SPORTİF UYUŞMAZLIKLAR -1

(1)

SPORTİF UYUŞMAZLIKLAR -1

(2)

Spor Uyuşmazlıkları

• Spor hukuku içinde kamu hukuku ve özel hukuk ile ulusal hukuk ve uluslararası hukuk kurallarını birlikte barındıran karma (kendine özgü) bir hukuk dalıdır.

• Spor hukuku, sporcuların, kulüplerin, federasyonların, Uluslararası Olimpiyat Komitesi’nin (IOC), devletin ilgili kurumlarının birbirleriyle sportif eylem ve etkinliklere ilişkin ilişkilerini, düzenleyen kurallardan oluşan, kendine özgü bir hukuk dalıdır (Esendal, 2014).

• Spor uyuşmazlıklarında genel hukuk prensipleri, spor federasyonları mevzuat ve kurallarına saygı göstermeye ve bu prensipleri anlamaya odaklanmalıdır. Ancak bu şekilde sporcuların hakkı korunabilir, olimpik ruhun farkına varılabilir ve uyuşmazlıkların çözümünde dürüst ve adil kararlar verilebilir (Li ve Qiao, 2015).

• IOC ve her bir uluslararası federasyonun bir dizi uluslararası kesin kuralların

uygulanmasını zorlamaya çalışması nedeniyle, farklı ulusal mahkemelerin

olimpik ve uluslararası spor uyuşmazlıklarında esasa ilişkin verdiği tutarsız

kararlar büyük bir problemdir (Mitten ve Opie, 2010).

(3)

Kaynaklarına Göre Uyuşmazlık Türleri

Yarışma Oyunları

• Atletizm

• Boks

• Güreş

Yarışma Oyunları

• Atletizm

• Boks

• Güreş Özel Hukuktan Doğan Uyuşmazlık Türleri

Kamu Hukukundan Doğan Uyuşmazlık Türleri

Sporun Yönetimine İlişkin Uyuşmazlıklar

Spor Disiplinine İlişkin Uyuşmazlıklar

(4)

Özel Hukuktan Doğan Uyuşmazlık Türleri

• Özel hukuktan doğan uyuşmazlıklar tarafların eşit menfaat ilişkilerini düzenleyen özel hukuk kurallarından doğan uyuşmazlıklardır (Esendal, 2014).

(1) Hukuki İşlemlerden Doğan Uyuşmazlıklar

• Federasyon, kulüp, sporcu, antrenör, menajer ve maç organizatörü gibi spor süjelerinin kendi aralarında veya üçüncü kişiler arasında yapılan sözleşmelerden doğan uyuşmazlıklardır (Ertaş ve Petek, 2005). Örnek:

Hizmet sözleşmesi Hizmet sözleşmesi

Transfer sözleşmesi Transfer sözleşmesi

Bonservis ücreti Bonservis ücreti

Sponsorluk ve reklam sözleşmesi Sponsorluk ve reklam sözleşmesi

Yayın sözleşmesi Yayın sözleşmesi

(Esendal 2014; Ertaş ve Petek 2005)

(5)

Özel Hukuktan Doğan Uyuşmazlık Türleri

(2) Haksız Fiilden Doğan Uyuşmazlıklar

Her spor dalı doğası gereği bazı riskleri içinde barındırır ve bu risklerin gerçekleşmesi neticesinde zarar gören sporcu herhangi bir talepte bulunamaz. Ancak sportmenliğe aykırı kasıtlı hareketlerle öngörülemeyen bir zarara neden olan sporcu bu fiilinden sorumludur (Erten, 2007).

-Spor Federasyonlarının spor faaliyetleri dolayısıyla hukuki sorumluluğu

6222 sayılı Kanunun 5. maddesi uyarınca spor alanlarında güvenliğin sağlanmasında kontrol ve denetim yetkileri TFF’na aittir.

-Spor kulüplerinin spor faaliyetleri dolayısıyla hukuki sorumluluğu -Spor kulüplerinin spor faaliyetleri dolayısıyla hukuki sorumluluğu

6222 sayılı Kanunun 5. maddesi uyarınca spor alanlarında güvenliğin sağlanmasında gerekli önlemleri almak ev sahibi spor kulübünün sorumluluğundandır.

-Seyircilerin haksız fiilleri nedeniyle hukuki sorumluluğu

6222 sayılı Kanunun 17/2. maddesi uyarınca; kasten yaralama veya spor alanlarına ve bu alandaki eşyaya mala zarar verme suçunu işleyen kişi cezalandırılır.

