• Sonuç bulunamadı

ALi HAZIRLAYAN NACiYE FISTIKCI DANISMAN MEZUNiYET CALISMASI ZAMAN I GAZETESi ( oiu EDEBiYATI

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "ALi HAZIRLAYAN NACiYE FISTIKCI DANISMAN MEZUNiYET CALISMASI ZAMAN I GAZETESi ( oiu EDEBiYATI"

Copied!
59
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

KUZEY KIBRIS TURK CUMHURiYETi

YAKIN DOGU UNiVERSiTESi FEN - EDEBiYAT FAKULTESi TURK

oiu

VE EDEBiYATI BOLUMU

MEZUNiYET CALISMASI

ZAMAN I GAZETESi

( 1891-1892)

HAZIRLAYAN

NACiYE FISTIKCI

DANISMAN

YRD. DO<;. DR. ALi EFDAL OZKUL

(2)

1. ONSOZ ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 1 iCiNDEKiLER 2. GIRI~ ••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

2-JO

.

3. METIN •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••• 11 -

52

4. KA YNAK<::A •••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••

53

5. EK ORNEK METiNLER.

(3)

ONSOZ

Bugun, tarihi ve kulturel zenginligimizin temel taslan olan isimlerin ve bu isimlerin meydana getirdikleri eserlerin gunumuz kusaklan tarafmdan yeteri kadar tanmdiguu ve tamtildigmi soylemek guctur. Bu alanda yaptigim cahsmaya beni yonlendiren Fen-Edebiyat Faki.iltesi, Turk Dili Ve Edebiyati Bolumu Yard. Do9. Dr. Ali Efdal Ozkul'a ve cahsma boyunca bizden bilgilerini esirgemeyen Fen-Edebiyat Fakultesi Dekarn ve Turk Dili ve

Edebiyati Bolumu Baskaru olan Prof. Dr. Bi.ilent Yorulmaz'a tesekkurlerimi bir bore bilirim.

Bir de esas kaynak sayilacak Milli Arsiv Kurumu'na ve oradaki personele bize sagladiklan kolayhklardan dolayi tesekkur ederim.

Uzerinde cahsma yaptignn, ZAMAN I gazetesi ilk olarak 25/Arahk/1891 yilmda cikmaya baslarmstir. Bu gazete haftahk olarak basilan bir gazetedir. ZAMAN gazetesinin nesriyatda bulundugu sure dokuz sene kadardrr, Sahibi ve bas yazan Haer Dervis'tir. Gazete

(4)

GiRiS

25/Arahk/1891 - 2/Eylill/1900 yillan arasmda haftahk olarak cikan Zaman gazetesinin bas yazannm Haer Dervis oldugunu onsoz kismmda soylemistik, Padisahci olan bu gazete, Kraathane-i Osmani'nin yaym orgarn idi.

Gazetenin amaeu Mesrutiyet ve Ozgurli.ik dusuncelerini bogmak idi. Son sayisi: No.

423. Kraathane-i Osmani Matbaasi, Lefkosa Tabloit boy.

ismet Konur, " Kibns Turkleri " adh kitabmm bir kac sayfasmda bu gazete ile ilgili sunlan soyluyor:

"ZAMAN 25 Birinci Kanun (Arahk) 1891 'de Lefkosa'da tesis edilmistir, Sahibi Haci Dervis Efendi' dir. Bu gazete ilk once Kiraathane-i Osmani namma nesrediliyordu, Bas muharriri Galib isminde istanbul' dan getirilen bir zat idi. Kiraathanenin idare heyeti aym zamanda gazetenin de idare heyeti idi.

ZAMAN gazetesi haftahkti, Bu suretle bir sene intisar ettikten sonra arlarmda ihtilaf 91kt1 ve ikinci sene dogrudan dogruya Haer Dervis Efendi 'nin kendi nam ve hesabma nesriyatma devam edildi. ZAMAN gazetesinin bashca amaci; Abdiilhamid'e kulluk etmek ve o tarihte Mesrutiyet ve Hurriyet lehinde uyanan gene fikirleri bogmakn,

ZAMAN'a muharrir olmak uzere, o tarihlerde istanbul'da tahsil edip Lefkosa'ya donen Bodamyahzade Sevket Bey'le Ahmet Tevfik Efendi getirilmis ve nesriyata germi verilmistir. Bu nesriyat sayesinde Haer Dervis Efendi'nin ismi Yildiz'a aksetmis ve ehemmiyet kazannustrr. Kisa bir zaman sonra Haer Dervis Efendi'ye istanbul'dan" Mir-i Miran" rutbesi gelmis ve Haer Dervis Pasa olmustur. Fakat bir muddet sonra, ZAMAN muharrirlerinden bazilan Dahiliye Nazm Memduh Pasa'ya ve bazilan da Adana Valisi Bahri Pasa'ya tariz etmeye basladilar, Bu hal Memduh Pasa'yi harekete gecirerek saraya saldirtti ve Haci Dervis Pasa'nm pasahgim kaybetmesine sebep olmustur.

