KPSS
DENEME DENEME
SINAVI SINAVI
GENEL YETENEK GENEL KÜLTÜR
ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI
(LİSANS)
TG-3
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI ÇÖZÜMLER
• GENEL YETENEK •
1. A Yazma süreci hakkında değerlendirmelerde bu- lunan sanatçının kullandığı “detone olmak” ifa- desinin anlamı “kusurlu biçimde söylemek”
şeklindedir. Buna göre, sanatçının bu benzetmey- le “kusurlu bir anlatıma sahip olmak” durumunu anlatmak istediği anlaşılmaktadır.
2. D Öncülde verilen cümlede geçen “… araştırma- cılar, botanik literatürüne yeni üyeler armağan etmeye devam ediyor” ifadelerinden araştırmacı- ların yeni türler keşfetmeyi sürdürdükleri anlaşıl- maktadır. Buna göre cümleden çıkarılacak kesin yargının D seçeneğindeki “Anadolu sahasında yapılan araştırmalarda yeni bitki türleri tespit edil- mektedir.” cümlesinde verildiği söylenebilir.
3. E Öncülde verilen cümlelerde modern yani çağ- daş edebiyatın konu edildiği görülmektedir. Cüm- lelerin içerik özelliklerine dikkat edildiğinde ise ikinci cümlede belirtilen durumun ilk cümledeki ifade edilen duruma bir gerekçe oluşturduğu an- laşılmaktadır. Seçeneklerde verilen cümleler bu açıdan kontrol edildiğinde öncüldeki cümlelerin anlamca eksiksiz biçimde birleştirilmiş hâlinin E seçeneğinde “Modern edebiyat Batı’daki siyasi çekişmelerin ortasında doğduğu için çağdaş ede- biyat ve edebiyatçıyı doğup büyüdüğü toplumun koşullarından, çatışmalarından kopuk değerlen- dirmek mümkün değildir.” cümlesiyle verildiği an-
4. B Öncülde verilen cümlede geçen “postmodernist süreç, gerçeğe dair inandığımız ne var ne yok- sa hepsini” ifadesiyle “kendimizi daima sallan- tıda hissetmemize neden olan” ifadeleri dikkate alındığında ilk boşluğa “girdiğimiz”, ikinci boşluğa
“altüst eden” ve üçüncü boşluğa da “sürükleyen”
sözcüğünün getirilmesi gerektiği anlaşılmaktadır.
5. B Parçadaki I numaralı “ya da” bağlacının ayrı yazıl- ması, III numaralı “sarıhumma” sözcüğünün renk adıyla kurulan hastalık adları bitişik yazılır kuralı gereğince bitişik yazılması, IV numaralı “pek çok”
sözcüğünün ayrı yazılması doğrudur. V numara- lı “seyahat” sözcüğünün de yazımı doğrudur. An- cak II numaralı “Dünya’nın” sözcüğü “gezegen”
anlamı değil de “yeryüzü” anlamına gelen sözcük olduğundan yanlış yazılmıştır. Bu sözcüğün “dün- yanın” şeklinde yazılması gerekirdi.
6. A Parçadaki ilk boşluk cümlenin yüklemden uzak düşmüş öznesinden sonra olduğundan buraya virgül (,), ikinci boşluk ögeleri arasında virgül bu- lunan sıralı cümlelerin arasında olduğundan bu boşluğa noktalı virgül (;), üçüncü boşluk eş görevli sözcükler arasında olduğundan bu boşluğa virgül (,), dördüncü boşluk anlamca tamamlanmış cüm- lenin sonunda yer aldığından bu boşluğa nokta (.), beşinci boşluk eş görevli kelime gruplarının ara- sında olduğundan bu boşluğa virgül getirilmelidir.
Buna göre boşluklara getirilecek noktalama işa- retleri (,) (;) (,) (.) (,) şeklinde A seçeneğinde veril- miştir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 7. D Dizelerde görülen ses olayları şu şekildedir:
Ünsüz benzeşmesi
göçtüğünü $ göç– + –dük + –ü + –(n)ü çöktüğünü $ çök– + –dük + –ü + –(n)ü Ünlü düşmesi
Bağrımda $ bağır + –ım + –da Ünsüz yumuşaması
parmağın $ parmak + –ın ardına $ art + –ı –(n)a Ünlü daralması
istiyorsan $ iste– + –yor + –sa + –n
Ancak dizelerde ünsüz düşmesini örneklendiren herhangi bir sözcük kullanılmamıştır.
8. B Parçadaki I numaralı sözcük “edebiyat” anlamı- na gelen bir ad, II numaralı sözcük “kuram” adını niteleme görevli sıfat, III numaralı sözcük “beğe- ni” adını niteleme görevli sıfat, IV numaralı sözcük
“içinde bulunulan zaman” anlamına gelen bir ad ve V numaralı sözcük “sonuç” adını niteleme gö- revli sıfattır. Buna göre I ve IV numaralı sözcükler tür bakımından ötekilerden farklıdır.
9. E Cümlenin öge çözümlemesi şu şekildedir:
Yüklem: iter • İten ne?
Özne: Nesnel eleştiri.
• Kimi iter?
Nesne: okuru • Neye iter?
Zarf tümleci: metnin yapısına uygun bir entelek- tüel donanım geliştirmeye doğru (edat öbeği ol- duğu için)
Buna göre cümlenin öge dizilişi E seçeneğinde doğru olarak verilmiştir.
10. C “-msa/-mse” eki A seçeneğinde “ben” isim kö- küne, B seçeneğinde “az” isim köküne, D seçe- neğinde “yok” isim köküne ve E seçeneğinde
“küçük” isim köküne gelerek isimden fiil türetmiş- tir. Ancak C seçeneğindeki cümlede “an-” fiil kö- küne gelerek fiilden fiil türetmiştir. Bu bakımdan C seçeneğindeki cümlede ekin işlevi diğerlerinden farklıdır.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 11. D Parçanın I numaralı cümlesinde “edebî sanatlar
içi” ve “insanın gözü” ifadeleri, II numaralı cüm- lesinde “edebi-yat öğrencileri” ifadesi, III nu- maralı cümlesinde “Conrad hikâyesi” ile “Kayıp Cennet’in zorlukları” ifadeleri, V numaralı cümle- sinde “… ‘hafife alma’ örneği” ifadesi isim tamla- masıdır. Ancak IV numaralı cümlede herhangi bir isim tamlaması kullanılmamıştır.
12. A Parçada geçen “eski bir sevgili gibi”, “küf gibi”
ifadeleri benzetme ve öznelliği; “Bana süslü laf- lar edip” ifadesiyle İstanbul’a insana has özellikler yüklenmesi, kişileştirmeyi; “önceki günden daha fazla” ifadesi karşılaştırmayı doğrulamaktadır. An- cak parçada herhangi bir tanımlama yapılmamış- tır.
