili Fransızca, Arapça (Somali & Afar yerel halk dilidir) Yüzölçümü 23.200 km2
Dini Müslüman (%96), Hıristiyan (%4) Para Birimi Cibuti Frankı ( 1 Dolar : 177,7 DFr)
Kaynak: EIU
2. TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER
2011 2012 2013 2014* 2015* 2016*
GSYİH (milyar $) 1,239 1,354 1,455 1,589 1,743 1,930
Reel GSYİH Büyüme (%) 4,4 4,8 5,0 6,0 6,5 7,0
Tüketici Fiyat Enflasyonu (%) 5,0 3,7 2,3 2,9 3,0 3,5 Kişi Başı GSYİH ($) 2.709,5 2.812,9 2.916,0 3.050,6 3.188,5 3.368,4
Nüfus (milyon) 0,865 0,889 0,914 0,939 0,966 0,993
Cari İşlemler Dengesi (milyar $) -0,170 -0,275 -0,339 -0,436 -0,500 0,448 Döviz kuru (1 Dolar=Dfr) 177,7 177,7 177,7 177,7 177,7 177,7
Kaynak:IMF *Tahmini
3. DIŞ TİCARETİ
3. 1. DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ (Bin ABD Dolar)
YILLAR İHRACAT İTHALAT HACİM DENGE
2009 363.709 647.615 1.011.324 -283.906
2010 97.942 1.947.454 2.045.396 -1.849.512 2011 117.837 2.449.845 2.567.682 -2.232.008 2012 129.634 3.240.702 3.370.336 -3.111.068 2013 174.257 3.333.243 3.507.500 -3.158.986 2014 152.908 3.603.758 3.756.666 -3.450.850 2015 96.238 3.909.453 4.005.691 -3.813.215
Kaynak: ITC-Trademap (www.trademap.org) * mirror data: *2010, 2011, 2012, 2013 ve 2014 yıllarına ait veriler kesinleşmemiş verilerdir.
3. 2. ÜRÜNLER İTİBARİ İLE DIŞ TİCARETİ
3. 2. 1. İhraç Ettiği Başlıca Ürünler (Bin ABD Dolar)
GTİP Ürünler (ilk 25) 2013 2014 2015
TOPLAM 174.257 152.908 96.238
9999 Başka yerde belirtilmemiş ürünler 14.458 17.482 35.495
0104 Canlı koyun ve keçiler 20.052 21.915 16.088
4402 Odun kömürü 21.969 18.040 13.809
0901
Kahve, kahve kabuk ve kapçıkları, içinde herhangi bir oranda kahve bulunup kahve yerine kullanılan ürünler
4.601 5.560 12.154 0713 Kuru baklagiller (kabuksuz) (taneleri ikiye ayrılmış) 1.221 2.434 2.853 0102 Canlı büyükbaş hayvanlar (at, eşek, katır ve
bardolar hariç) 3.855 2.464 2.101
1008 Kara buğday, darı (cin ve kum darı) kuş yemi; diğer hububat
1.954 1.579 1.220 8609 Bir veya daha fazla taşıma şekline göre özel olarak
yapılmış ve donatılmış konteynerler
2 1.086
3915 Plastikten döküntü, kalıntı ve hurdalar 13 653 711
8212 Usturalar, traş makinaları ve traş bıçakları (şerit halindeki taslaklar dahil)
60 50 608
1207 Diğer yağlı tohumlar ve meyveler 1.540 2.392 606
4401 Yakmaya mahsus ağaçlar, ince dilimler veya yongalar halinde ağaç, talaş, döküntü ve artıklar
2.914 1.161 577
4102 Koyun ve kuzuların ham derileri 361 381 490
8430 Toprak, maden, cevher kazıma, taşıma, ayırma, seçme makinaları, kazık varyoşları, kar küreyici ve püskürtücü, vb makine
148 389
4101 Sığır (bufalo dahil) ve at cinsi hayvanların ham post ve derileri
356 749 374
1201 Soya fasulyesi 123 486 372
7204 Dökme demirin, demirin veya çeliğin döküntü ve hurdaları veya bunların eritilmesi ile elde dilmiş külçeler
2.183 682 361
1301 Lak, tabii sakızlar, reçineler ve sakız reçineler ve yağ reçineler (pelesenkler gibi)
899 583 346
8708 Karayolu taşıtları için aksam, parça ve aksesuarlar 57 17 302 2103 Soslar ve müstahzarları; çeşni/lezzet verici
karışımlar; hardal unu, irmiği ve hazır hardal
76 697 294
4103 Diğer ham post ve deriler 761 853 271
4106 Diğer hayvanların dabaklanmış veya crust (ara kurutmalı) post ve derileri
136 268
1102 Hububat unları (buğday/mahlut unu hariç) 846 173 264 7213 Demir veya alaşımsız çelikten filmaşin (sıcak
haddelenmiş, kangal halinde)
245
4113 Diğer hayvanların dabaklama veya ara kurutmadan
sonra ileri derecede hazırlanmış deri ve köseleleri 1.680 140 208
*2013, 2014 ve 2015 yıllarına ait veriler kesinleşmemiş verilerdir.
