KPSS
DENEME SINAVI
GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI 3
(LİSANS)
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI ÇÖZÜMLER
• GENEL YETENEK •
1. C Deyimlerin anlam özelliklerine yönelik bu soru- nun öncülünde verilen I numaralı “göze çarpmak”
deyimi, dikkatleri üzerine çekme; II numaralı “göz kırpmak” deyimi, eğilimini göstermek; IV numa- ralı “gözü doymak” deyimi, çok istenen bir şeyin yeterli miktarı elde edildikten sonra daha çoğunu istememe ve V numaralı “gözlerini kaçırmak” de- yimi, biriyle göz göze gelmemek için gözlerini baş- ka tarafa çevirme anlamını taşımaktadır. Ancak III numaralı “gözleri sulanmak” deyiminin anlamı çok üzgün olma değil, gözlerine yaş gelmek anla- mını taşımaktadır. Dolayısıyla III numaralı deyimin kendinden önceki anlamı yanlış verilmiştir.
2. B Öncülde verilen cümle bağlam açısından incelen- diğinde ve cümlede geçen “taklit etme”, “anlam- lı bir bütüne ulaşma” anahtar kelimeleri dikkate alındığında cümlede verilen boşluklara sırasıy- la “gözlemleyerek”, “bağ kurarak”, “becerisi” söz- cüklerinin getirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır. Bu ifadeler getirildikten sonra ortaya çıkan cümle bü- tünlüğü şu şekildedir:
İnsanın bilme isteği, onun, etrafında olup bitenle- ri gözlemleyerek taklit etme ve elde ettiği veriler arasında bağ kurarak anlamlı bir bütüne ulaşma becerisi geliştirmesine zemin hazırlamıştır.
3. A Öncülde verilen söz öbekleri kurallı cümle özel- likleri bakımından değerlendirildiğinde yüklemi içeren ifadelerin II numaralı “böylece gerçekten okuma yapmış olursunuz” söz öbeği olduğu an- laşılmaktadır. Bu söz öbeği en sona çekilip diğer ifadeler anlam ve dil bilgisi kuralları çerçevesinde dizildiğinde ortaya şu cümle çıkmaktadır:
(III) Bir öyküyü yalnızca kafanızla değil (I) tüm be- deninizle, hislerinizle (IV) ruhunuzla okursanız işte o zaman (V) okuduğunuz öykü sizinle bağ kurar (II) böylece gerçekten okuma yapmış olursunuz.
4. E Öncülde verilen parçada geçen I numaralı cüm- lede insan dışında varlıkların çalışmalar gerçek- leştirdiği bir fabrika ortamının betimlenmeye ve sezdirilmeye çalışılması A seçeneğini; II numaralı cümlede I numaralı cümleyi destekleyen ifadele- re yer verilmesi B seçeneğini; IV numaralı cüm- lede okura bir soru sorularak okurun düşünmeye sevk edilmesi C seçeneğini ve V numaralı cüm- lede karanlık fabrika olarak da adlandırılan akıllı fabrikaların ilk kez Çin’de kurulduğunun açıklan- ması D seçeneğini doğrulamaktadır. Ancak par- çanın VI numaralı “Cep telefonu modülü üreten bu fabrikada robotların kullanılmasıyla işçi sayı- sı %90 azalırken kusurlu ürün oluşma oranı ise
%25’ten %5’e düştü.” cümlesinde, akıllı fabrikalar- la kusurlu yani hatalı ürün ortaya çıkma oranının düştüğünden söz edilse de bu tür ürünlerin ortaya çıkma olasılığının tamamen ortadan kalktığı ile il- gili bir açıklamada bulunulmamıştır. Dolayısıyla E seçeneğinde verilen ifadeler, VI numaralı cümle için yanlıştır.
5. D Sıfatlar, ismi niteleme ya da belirtme görevi üst- lenen sözcükler ya da söz öbekleridir. Buna göre I numaralı “Yazma” sözcüğü, “-mA” isim-fiil ekiyle türetilmiş bir addır. II numaralı “yaşam” sözcüğü,
“ömür, hayat” anlamını; III numaralı “gereksinim”
sözcüğü ise “eksikliği duyulan şey, ihtiyaç” an- lamını taşıyan birer addır. V numaralı “ihtiyaç”
sözcüğü de tür bakımından bir adı örneklendir- mektedir. Ancak IV numaralı “çeşitli” sözcüğü
“amaç” adını niteleme göreviyle kullanıldığından tür bakımından bir sıfatı örneklendirmiştir.
6. E Öncülde verilen parçada geçen I numaralı “çalış- tıklarını” sözcüğü “-ı” belirtme hâl ekini; II numa- ralı “cihazlardan” sözcüğü “-dan” ayrılma/çıkma hâl ekini; III numaralı “içinde” sözcüğü “-de” bu- lunma hâl ekini ve IV numaralı “bunlara” sözcüğü
“-a” yönelme hâl ekini almıştır. Ancak V numaralı
“yeteneği” sözcüğü “yetenek” adına getirilen “-i”
üçüncü tekil kişi iyelik eki ile çekimlenmiş ve “sağ- lama” isim soylu sözcüğünün tamlananı görevini üstlenmiştir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 7. D Öncülde verilen parçada geçen I numaralı “Do-
ğal” sözcüğü “yaşam” adını niteleme göreviyle kullanıldığından sıfat; II numaralı “bazı” sözcü- ğü “sürüngenler” adını belgisizlik yoluyla belirt- tiğinden sıfat; III numaralı “renk” ve IV numaralı
“avcılardan” sözcüğü addır (isim). Buna göre söz- cüklerin tür sıralaması “sıfat-sıfat-isim-isim” şek- lindedir.
8. C İsim tamlamaları, en az iki ismin aitlik-sahiplik an- lam ilgisiyle kurduğu söz öbekleridir. Buna göre I numaralı cümlede “sinema endüstrisinin geli- şim süreci” söz öbeği; II numaralı cümlede “kul- lanım zorlukları” söz öbeği; IV numaralı cümlede
“film yapımının … ögelerinden biri” söz öbeği ve V numaralı cümlede “1952 yılı” ile “renk işleme sistemi” söz öbeği birer isim tamlamasını örnek- lendirmiştir. Ancak parçanın III numaralı “İlk kez 1916’da ortaya çıkan Technicolor zamanla geliş- tirildi.” cümlesinde herhangi bir isim tamlaması yoktur.
9. E Öncülde verilen I numaralı cümlenin yüklemi “…
bir hediyesiydi” söz öbeğidir ve cümlenin sonun- da yer almaktadır. Yüklem isim soylu ve sonda yer aldığından cümle, kurallı bir isim cümlesidir.
II numaralı cümlenin yüklemi “birleştirmedi” ifa- desidir ve sözcükte olumsuzluk eki (-ma, -me) bulunmaktadır. Bu nedenle cümle, biçimce olum- suzdur. III numaralı cümlede virgülle (,) sıralanmış birden fazla yüklem (bağladı, tanıklık etti) vardır ve bu yüklemlerde belirtilen fiiller, aynı özne tara- fından gerçekleştirilmektedir. Dolayısıyla cümle, bağımlı sıralı cümledir. IV numaralı cümlenin yük- lemi “say-” fiilidir ve bu nedenle cümle, kurallı bir fiil cümlesidir. Bu analizler sonucunda A, B, C ve D seçeneklerinde verilen bilgilerin doğru olduğu söylenebilir. Ancak V numaralı cümlenin öge çö- zümlemesi şu şekildedir:
Şimdi / Vişegrad / kendine yeniden umutlu bir Zarf t. Özne Yüklem
gelecek kurmanın peşinde.