13. E Parçanın I, II, III, IV ve VI numaralı cümlelerinde şiir türlerinden ve şiir türlerinin birbirinden ayırt edilmesinde üslubun etkisinden söz edildiği görül- mektedir. Ancak parçanın V numaralı cümlesinde okurların şiir niteliklerini öğrenip faydalanabilece- ğinden söz edilmesi, parçanın anlam akışını boz- muştur.
14. D Parçanın I, II, III ve IV numaralı cümlelerinde mad- delerin hâlleriyle ilgili bilgiler verilmektedir. Ancak parçanın V numaralı cümlesinden itibaren mad- delerin hâllerini birbirinden ayıran unsurdan söz edilmeye başlanması konunun değiştiğini göster- mektedir. Bu nedenle parça V numaralı cümleden itibaren ikinci paragrafa bölünebilir.
15. B Parçada toplumsal gruplarda bulunan normlardan ve bunların işlevlerinden söz edildiği görülmek- tedir. Parçada geçen “Grubu giyim kuşam ya da kullandığı dil üzerinden diğerlerinden ayrıştıran lehçeler ve ağızlar, doğrudan işlevsel olmasalar da kendi üyelerini diğer insanlardan ayıran sınır- ları belirler.” cümlesinde lehçelerle ağızların ayırt edici niteliği sağladığından söz edilmesi parçayı sürdürmesi gereken ifadelerin B seçeneğindeki
“Böylece grubun kimliğini daha açık biçimde ta- rif etmeye yardımcı olurlar.” cümlesinde verildiğini göstermektedir.
16. B Parçadaki numaralanmış cümleler incelendiğin- de I numaralı cümlenin giriş niteliği taşıdığı gö- rülmektedir. Ancak II numaralı cümlede “bu vaha”
göndermesiyle I numaralı cümle arasında anlam bağlantısı kurulamamaktadır. III numaralı cümle- de sözü edilen kaynak azlığı durumu dikkate alın- dığında II numaralı cümledeki bu göndermenin III numaralı cümleye yönelik olduğu anlaşılmaktadır.
Dolayısıyla parçanın anlam bütünlüğünün sağlan- ması için II ve III numaralı cümleler yer değiştir- melidir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 17. E Soru kökünde verilen “Kitaplarımızın bu şekilde
kronolojik bir tespitinin yapılmaktan uzak olun- duğu ortamda edebiyat tarihi yazmanın zor oldu- ğuna dikkati çekmektedir.” cümlesinde geçen “bu şekilde kronolojik bir tespitinin yapılmaktan uzak olduğu” ifadesi ile parçadaki “Basılı eserlerimizin baskı tarihlerinin doğru tayin edilemediğini, bir eserin hicri mi yoksa Rumi tarihli mi olduğunun tespitinin yapılamadığını söylemektedir.” cümle- si dikkate alındığında soru kökündeki cümlenin bu cümleyi anlamca sürdürmesi gerektiği anla- şılmaktadır. Parçada geçen “bir eserin hicri mi yoksa Rumi tarihli mi olduğunun tespitinin yapıla- madığını” ifadesi kronolojik tespitin yapılmadığını açıklamaktadır. Bu nedenle soru kökündeki cümle V numaralı yere getirilmelidir.
18. D Öncülde verilen ilk yanıt metninde geçen “Ancak benim şimdilik böyle bir düşüncem yok” ifadele- ri dikkate alındığında ilk metnin “Öykücülere sor- mak âdettendir, roman yazma gibi bir düşünceniz var mı?” sorusuna karşılık söylendiğini; ikinci ya- nıt metninde geçen “Şu anda masada, tamam- lanmış ama gözden geçirilmeyi bekleyen, doğum için sırasını bekleyen öykülerim var.” ifadeleri de bu metnin “Şimdilerde yazarlık mutfağınızın tezgâhında neler yer alıyor?” sorusuna karşılık söylendiğini göstermektedir. Bu nedenle diyalog- da boş bırakılan yerlere D seçeneğinde verilen cümleler getirilmelidir.
19. C Öncülde verilen parçada geçen “İnsanın çok yönlü yetiştirilmesinin kişinin ahlaki bakımdan mükemmelleşmesine imkân sağladığı gibi…” ifa- deleri I numaralı yargıyı; “…çocuğun doğrudan doğruya kalbine ve ruhuna etki eden ve çocuk- ta ‘karakter sağlamlığı’ yaratmayı hedeflemek anlamında ‘irade eğitimi’ de Herbart’ın eğitim kav- ramlarındandır.” ifadeleri de II numaralı yargıyı doğrulamaktadır. Ancak parçada III numaralı yar- gıyı doğrulayan herhangi bir ifade bulunmamakta- dır.
20. A Menderes oluşumunun anlatıldığı parçada ge- çen “Arazide ilerlerken nehrin doğal bir engel- le karşılaşması, bazı hayvanların nehir yatağının yakınına yuva yapması ya da nehir kanalının bir yanındaki tortul malzemenin yapısının farklı olma- sı gibi etkenler sonucunda nehir yatağının yönü hafifçe değişebilir.” ifadelerinden hareketle parça- da nehir akaklarının yani yataklarının güzergâhın yaşanan değişimin nedenlerine değinildiği söyle- nebilir.
21. A Parçada geçen “…Aksine yeni bir eser, organik bir bütün olan edebiyatın eski eserlerini yeni bir pers- pektifle yeni bir değerlendirmeye ve düzenleme- ye tabi kılar. Satranç tahtasındaki yeni bir hamle gibi yeni bir eser de kendisinden önceki eksiksiz bir bütün oluşturan eski eserlerin aralarındaki iliş- ki ve değer hiyerarşisini yeniden yorumlayarak…”
ifadeleri dikkate alındığında yazarın parçada ede- biyat dünyasındaki metinler arasılığın önemini vurgulamak istediği anlaşılmaktadır.
22. A Felsefeyle ve filozoflarla ilgili değerlendirmele- rin yapıldığı parçada geçen “Bu nedenle, aklın ve özgür düşüncenin ürünü olan felsefeyi tüm çev- relerin hemfikir olduğu bir tarife sığdırmak ola- naksızdır.” cümlesi dikkate alındığında parçadan felsefeyle ilgili olarak “Herkesçe benimsenen bir tanımını yapmak mümkün değildir.” cümlesi çıka- rılabilir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 23. D Parçada geçen “…çevirmenin deneyimli ve hedef
kültür hakkında derinlemesine bilgi sahibi olması gerekir. Çünkü bir metni başka bir dile uyarlarken nüanslar dahi büyük farklara yol açabilmektedir”
ifadeleri A, C ve E seçeneklerini; “…çevirmenin birkaç kelimeyi değiştirmesini, bazı cümleleri sil- mesini veya tamamen yeni cümleler eklemesini gerektirebilir.” ifadeleri B seçeneğini doğrulamak- tadır. Ancak parçada yaratıcı çevirinin pazarlama- da sıklıkla kullanıldığından söz edilse de en çok ticari faaliyetlerde başvurulan bir teknik olduğuna değinilmemiştir.