Kaynak: ITC-Trade Map (www.trademap.org)
3. 3. 2. İthal Ettiği Başlıca Ürünler (Bin ABD Dolar)
GTİP Ürünler (ilk 25) 2013 2014 2015
TOPLAM 3.333.243 3.603.758 3.909.453
1511 Palm yağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak
değiştirilmemiş) 258.578 283.995 263.822
8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 108.519 118.248 123.201 0709 Diğer sebzeler (taze/soğutulmuş) 92.243 96.174 117.292 3102 Azotlu mineral veya kimyasal gübreler 7.370 66.329 107.322 7228 Diğer alaşımlı çelikten çubuk ve
profiller;alaşımlı veya alaşımsız çelikten sondaj işlerinde kullanılan içi boş çubuklar
921 11.882 95.100 6402 Dış tabanı ve yüzü kauçuk veya plastik
maddeden olan diğer ayakkabılar
86.881 76.792 74.434
1001 Buğday ve mahlut 114.546 122.843 68.574
1006 Pirinç 46.663 48.010 66.564
8429 Buldozerler, greyderler, toprak tesviye makinaları, skreyperler, mekanik küreyiciler, ekskavatörler, yol silindirleri vb
94.798 47.945 62.363
9403 Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları
39.255 34.475 56.218
4011 Kauçuktan yeni dış lastikler 71.665 46.985 51.435
6103 Erkekler ve erkek çocuklar için takım elbise, takım, ceket, blazer, pantolon, tulum ve şort (örme)(yüzme kıyafeti hariç)
22.483 29.039 48.396
6203 Erkekler ve erkek çocuk için takım elbise,
takım, ceket, blazer, pantolon, tulum ve şort 22.928 39.185 47.838
(yüzme kıyafeti hariç)
7308 Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı, inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelikten sac, çubuk, vb.
27.732 21.644 46.482 8517 Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer
bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar
24.041 36.194 43.972 6104 Kadın ve kız çocuk için takım elbise, takım,
ceket, blazer, etek, pantolon, tulum ve şort (örme)(yüzme kıyafeti hariç)
28.846 46.817 41.496 7303 Dökme demirden ince ve kalın borular, içi boş
profiller
1.279 6.874 40.618 5516 Suni devamsız liflerden dokunmuş mensucat 17.608 19.810 36.098 7214 Demir veya alaşımsız çelikten çubuklar
(dövülmüş, sıcak haddelenmiş, haddeleme işleminden sonra burulmuş olanIar dahil)
14.008 4.843 35.494 3901 Etilen polimerleri (ilk şekillerde) 21.965 31.485 35.252 1701 Kamış/pancar şekeri ve kimyaca saf sakkaroz
(katı halde)
146.395 96.416 34.073 9999 Başka yerde belirtilmemiş ürünler 123.426 26.533 33.323 7323 Demir veya çelikten sofra, mutfak veya diğer
ev işlerinde kullanılan eşya ve aksamı, yün, sünger, eldiven vb.
16.248 22.344 32.991 8513 Kendi enerji kaynakları (örneğin; kuru piller,
akümülatörler, manyetolar) ile çalışan portatif elektrik lambaları.