Buna göre cümlenin öge dizilişi; zarf tümleci, özne, yüklem şeklindedir ve E seçeneğinde veri- len öge dizilişi, bu cümle için yanlıştır.
10. B Öncülde verilen ilk boşluk cümlenin öznesini gös- terdiğinden ve hemen sonrasında virgüllerle (,) sıralanması gereken ifadeler bulunduğundan bu boşluğa noktalı virgül (;) getirilmelidir. Çünkü iki- den fazla eş değer ögeler arasında virgül bulunan cümlelerde özneden sonra noktalı virgül konur.
İkinci ve üçüncü boşluk eş görevli sözcüklerin ara- sında bulunduğundan bu boşluklara virgül (,), dör- düncü ve beşinci boşluk anlamca tamamlanmış cümlenin sonunda yer aldığından bu boşluklara da nokta (.) getirilmelidir. Buna göre boşluklara sı- rasıyla getirilmesi gereken noktalama işaretleri (;) (,) (,) (.) (.) biçimindedir.
11. E Öncülde verilen I numaralı ifade kurum, kuruluş, kurul adlarına getirilen ekler kesme ile ayrılmaz kuralı gereğince doğru yazılmıştır. II numaralı ya- bancı kökenli “grup” sözcüğünün yazımı da doğ- rudur. III numaralı “güneş ışığı” ve IV numaralı
“maruz kalan” ifadesi de doğru yazılmıştır. Ancak V numaralı “asvalt” sözcüğünün yazımında yan- lışlık yapılmıştır. Bu sözcüğün doğru yazımı “as- falt” şeklindedir.
12. A Öncülde verilen dizelerde geçen sözcüklerdeki ses olayları şu şekildedir:
Ünsüz benzeşmesi korulukta " koruluk – da eştir " eş – dir
ufukta " ufuk – da güneştir " güneş – dir Ünlü düşmesi
benziyle " beniz – i + ile Ünsüz yumuşaması mehtaba " mehtap – a verdiği " verdik – i
Buna göre dizelerde görülen ses olayları, ünsüz benzeşmesi, ünsüz yumuşaması ve ünlü düşme- sidir.
13. D Öncülde verilen parçadaki numaralanmış cümle- ler incelendiğinde I, II, III ve V numaralı cümle- lerde mikrobiyomlar ile ilgili ortaya atılan görüşler üzerinde değerlendirmeler yapılmış ve bir konu bütünlüğü sağlanmıştır. Ancak parçanın IV numa- ralı cümlesinde bilimsel araştırmalar ile ilgili bir öneriden söz edilmesi, parçadaki düşünce akışını bozmuştur.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 14. C Öncülde verilen numaralanmış incelendiğinde I, II
ve III numaralı cümlelerde deniz kokusu ile ilgili bir konu bütünlüğünün yakalandığı görülmektedir.
Ancak parçanın IV, V ve VI numaralı cümlelerin- de deniz ve okyanuslarla ilgili tuzluluk oranından söz edilerek ayrı bir konu bütünlüğü sağlanmıştır.
Buna göre IV numaralı cümleden itibaren öncül- deki parça ikinci paragrafa ayrılabilir.
15. B Öncülde verilen parçada bir olay örgüsünün ol- ması öykülemeyi; “…köprümüz oyuncak gibi kalır- dı ortada.” ifadeleri benzetmeyi; “şırıl şırıl” ifadesi, yinelemeyi; okurun gözünde bir görüntü canlan- dırılmaya çalışılması ve nitelemelerden fayda- lanılması betimlemeyi doğrulamaktadır. Ancak parçada herhangi bir örneklendirmeden yararla- nılmamıştır.
16. C Öncülde verilen parça kontrol edildiğinde parçada Osmanlının toprak ve nüfus kaybından söz edildi- ği görülmektedir. Parçadaki boşluktan sonra ge- çen “Türkiye Cumhuriyeti sınırları dışında kalan ve sayıları milyonları bulan bu önemli nüfus bu- gün … ve Yunanistan’da yaşamaktadır.” ifadeleri de dikkate alındığında parçada boş bırakılan yere getirilmesi gereken en uygun sözlerin C seçene- ğindeki “Fakat Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Bal- kanlar gibi bölgelerde her şeye rağmen yurtlarını terk etmeyen bir nüfus kalmıştır” cümlesi olduğu görülmektedir.
17. D Soru kökünde verilen “Çünkü şiir, somut dün- yadan sık sık uzaklaşıp kendine soyut dünya- lar kuran bir sanattır.” cümlesinde bir gerekçenin açıklandığı görülmektedir. Öncülde verilen cüm- lelerin anlam akışı kontrol edildiğinde V numara- lı “Dolayısıyla şiir sanatında hayalin, tasarımların yeri çok önemlidir.” cümlesinde hayalden ve tasa- rıların şiir sanatında önemli bir yeri olduğundan söz edildiği görülmektedir. Soru kökünde geçen
“şiir … soyut dünyalar kuran bir sanattır” ifadele- ri de göz önünde bulundurulduğunda soru kökün- deki cümlenin ancak V numaralı cümleden hemen önceye yani IV numaralı cümleden hemen sonra- ya getirilebileceği anlaşılmaktadır.
18. B Ulu Cami’nin ele alındığı parçada geçen “…Pek çok bakımdan ‘biricik’ olarak değerlendirilen bu yapı topluluğu, Anadolu’da ilk külliye olma özel- liğini taşımaktadır…” ifadeleri A seçeneğini; “…
Ancak yapının taç kapılarındaki çok zengin taş işçiliği, bu sade duvarlarla insanı çarpacak denli karşıtlık oluşturmaktadır.” ifadeleri C seçeneğini;
“…Ulu Cami’nin, mimari olarak ‘tekrar edilemez’
olarak nitelenen pek çok üstün yanı olsa da üze- rine oturtulduğu zeminin dolgu olan bölümünden ötürü de ‘talihsiz’ denebilecek yanları var…” ifa- deleri D seçeneğini ve “Sivas’ın Divriği ilçesindeki Ulu Cami’nin cami bölümünü Mengücek Hüküm- darı Ahmet Şah, darüşşifa bölümünü ise Turan Melik yaptırmıştır… Yapımının 1228/29 yılların- da bittiği anlaşılan Ulu Cami’nin…” ifadeleri E se- çeneğini doğrulamaktadır. Ancak parçada Ulu Cami’nin kim tarafından yaptırıldığı söylense de kim tarafından inşa edildiği ve hangi maddelerle inşa edildiğinden söz edilmemiştir.
19. A Öncülde verilen parçada geçen “Çağın gelişmiş teknolojisi, bir ressamı bulunduğu mekânın dı- şında başka bir zaman ve mekân gerçekliğiyle işleyen sanal ortamda geçmişten günümüze ka- dar alışkın olduğu ve en iyi bildiği malzeme tuval ve boyaya dokunmadan, boyanın kokusunu his- setmeden “sanat” üretebilir hâle getirmiştir… Bu durum… sanatçıyı kendi kurallarına bağlayan bir üretim ortamıyla mücadele olgusunu da ortaya çı- karmıştır ne yazık ki.” ifadeleri dikkate alındığında parçada ele alınan sorunun A seçeneğindeki “Di- jitalleşmenin, sanatsal yaratıları daha çok maddi dünyaya sığdırarak sanatçının öznel yaratımını sı- nırlandırması” durumu olduğu anlaşılmaktadır.