24. B Parçada geçen “dört başı mamur” ifadesinin an- lamı “her bakımdan istenildiği gibi olan; eksiksiz, kusursuz” şeklindedir. Buna göre parçada bu söz- le çevirinin her bakımdan istenildiği gibi olması durumunun anlatılmak istendiği anlaşılmaktadır.
25. C Parçada geçen ‘Yazar ya da şair daha önce hiç kimsenin o cümlelerle, o sözcüklerle, o dizelerle anlatmadığı şeyin peşindedir. Jean Paul Sartre, bu konuda “İnsan bazı şeyleri söylemeyi seçtiği için değil onları belli bir biçimde söylemeyi seçtiği için yazardır.’ der.” ifadeleri I ve II numaralı yargı- ları doğrulamaktadır. Ancak parçada “Edebiyatın bağlamını bireyselleşme ve çağdaş toplum sorun- ları şekillendirmelidir.” yargısını doğrulayan her- hangi bir ifade yoktur.
26. E Parçada yazarın düşüncelerini desteklemek için Sartre’ın sözlerine başvurulması, parçada tanık göstermeden yararlanıldığını göstermektedir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 27 - 30. soruların çözümleri
Sol Orta Sağ
Üst raf 42/43/44 42/43 42/43/44
Orta raf 41 36 40
Alt raf 39 37 38
38, 39 numaralı ayakkabılar aynı rafta ve yan yana olmadığından alt rafta olmalıdır. O hâlde 37 numaralı ayakkabı en altta olduğundan orta sıra- da olmalıdır.
40 numaralı ayakkabı 38 numaralı ayakkabı ile di- key olarak aynı hizada olduğundan orta raf sağ tarafta olmalıdır.
36 numaralı ayakkabı, ortadaki rafın ortasına gel- melidir.
44 numaralı ayakkabı üst raftadır ve ortada de- ğildir.
27. E Tabloya göre 42, 43 ve 44 numaralı ayakkabıların yeri kesin belli değildir.
28. D 44 numaralı ayakkabı ile 36 numaralı ayakkabı di- key olarak aynı rafta olmadığından 44 numaralı ayakkabı dikey olarak orta sırada olamaz.
29. A Orta rafın ortasında 36 numaralı ayakkabı vardır.
30. A 38 numaralı ayakkabı ile 41 numaralı ayakkabı aynı raf veya aynı hizada olamaz.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 31. B
32. D
33. A
34. E
35. D
c < b < 0 olur.
.
a c a olur
0< + 0<
+ -
Buradan c < b < a bulunur.
36. E a 2b c b c T
T T
+ + $ + =
^1444 4442 h3 ^>h Ç a
T b
T c T
a b c a b
T b c Ç Ç
Ç Ç Ç
Ç Ç
$ $ $ $
I ve III her zaman çift sayıdır.
232 121
3 1
8 1 343
2 3
245 3 8
4 15
3 8
4 15
3 2
5 24 32
1 2
1 1
1 1
8
$
$
$
$
$ $ $
- =
= b
b b
b l
l l
l
, ,
, ,
0 07 0 06
0 04 0 06
1007
1006 1004
1006
10000 49
10000 1000016 36
1000036
10000 100001352
10000 52
13
10000 4
2
2 2
2 2
2 2
2 2
1 4
1 1
$ -
+ =
- +
-
+ =
=
=
^
^ ^
^ b
b b
h b
h h
h l
l l
l
7 5
7 5 35
7 5
7 2 7 5 5 35
7 5
7 2 35 5 35
2
12 2 35 35
2
2 6 35 35 6 35 35
6
7
2 2
2 2
5
$ $ +
- + =
-
- + +
-
- + + = - +
- + = - +
=
-
^
^
^ ^
^
^
h
h
h h
h
h
A B
B A 8
5
6 9
- 100A 50 B 10B A 869
9 819
+ + - - =
=
.
A B B A
A B
A B A B
A B olur
100 50 10 869
99 9 819
11
11 91
9 9 8 17
. .
+ + - + =
- =
- - =
+ = + =
8
^
^
h h
a c a b a c
a a c
a
a b a b
c b b
0
0 0
< < <
< <
< <
2 2
2 2
2
2 2
$ $
$ $
$ +
+ -
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 37. B
38. E
39. C
ç , ,
c i in 1 5 7" , değerleri olur.
3 farklı değer.
40. B
41. D ,
, ≥
f x x x ise
x x ise
2 1 4
3 4
= + <-
- -
^ h *
≥
fof f f
f f
2 2 2 4
2 3
5 5 4
2 5 1
10 1 9
<
$
- = - - -
= - -
= - - -
= - +
=- +
=-
^ ^ ^
^
^
^
^
h h
h h
h h
h
42. D 11 ile bölünebilme
AAB A B A veya
B B
olur olmaz
0 11
0 11
$ + - =
= =
+ - + ^ h
4 ile bölünebilme ABA A A
olmaz olur olur 0
0 4 8 .
=
4 + 8 = 12 a b
a a b
a ab
a ab b
a ab b a ab
ab b a b
b a
a 1 a
1
2 2
2
2 1
a a b
2
2 2
2 2 2
2
+ - = =
-
+
- - = =-
- - = +
- =
- =
^h ^ + h
501 30 2 3 5
50 6 5 2 3 5
2 25 2 3 5 2 3 5
2 5 2 3 5 2 3 5
2 5 3 5 2 3 5
2 3 5 2 3 5
x y z
x y z
x y z
x y z
x y z
x y z
3 4
3 4 4
3 3 4 4 4
3 2 3 4 4 4
3 4 6 4 4
7 4 10
$ $ $
$ $ $ $
$ $ $ $ $ $
$ $ $ $ $ $
$ $ $ $ $
$ $ $ $
=
=
=
=
=
=
-
+
^
^ b
^
^
h h
l h
h x
y z x y z
7 4 10 280
#
$ $
=
=
=
=
a b 6 a b c
1 6 6
2 3 6
3 2 6 6 1 6
1 6 5
1 6 7
2 3 1
2 3 5
3 2 5
6 1 7
$
$
$
$
$
=
=
=
=
=
= -
= -
= -
= -
= -
= -
= -
a b a a
a b 2 a b 5
2 4 2 2 4 5
2 2 2
2 16 2 5
2 14 5
28 5 23
5
b
4
$
$
$
$
$ 9
4 9
4 9
= +
= -
- = - -
= - + - -
= - -
= -
= -
=
^
^
^
^
^
^
^
^ ^
h
h h h h
h h
hh
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 43. B
44. C
x x
x x
x x
5 9 3 2 6
5 45 3 2 6
3 54
18
- - = +
- - = +
=
=
^ h
Başlangıçtaki toplam izci sayısı .
x x x x
olur
2 3 3 3 18
54
+ = = $
=
45. E
ax ax ax
ax TL
ax
3 8 2530 8 8 230
11 2530 1840
230
+ = = $
= =
=
46. B
! !