Pasahk elden gittikten sonra, ZAMAN gazetesi kapanrms ve muharirleri de dagilmak zorunda kalmistir. ZAMAN gazetesinin nesriyatta bulundugu muddet dokuz sene kadardir.

Gazetenin ilk saytsmda yaym amaclart tek tek s1ralanm1st1r.

1. Ingiliz somurgeciligi ile savasmak,

2. Ulusal bilinci ayakta tutmak, Anavatan'a guven ve baghhgi devam ettirebilmek.

3. Kibns sorununu yalmz Rumlann bakisi acismdan dunyaya duyurmaya cahsan kalabahk Rum gazeteleri ile savasmak.

4. ENOSiS'e karsi durmak.

5. Dunya kamuoyuna Kibns Turk'Ierinin sesini duyurmak. 6. Turk dilini, yazi dili olarak Ada' da ayakta tutmak.

7. Turk toplumunu her alanda kalkmdirmak, Turk esnafve iscisinin haklanm korumak. 8. Turk ahlak ve egitimine hizmet etmek.

9. Kisisel cikarlan degil, Ada Turk'Ierinin cikarlanm gozetmek. 10. Kimseye kin gutmemek, kimseden yana olmamak.

(5)

Bu amaclar ilk sayidaki "ZAMAN MESLEG}" bashkh yazida bir bir siralamr ve

soylece noktalamr:

"i~te, Zaman menafi-i umumiyeye mazur ve sahsi garazlan mukarrer makaleleri dercten kat'iyen sakmacaknr ki, devanum temin ile umuma hizmet etmek gibi bir serfi elde edebilsin. Zaten Zaman menfaatmm yansi, Lefkosa'da Islam toplanma yeri olan Kiraathane-i Osmaniye ait oldugundan, idari isleri bir heyyetin uhdesine tevdi etmistir ki, atide gosterilen zevat-i muhteremden murekkeptir:

Katib-i Fahri: Faik Bey Aza: Cemal Efendi Aza: Asaf Bey Aza: irfan Bey

Aza: Asim Bey

Tarutma yazisi boylece devam eder gider. Gazete haftahk olarak yaymlanacaktir. " ... Dercedecegi havdislerin zaranm, faydalanru tahlil ile bunlan miyar-i hakikate urduktan sonra nesreyleyecektir ... "

" ... Zaman esasen, maarif-i lslamiyeye hizmete kendini mukellef tutacagmdan her sene Lefkosa musluman mekteplerinin imtihanlanm muteakip sahadetname alacaklarmdan, ii9iincii

dereceye kadar cikanlara meccanen hirer abone kaydeyleyecegi gibi, arasira musluman

cocuklanndan kii9iik kucuk meseleler tertip vehalledenlaerin ii9iinciisiine kadar, isimleri takdir

edilerek ilan ile beraber evlad-i islamm, usul-u tedris ve ders ve dersinin teskilaum makaleleri

ile soyliyenlerin yazilanyla sahifelerini suslemekten usanmayacaktir ... "

Gazete, daha sonra o gunlerin kosullanyla bir gazetenin nelere gereksindigini yine

"ZAMAN MESLEGi" bashkh yazida bir bir siralanmaktadir:

" Malum a, matbaa yalmz tedarik etmekle, bir gazete nesrolunmaz. Murettip,

muharrir, muhbir gibi vesaite tevakkuf eder ki, bunlardan biri tedarik olunmayacak olsa, o

gazete mumkun degildir ki nesronulabilsin, Hususiyetle Kibns Adasmda, Lisan-i Osmaniye

diye bir gazete nesrolurken baski aletleri soyle dursun, murettip yoklugu, bu matbaamn

vucudunu, nesrini, hayli dusundurdu. Fakat, gayretin, himmetin elinden hicbirsey

kurtulmadigma isbat aranacak olsa bu delil Zaman gazetesi ve matbaastdir.

Zaman, muharririni tedarik ettikten sonra diger ucuncu bir vasitaya ihtiyaci vardir ki o

da, muhbirdir. Su iki vasitayi tedarik edince, muhbirlik vazifesini erbab-i hamiyete terk ile nesrolunmaya basladi.

Asikardir ki; muhbirlik mutlak, gazetenin meslegini bilmekle olacagi icin, bu hududun haricinde ihbarat ile kag1t karalamaktan ise karalamamak evladir. Cunku emek beyhude sarfolunmus olur.

Halbuki muhbirlikten maksat bir hizmeti celile olduguna bakilirsa yazilacak maddelerin, mensub oldugu gazetenin meslsgini gozonunde bir dustur addetmek ile yazilmalan gerekir. Yoksa garaz ve sahsi menfaatler ugruna suret-i fikri perde-i seytane burundurerek aleme arzeylemekte ne faide olabilir?

(6)

Bazi menfaatperesler vardir ki, fikirlerini kabul ettirmek icin hicbir vesileyi elden kacirmamak isterler. Bu gibi anlatilmasmda en ziyade istidadi olanlar gazeteler oldugundan ve boylece insanlann akla gelen sacma sapan seyleri yazarak gazeteleri isgal ettiklerini bildigimiz icin erbab-i hamiyetin yazacagi yarah maddeleri, garazkarane yazilacak maddelerden tefrik eylemekligimiz lazim gelir.