20. A Umberto Eco’nun konu edildiği parçada geçen “…
Umberto Eco’nun romanları çoğunlukla benim ha- tırımdan çıkmadı. Eserlerinin birçok sahnesi, hafı- zama âdeta çakıldı… Bunlarda elbette kullandığı tekniğin büyük faydası olmuştur.” ifadelerinden hareketle parçada Umberto Eco ile ilgili olarak “et- kileyici, iz bırakan anlatımına” değinildiği söylene- bilir.
21. C Öncülde verilen parçada geçen “Mavi, mavinin duygusu; bir şekle, herhangi katı, belirli bir çer- çevenin içine sığmaz. İsteseniz de sığdıramaz- sınız… Sevginin bundan güzeli var mıdır, rengin maviden güzeli…” ifadeleri dikkate alındığında
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 22. D Deneme türünün ele alındığı parçada geçen “Bir
edebiyat türü olarak deneme, özgürce seçilen bir konuda gelişen, çoğunlukla da orta uzunlukta bir düzyazı biçimidir…” ifadeleri denemenin herhangi bir konu üzerinde kaleme alınabileceğini; “…Okur- lar bir denemeyi hoşça vakit geçirmek için okur- lar. Ondan beslenmeyi beklemeseler de yine de beslenirler.” ifadeleri de denemenin okurlara mut- laka bir şeyler kazandırabileceğini doğrulamakta- dır. Ancak parçada bir kişinin gerçek okur olarak kabul edilmesi için deneme okuması gerektiği ile ilgili herhangi bir açıklamada bulunulmamıştır.
23. D Öncülde verilen parçada geçen “…Değerlerin ak- tarımı sanatsal bir kaygıyla birleşince de ortaya her toplumda var olan atasözlerini ve deyimleri çıkarır. Atasözleri ve deyimler; toplum bilimi, ruh bilimi, eğitim bilimleri, ekonomi, felsefe, tarih, ah- lak, folklor gibi birçok konuyu ilgilendiren ve bir- çok yönden inceleme konusu edilmeye değer ulusal varlıklar olup deyiş güzelliği, anlatım gücü, kavram zenginliği bakımından pek önemli dil ya- pılarıdır.” ifadeleri dikkate alındığında parçada atasözleri ve deyimlerin estetik yönleri ile kültürel özellikler taşımalarından söz edildiği anlaşılmak- tadır.
24. A Çatalhöyük’ün ele alındığı parçada geçen “Ça- talhöyük insanları, ürettikleri eserlerle insanlık tarihinde seçkin bir yer aldı… diğer tüm neolitik yerleşimlerden farklıdır. Zira hiçbirinde sanat ve imgenin hikâye edilişi Çatalhöyük’teki boyutlara ulaşmıyor.” ifadeleri dikkate alındığında parçadan I numaralı “Çatalhöyük insanı, sanatta ve anlatıda belli bir olgunluğa ulaşmıştır.” yargısına ulaşılabi- leceği söylenebilir.
25. E Öncülde verilen parçada geçen “Bir nahivci, ge- miye biner ve kendini beğenir edayla gemiciye dönerek ‘Nahivden hiç okudun mu?’ diye sorar.
Gemici ‘Hayır.’ yanıtını verince nahivci ‘Ömrünün yarısı yok oldu.’ diye yanıt verir…Bir zaman sonra rüzgâr gemiyi bir girdaba atar ve gemici, nahivci- ye dönerek ‘Yüzme biliyor musun?’ der. Nahivci
‘Hayır.’ diye yanıtlayınca gemici ‘Ey nahivci! Öm- rünün tümü yok oldu. Çünkü gemi, bu girdaplarda batıyor.’ der.” ifadeleri dikkate alındığında parçada vurgulanmak istenen düşüncenin E seçeneğinde- ki “Bilgi ve görgü, alçak gönüllü olmayı gerektirir;
benlik düşüncesiyle dolu bilgiç kişiler de acı sonla karşılaşabilir.” yargısı olduğu anlaşılmaktadır.
26. B Parçada olay merkezli bir anlatımın tercih edilme- si, bu parçanın anlatım biçiminin “öyküleme” ol- duğunu göstermektedir. Yazar, aktarmak istediği düşünceleri hikâye edici bir anlatımı tercih ederek aktarmıştır.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 27. - 30. soruların çözümleri
Verilen öncüllere göre alternatifli bir sıralama ya- pabiliriz.
I. konum
Sarı Mavi Y/G Beyaz G/Y
İstanbullu Adanalı Eskişehirli İzmirli Ankaralı
Mavi Y/G Beyaz G/Y Sarı
Adanalı Ankaralı İzmirli Eskişehirli İstanbullu
II. konum
Y/G Beyaz G/Y Mavi Sarı
Ankaralı İzmirli Eskişehirli Adanalı İstanbullu
Sarı Y/G Beyaz G/Y Mavi
İstanbullu Ankaralı İzmirli Eskişehirli Adanalı
27. E Hem I. hem de II. konumdaki yerleştirmelerde be- yaz evde oturanın İzmirli olduğu kesindir.
28. D Bu sorunun çözümünde I. ve II. konumdaki yer- leştirmelerde İstanbullunun en baştaki evde otur- duğunu göz önünde bulundurmalıyız. Eskişehirli mavi ve beyaz evin ortasındaki evde oturur.
29. A Yeşil evde oturanın Eskişehirli olduğu bilinirse gri evde oturan Ankaralıdır. A seçeneği kesinlikle yanlıştır.
30. B Yeşil ve gri evler alternatifli şekilde yerleştirilmiştir.
Sadece beyaz evde oturanın İzmirli olduğu kesin- dir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI
31. C ,
, ,
,
, ,
, 6 0 6
2 0 2 3 0 3
6 6 2 2 3 3
1 1
· , ·
2
1 1 1
+
+ +
=
=
^ ^ ^ ^
^ ^
h h h h
h h
32. B 2 5
3221
3 2
5 2 5 2 3
2
5354 2 5 213
2 21 15 2
7 5
7 19 +
- -
= + -
+
- = +
+ = +
=
33. D
· ·
·
· ·
5 3 5 5
5 5 5 5 5 5 1
5 5 3 5 1
5 11
5 5 121 55
13 12 11
15 13 12 12 3
11 2
11 11
- +
- + =
- +
- +
=
^^ h
h
34. C 5 5
20 45
1 2 5
5 5 3 55 1
2 5
5 3 5 1
2 5
2 5 1
1 1 0 -
+ = -
+
- + = - +
- + =
35. A
y 9
3 3 3 3 9
3 812 9 3 9 9
812
2 9 2 9
2
·
·
· ·
y
x x y
x y y y
y 2
&
&
= =
- = - =
=
=-
-
3x = 3 · 9–2 3x = 3 · 3–4 3x = 3–3
x=-3
x + y = (–3) + (–2) = –5
36. B x x x
x x x
x x x
x
x x
x x 4
15 3 5
16 15
2 65
4 15
9 15
16
15 65
2 15
3 15
4
15 65
12 13 15
2 65
15 30
15 30
15 30 30 60
2
2
·
( )6 ( )4 ( )3
6 5
2 2
+ + =
+ + =
+ + =
=
=
=
=
=
^ h ^ h
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 37. B x, y ve z gerçel sayılar
x < y < 0 < z I. x + z > 0 için –3 < –2 < 0 < 4 x · z > –1 (–3) · 4 = –12 –12 > –1 olmaz.