!
!
!
!
!
!
a b
b
a a
a 12
12 1112 12 12
2
4 12 4
12 4 16
= $
= = =
= =
+ =
fl ›ç › ›
› ›
pil pil
Ba lang izci say s Son izci say s
x x
x x
2 3
3 6 2
2 6
- - +
ü ü ü ü ü ü
det
A r n B r n Fiyat
A Toplam
x a ax
x a ax 3
3
4 2 8
ü
€ ›
›fl fl
ü
€ ›
fl
›fl ›
€ ›
›fl fl
% › ç fl .
› . tan
tan tan ilk g nde
do ru yan t yanl ya da bo
Son g nde x e do ru yan t
e bo a e yanl yan t
Hafta genelinde x do ru yan t
a yanl ya da bo oran i in e itlik gerekir
x a
x a fazlad r
800 100 40 320
800 320 480
10
320
480 10
50
320 480 10
170
$ =
- =
+ + +
+ = + +
- =
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 47. D
/ km saat C Y
C Y
N Y C Y N C 100050
60 6030 6
15
21
$ $
= -
= -
+
+ = - =
+ =
6
^ h
48. C
k k k k
k
k 4
5 6 8 19 57
4
38 57
6
+ + + =
=
=
Beril’in bilye sayısı 6k = 6·6 = 36 olur.
49. C
50. A 3 pide, 2 döner, 1 çorba 6
3 5 2
4 1
3 2
2
1 1
601
ö ç
Pide D ner orba
$ $ $ $ $ =
> : :
51. B
?= =20 %20
? 15000
100
3000
15000 100 3000$
52. D Nihat
50 metre Y km/saat N km/saat
›
Yol H z Zaman
m km
saniye saat
50 1000
50
12 60 6012
$
$
=
=
=
N Y N Y 100050
60 6012 15
$ $
= +
= +
^ h
›
Yol H z Zaman
m km
saniye saat
50 100050
30 60 6030
$
$
=
=
=
Y km/saat
Can 50 metre
C km/saat
›
Ayd n Beril Canan Damla
k k k k
k k k k
5 6 8 19
5 +6 +8 =19
, , , , , ,
, , , , , , , , , , , tan
A
e
bo k me
Tekler
1 2 3 4 5 1 3 5
1 1 3 1 5 3 5 1 3 5
2 1 8 1 7
3 5
fl ü
3
.
= =
- = - =
"
"
" " " " "
"
"
, , , ,
, , ,
, ,
Meyve Yetiştirilen alan
(hektar) Meyve miktarı (ton)
Portakal 2500 7000
Elma 3500 9000
Armut 3000 8000
Kivi 2000 6000
Muz 4000 10000
+ 15000 +40000
? = =90°
? 40000 10000
360
40000 10000 360
°
$
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 53. B
3 > 2,8 > 2,66 > 2,57 > 2,5
Kivi > Portakal > Armut > Elma > Muz { Elma
54. B 18226 sayısı puan olamaz.
182268 + 2=10
1 + 2 + 6 = 9
Birinci, üçüncü ve beşinci çubuktaki halka toplamı 10 olmalı. Sağlamaz. İkinci ve dördüncü çubukta- ki halka toplamı 10 olmalı. Sağlar.
55. E
56. C İstenilen koşullara uygun puan 48125 olur.
,
,
,
, Portakal
Elma
Armut
Kivi
Muz
2500 7000
5 14 2 8
3500 9000
7 18 2 57
3000 8000
3 8 2 66
2000 6000 3
4000 10000
2 5 2 5
= =
= =
= =
=
= =
ü üflü en y ksek puan en d k puan 89111
11198 77913 -
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 57. E
.
AH x ise HB x olur
A MCA x x
A BMK x x
A BMK A MCA x x cm
14
2
6 3
2
6 14 42 3
42 3 3 42 2
$
$
= = -
= =
= - = -
+ = - + =
^
^
^ ^
h ^ h h
h h
&
&
& &
58. B
. AB =x ise A ABCD^ h=x2 olur x
x cm
144 12
2=
=
›
AB cm ise OH r cm
Taral alan
cm
12 122 6
4
12 6
4 144 36
36 9
2 2
2
$
r r
r
= = = =
= - = -
= -
59. D
B A
Aı 12
5 C
60. A A(x,y) orijine göre simetri B(–x,–y) A(4,3) orijine göre simetri B(–4,–3)
3
4 D B
A x y
–3 –4
144444444424444444443 8
6
ABD dik üçgeninde pisagor.
AB AB
AB birim
6 8
100 10
2 2 2
2
= +
=
= A
B C
M H K
6 x
14 – x 6
A
r = 6
12 12
H
B 12
D
C O
B A
12
5 13
C AB AB
AB cm
13 5
144 12
2 2 2
2
= -
=
=
fl . CAA konisi olu ur Koni hacmi r h
cm 3
3 12 5
240
I
2
2
3
$ $ r
r
r
=
=
=
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI
• GENEL KÜLTÜR •
1. D İslamiyet öncesi Türklerde; veraset sisteminin dü- zensiz ve belirsiz olması, ülke hanedanın ortak malıdır anlayışına yer verilmesi, boylar arası mü- cadelelerin ve taht kavgalarının yaşanması, yete- neksiz kağanların başa geçmesi, dış devletlerin etkisi gibi nedenler devletlerinin yıkılmasında be- lirleyici etkenler olmuştur.
Ateşli silahlar XIV. yüzyıl ortalarından itibaren kul- lanılmaya başlandığı için İslamiyet öncesi Türk devletlerinin yıkılma nedenleri arasında gösteri- lemez.
2. A Samaniler (819-999), Karahanlı ve Gazneli dev- letlerinin ittifakı sonucunda yıkılmışlardır.
Diğer seçeneklerde verilen bilgiler Büyük Selçuk- lulara ait özelliklerdendir.
Büyük Selçuklular devrinde (1040-1157) Batıniy- ye/Haşhaşiye hareketine karşı tedbirler alınmış, Karahitaylılarla (Moğol) 1141’de Katvan Savaşı yapılmıştır.