11.818 22.500 32.778 4907 Kullanılmamış Posta Pulları, Damga Ve
Benzeri Pullar; Damgalı Kağıtlar; Banknotlar;
Çek Defterleri; Senetler , Hisse Senedi Veya Tahviller Ve Benzeri Kıymetli Evrak
52 47 31.865
*2013, 2014 ve 2015 yıllarına ait veriler kesinleşmemiş verilerdir.
Kaynak: ITC-Trade Map (www.trademap.org)
3. 3. BAŞLICA ÜLKELER İTİBARI İLE DIŞ TİCARETİ 3.3.1 İhracat Yaptığı Başlıca Ülkeler (1.000 ABD Doları)
İthalatçı ülkeler 2013 2014 2015
TOPLAM 174.257 152.908 96.238
1 ABD 4.016 11.983 35.548
2 Suudi Arabistan 34.048 31.718 31.168
3 İspanya 1.392 2.994 4.471
4 Finlandiya 1 0 2.658
5 Fransa 3.752 1.927 1.757
6 Hindistan 5.073 1.293 1.655
7 Belçika 293 476 1.590
8 Güney Afrika Cumhuriyeti 420 1.532 1.576
9 İtalya 936 453 1.448
10 Umman 1.961 1.105 1.115
11 Hollanda 2.376 4.274 1.109
12 Çin 274 1.685 898
13 Slovakya 1.170 2.594 850
14 Avustralya 380 474 849
15 Kuveyt 2.032 2.904 815
16 Hong Kong 3.041 679 771
17 Israil 1.217 1.854 747
18 Pakistan 1.273 1.556 729
19 Japonya 90 4.981 726
20 Katar 2.309 2.560 704
21 Singapur 1.000 386 684
25 Etiyopya 1.075 392 353
26 İngiltere 714 234 329
34 Türkiye 334 81 113
35 G. Kore 6 127 93
38 Almanya 16 6 65
*2013,2014 ve 2015 yıllarına ait veriler kesinleşmemiş verilerdir.
Kaynak: ITC-Trade Map(www.trademap.org)
3. 3. 2. İthalat Yaptığı Başlıca Ülkeler (1.000 ABD Doları)
Cibuti’ye İhracat Yapan Ülkeler 2013 2014 2015
TOPLAM 3.333.243 3.603.758 3.909.453
1 Çin 1.018.884 1.112.236 1.985.868
2 Endonezya 286.406 306.828 278.268
3 Etiyopya 176.008 172.853 213.301
4 Hindistan 382.898 297.623 204.178
5 ABD 164.483 110.875 152.732
6 Suudi Arabistan 0 117.482 135.663
7 Fransa 85.394 93.019 135.435
8 Türkiye 67.091 59.712 98.249
9 Japonya 11.838 35.766 63.799
10 Malezya 92.214 47.173 63.566
11 G. Kore 63.356 58.052 53.761
12 Rusya 716 56.084 52.030
13 Pakistan 44.785 41.133 41.344
14 İtalya 22.038 27.800 38.836
15 Belçika 21.565 24.476 35.499
16 Güney Afrika Cumhuriyeti 30.278 46.978 34.696
17 Hollanda 36.553 36.312 32.703
18 Tayland 68.195 56.599 32.478
19 Singapur 19.490 26.514 27.053
20 Tayvan 34.481 37.303 25.000
21 Umman 39.613 26.034 24.167
22 İspanya 14.949 14.949 21.208
23 Almanya 23.021 10.911 20.859
24 İngiltere 10.555 21.725 18.121
25 Romanya 389 40.969 18.057
40 Hong Kong 2.531 3.067 1.413
*2013,2014 ve 2015 yıllarına ait veriler kesinleşmemiş verilerdir.