II. –3 < –2 < 0 < 4
( ) ( ) ( ) ( )
. z x
z y
olur 1
4 3
4 2
7 6
7
6 1
<
<
- -
- -
- - =
III. x2 = z için (–3)2 = 9 –3 < –2 < 0 < 9 y + z < 0 –2 + 9 = 7 7 < 0 olmaz.
38. A a (a + b) " Çift a ÇÇ
T ÇT Ç
ÇÇ T
ÇT T
&
&
&
123 b
123
a b b2 + ab (a + 2)(b – 1) a2 – b2
Ç Ç Ç Ç Ç
Ç T T Ç T
T T Ç Ç Ç
Daima çift Yalnız II
39. A b·c =a & a 0>
+ + +
6 5 5 c
a =b & b 0>
+ +
+
?
6 5
· c = ba ve c b a=
·
· b
a b a
b a b a
b b
1 1
2
=
=
=
=
c için kesinlik yoktur.
Yalnız I her zaman doğru olur.
40. C :
( )
( ) ( )
·
x x
x
x x x
x
x x
x x
x x x
x x x
4 4
4 16
4
4
4 4
4 4 16
4 16
1
2
2 2
3 2
3 3
2 2
+ -
+ +
-
= +
- +
- + +
+ +
=
^
^ h^
h h
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 41. E ABC B = A · k
C = B · k
A B C ABC
A = 1 ve k = 1 1 1 1 111
A = 1 ve k = 2 1 2 4 124
A = 1 ve k = 3 1 3 9 139
A = 2 ve k = 1 2 2 2 222
A = 2 ve k = 2 2 4 8 248
A = 3 ve k = 1 3 3 3 333
A = 4 ve k = 1 4 4 4 444
A = 5 ve k = 1 5 5 5 555
A = 6 ve k = 1 6 6 6 666
A = 7 ve k = 1 7 7 7 777
A = 8 ve k = 1 8 8 8 888
A = 9 ve k = 1 9 9 9 999
12 tane sayı yazılabilir.
42. D
,
F B V F B V
Ali Metin Ali Metin
+ = , = ,
,
^ h ^ h
6 @ 6 @
"
"
"
, ,
,
43. D f(x) = ax + 5 f(5) = a · 5 + 5 g(x) = 2x – 1 25 = 5a + 5
( ) ( )
fog 3 =f g 3 =25
^ h ^ h 20 = 5a
g(3) = 2 · 3 – 1 = 5 a = 4
44. C
Alış Fiyatı Satış Fiyatı
Eski 20x 25x
Yeni 48x 60x
%25 kâr
3 1
25x – 20x = 5x eski ürün kârı 60x – 48x = 12x yeni ürün kârı 5x · 2 + 12x · 3 = 1840
10x + 36x = 1840 46x = 1840 x = 40 20x = 20 · 40
= 800 TL eski ürün alış fiyatı F
Metin Ayhan
Özlem Burçin
Hakan Ali Can
B
V
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 45. B
Yollar oranı hızlar oranına eşittir. Mustafa’nın hızı 2V Yusuf’un hızı V olur. 1 birim sürede, BC x= ise AC =2x olur.
Kenar uzunluğu 3x ve çevre 12x olur.
2. karşılaşma ü
x xx
xx birim s re 2
12 3
12 4
+ = =
C noktasından itibaren Yusuf 4 birim sürede 4x yol alır. D noktası 2. karşılaşma noktasıdır ve
DA =2x olur.
2x = 100 12x = 12 · 50
x = 50 = 600 metre çevre
46. E
Çarşamba Çarşamba 1. Perşembe 2. Perşembe 3.
15.00 A 19.00 A 07.00 A 19.00 A 16.00 B 19.00 B 07.00 B 19.00 B
3 · 4 = 12 saatte bir aynı anda ilaç alır.
Perşembe 19.00’da 3. kez aynı anda A ve B ilaç- larını alır.
47. C A < B < C A < A + 3 < A + 6 1 < 4 < 7
2 < 5 < 8 3 < 6 < 9 A B C 1 4 7 2 5 8 3 6 9 7 7 4 +
48. D 2, 3, 5, 7 asal rakamlar 7 32 3
5 0
en büyük en küçük –
49. B
x + 5 + x = 183 2x = 178 x = 89 olur.
Buna göre,
1. gün 2. gün 3. gün 4. gün
48 46 45 44
144424443 46 + 45 = 91 olur.
A D
C B
2x x
2x
1. gün 2. gün 3. gün 4. gün 144424443 144424443
x + 5 x
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 50. C
a uzunluğu için aynı doğrultuda düşünürsek
3 3
x tane kare
uç
3 3
uç orta
14243 x tane kare
14243
A B C
· ·
x x
2 3 10 2 4 3 94
› › › › ›
kare say s aral k say s
+ + + =
^>h ^>h
x x
x x
20 30 6 12 94
26 52
2
+ + + =
=
=
b uzunluğu için aynı doğrultuda düşünürsek
14243
4 Uç
x tane kare D
C
B
14243
x tane kare 4
4
4 Uç Orta
( )· ( )·
( · )· ( · )·
x x b
b b b
2 3 10 2 4 4
2 2 3 10 2 2 4 4
70 32 102
+ + + =
+ + + =
+ =
= Çevre = 2(a + b)
= 2(94 + 102) = 392 cm
51. D Defolu Sağlam Toplam
x 10 – x 10
1. 2. 3.
Defolu Defolu Defolu
· ·
x x x
10 91 82
301
3 3
- - =
·( ) (· )
·( )·( ) · ·
x x x
x x x
x
1 2 24
1 2 4 3 2
4
- - =
- - =
=
Sağlam kazak : 10 – 4 = 6 tane
52. A
x x x x
x x
2 2 2 2 24
4 16
4 + + + + + + + =
=
= Kırmızı boyalı bölgenin çevresi x + 1 + x + 1 + x + x + 1 + 1 = 4x + 4 = 4 · 4 + 4 = 20 birim 4
4 x tane
a
b x tane
D
x tane
3
3 A C
B
Sarı
Kırmızı x
x
x + 1 x + 2
x + 2
1
x x
x + 1 2 1
2
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 53. C
x = 6 olur.
54. B
1 2 3 4 5 6 7 8 ·
2 8 9
36 + + + + + + + =
=
a, b, c, d karelerinin bağlı olduğu x, y, z, t dairele- rindeki rakamlar ikişer kez toplama katkı yaparlar.
x, y, z, t rakamları karışık olarak 1, 2, 4, 7 biçimin- dedir.
a + b + c + d = (3 + 5 + 6 + 8) + 2(1 + 2 + 4 + 7) = 22 + 2 · 14
= 22 + 28 = 50
55. E
x = 6 ise y = 7 x · y = 6 · 7 = 42 x = 7 ise y = 6 x · y = 7 · 6 = 42
56. C
210° : 3 = 70° Satılan A 60 : 2 = + 30° Satılan B
100° Satılan toplam A ve B 360° – 100° = 260° kalan
260° 104
360° ?