Büyük Selçuklular devrinde kümbet adı verilen si- yasilere ait anıt mezarlar inşa edilmiştir. Nizamiye Medreseleri Selçuklu veziri Nizamülmülk tarafın- dan kurulmuştur.
3. C Çobanoğulları – Isparta eşleştirmesi yanlış veril- miştir. Çobanoğulları, Kastamonu’da kurulan bey- liktir.
Isparta’da kurulan beylik Hamitoğulları’dır.
Diğer seçeneklerdeki Türk beylikleri-başkentleri eşleştirmeleri doğru verilmiştir.
4. E Osmanoğulları’nın lideri Osman Bey’in Anadolu Selçukluları adına Söğüt civarında uç beyliği gö- revini üstlenmesi Osmanlı Devleti’nin kurulmasın- da önemli etkenlerden biri olmuştur.
Bitinya Bölgesi’ndeki (Bilecik, İznik, Bursa, Koca- eli, Sakarya, Düzce, Yalova, Bolu, Zonguldak ve Bartın illerini kapsayan coğrafi alan) siyasi karı- şıklar ve Gaziyan-ı Rum (Anadolu Alpleri/Gazileri) desteğinin alınması Osmanlı Devleti’nin kuruluşu- na katkı sağlayan gelişmelerdendir.
5. C
• Edirne Daruşşifası’nın açılması (1488)
• 1492 yılından itibaren İspanya yönetiminin baskı- larından kaçan İspanya Sefaradlarının Osmanlı’ya sığınması
• Anadolu’da Safevi Devleti’nin egemenliğini sağ- lamak amacıyla 1511 yılında çıkan Şahkulu Baba Tekeli İsyanı
1481-1512 yılları arasında tahtta kalan II. Bayezid Dönemi’nin gelişmelerindendir.
6. D Cülus töreni, Osmanlı Devleti’nde şehzadelerin tahta çıkma töreni için kullanılan tabirler arasında yer almıştır.
Sancağa çıkma; şehzadelerin tecrübe kazanma- ları amacıyla lala adı verilen eğitmenlerle şehirle- re gönderilmesi usulüdür.
Müsadere hakkı; padişahların yolsuzlukların önü- ne geçebilmek için yöneticilerin mallarına el koy- ması olarak tanımlanabilir.
Kapıya çıkma; Diğer adı Bedergah’tır. Acemioğ- lanlar Ocağı’nda bir süre görev alan acemi oğ- lanların başta Yeniçeri Ocağı olmak üzere diğer kapıkulu ocaklarına geçmelerine verilen addır.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 7. B Defterdar, Osmanlı Devleti’nde her türlü mali iş-
lerinin yürütüldüğü ve gelirlerinin toplandığı Hazine-i Amire’den sorumlu kişidir.
Nişancı, fermanlara tuğra çekme, toprak kayıtları- nın tutulması ve dirlik dağıtımı görevlerini üstlen- miştir.
Beylerbeyi, eyaletlerin idari ve askeri yöneticisidir.
8. D Şeker Ahmet Paşa (1841-1907), Tanzimat Dev- ri padişahlarından Sultan Abdülaziz döneminde Paris’e resim eğitimi için gönderilen ressamlar- dandır. “Yelkenliler, Ağaçlar Arasında Karaca, Ma- nolya ve Meyveler’’ adlı tabloları olan sanatçı 1873’te İstanbul’da ilk resim sergisini açmıştır.
9. E Osmanlı Devleti’nde Batı tarzı ıslahatlar Lale Dev- ri (1718-1730) ile başlamıştır ve bu dönemde be- nimsenen fikir akımı “Batıcılık’’ olmuştur.
10. A III. Selim (1789-1807) ülkenin kötü gidişatını ön- lemek amacıyla yabancı ve yerli uzmanlardan raporlar (layihalar) hazırlamalarını istemiştir. Ha- zırlanan raporlar doğrultusunda Meclis-i Meşve- ret adı verilen kurulda devlet meseleleri görüşülüp ıslahatlar yapılmıştır.
Meclis-i Vala-yı Ahkam-ı Adliye; II. Mahmut dö- neminde yapılacak ıslahatların plan ve denetimini sağlayamak amacıyla açılan kurumdur.
Meclis-i Vükela; II. Mahmut döneminde açılan başkanlığını sadrazamın yaptığı nazırlardan olu- şan kurumdur.
Meclis-i Ayan; I. Meşrutiyet döneminde açılan ve üyelerini padişahın belirlediği meclistir.
Şura-yı Devlet; Tanzimat döneminde açılan danış- ma organı ve idari yargı kurumudur.
11. A Ayastefanos (Yeşilköy) Antlaşması; 93 Harbi’nin (1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı) son bulmasını sağlayan belgedir.
Kırım Savaşı (1853-1856), Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya arasında yapılmıştır. İngiltere, Fran- sa ve Piyemonte Krallığı’nın (İtalya) desteğini alan Osmanlı Devleti, Çarlık Rusya karşısında savaşı kazanan devlet olmuştur. Savaş 1856 yılında im- zalanan Paris Antlaşması ile sona ermiştir.
Kütahya Antlaşması (1833); İngiltere ve Fransa’nın arabuluculuğu ile Osmanlı Devleti ile Mısır vali- si Kavalalı Mehmet Ali Paşa arasında imzalanan antlaşmadır.
Hünkar İskelesi Antlaşması (1833); Çarlık Rus- ya ile Osmanlı Devleti arasında imzalanmıştır. Bu belge Boğazları Rusya’nın kullanmasına ve Bo- ğazlar sorununun ortaya çıkmasına neden olmuş- tur.
Balta Limanı Ticaret Sözleşmesi (1838); İngiltere ile Osmanlı Devleti arasında imzalanmıştır. Açık pazar sorununun ortaya çıkmasına neden olan bu belge sonucunda Osmanlı Devleti, Avrupa karşı- sında yarı sömürge durumuna düşmüştür.
12. D II. Meşrutiyet dönemi 1908- 1918 yılları arasındaki geçen dönemdir.
İttihat ve Terakki Fırkası’nın hükümet darbesi (Ba- bıali Baskını) sonucunda Mahmut Şevket Paşa hükümetini kurulması ve İkinci Balkan Savaşı’nın çıkması 1913 yılında yaşanan gelişmelerdendir.
Her iki gelişme de II. Meşrutiyet dönemine aittir.
Kırım’ın Çarlık Rusya tarafından ilhak edilmesi 1783 yılında olmuştur. Osmanlı Devleti Kırım’ın Rusya’ya ait olduğunu 1792 yılında imzalanan Yaş Antlaşması’yla kabul etmiştir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 13. C Osmanlı Devleti I. Dünya Savaşı’nda Irak-Basra
Cephesi’nde İngiltere’ye karşı mücadele vermiştir.
