SPORTİF UYUŞMAZLIKLAR VE
ÇÖZÜMÜ
Spor Uyuşmazlıklarının Çözümü
2
• Sportif uyuşmazlıkların üç farklı çözüm yolu vardır : 1. Yetkileri dahilinde Federasyon yetkili kurullarına başvurulması (sportif yargı) 2. Yetkili olduğu takdirde, devlet mahkemelerine başvurulması. 3. Tahkim. Alternatif uyuşmazlık çözümü olarak tahkim ve arabuluculuk, uyuşmazlıklara daha hızlı ve ucuz sonuç sağlar (Reeb, 2013; Donellan, 2016).
• 1984 yılında İsviçrenin Lozan kentinde kurulan CAS, kuruluşundan bugüne kadar uluslararası spor kuruluşları tarafından tanınarak güven kazanmıştır ve bugün olimpik sporlar ve olimpik olmayan sporlar, futbol uyuşmazlıkları, doping ihlalleri ve uluslararası mesleki sözleşmeleri de kapsayan geniş bir alanda sporla ilgili uyuşmazlıklarda son aşama olarak görülmektedir (Reilly, 2012).
• Spor uyuşmazlıklarında karar verirken sadece genel hukuk prensiplerinin ve kurallarının bilinmesi yeterli olmaz hakimler spor dünyasındaki norm ve pratik işletme bilgisine de sahip olmalıdır (Pachanda, 2012).
• Günümüzde Arabuluculuk, amatör ve profesyonel spor uyuşmazlıklarında dünya çapında yaygın olarak kullanılmamaktadır, fakat hem ulusal hem de uluslararası arenada kullanımı giderek artacaktır (Godin, 2017).
1. Futbola İlişkin Uyuşmazlıklarda Sportif Yargı Mercileri
Futbolun Yönetimine ve disiplinine ilişkin uyuşmazlıklar için TFF bünyesinde ilk derece hukuk kurulları ve üst kurul oluşturulmuştur (Ekşi, 2015:80).
TFF ilk derece kurulları şunlardır:
Üst derece hukuk kurulu ise:
Uyuşmazlık Çözüm Kurulu, Uyuşmazlık Çözüm Kurulu,
İl Disiplin Kurulu, İl Disiplin Kurulu,
Amatör Futbol Disiplin Kurulu, Amatör Futbol Disiplin Kurulu,
Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu, Profesyonel Futbol Disiplin Kurulu,
Kulüp Lisans Kurulu, Kulüp Lisans Kurulu,
Spor Uyuşmazlıklarının Ulusal Sportif Yargı Mercileri Tarafından Çözümü
Etik Kurulu.
Etik Kurulu.
TFF Tahkim Kuruludur.
TFF Tahkim Kuruludur.
3
Bağımsız Spor Federasyonlarına İlişkin Uyuşmazlıklarda Sportif Yargı Mercileri
Futbol dışında kalan diğer spor dallarının yönetimine ve disiplinine ilişkin uyuşmazlıklarda her bir federasyonun bünyesinde oluşturulan Disiplin veya Ceza kurulları görev yapmaktadır.
Federasyon Disiplin veya Ceza Kurulu kararlarına karşı, Federasyon Disiplin veya Ceza Kurulu kararlarına karşı,
Gençlik ve Spor Bakanlığı Tahkim Kuruluna itiraz edilebilir.
Gençlik ve Spor Bakanlığı Tahkim Kuruluna itiraz edilebilir.
(3289 s. GVSHK. m. Ek9., 1986)
4
Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı 1 Numaralı Kararname’sinin (R. G.: 10/7/2018 - 30474) Gençlik ve Spor Bakanlığı ile ilgili düzenlemelerin yer aldığı maddelerden 212. Maddeye göre Gençlik ve Spor Bakanlığı’ndaki sürekli kurullar şunlardır:
a) Tahkim Kurulu,
b) b) Sportif Değerlendirme ve Geliştirme Kurulu, c) c) Merkez Spor Disiplin Kurulu,
d) ç) İl Spor Disiplin Kurulu.
3289 Sayılı Spor Hizmetleri Kanunu’na göre;
«Tahkim Kurulu yedi asıl ve yedi yedek üyeden teşekkül eder. Üyelerin beşinin hukukçu, ikisinin ise spor alanında bilimsel çalışmalar yapmış veya sporda idareci, teknik adam ve benzeri görevlerde bulunmuş kariyer sahibi kişiler olmaları şarttır.
Üyeler Gençlik ve Spor Bakanlığının onayı ile dört yıl için görevlendirilir. Hâkim ve savcılar ile bu meslekten sayılanlar hâkimlik teminatı esasları gözetilerek ve yetkili kurulların onayı alınmak suretiyle Tahkim Kurulunda görev alabilirler. Üyeler kendi aralarından bir başkan seçerler. Tahkim Kurulu tarafından verilen kararlar kesindir.»
«
• 3289 Sayılı Spor Hizmetleri Kanunu’na göre;
• «Gençlik ve Spor Bakanlığı Tahkim Kurulu, federasyon ile kulüpler, sporcular, hakemler, teknik direktör ve antrenörler; kulüpler ile teknik direktörler, antrenörler ve sporcular; kulüpler ile kulüpler arasında çıkacak ihtilaflarla, federasyonlarca verilecek kararlar ile disiplin veya ceza kurulu kararlarını, ilgililerin itirazı üzerine inceleyerek sonuçlandırır. Tahkim Kurulu; itiraz üzerine Gençlik ve Spor Bakanlığı ile federasyonlar ve federasyonların birbirleri arasında çıkacak ihtilafları inceleyerek sonuçlandırır».