? ·
? Ba lang taki toplam ak ll telefon say sfl ›ç › › › › 260
104 360
144
=
=
57. D °· ° ›
° ° °
°
° ›
Sat lan C Kalan C x
x Yeni al nan B 90 10020 18
90 18 72
60 72
12
=
- =
+ =
=
210° + 72° + 60° + 12° = 354°
354° 177
12° ?
14
1,2 3
4 7
6 5
21
hamle3. 4.
hamle
hamle2.
14 6
8
1. hamle kesinlikle 12
87 6
87 6
8, 7, 6
d
x 3 t c
6 z 5
a y
b 8
15
x 8, 3
3, 8
6, 7
1, 2 2, 1 7, 6
5
12
8 4 y
A C
B 210° 60°
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 58. E
· ·
.
AF FE ED
BC AD x olur
2 2
4
x x x
2
= =
= =
. . .
FGE üçgeni, CGB üçgeni benzerdir.
FG
CG CB
FE GB GE
a a
x x
k k
4 4 4
= =
= =
( )
( )
( )
( )
( )
( )
A FGE S
A EGC S
A ECD S
A FB S
A GBC S
A AB S
G
F 4 5 4 16 10
=
=
=
=
=
=
&
&
&
&
&
&
( )
( )
( )
( )
A ABGF S
A GCDE S
A GCDE A ABGF
SS 14 9
9 14
9 14
=
=
=
=
59. A
// ( ) ( )
DC AB & m DCA =m CAB =x
6 @ 6 @ % %
( ) ( )
( ) ( )
m DCA x m DA x
m CAB x m BC x
2 2
&
&
= =
= % =
%
%
%
( ) · ( )
( )
m DEC m DA
m DEC x
7 14
=
= ) )
%
( ) ( ) ( ) ( )
°
°
°
m AEB m DA m DEC m BC
x x x
x x
180 2 14 2
180 18 10
= + +
= + +
=
=
( % ) %
60. C
d1=d2
ABC dik üçgeninde öklit 62 = x · 2x
36 = 2x2 x2 = 18 x = 3 2 br
( ) ·
A ABC
br 9 2
2 6 27 2 2
=
=
%
A D
B C
G
F x E x
a k
2x
10S 5S
S
16S 4S
4k 4a
4x
4S
C x B
x E
O
A D
O
A B
6 2x
–x x
y
C
3 2 6 2
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI
• GENEL KÜLTÜR •
1. E İslamiyet öncesi Türklerde; Oguş (Aile), Urug (Aileler birliği), Boy (Ok, Aşiret), Budun (Millet), İl (El, Devlet) toplumu oluşturan unsurlardır. Ancak
“Kut” hükümdarlığın Tanrı tarafından verildiğine inanılan gücü ifade etmektedir.
2. D Semerkant Medresesi (Tamgaç Buğra Han Med- resesi) Karahanlılara ait Orta Asya’daki ilk Türk İslam eğitim kurumudur. Yağıbasan Medrese- si Danişmentlilere ait Anadolu’daki İlk Türk İslam eğitim kurumudur.
Abbasi Devleti’nin Bağdat’da açtığı Beytülhikme adlı okul Türk İslam eğitim kurumları arasında yer almaz.
3. C Türkiye Selçuklularında askeri, hukuki, idari ve ekonomik bütün devlet işlerinin görüşülüp kara- ra bağlandığı en yüksek yönetim organına Divan-ı Ala (Divan-ı Saltanat) adı verilmiştir.
Divan-ı İnşa (Divan-ı Tuğra), devletin iç ve dış ya- zışmaların yapıldığı divandır.
Divan-ı İşraf, teftiş veya denetim işlerini üstlenen divandır.
Divan-ı Mezalim, olağanüstü durumlar ve halk şi- kayetleri için toplanan divandır.
Divan-ı Pervane, arazi işlerinden ve ikta dağıtı- mından sorumlu divandır.
4. E Osmanlı Devleti’nde İskan politikası; Anadolu’daki Türkmenlerin Rumeli’ye yerleştirilmesidir. Bu po- litika sayesinde Rumeli’de Müslüman nüfusu art- mıştır.
Fütuhat, fetihler anlamına gelmektedir. Gaza ve Cihat politikası sayesinde uygulanan Fütuhat po- litikası doğrultusunda Rumeli bölgesinin İslamlaş- ması artmıştır.
İstimalet politikası, gönül alma veya müsamaha anlamlarına gelmektedir. Fethedilen yerlerin hal- kına iyi davranma, onları himaye etme, dış düş- manlara karşı can ve mal güvenliğini sağlama, dini konularda kolaylık sağlama, vergi hususunda kolaylık gösterme Osmanlı istimaletinin başlıca özelliklerindendir. Bu siyaset sayesinde gayrimüs- limlerin İslamiyet’i benimsemesi kolaylaştırmıştır.
5. D Osmanlı Devleti’nde yöneten sınıfa beraya sınıfı adı verilmiştir. Yöneten sınıf; seyfiye, ilmiye ve ka- lemiye sınıfı olarak üçe ayrılmıştır.
İdari ve askeri bürokrasi işleri işleri “seyfiye sınıfı”na aittir ve bu sınıfın diğer adı amirler sınıfı anlamına gelen “ümera sınıfı”dır. Eyalet yöneticisi olan Beylerbeyi ümera sınıfındandır.
Yazışma ve mali işler kalemiye sınıfına aittir. Ni- şancı ve Reisülküttap bu sınıfın üyelerindendir.
Hukuk, eğitim ve din işleri İlmiye sınıfına aittir. Bu sınıfa ulema sınıfı adı da verilmiştir. Kadı ve mü- derrisler bu sınıfın üyelerindendir.
6. A Osmanlı Devleti’nde yasa dışı yollarla haksız ka- zanç elde edenlerin cezalandırılması müsadere usulü ile sağlanmıştır. Uygulanan bu sistem saye- sinde yasal sınırlamalarla kişisel mülk ve servetin veraset yoluyla ailelerin elinde toplanması engel- lemiştir.
İltizam, salyeneli yerlerde vergilerin açık arttırma yoluyla toplanmasıdır.
Dirlik, salyenesiz eyaletlerde tarıma dayalı asker yetiştirilmesi sistemidir.
Hüküm, Divanıhümayun kararlarına verilen isim- dir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 7. C Fatih döneminde “Mücerrebname” adlı eseriyle
deneysel farmakolojiye (ilaç bilimi) öncülük eden ünlü hekim Sabuncuoğlu Şerefeddin’dir. Cerrah- name adlı eseri de olan hekimin bazı zehirlerle ilgili hayvan deneyleri vardır. Yılan zehrine karşı panzehir üretmesi bunlardan bir tanesidir.
Tursun Bey, Fatih döneminin tarihçilerindendir.
Akşemseddin, Fatih’in hocası aynı zamanda mik- ropla ilgili çalışmaları olan tıp uzmanıdır.
Altuncuzade, Fatih döneminin böbrek ve mesane taşları ile ilgili çalışmaları olan hekimdir.
Molla Fenari, II. Murat döneminin Şeyhülislamıdır.
8. E Osmanlı Devleti’nde hareketleri XVII. yüzyılda başlamıştır. Bu dönemde ıslahatlar askeri ve mali alanda yoğunlaşmıştır. Islahatlarda Avrupa’da- ki uygulamalar takip edilmediği için Batı etkisi bu yüzyılda görülmemiştir. Padişah ve sadrazam- lar tarafından yapılmış ve yüzeysel düzenlemeler olarak kalmıştır. Kimi ıslahatlarda baskı ve şidde- te başvurulmuştur.