Irak-Basra Cephesi’nde 29 Nisan 1916 tarihin- de Halil Paşa komutasındaki Osmanlı ordusu, İngiltere’ye karşı “Kutul Amare Savaşı”nı kazan- mıştır. Halil Paşa’ya bu cephede göstermiş oldu- ğu başarılardan dolayı “Kut Kahramanı’’ lakabıyla anılmıştır.
Cemal Paşa, I. Dünya Savaşı’da Kanal (Süveyş) ve Filistin cephelerinde görev almıştır.
Fahrettin Paşa, I. Dünya Savaşı’da Hicaz-Yemen Cephesi’nde mücadele etmiştir. Bu cephedeki ba- şarısından dolayı “Medine Müdafii’’ lakabıyla anıl- mıştır.
Enver Paşa, I. Dünya Savaşı’da Kafkasya (Doğu) Cephesi’nde görev almıştır.
Kazım Karabekir Paşa, I. Dünya Savaşı’da sırasıy- la; Çanakkale, Kafkas ve Irak-Basra cephelerinde mücadele etmiştir. Çanakkale Cephesi’ndeki ba- şarısından dolayı “Alçıtepe Kahramanı’’ lakabıyla anılmıştır.
14. A Mondros Ateşkes Antlaşması 30 Ekim 1918’de Osmanlı Devleti ile İngiltere arasında imzalanmıştır.
Ateşkes Yunanistan’ın sınırları içinde yer alan Lim- ni Adası’nın Mondros Limanı’nda imzalanmıştır.
15. E Milli Mücadele Dönemi’nde saltanat yönetiminin yerine milli iradenin savunulduğu ilk belge Amas- ya Genelgesi olmuştur. Amasya Genelgesi’nde yer alan “Milletin bağımsızlığını yine milletin azim ve kararı kurtaracaktır’’ bunun ispatı olmuştur.
Erzurum ve Sivas Kongrelerinde yer alan “İrade-i milliyeyi hakim kılmak esastır” maddesi de salta- nat rejimi yerine milli iradenin savunulduğu belge- lerdendir.
23 Nisan 1920’de TBMM’nin açılmasının ardından Mustafa Kemal Paşa’nın meclise verdiği 24 Nisan Önergesi’nde milli iradeye dayalı yeni bir yönetim anlayışı benimsenmiştir. Önerge ile hükümet kur- manın zorunlu olduğu, meclisin üzerinde hiçbir gücün tanınmadığı kabul edilmiştir.
16. C Başkanlığını Mustafa Kemal Paşa’nın üstlendi- ği Heyet-i Temsiliye, Erzurum Kongresi (23 Tem- muz-7 Ağustos 1919) ile kurulup ve Sivas Kongresi (4-11 Eylül 1919) ile tüm yurdu kapsar hale gelmiş- tir.
Heyet-i Temsiliye’nin görevi Milli Mücadele Dönemi’nde Büyük Millet Meclisi’nin açılması ile sona ermiştir.
17. E Şerife Bacı (1898-1921), İnebolu’dan aldığı cepha- neyi Kastamonu’ya taşırken şehit olan kuvayımilli- yecilerdendir.
İğneli Pembe Çavuş (Gülpembe Çavuş), Sakarya Meydan Muharebesi’ne görev alan ve o dönemde şehit olan Giresunlu kuvayımilliyecilerdendir.
Kara Fatma (Fatma Seher 1888-1955), Kurtuluş Savaşı’nda Batı Cephesi’nde birçok mücadelede görev alan Erzurumlu kuvayımilliyecilerdendir.
18. D Batı Trakya, Balkan Savaşları ile kaybedilmiştir.
Mudanya Ateşkes Antlaşması’nda TBMM, Doğu Trakya’yı geri almıştır.
Kurtuluş Savaşı Dönemi’ne ait diğer seçenekteki neden-sonuç ilişkisi doğru verilmiştir.
19. D Lozan Barış Antlaşması’nda (24 Temmuz 1923) öncüllerde verilenler konulardan; azınlıklar ve nü- fus değişimi Türkiye’nin istediği doğrultuda çözü- me kavuşturulan konulardandır.
Azınlıkların Türk vatandaşı kabul edilmiştir.
Yunanistan ile nüfus mübadelesi (değişim) kapsa- mında İstanbul ve Marmara Adaları’ndaki Rumlar ile Batı Trakya Türkleri yerleşik (etabli) sayılmış di- ğer bölgelerdeki Rum ve Türklerin yer değiştiril- mesi kararı alınmıştır.
Lozan Barış Antlaşması’nda güney sınırı (Su- riye sınırı) Hatay hariç çizildiği için bu konunun Türkiye’nin istediği doğrultuda çözüldüğü söyle- nemez.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 20. B TBMM’de Şeriye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırıl-
ması, Erkan-ı Harbiye Vekaleti’nin kaldırılması, Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Halifeliğin kaldırılması ve Osmanlı hanedanı üyelerinin ülke dışına çıka- rılması ve 3 Mart 1924 tarihli yasalarla gerçekleş- tirilmiştir.
Buna göre Şeriye ve Evkaf Vekaleti’nin kaldırıl- ması ile Erkan-ı Harbiye Vekaleti’nin kaldırılması aynı kanun doğrultusunda gerçekleştirilen inkılap- lardandır.
21. D 17 Kasım 1924’te kurulan Terakkiperver Cum- huriyet Fırkası, yerinden yönetime geçilmesini (adem-i merkeziyetçilik) ve tek dereceli seçim sis- temine yer verilmesi savunan partidir.
Ancak Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası liberal (serbest) ekonomik modeli savunduğu için devlet- çi ekonomiyi benimsemesi beklenemez.
22. B Atatürk Dönemi’nde kadınlara belediye seçimle- rine katılma hakkı ilk kez 1930 yılında tanınmıştır.
Bu seçimlerin sonucunda Artvin Yusufeli İlçesi Kı- lıçkaya Beldesi’nden Sadiye Hanım ilk belde bele- diye başkanı olmuştur.
Kadınlara muhtarlık hakkı 1933 yılında, milletve- killiği hakkı 1934 yılında tanınmıştır.
23. A Şapka Kanunu; toplumun çağdaşlaşması ve laik- leştirilmesine yönelik olduğu için inkılapçılık ve la- iklik ilkeleri ile bağ kurulabilir.
Milliyetçilik ilkesinde milli birlik ve beraberlik, ulu- sal bağımsızlık gibi kavramlar öne çıkmaktadır.
Dolayısıyla Şapka Kanunu’nun kabulü ile milliyet- çilik ilkesi arasında bir bağ kurulamaz.