• Spor Disiplin Yönetmeliği’nin 62. Maddesine göre «İl spor disiplin kurulu kararlarına karşı Merkez Spor Disiplin Kuruluna; Merkez Spor Disiplin Kurulunun ilk derece disiplin kurulu olarak verdiği kararlara karşı ise Tahkim Kuruluna, kararların tebliğinden itibaren on gün içinde itiraz edilebilir.»
TÜRKİYE FUTBOL FEDERASYONU TAHKİM KURULU TALİMATI
Amaç: Madde 1- Bu Talimat, 5894 Sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’da ve TFF Statüsü’nde düzenlenmiş olan Tahkim Kurulu’nun çalışma esas ve usullerini belirlemek amacıyla hazırlanmıştır.
Kurulun yargı Yetkisi: Madde 2 - Kurul,
a) Federasyon ile Kulüpler, Hakemler, Futbolcular, Teknik Direktörler, Antrenörler, Oyuncu Temsilcileri, masörler ile diğer görevliler arasında çıkan ihtilaflar hakkında Yönetim Kurulu tarafından verilecek kararlara karşı yapılan başvuruları,
b) Amatör ve Profesyonel Futbol Disiplin Kurulları kararlarına karşı yapılan itirazları,
c) Uyuşmazlık Çözüm Kurulu kararlarına karşı yapılan başvuruları,
d) Futbol Federasyonu Yönetim Kurulu tarafından çıkartılmış Talimatların, Kanun,
Ana Statü, FIFA ve UEFA Ana Statülerine aykırılığına ilişkin başvuruları,
ilgililerin talebi üzerine inceler ve karara bağlar.
1. Spor Tahkim Mahkemesi (CAS)
• Spor Kuruluşunun tüzüğünde veya statüsünde Tahkim şartı bulunması,
• Spor Kuruluşu tarafından temyiz edilebilir bir kararın alınmış olması,
• Temyiz öncesi iç hukuk yollarının tüketilmiş olması şartları ile;
Karar tarihinden itibaren 21 gün içinde
GSB Tahkim Kurulu ve TFF Tahkim Kurulu Kararlarına karşı
Spor Uyuşmazlıklarının Uluslararası Sportif Yargı Mercileri Tarafından Çözümü
Spor Tahkim Mahkemesi’ne itiraz edilebilir(CAS) Spor Tahkim Mahkemesi’ne itiraz edilebilir(CAS) Gençlik ve Spor Bakanlığı Tahkim Kurulu ve
Gençlik ve Spor Bakanlığı Tahkim Kurulu ve TFF Tahkim Kurulu kararlarına karşı;
TFF Tahkim Kurulu kararlarına karşı;
(CAS Kod m.R47)
8
Örnek Uyuşmazlık
1- Federasyon Disiplin veya Ceza Kurulu Kararı 1- Federasyon Disiplin veya Ceza Kurulu Kararı
1
(TACCK 27/08/2013, 2013/9)
9
Örnek Uyuşmazlık
2
(TACCK 27/08/2013, 2013/9)
10
Örnek Uyuşmazlık
2- SGM (GSB)Tahkim Kurulu Kararı 2- SGM (GSB)Tahkim Kurulu Kararı
(TK 19/12/2013, 2013/177)
11
Örnek Uyuşmazlık
(TK 19/12/2013, 2013/177)
12
Örnek Uyuşmazlık
3- Spor Tahkim Mahkemesi (CAS) Kararı 3- Spor Tahkim Mahkemesi (CAS) Kararı
(CAS 06/03/2015)
13
CAS Yargılaması Örnek Uyuşmazlık
(CAS 06/03/2015)
14
2. İsviçre Federal Mahkemesi
İsviçre Milletlerarası Özel Hukuk Kanunu 190 vd. maddeleri uyarınca karar tarihinden itibaren 30 gün içinde (Bağlan, 2016:83),
İsviçre Federal Mahkemesi’nde iptal davası açılabilir.
İsviçre Federal Mahkemesi’nde iptal davası açılabilir.
Spor Tahkim Mahkemesi (CAS)kararlarına karşı;
Spor Tahkim Mahkemesi (CAS)kararlarına karşı;
(Kocasakal, 2013:354)
15
2. İsviçre Federal Mahkemesi Kararı
İsviçre Federal Mahkemesi, Matuzalem davasında FIFA Disiplin Komitesi kararının onandığı CAS kararını bozmuştur.
CAS 2009 yılında, Shakhtar Donetsk'ten, Real Zaragoza ekibine, izin almadan transfer olan Brezilyalı futbolcu Matuzalem’i 12 milyon euro tazminat ödemeye ve bu tazminatın ödenmemesi halinde oyuncunun ‘’süresiz meslekten yasaklanmasına’’ karar vermiştir.
Matuzelam’ın temyiz başvurusu sonrası İsviçre Federal Mahkemesi, futbolcunun ‘’süresiz meslekten men’’ cezasıyla cezalandırılmasını kamu politikasına ve kişisel haklara aykırı olduğuna karar vererek CAS kararını bozmuştur(Bağlan 2016; Soydan 2012)
.
16