Islahat karşıtı kapıkulu ordusunun ve ilmiye sını- fının ıslahatlara destek vermesi söz konusu de- ğildir.
9. C “Vesiletüt Tıbaa” Lale Devri’nde İbrahim Müteferri- ka tarafından yazılan ve matbaanın önemi hakkın- da bilgiler veren eserdir.
Vani Mehmet Efendi’ye ait Vankulu Lügatı İbra- him Müteferrika tarafından matbaada bastırılan ilk eserdir.
Cihannüma, Katip Çelebi’ye; Seyahatname, Evli- ya Çelebi’ye; Naima Tarihi, Mustafa Naima’ya ait eserlerdir.
10. D Osmanlıcılık fikir akımı Müslüman ve gayrimüs- limlere eşit haklar tanıyarak devleti ayakta tutmak için II. Mahmut’tan itibaren uygulanan politikadır.
Bu fikir akımının savunucuları arasında Namık Kemal, Mithat Paşa, Ziya Paşa, Fuat Paşa ve Ali Paşa gibi Osmanlı aydınları yer almıştır.
Sait Halim Paşa ise İslamcılık fikir akımının tem- silcilerindendir.
11. B Tanzimat Dönemi 1839-1876 yılları arasındaki dö- nemi kapsamaktadır. Kırım Savaşı (1853-1856), Islahat Fermanı (1856), Mülkiye Mektebi’nin açıl- ması (1859) ve Yeni Osmanlılar Cemiyeti’nin ku- rulması (1867) bu dönemin gelişmeleri arasında yer almaktadır.
Kanun-ı Esasi’nin kabulü Tanzimat Dönemi ge- lişmeleri arasında yer almaz. Kanun-ı Esasi’nin kabulü ile Tanzimat Dönemi son bulmuş ve I. Meşrutiyet Dönemi başlamıştır.
12. A II. Abdülhamit Dönemi’nde (1876-1909) Ermeni is- yanlarına karşı 1891 yılından itibaren faaliyet gös- teren birlik Hamidiye Alayları’dır.
Surre Alayları, Hac ibadetine gidenlere hediyeler ulaştırmak için kurulan alaylardır.
III. Selim döneminde kurulan Nizam-ı Cedit Ordu- su, II. Mahmut döneminde kurulan Sekban-ı Cedit Ordusu yeniçeri isyanları sonucunda kapatılmış- tır.
Cebelü ordusu tımarlı sipahilerin diğer adıdır ve II. Mahmut döneminde kaldırılmıştır.
13. E II. Meşrutiyet Dönemi 1908-1918 yıllarını kapsa- maktadır. Mustafa Kemal Paşa soru öncüllerinin her birinde görev almıştır.
1905 yılında Şam’da görev almış ve bu şehirde Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’ni kurmuştur.
Hareket Ordusu’nun kurmay başkanı olarak 31 Mart Vakası’nın (13 Nisan 1909) bastırılmasında görev almıştır.
Trablusgarp Savaşı’da (1911-1912) Derne ve Tob- ruk cephelerinde İtalyanlara karşı mücadele ver- miştir.
14. D Trablusgarp Savaşı’nda İtalya’nın sömürgecilik politikası belirleyici olmuştur.
Balkan Savaşları’nda milliyetçilik politikaları belir- leyici olmuştur.
I. Dünya Savaşı’nda ise hem milliyetçilik hem de sömürgecilik belirleyici olmuştur.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 15. B Osmanlı Devleti’nin 30 Ekim 1918’de Mondros
Ateşkes Antlaşması’nı imzalanmasında Wilson İlkleri belirleyici olmuştur. Ayrıca Bulgaristan’ın savaştan çıkması Osmanlı’nın müttefikleri ile kara bağlantısının kesilmesine neden olduğu için bu gelişme de Mondros’un imzalanma sürecini hız- landırmıştır.
Mondros Antlaşması, Rethondes Antlaşması’ndan (11 Kasım 1918) önce imzalanmıştır.
Paris Barış Konferansı (18 Ocak 1919) ise Mond- ros Antlaşması’ndan sonra düzenlenmiştir.
Dolayısıyla Rethondes Antlaşması’nın ve Paris Barış Konferansı’nın Mondros Antlaşması’na ze- min hazırladığı söylenemez.
16. E Milli Mücadele Dönemi’nde saltanat yönetiminin yerine milli iradenin savunulduğu ilk belge Amas- ya Genelgesi olmuştur. Amasya Genelgesi’nde yer alan “Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır.” bunun ispatı olmuştur.
Erzurum ve Sivas Kongrelerinde yer alan “İrade-i milliyeyi hakim kılmak esastır.” maddesi de salta- nat rejimi yerine milli iradenin savunulduğu diğer belgeler olmuştur.
Havza Genelgesi’nde ulusal bağımsızlık ilkesi vurgulanmış ancak milli iradeye dayalı bir karara yer verilmemiştir.
17. B Albayrak gazetesi, Şarki Vilayetletleri Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’ne ait yayın organıdır. Le Pays ve Hadisat gazeteleri aynı cemiyetin diğer yayın or- ganlarıdır.
Ceride-i Resmiye TBMM’nin resmi gazatesidir.
Ziya Gökalp tarafından çıkarılan Küçük Mecmua dergisi ve Mehmet Akif Ersoy tarafından çıkarılan Sebilürreşat dergisi Milli Mücadele yanlısı yayın organlarındandır.
18. C Milli Mücadele Dönemi’nde Sivas’ta Komutanlar Toplantısı’nın düzenlenmesi (16-28 Kasım 1919), Misak-ı Milli Kararları’nın kabul edilmesi (28 Ocak 1920), 24 Nisan Kararlarının kabul edilmesi (24 Nisan 1920) ve San Remo Konferansı’nın düzen- lenmesi (18-26 Nisan 1920) Sevr Barış Antlaşma- sı öncesindeki gelişmelerdendir.
Sevr Barış Antlaşması 10 Ağustos 1920’de imza- lanmıştır.
19. B 29 Nisan 1920 tarihinde vatana ihanet edenlere karşı Hıyanet-i Vataniye Yasası kabul edilip bu doğrultuda İstiklal Mahkemeleri kurulmuştur.
5 Eylül 1920 tarihinde meclisin iç tüzüğü Nisab-ı Müzakere Yasası ile kabul edilmiştir.
2 Mayıs 1920 tarihindeki yasanın ardından İcra Vekilleri Heyeti adı verilen hükümetin oluşturul- ması kabul edilmiştir. 5 Mayıs 1920 tarihinde de ilk toplantısını Meclis Başkanı Mustafa Kemal Paşa başkanlığında yapmıştır.
Ali Fuat Paşa’nın Batı cephesi komutanlığına ge- tirilmesi Sivas Kongresi’nde Heyet-i Temsiliye’nin aldığı karardır. TBMM Dönemi’nde Gediz Taarruzu’ndan sonra Ali Fuat Paşa TBMM kararı ile Batı cephesinden alınıp Moskova Büyükelçili- ğine atanmıştır.
Ancak Anadolu Ajansı’nın kurulması 6 Nisan 1920 tarihinde olduğu için bu gelişme Heyet-i Temsiliye’nin faaliyetleri arasında yer almıştır.