Diğer seçeneklerdeki ilke-inkılap eşleştirmeleri doğru verilmiştir.
24. D Türkiye, Milletler Cemiyeti’ne (Cemiyet-i Akvam) 1932 yılında üye olmuştur. Milletler Cemiyeti’ne üye olduktan sonra Atatürk Dönemi’nde uluslara- rası kuruluşlara taşınan sorunlar önce Boğazlar ve sonra Hatay Sorunu olmuştur.
Atatürk Dönemi’nde Milletler Cemiyeti’ne üye ol- madan önce uluslararası kuruluşlara taşınan so- runlar; Musul (1926), Bozkurt-Lotus Olayı (1926) ve Nüfus Mübadelesi (1930) konularıdır.
25. E 4-11 Şubat 1945’te SSCB, ABD ve İngiltere ara- sında düzenlenen Yalta Konferansı’nda, 1 Mart 1945 tarihine kadar Mihver devletlerine savaş ilan eden ülkelerin Birleşmiş Milletlere üye olabileceği kararı alınmıştır.
Türkiye bu bağlamda 23 Şubat 1945’te Almanya ve Japonya’ya savaş ilan etmiştir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 26. C Soğuk Savaş Dönemi’nde ABD ile SSCB arasın-
da nükleer silahları sınırlandırmak amacıyla 1972 yılında SALT-I Antlaşması imzalanmıştır. ABD ile SSCB arasında yaşanan yumuşama Helsinki Deklarasyonu’nun yolunu açmış ve 1975 yılında Helsinki Nihai Senedi (Avrupa Güvenlik ve İşbirli- ği Konferansı) imzalanmıştır.
27. B Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (KEİ) 1992 yılında Türkiye liderliğinde kurulmuştur ve merke- zi İstanbul’dur. Estonya, birliğin üye ülkeleri ara- sında yer almaz.
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü’nün (KEİ) üye ülkeleri; Türkiye, Azerbaycan, Ermenistan, Gürcistan, Ukrayna, Rusya Federasyonu, Mol- dova, Kuzey Makedonya, Romanya, Bulgaristan, Yunanistan, Arnavutluk ve Sırbistan’dır.
28. B Türkiye’de 21 Haziran’dan sonra gündüzler kısal- maya başlar ve 23 Eylül’e kadar hala gündüzler 12 saatin üzerindedir. Turist kafilesi tatilini 5 – 10 Ağustos tarihinde gerçekleştirmiştir.
29. E Türkiye’nin sınırları belirlenirken
• Su Bölümü Çizgisi (Dağlar) $ İran, Irak sınırı • Akarsular $ Yunanistan, Ermenistan sınırı • Demiryolu $ Suriye sınırı şeklinde kriter olarak
belirlenmiştir.
30. C Türkiye’de deniz seviyesi buzulu olan Fiyord’lu kı- yılara rastlanmaz ancak diğerlerine rastlanır.
31. A Haritada I numaralı yerde Bey Dağları, II numaralı yerde ise Canik Dağları bulunmaktadır.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 32. C Gemlik Körfezi Bursa’da Marmara Denizi’nde bu-
lunurken diğerleri Ege’de bulunmaktadır.
33. C Haritada II numaralı Çukurova ve III numaralı Baf- ra–Çarşamba deltalarının olduğu yerlerde kıta sa- hanlığı daha geniştir.
34. A Ankara’nın Erzurum’dan sıcak olması yükseltinin sıcaklık üzerine etkisine bir örnek iken diğerleri bu duruma örnek gösterilemez.
35. A Türkiye’de sırasıyla en geniş alanda görülen ağaçlar; Meşe, Kızılçam ve Karaçam’dır. Meşe doğru seçenek olacaktır.
36. E Türkiye’de Cumhuriyet’in tüm sayım yıllarında nü- fus miktarı sürekli artmıştır. Soruda verilen diğer açıklamalar ise etkili olan faktörlerdir.
37. A Soruda verilen illerden Şanlıurfa’da karasal iklim şartları hakim olduğu için kerpiç yapılara daha fazla rastlanır.
38. E Türkiye’de mısır üretiminin son yıllarda hızla art- masında verilen açıklamaların tümü etkili olmuş- tur.
39. D Haritada IV numaralı Ergene çevresi bitki örtüsü yönünden zayıf olduğu için arıcılık faaliyetleri ge- lişmemiştir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 40. D Türkiye’de MTA verilerine göre rezervi en fazla
olan madenler sırasıyla; dolomit, linyit, kayatuzu, mermer ve bordur. Kayatuzu doğru seçenek ola- caktır.
41. C Azerbaycan ile olan Bakü–Tiflis–Ceyhan boru hattından petrol, diğerlerinden doğalgaz taşın- maktadır.
42. A Haritada I numaralı Aydın–Denizli çevresinde kı- rıklı arazilerden dolayı jeotermal potansiyel daha fazladır.
43. B Ankara, Konya ve Eskişehir’de buğday, arpa, çav- dar gibi tahıl ürünleri yani hammadde fazla olduğu için unlu gıda sanayisi gelişmiştir.
44. B Soruda verilen önemli turizm merkezleri Adıyaman’da bulunmaktadır.
45. C Sertavul Geçidi İç Anadolu Bölgesi’ni Karaman üzerinden Silifke’ye bağlamaktadır.
46. E Kanun koyucu tarafından bilerek isteyerek bırakılan boşluğa kural içi boşluk denir. Kural içi boşlukta ola- ya uygulanacak somut bir norm vardır. Fakat hakim bu normu uygularken hukuka ve hakkaniyete göre hareket eder. Hakimin hukuka ve hakkaniyete göre hareket etmesine takdir yetkisi denir. Hakimin hukuk yaratması hukuk boşluğunun doldurulmasında ge- çerlidir.
47. B Anayasa hukuku kamu hukukunun alt dalları ara- sında yer alır. Devletin şeklini, yapısını, teşkilat- lanmasını, yasama, yürütme ve yargı organlarını ve bu organların ilişkilerini, kişilerin temel hak ve hürriyetlerini düzenleyen hukuk dalına Anayasa hukuku denir.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 48. E 1982 Anayasası’nın 4 maddesine göre Anayasa-
nın ilk 3 maddesi değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez. Madde1: Türkiye Devleti bir Cum- huriyettir. Madde2: Türkiye Cumhuriyeti, toplu- mun huzuru, milli dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyet- çiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkele- re dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk Devletidir. Madde3: Türkiye Devleti, ülkesi ve mil- letiyle bölünmez bir bütündür. Dili Türkçedir. Bay- rağı, şekli kanunda belirtilen, beyaz ay yıldızlı al bayraktır. Milli marşı İstiklal Marşı’dır. Başkenti Ankara’dır.