-Sporcuların haksız fiilleri nedeniyle hukuki sorumluluğu

-Sporcuların haksız fiilleri nedeniyle

hukuki sorumluluğu Sporcular alışılagelmiş sertliğin ve adil olmanın sınırlarının aşıldığı durumlarda meydana gelen yaralanmalardan sorumlu tutulabilir

Sporcular alışılagelmiş sertliğin ve adil olmanın sınırlarının aşıldığı durumlarda meydana gelen yaralanmalardan sorumlu tutulabilir (Gülşen, 2013).

(6)

2.Kamu Hukukundan Doğan Uyuşmazlık Türleri

Kamu otoritesi ile donatılmış devlet örgütlerinin işleyişinden, devletlerin özel veya tüzel kişilerle olan ilişkilerinden doğan uyuşmazlıklardır.

(1) İdare Hukukundan Doğan Uyuşmazlıklar

Vatandaşların, sporcuların, spor kulüplerinin ve Bağımsız Spor Federasyonlarının Gençlik ve Spor Bakanlığı ile ilişkilerinden doğan uyuşmazlıklar idare hukukundan kaynaklanmaktadır (Gözübüyük, 2009).

 Spor Faaliyetlerinde Başarı Gösterenlerin Ödüllendirilmesine İlişkin Uyuşmazlıklar

 Millî Sporcuların Öğretmen Olarak Atanmasına İlişkin Uyuşmazlıklar

 Spor Müşaviri Atanmasına İlişkin Uyuşmazlıklar

 Sporcu Şeref Aylığı Bağlanması ve Devlet Sporcusu Unvanı Verilmesine İlişkin Uyuşmazlıklar

 Milli Sporcu Belgesi Verilmesi Hakkında Uyuşmazlıklar

(7)

Spor Faaliyetlerinde Başarı Gösterenlerin Ödüllendirilmesi

Spor Hizmet Ve Faaliyetlerinde Üstün Başarı Gösterenlerin Ödüllendirilmesi Hakkında Yönetmelik (R.G.

03/11/2010 t. 27748 s.) kapsamında; üstün başarı gösteren sporculara, spor kulüplerine, teknik direktör ve antrenörlere ödül verilir.

(8)

Millî Sporcuların Öğretmen Olarak Atanması

Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliğinin (R.G. 17/04/2015 t. 29329 s.) Milli Sporcuların Ataması başlıklı 9. maddesi kapsamına giren milli sporcular; sınav şartı aranmaksızın beden eğitimi öğretmeni olarak atanabilir.

(9)

Spor Müşaviri Ataması

Spor Genel Müdürlüğü Spor Müşavirleri Atanma Ve Çalıştırma Yönetmeliği (R.G. 26/10/2001 t. 24565 s.) 5. maddesi kapsamına giren sporcular; spor müşaviri olarak atanabilir.

(10)

2.Kamu Hukukundan Doğan Uyuşmazlık Türleri

(2) Ceza Hukukundan Doğan Uyuşmazlıklar

Ceza hukukundan doğan uyuşmazlıkların konusunu, spor faaliyetleri dolayısıyla işlenen suçlar teşkil etmektedir. 6222 sayılı Sporda Şiddet Ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun kapsamına giren bir suçun işlenmesi halinde Kanunun 23. maddesi uyarınca; yargılamayı ihtisas mahkemeleri olarak görevlendirilen sulh ceza veya asliye ceza mahkemeleri yapar (Ekşi, 2015).

 Şike ve Teşvik Primi Suçu

 Spor Alanlarına Yasak Madde Sokulması ve Müsabaka Düzeninin Bozulması Suçu

 Spor Alanlarında veya Çevresinde Hakaret İçeren Tezahürat ve Halkı Aşağılama Suçları

 Spor Alanlarına Usulsüz Seyirci Girişi Suçu

 Yasak Alanlara Girme Suçu

 Seyirden Yasaklanan Kişinin Kolluk Birimine Başvurmaması Suçu

 Kasten Yaralama ve Mala Zarar Verme Suçu

 Yasadışı Bahis Suçları

(11)

Şike ve Teşvik Primi Suçu

6222 sayılı K.’nun (R.G. 14/04/2011 t. 27905 s.) 11. md.uyarınca; Belirli bir spor müsabakasının sonucunu etkilemek amacıyla bir başkasına kazanç vs menfaat temin eden cezalandırılır. Suç teşvik primi verilmesi suretiyle işlenirse

verilecek ceza yarı oranında indirilir.