20. C Milli Mücadele Dönemi’ne ait gelişmelerden Sa- karya Savaşı ile Teşkilat-ı Esasiye’nin kabulü ara- sında neden-sonuç ilişkisi kurulamaz.
Teşkilat-ı Esasiye’nin (1921 Anayasası) kabulü I. İnönü Savaşı’ndan sonra 12 Ocak 1921 tarihin- de gerçekleşmiştir.
Milli Mücadele Dönemi’ne ait diğer seçenekteki neden-sonuç ilişkisi doğru verilmiştir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 21. D Lozan Barış Antlaşması’nda TBMM temsilcileri
Dışişleri Bakanı İsmet İnönü; Maliye Bakanı Ha- san Saka; Sağlık Bakanı Dr. Rıza Nur olmuştur.
Bekir Sami Bey I. İnönü Savaşı’ndan sonra dü- zenlenen Londra Konferansı’nda TBMM temsilci- liğini üstlenmiştir.
22. A TBMM’de Şeriye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırılma- sı, Erkan-ı Harbiye Vekaleti’nin kaldırılması, Ha- lifeliğin kaldırılması, Osmanlı hanedan üyelerinin ülke dışına çıkarılması ve Tevhid-i Tedrisat Kanu- nu 3 Mart 1924 tarihli yasalarla gerçekleştirilmiş- tir.
Buna göre Erkan-ı Harbiye Vekaleti’nin kaldırıl- ması ile Şeriye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırılması aynı kanun doğrultusunda olmuştur.
23. C Türkiye Cumhuriyeti’nde kadınlara belediye se- çimlerine katılma hakkı ilk kez 1930 yılında tanın- mıştır. Bu seçimlerin sonucunda ilk kadın belediye başkanı Sadiye Hanım olmuştur.
Kadınlara muhtarlık hakkı, 1933 yılında; milletve- killiği hakkı 1934 yılında tanınmıştır.
24. A Seçme-seçilme, oy kullanma,halkın yönetime or- tak olması, milli irade, ulusal egemenlik anlayı- şı, yönetim biçimi veya rejim şekli gibi kavramlar Cumhuriyetçilik ilkesi ile ilgilidir.
Bu doğrultuda Yeni Türk Devleti’ninde Türk mille- tinin karakterine ve yapısına en uygun rejim biçi- minin belirlenmesi en çok cumhuriyetçilik ilkesi ile ilgilidir.
25. D Atatürk Dönemi’nde; Fener Rum Patrikhanesi, Yabancı Okullar ve Nüfus Mübadelesi Türkiye’nin Yunanistan ile dış politikadaki sorunlarındandır.
1926 yılında Türkiye’deki tüm yabancı okulların devlet kontrolüne geçmesi sağlanmıştır.
1926 yılında Fener Rum Patrikhanesi’ne bağlı mahkemeler Medeni Kanun çerçevesinde kapa- tılmıştır.
Nüfus Mübadelesi sorunu 1930 yılında iki ülke arasında imzalanan Ahali Antlaşması ile son bul- muştur.
On İki Ada ve Rodos, Lozan Antlaşması’na göre İtalya’da kalmaya devam etmiştir. Dolayısıyla bu sorun Atatürk Dönemi’ndeki Türkiye’nin Yunanis- tan ile olan sorunlarından biri değildir.
İtalya, On iki Ada ve Rodos’u 1947 Paris Antlaş- ması ile Yunanistan’a bırakmıştır.
26. A Kıbrıs’ın enosis politikası ve Akritas Planı çerçeve- sinde Yunanistan’a bağlanması amacıyla adada- ki Rum terör unsurları 20 Aralık 1963’te Kıbrıs’ta yaşayan Türkleri katletmiştir. Soğuk Savaş döne- minde Kıbrıs’ta yaşanan bu katliam “Kanlı Noel Olayı” olarak ifade edilmiştir.
Yaşanan olaylar karşısında Türkiye duruma tepki göstermiş ve Türk savaş uçakları Rumları uyar- mak için Kıbrıs üzerinde uçmuştur. Bu uçuşlarda Havacı Yüzbaşı Cengiz Topel Kıbrıs’taki Rum- ların eline esir düşmüş ve işkenceyle 8 Ağustos 1964’te şehit edilmiştir.
27. B 1996 yılında Rusya Federasyonu, Çin, Tacikistan, Kırgızistan ve Kazakistan tarafından “Şanghay Beşlisi” kurulmuştur. 2001 yılında Özbekistan’ın katılmasıyla Şanghay İşbirliği Örgütü adını almış- tır. 2017 yılında da Hindistan ve Pakistan birliği üye olmuştur.
Günümüzde Şanghay İşbirliği Örgütü’nün üyele- ri arasında İran yer almamaktadır. İran bu birliğin Afganistan, Belarus ve Moğalistan ile birlikte göz- lemci ülkelerindendir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 28. C 21 Haziran tarihinde kuzeye doğru gece süre-
si kısalırken doğuya doğru gidildiğinde yerel saat daha ileri olur. Soruda verilen illerden Artvin Kuzeydoğu’da yer aldığı için doğru seçenek ola- caktır.
29. D Türkiye’nin yarımada konumunda yer alması genç zaman arazilerine sahip olduğunun bir gösterge- si değildir fakat diğer seçenekler bu duruma birer örnektir.
30. B Taşeli platosu karstik yapıda olduğu için tarımsal faaliyetler gelişmemiştir. Bunun yerine kıl keçi- si yetiştiriciliği yapılmaktadır. Diğer platolarda ise her iki etkinlik gelişmiştir.
31. C Soruda verilen göllerin oluşmasında heyelan set- leşme olayı belirleyici olmuştur.
32. E Güneydoğu Anadolu’nun yüzölçümünün küçük olması sıcaklık değerinin yüksek olmasında etki- li olan bir faktör değildir. Diğer etkenler bu durum üzerinde belirleyicidir.
33. C Soruda sözü edilen bitki türleri karasal iklime ait steplerdir. III numaralı Ankara çevresinde bu tip bitkilere yaygın şekilde rastlanmaktadır.
34. C Soruda sözü edilen toprak türü kahverengi orman toprağıdır.
35. B Türkiye’de eğitimli nüfusun artması ve evlilik ya- şının yükselmesi nüfus artış hızının azalmasında etkili olmuştur. Uygulanan nüfus politikası artırıcı olduğu için bu durum üzerinde etkili olmamıştır.
36. E Sürekli köyaltı yerleşmelerden divanlara V numa- ra ile gösterilen Bolu ve çevresinde yaygın şekilde rastlanır.
37. D Türkiye’de deprem alanlarının yerleşime açılması hızlı şehirleşmeyle açıklanamaz. İstanbul, İzmir, Erzincan, Bolu yerleşmeleri buna örnektir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 38. D Zeytin kış ılıklığının fazla olduğu yerlerde gerçek-
leştirilen bir tarımsal faaliyettir. Diğerleri sulamay- la üretilen ürünlerdir.
39. E Haritada III numaralı Doğu Karadeniz ve IV numa- ralı Erzurum-Kars çevresinde çayır fazla olduğu için büyükbaş mera hayvancılığı yapılmaktadır.