49. B 1982 Anayasası’na göre milletvekilliğinden isti- fa eden milletvekilinin istifasının geçerli olduğu TBMM Başkanlık Divanı tarafından tespit edil- dikten sonra, TBMM Genel Kurulu’nca basit ço- ğunlukla karara bağlanır ve milletvekilliği düşer.
Yani istifa kendiliğinden düşme nedeni değildir.
Ölüm, milletvekilliğinin kendiliğinden düşme ne- denidir. Mazeretsiz, bir ay içerisinde toplam 5 bir- leşime katılmayan milletvekilinin milletvekilliğinin düşmesine özel bir çoğunlukla (301 milletvekili) parlamento karar verir. Cumhurbaşkanı seçile- nin meclis üyeliği kendiliğinden sona erer. Millet- vekilliği ile bağdaşmayan bir görevi sürdürmekte ısrarcı olan milletvekilinin milletvekilliğinin düşme- si kararı parlamentonun yapacağı gizli oylama ile alınır.
50. A 1982 Anayasası’na göre Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kabul edilen kanun önerisini bir daha görüşmek üzere geri gönderme yetkisi 15 günlük süre içersinde Cumhurbaşkanı’na aittir.
1982 Anayasası’na göre Cumhurbaşkanı sadece bütçe kanununu geri gönderemez.
51. A 1982 Anayasası’na göre Cumhurbaşkanı hakkın- da herhangi bir suç işlediği iddiasıyla soruşturma açılabilir. Cumhurbaşkanı hakkında soruştur- ma açılması en az 200 değil 301 milletvekilinin vereceği önerge ile istenebilir. Cumhurbaşkanı hakkında soruşturma açılmasına karar verilmesi durumunda görevi sona ermez, Yüce Divan yar- gılaması sonucunda seçilmeye engel bir suçtan hüküm giymesi halinde görevi sona erer. Cum- hurbaşkanı hakkında sadece görevde bulunduğu süre zarfında değil görevi bittikten sonra da so- ruşturma açılabilir. Cumhurbaşkanı en az 360 de- ğil 400 milletvekilinin kararıyla Yüce Divan’a sevk edilebilir.
52. C 1982 Anayasası’na göre Anayasa değişikliğine ilişkin kanunlar için esas bakımından iptal dava- sı açılamaz sadece şekil bakımından iptal davası açılabilir. Kanunlar için hem şekil bakımından hem de esas bakımından iptal davası açılabilir. Cum- hurbaşkanı, en az 120 milletvekili ve TBMM’de en fazla üyeye sahip iki siyasi parti grubu tarafından iptal davası açılabilir. TBMM iç tüzüğü için esas bakımından iptal davası normun Resmi Gazete’de yayımlanmasından başlayarak 60 gün içinde açı- labilir. Kanunların şekil bakımından iptal davasını açmaya yetkili mercilerden birisi de Cumhurbaş- kanıdır.
53. E Memurlara uygulanan disiplin cezalarının tümüne yargı yolu açıktır ve memur bu yola başvurabilir.
Grev ve toplu hareket yasağı, ticari faaliyette bu- lunma yasağı, gizli bilgileri açıklama yasağı, ayrıl- dığı kuruma karşı görev alma yasağı, hediye alma yasağı, menfaat sağlama yasağı, siyasi faaliyette bulunma yasağı, basına demeç verme yasağı me- murlara ilişkin yasaklardır.
MURAT YAYINLARIMURAT YAYINLARI 54. D Kamu yararı amacıyla, gerçek karşılıklarını peşin
ödemek koşuluyla, özel mülkiyette bulunan taşın- maz malların tamamının veya bir kısmının, ka- nunda gösterilen esas ve usullere göre, devlet ve kamu tüzel kişileri tarafından devlet mülkiyetine geçirilmesi yoluna kamulaştırma denir. Kamulaş- tırmanın iptali için adli değil idari yargıya başvu- rulur. Kamulaştırmada bedel davaları için adli yargıya başvurulabilir. İdarenin mal edinme yolları arasında yer alır. Kural olarak kamulaştırma bede- li nakden ve peşin olarak ödenir. Kamulaştırmanın bedeli büyük enerji ve sulama projeleri ile iskan projelerinin gerçekleştirilmesinde taksitle ödene- bilir. Kamulaştırmada taksitlendirme süresi 5 yılı aşamaz.
55. E Isaac Newton 1687 yılında yayınlanan ve klasik mekaniğin temellerini attığı “Philosophiae Natura- lis Principia Mathematica” adlı kitabın sahibidir. Bu çalışmasıyla evrensel kütle çekimini ve hareketin üç kanununu ortaya koymuştur. Newton, dünya- daki nesnelerin hareketleri ile gökyüzündeki nes- nelerin aynı doğal yasalar ile yönetildiklerini kendi kütleçekim kanunu ve Kepler’in gezegen hareket- leri kanunu arasındaki tutarlılıklar ile göstermiştir.
Newton ilk yansıtmalı teleskobu geliştirmiştir.
56. B Kurtuba Camii ve katedrali İspanya’nın Cordoba kentinde bulunur. İlk olarak kilise olarak inşa edi- len yapı daha sonraları cami olarak kullanılmıştır.
Yapı UNESCO tarafından 1984 yılında dünya mi- ras listesine alınmıştır.
57. D Güney Afrika’da yürütme başkenti Pretoria, yasa- ma başkenti Cape Town, yargı başkenti Bloem- fontein olmak üzere üç başkent bulunmaktadır.
Güney Afrika Cumhuriyeti’nin 11 resmi dili 5 dilde ulusal marşı bulunur.
58. A Rusya’nın Kazan şehrinde düzenlenen Avrupa Kısa Kulvar Yüzme Şampiyonası’nda 400 metre bireysel karışık kategorisinde final yüzen Vikto- ria Zeynep Güneş, 4.30.45’lik derecesiyle ilk sıra- da yer aldı. Milli yüzücü, bu başarısıyla Türkiye’ye yüzme branşında büyükler kategorisinde ilk Avru- pa şampiyonluğunu kazandırdı.
59. C 2022 yılının Ekim ayında düzenlenecek Ampute Dünya Futbol Şampiyonası Türkiye’nin ev sahipli- ğinde yapılacak. Ampute milli takımı 2020 yılında Polonya’da düzenlenen Avrupa Şampiyonası’nı kazanarak büyük bir başarıya imza atmıştır.
60. A Yönetmenliğini Semih Kaplanoğlu’nun yaptığı
“Bağlılık Hasan” adlı film 2022 yılında düzenle- necek 94. Oscar Ödülleri’nde Türkiye adına aday adayı olarak yarışacağı açıklanmıştır.