Kaynak: ITC-Trade Map(www.trademap.org)
3.4. TÜRKİYE İLE TİCARET
3.4.1 Türkiye – Cibuti Dış Ticaret Değerleri (1.000 ABD Doları)
Yıl İhracat İthalat Hacim Denge
2005 7.128 100 7.229 7.028
2006 10.559 196 10.756 10.363
2007 45.388 201 45.589 45.187
2008 40.274 375 40.649 39.899
2009 42.923 1.062 43.984 41.861
2010 30.788 387 31.175 30.401
2011 45.491 232 45.723 45.259
2012 88.690 89 88.779 88.600
2013 67.091 334 67.426 66.757
2014 59.712 81 59.793 59.631
2015 98.249 113 98.362 98.136
2015 / (1-6 ) 52.476 5 52.481 52.471
2016 / (1-6 ) 41.413 47 41.460 41.366
Kaynak: TÜİK
3.4.2 Türkiye’nin Cibuti’ye İhracatında Başlıca Ürünler (1.000 ABD Doları)
GTİP Ürün Adı 2013 2014 2015
Toplam 67.091 60.142 98.342
'7214
Demir/çelik çubuklar (sıcak haddeli, dövülmüş,
burulmuş, çekilmiş) 12.934 3.465 32.285
'1902 Makarnalar 14.639 17.156 18.980
'1512
Ayçiçeği, aspir, pamuk tohumu yağları (kimyasal olarak
değiştirilmemiş) 714 1.538 8.854
'1101 Buğday unu/mahlut unu 7.019 8.855 8.254
'0713 Kuru baklagiller (kabuksuz) (taneleri ikiye ayrılmış) 0 1.830 3.698 '3004
Tedavide/korunmada kullanılmak üzere hazırlanan
ilaçlar 423 425 2.628
'1905
Ekmek, pasta, kek, bisküvi vs. İle boş ilaç kapsülü
mühür güllacı 1.109 994 1.822
'9303 Diğer ateşli silahlar 6.436 913 1.743
'9999 Başka yerde belirtilmemiş ürünler 70 47 1.484
'9406 Prefabrik yapılar 164 260 1.459
'9619
Hijyenik havlular ve tamponlar, bebek bezleri ve
benzeri hijyenik eşya 236 794 1.093
'8445 Lifleri hazırlayan, iplik üreten-hazırlayan makineler 0 0 950 '7208
Demir/çelik sıcak hadde yassı mamulleri-genişlik
600mm. Fazla 670 422 827
'2102 Mayalar, cansız diğer tek hücreli mikroorganizmalar 907 599 714
'7216 Demir/alaşımsız çelikten profil 470 191 710
'8544
İzole edilmiş tel, kablo; diğer izole edilmiş elektrik
iletkenleri; fiber optik 517 1.144 610
'8466 (84.56-84.65)de ki makinelerin aksam-parçaları 444 253 474 '8703 Otomobil, steyşın vagonlar, yarış arabaları 44 0 385 '1509
Zeytinyağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak
değiştirilmemiş) 163 217 342
'8704 Eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar 143 5 341
'5513
Ağırlık; %85 >devamsız sentetik-pamuk dokuma < 170
gr/m2 0 277 318
'8537 Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, mücehhez tablolar 75 160 314
'7308 Demir/çelikten inşaat ve aksamı 5.285 1.048 304
'2202 Sular (tatlandırıcılı, lezzetlendirilmiş) 145 228 302
'9403 Diğer mobilyalar vb. Aksam, parçaları 219 266 288
'4202 Deri ve kösele vb. den seyahat eşyası 2 19 286
'8705 Özel amaçlı motorlu taşıtlar 596 113 267
'2106 Tarifenin başka yerinde yer almayan gıda müstahzarları 629 244 262
'6810 Çimentodan, betondan, suni taştan eşya 6 98 247
'2503
Her nevi kükürt (süblime, presipite ve kolloidal kükürt
hariç) 0 201 208
'8418 Buzdolapları, dondurucular, soğutucular, ısı pompaları 211 669 194 '1806 Çikolata ve kakao içeren diğer gıda müstahzarları 30 63 193
'7215 Demir/çelik çubuklar (diğer) 58 223 190
'8516 Elektrikli su ısıtıcıları, elektrotermik cihazlar (şofbenler) 882 318 189 '3923
Eşya taşıma ambalajı için plastik mamulleri, tıpa, kapak,
kapsül 10 368 185
'7610 Alüminyum inşaat ve aksamı 162 93 182
'7010 Cam damacana, şişe, kavanoz, çanak, ilaç tüpleri, kaplar 129 64 164
'7326 Demir/çelikten diğer eşya 52 205 164
'7606 Alüminyum sac, levha ve şeritler, kalınlık>0, 2mm 76 3 158 '5702
Dokunmuş halılar, yer kaplamaları (kilim, sumak,
karaman vb) 277 54 155
Kaynak: ITC-Trademap (www.trademap.org)
3.4.3 Türkiye’nin Cibuti’den İthalatında Başlıca Ürünler (1.000 ABD Doları)
GTİP Ürün Adı 2013 2014 2015
Toplam 334 81 113
'3215 Matbaa, yazı, çizim ve diğer mürekkepler 0 0 104
'8544
İzole edilmiş tel, kablo; diğer izole edilmiş elektrik iletkenleri;
fiber optik 0 0 2
'2530 Tarifenin başka yerinde yer almayan mineral maddeler 1 0 2 '4820 Defterler, bloknotlar, klasörler, dosyalar vb. kırtasiye eşyası 0 0 1 '1301 Lak; tabii sakızlar, reçineler ve sakız reçineler ve yağ reçineler 0 0 1 '8209
Aletler için monte edilmemiş levha, çubuk, uç vb..