(12)

Yasak Madde Sokulması ve Müsabaka Düzeninin Bozulması

6222 sayılı K.’nun 13. md. (R.G. 14/04/2011 t. 27905 s.) uyarınca; Spor alanlarına sokulması yasak maddeleri spor alanlarına sokan kişiler veya müsabaka düzeninin bozulmasına sebep olan kişi cezalandırılır.

(13)

Hakaret İçeren Tezahürat ve Halkı Aşağılama Suçları

6222 sayılı K.’nun 14. md. (R.G. 14/04/2011 t. 27905 s.) uyarınca; Spor alanlarında veya çevresinde hakaret olarak algılanacak tarzda aleni olarak söz ve davranışlarda bulunanlar cezalandırılır.

(14)

Yasak Alanlara Girme Suçu

6222 sayılı K.’nun 16. md. (R.G. 14/04/2011 t. 27905 s.) uyarınca; Yetkisiz olarak müsabaka alanına, soyunma odalarına, odaların koridorlarına, sporcu çıkış tünellerine giren kişi cezalandırılır.

(15)

Kasten Yaralama ve Mala Zarar Verme Suçu

6222 sayılı K.’nun 17/1. (R.G. 14/04/2011 t. 27905 s.) md.uyarınca; Spor alanlarında kasten yaralama veya spor alanlarına ve bu alandaki eşyaya mala zarar verme suçunun işlenmesi halinde cezaya hükmolunur.

(16)

● Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu 2005-2010 yılları verilen kararların (Çeribaş ve Özbek, 2018) yıllara göre dağılımı aşağıda verilmiştir.

Yıl Dosya Sayısı

2005 24

2006 40

2007 110

2008 94

2009 200

2010 234

Toplam 702

Sporun Disiplinine ve Yönetimine

İlişkin Uyuşmazlıklar

(17)

● (Gençlik ve Bakanlığı Tahkim Kurulu)Spor Genel Müdürlüğü Tahkim Kurulu 2005-2010 yılları verilen kararlara itiraz eden taraflara göre dosya dağılımı aşağıdaki şekildedir (Çeribaş ve Özbek, 2018).

İTİRAZ EDEN TARAFLAR

Toplam Dosya Sayısı

İtiraz Ret İtiraz Kabul Görevsizlik Diğer Kararlar Ceza Verilmesi

Ceza Ver.Yer Olmadığı

Spor Kulübü ve Kulüp Yöneticisi 315 153 71 44 47

Sporcu 154 71 44 27 12

Federasyon Yöneticileri 91 18 7 11 5 34 16

Antrenör 51 29 11 5 6

Başkan Adayı ve Delege 38 20 10 3 5

Hakem 34 10 16 3 5

Federasyon ve SGM 19 15 1 1 2

GENEL TOPLAM 702 316 160 94 82 34 16

(18)

● Sporun yönetimi ve disiplinine ilişkin olarak en çok ‘’Genel Kurul’’ ile ‘’Hakaret, Kürür ve Müessir Fiil’’ konularında uyuşmazlıkların olduğu gözlemlenmiştir (Çeribaş ve Özbek, 2018).

.

İHTİLAF TÜRLERİ Toplam Dosya

Sayısı

Spor Kulübü ve Kulüp

Yöneticisi Sporcu Federasyon

Yöneticileri Antrenör Başkan Adayı

ve Delege Hakem Federasyon ve SGM

Genel Kurul 157 94 3 15 4 36 5

Hakaret-Küfür-Müessir Fiil 151 31 62 4 26 2 12 14

Müsabaka Kural Hatası 77 51 16 - 4 - 4 2

ASDCY Cezalandırma İşlemi 66 - - 66 - - -

Tescil ve Lisans İşlemleri 46 31 6 2 2 - 4 1

İzinsiz Sportif Faaliyet 43 22 14 - 3 - 4 -

Saha Olayları 35 32 2 - 1 - - -

Sözleşme Ücreti 34 7 24 3 - -

Talimat Değişikliği İptali 21 21 - - - - - -

Yönetim Kurulu Kararı İptali 20 11 - 4 - - 5 -

Doping 19 2 13 3 - - 1

Konusuz 15 6 4 - 5 - - -

Transfer İşlemi ve Transfer

Ücreti 11 7 4 - - - - -

Milli Sporcu Belgesi 6 6

Federasyon-SGM Uyuşmazlığı 1 1

GENEL TOPLAM 702 315 154 91 51 38 34 19

(19)

Sporun Disiplinine İlişkin Uyuşmazlıklar

Spor disiplin kurallarının sporun öznelerince ihlal edilmesi ve disiplin yaptırımları uygulanması ile gündeme gelen uyuşmazlıklardır (Kocasakal, 2013).

SPORTİF UYUŞMAZLIKLAR -1