40. B Türkiye’de fosfat rezervi yetersiz olduğu için itha- latı yapılmaktadır ancak diğer madenlerin rezervi fazladır.
41. B Bakü-Tiflis-Ceyhan Azerbaycan ile petrol boru hattı iken diğerleri doğalgaz boru hattıdır.
42. B Soruda yerleri verilen endüstri kolu demir-çeliktir.
43. D Türkiye’nin 180 milyar dolarlık dış ticaretinde 32 milyar dolar ile motorlu kara taşıtları ilk sırada yer alır. Demir-çelik, kazan-makina, tekstil önemli paya sahipken, plastik mamüllerin payı daha az- dır.
44. B Antalya’da kongre turizmi gelişmiştir. Bunun dı- şında İstanbul içinde aynı durum geçerlidir ancak diğer şehirlerde sözü edilen turizm türü fazla ge- lişmemiştir.
45. D Sinop limanının hinterlandı dardır bu yüzden ge- lişmemiştir. Diğer limanların ise hinterlandı geniş olduğu için gelişmiştir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 46. B
I. Bir hukuki işlemin kurulması için gerekli unsurları- nın bulunmaması durumuna YOKLUK denir.
II. Kurulmuş bir hukuki işlemin geçerlilik şartlarından olan emredici hükümlere aykırı olması durumun- da karşılaşılan yaptırım MUTLAK BUTLANDIR.
III. Veli ya da vasilerinin onayını almadan yapılmış bir hukuki işlemin hükümsüz sayılması durumuna ASKIDA HÜKÜMSÜZLÜK (tek taraflı bağlamaz- lık) denir.
47. A Kişinin haklara ve borçlara sahip olabilme, haklar- dan yararlanabilme ehliyetine hak ehliyeti denir.
Kişinin haklara ve borçlara sahip olabilme ehli- yeti için herhangi bir eylemde bulunması gerek- memektedir. Hak ehliyeti bundan ötürü pasif bir ehliyettir. Cenin sağ ve tam doğmak şartıyla ana rahmine düştüğü andan itibaren hak ehliyetine sa- hiptir.
48. E Anayasa’ya göre Uyuşmazlık Mahkemesinin baş- kanını Anayasa Mahkemesi kendi üyeleri arasın- dan seçer. Uyuşmazlık Mahkemesi başkanının görev süresi 4 yıldır.
49. B Laiklik ilkesi ve diğer ilkeler 1924 Anayasası’nda 1937 yılında yapılan değişiklik ile Anayasa’ya girmiştir. 1924 Anayasası başlangıcında laik ol- mayan sonradan laik olan bir Anayasa’dır. 1921
50. E 1982 Anayasası’na göre, milli güvenliğin sağlan- masından ve Silahlı Kuvvetlerin yurt savunmasına hazırlanmasından, Türkiye Büyük Millet Meclisi- ne karşı Cumhurbaşkanı sorumludur. Anayasa’ya göre Cumhurbaşkanı’nın görev ve yetkileri arasın- da milli güvenlik politikalarını belirlemek ve gerekli tedbirleri almak da yer alır.
51. D 1982 Anayasası’na göre TBMM ve Cumhur- başkanlığı seçimleri 5 yılda bir aynı günde yapılır. 5 yıllık süre dolmadan seçimlerin yenilen- mesine Cumhurbaşkanı veya TBMM karar ve- rebilir. TBMM bu kararı en az 360 milletvekili ile alabilir.
52. A 1982 Anayasası’na göre TBMM Genel Kurulu, ya- pılacak seçimler dahil tüm işlerinde; Meclis üye tam sayısının en az 1/3’ü (200 mlv.) ile toplanır.
Anayasa’da başka bir hüküm yoksa toplantıya ka- tılan üyelerinin salt çoğunluğu ile karar alır. Bu çoğunluk hiçbir zaman üye tam sayısının dörtte birinin bir fazlasından (151 mlv.) az olamaz.
53. D Türk idare teşkilatında merkezden ve yerinden yö- netim ilkesi bulunur. Merkezden yönetim başkent ve taşra teşkilatlarından oluşur. Yerinden idare ise yerel ve hizmet yerinden yönetimlerden meydana
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 54. B Devlet memurlarına, yaptıkları hizmetler için ge-
rekli bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içersinde en yüksek derecelere kadar iler- leme imkanını sağlayan ilkeye kariyer ilkesi denir.
Sınıfları içersinde ilerleme ve yükselmeyi bilgi ve yetenek esasına bağlayan ilkeye liyakat ilkesi de- nir. Devlet memurlarını görevlerinin gerektirdiği şekilde mesleklerine göre sınıflara ayıran ilkeye sınıflandırma denir. Her Türk vatandaşının memur olma hakkının bulunmasına eşitlik, memur olma- nın kişinin kendi rızasına bağlı olma durumuna da serbestlik denir.
55. A Güneş sisteminde kendi ekseni etrafında en hızlı dönen gezegen Jüpiter’dir. Jüpiter’in kendi ekseni etrafındaki bir turunu tamamlaması Dünya saatiy- le 9,9 saat sürmektedir. Jüpiter’in bir günü 9,9 sa- attir.
56. B 9 Nisan 1924 tarihli TBMM kararıyla Kastamonu’nun İnebolu ilçesine istiklal madalya- sı verilmiştir. Böylece istiklal madalyası alan tek ilçe unvanı İnebolu’ya aittir. Şehir olarak 1925’te Kahramanmaraş, 2008 yılında ise Gaziantep is- tiklal madalyası almıştır.
57. D 25 Kasım, tüm dünyada Kadına Yönelik Şiddete karşı Uluslararası Mücadele Günü olarak kutlan- maktadır. Bu günün amacı kadına şiddete karşı toplumsal farkındalık yaratmaktır. 25 Kasım tarihi 1999 yılında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tara- fından ilan edilmiştir.
58. D 2020 yılı Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Bü- yük Ödülleri sahiplerine verildi ve müzik dalında ödüle Özdemir Erdoğan layık görüldü. Kültür tarihi alanında Sadettin Ökten, sosyal bilimler alanında İsmail Kara, edebiyat alanında İbrahim Tenekeci, sinema alanında Derviş Zaim ödüle layık görülür- ken vefa ödülü ise Necmeddin Okyay’a verilmiştir.
Koleksiyoner Mehmet Çebi de ödüle layık görü- lenler arasındadır.
59. A Yönetmenliğini Mehmet Ada Öztekin’in yaptığı 7. Koğuştaki Mucize adlı film 93. Akademi (Oscar) Ödülleri En İyi Uluslararası Film Dalı’nda Türkiye adına aday adayı ilan edilmiştir. 1964 yılında Metin Erksan’ın “Susuz Yaz” filmiyle başlayan Oscar’a aday adaylığı süreci henüz bir adaylıkla sonuçlan- mamıştır. 2021’e kadar aday adayı olarak gösteri- len 26 film arasından yalnızca Nuri Bilge Ceylan’a ait “Üç Maymun” filmi 9 yapımın yer aldığı kısa lis- teye kalabilmiş fakat aday olamamıştır.
60. B Mersin, 2020 Avrupa Artistik Jimnas- tik Şampiyonası’na ev sahipliği yapmıştır.
Azerbaycan’da düzenlenmesi planlanan turnuva pandemi kısıtlamaları nedeniyle Türkiye’ye alın- mıştır. Mersin’de düzenlenen organizasyon erkek- lerde 9 - 13 Aralık, kadınlarda ise 17 - 20 Aralık tarihlerinde yapılmıştır.