(sermetlerden) 0 0 1
'8536 Gerilimi 1000 voltu geçmeyen elektrik devresi teçhizatı 0 0 1
Kaynak: ITC-Trademap (www.trademap.org)
4. GENEL EKONOMİK GÖRÜNÜM
Bir milyon civarındaki ülke nüfusunun yaklaşık tamamı müslüman olan (ve şehir devleti görünümündeki) Cibuti coğrafi konum olarak, Kızıldeniz’in Hint Okyanusuna açıldığı kritik uç noktadadır. Nüfusunun 2/3’ü başkent Cibuti’de yaşamaktadır. Karşı kıyısında iç savaş halindeki Yemen bulunmaktadır. Kara komşuları ise, Etiyopya, Somali ve Eritre’dir.
Cibuti, denize kıyısı bulunmayan komşu Etiyopya için, Kızıldenize açılan liman kapısı konumundadır. Bu çerçevede limanları, Etiyopya’ya yönelik re-export (ve lojistik) merkezidir.
Ayrıca, deniz korsanlarına karşı Cibuti limanları, bazı devletlerin gemileri için bölgesel güvenlik/uğrak üssü olabilme konumuna da sahiptir. Amerika ve Fransa’nın ülkede askeri üsleri bulunmaktadır. Çin ve Suudi Arabistan’ın da benzer niyetleri söz konusudur.
Körfez Arap Bölgesi ülkeleri (S. Arabistan, Oman, Kuveyt, Katar) ile ekonomik ve ticari ilişkiler gelişme göstermektedir. Suudi Arabistan’ın ülkedeki petrol ihtiyacının karşılanmasına yönelik ucuz kredi desteği sözkonusudur.
Hükümetin “2035 Cibuti Vizyonu” konulu stratejik kalkınma planı çerçevesinde; ülkenin (ve limanlarının) bölgenin ticaret ve lojistik merkezi haline dönüştürülmesi, ekonominin daha liberal/serbest piyasa haline dönüştürülmesi, zayıf durumdaki özel sektörün desteklenerek ekonomideki payının geliştirilmesi, bürokrasinin azaltılması ve iş ortamının iyileştirilmesi, yabancı sermaye yatırımlarının teşvik edilmesi, halihazırda dış ticaret dinamiğini oluşturan re- export sektörünün geliştirilmesi, enerji (elektrik iletim hatları, petrol boru hatları), haberleşme/iletişim ve ulaşım (havaalanları, otoyol, liman ve demiryolu hatları) ve şehir altyapı hizmeti (içme suyu ve deniz suyu arıtma tesisleri) alanlarında büyük yatırım projelerinin dış finansal kaynaklar kullanılarak tamamlanması öncelikli hedefler arasında yer almaktadır.
Kalkınma programı ve projeleri kapsamında inşaat (müteahhitlik) sektörü ülke ekonomisinde önem kazanmaktadır. Büyük kamu projelerinde Çin yatırımları dikkat çekmektedir. Çin, projeleri finanse ettiği gibi, kullanılan malzemeleri ve çalıştırılan işçileri de ülkesinden getirmektedir. Çinli işçilerin çalıştırılması, ülkedeki işssizlik (istihdam) sorununun çözümünü zorlaştırmaktadır. Çin’in ülkede askeri üs kurma talebi Cibuti’ye ekonomik gelir sağlayacak bir kaynak olsa da, uluslararası ilişkiler bağlamında dış dünyada tartışma konusu olmuştur.
Yaklaşık 2 milyar dolar değerinde milli gelire sahip ülke ekonomisindeki başlıca sorunlar;
ülkenin temel ihtiyacı olan gıda, elektrik ve yakıtın ithalat yoluyla karşılanması, bazı yabancı ülkelere sağlanan “askeri üs kiraları” ile özellikle Etiyopya’ya yönelik re-export üzerinden alınan vergi gelirlerine dayanan bütçenin (ve dış ticaretin) açık vermesi, öz-sermaye yetersizliği ve dış borçlanma ihtiyacı, dolayısıyla kamu altyapı projeleri için doğrudan yabancı sermaye yatırımı (turizm/otel, tarım/hayvancılık, gıda, sağlık) ve dış finansman ihtiyacı ile yüksek orandaki işsilik ve kalifiye eleman açığıdır.
Öte yandan, yüksek orandaki dış borçları (milli gelirin %70’i) ve riskli bankacılık kredileri, IMF açısından endişe kaynağı olup, borç artışının kontrol altına alınması ve zayıf görünümlü bankaların daha sıkı denetlenmesi ve kredi tahsislerine ilişkin bankalar üzerindeki kontrolün güçlendirilmesi IMF’nin Cibuti ekonomisiyle ilgili dikkat çektiği endişelerdir. Hükümet, IMF ile bir program için görüşme yapmaya da sıcak bakmaktadır.
Komşu Etiyopya ekonomisinin canlı ve büyüme performansı göstermesi, direk olarak Cibuti ekonomisine de büyüme ve gelir artışı şeklinde yansımaktadır. Nitekim, Cibuti limanlarını Etiyopya’nın başkenti Addis Ababa’ya bağlayacak olan 4 milyar dolar değerindeki 750 km’lik demiryolu projesinin 2018 yılına kadar hizmete sokulması öngörülmektedir. Proje, Çin finansmanıyla ve Çin firmalarınca inşa edilmektedir. Demiryolu hattının (ve bağlantı yollarının) tamamlanması Etiyopya’nın can damarı olan Cibuti limanları üzerinden yaptığı dış ticareti artırıcı etki göstermesi beklenmektedir. Zira halihazırdaki limanların kapasiteleri ve ülke içi taşıma/lojistik altyapısı, bu ihtiyacı karşılamakta yetersiz kalmaktadır.
Dünya Bankası, ülkedeki enerji ve sağlık sektörünün geliştirilmesi ve özel sektör istihdamının teşvik edilmesine yönelik olarak 36 milyon Dolar değerinde kredi tahsis etmeyi kabul etmiştir. (Kaynak: EIU-2016 Temmuz)
5. CİBUTİ İŞ HAYATI
Cibuti’de kurulacak firmaların Maliye Bakanlığı (vergi dairesi) ve Ticaret Bakanlığına (sicil dairesi) tescil edilmesi ve Ticaret Odasına üye olması gerekmektedir. Yetkilendirilecek yerel bir avukat tescil sürecini takip edebilmektedir. (Cibuti Ticaret Odası: http://www.ccd.dj) Ürün ve hizmetler; %10 oranında KDV’ye tabidir.
Kamu dairelerinin hafta içi çalışma saatleri 07.00-14.00 olup, özel sektörün ise 08.00-12.30 ile 16.00-19.00 saatleridir. Haftasonu tatili sadece Cuma günüdür.
Cibuti’ye seyahat edecek işadamlarımızın gitmeden önce, ülkeye giriş vizesi düzenlenmesi prosedürü hakkında bilgi almak için ülkenin Cibuti’nin Ankara’daki Büyükelçililiğiyle temasa
geçmeleri önemle tavsiye olunur. (Cibuti’nin Ankara Büyükelçiliği -Tel: 0312 491 95 13 - web: http://djibembassytr.org/ )
NOT: Cibuti’de Ticaret Müşavirliğimiz bulunmamakta olup, ihtiyaç duyulması halinde Cibuti’deki Büyükelçiliğimizle temasa geçilmesi tavsiye olunur.
(T.C. Cibuti Büyükelçiliği: http://www.cibuti.be.mfa.gov.tr/)