Bundan dolayi, muhbirlik edecek zevat-i muhteremin ihbaratmda, asil ve hakiki imzasi muharrer bulunmah ki gazetemiz miisterihane nesre gayret etsin.

Sayet, agraz-i sahsiyeye ve amme menfaatlanna zararh netice verecek olursa, mes'uliyeti, sirf makalenin sahibine ait olacaktrr ki, iste bu vesile ile de muhbirlerimizi redaiden muhafaza etmis olahm ... "

Yine bu yazmm bir bolumunde de Krbrrs'taki Rum basmma deginilmektedir: " ... Kibns adasmda bir resmi, bir Ingilizce ve yedi de Rum gazetesi vardir.

Lefkosa'da "Foni Dis Kibru ve Evagoras" namiyla iki Rumca ve "Avil" adh bir

ingilizce ile Turkce Rumca ve ingilizce kansik bir "Ceride-i Resmiye" vardir.

iskele'de "Do Etnos ve Enosis ve Horyadika" isrniyle uc Rumca; Leymosun'da

"Alithya ve Salphinks" isimlerindeki iki ceride haftada bir kerre nesrolunur.

Rumca gazetelerin tutmus olduklan mesleklerini tayin icin her birini ayn ayn yazmak okuyuculanrmza anlatamayacagumz kadar teessurati davet eder mulahazasiyle sarf-i nazar ettik.Su kadar biliyoruz ki, Rum gayretine Kibns sadas1 vererek nefret verici ittihat ve hakikatle seslerini istedikleri yerlere aksettirmek istiyorlar ise de, baykus gibi sadalan hosa gitmediginden tesirat-i matlubesi hissolunanuyor,

Insallah okuyuculanrmza, bu gazetelerin miinderecatmdan bazilanm gazetemizde dercettigimiz zaman, hem meslekleri anlasilmis olur ve hem de ne gibi fikirler tervice cahstiklanm gormus olurlar.

Sunu da ilaveten soyliyelim: Rumca gazetelerin muhbirleri olmadigmdan rm nedir, gazetelerini doldurmak icin, sadaka ihtimali olur tlmidiyle havadis tazyiinde de hiiner izhar

etmeleri her muharrire nasip olmayan hasletlerden fazla birsey soyliyemeyiz ... "

Zaman'm yine ilk sayismdaki sunus yazismda gazetenin nasil zor sartlar altmda cikanldigi bir bir sayilmaktadir.

Gazeteyi eikartnak iein biraraya gelenler ise ~oyle tanrnhr:

• "Gazetenin imtiyaz Sahibi: Tuccarbasi Haer Dervis Efendi

• Bas Y azar: Muzafferiddin Galip Bey

• Fahri Ka.tip: Faik Bey

• Sand1k Emini: Asrm Bey

(7)

0 devrin Rustiye okulu Basogretmeni Hafiz Ziyai, Mufti Ali Rifki ve Hilmi Beyler de

gazetenin yazarlan arasmdadir. istanbul'da ogrenimini tamamlayarak Lefkosa'ya donen

Boyamzade Sefket Bey ve Ahmet Bey' de Zaman gazetesinin yazarlan arasmda boy gosterirler.

Gazetenin basyazan Muzeferiddin Galip Bey ilk sayidaki basyazismda durumunu soyle tarumlar:

" ... Halkm arzusu ile, Tuccarbasi Haer Dervis Efendi'nin imtiyazi tahdinde Zaman Gazetesinin hizmet-i tahririyesini kabul etmeliyim Dersaadet'ten (Istanbul'dan) ta su cezireye kadar benim gibi bir acizi sevkeden, kuvvet-i dafie-i meyusiyet, hizmeti milliye

edinen cazibe-i memnuniyete munkalip oldum ... "

Y azar Hakkmda Bilgi

Muzafferiddin Galip, Zaman Gazetesinin etkin yazarlanndandir. Zaman Gazetesinde

yazmak icin istanbul'dan gelmistir. Yasamma dair aynntih bilgiler yoktur. Kibns'ta bir yil

kadar kalrms. Zaman Gazetesinde siirler, fikralar, kucuk kucuk oykuler, makaleler yazrmsnr. Gazetenin 8 Ocak 1982 tarihli sayismda yaymlanmaya baslayan "Bir Bakts'' adh roman da Muzafferiddin Galip Bey'indir. Bu roman, Kibns'ta yaymlanan ilk Turkce

romandir. Gazetenin etkin gucu olan Muzafferiddin Galip Bey 1982'nin Eylul aymda

(8)

Zaman I Gazetesi ir;erisindeki Bashklar

1. HA V ADiS-i CEZiRE S. 11, 14

iMS.AK.iYESiNE 1309

GUN - V AKiT - DAKiKA

2. SAYI 1; ZAMAN ( 16/ CEMAZiL-AHIR/ 1309)

*

SERiAT-i ESTARi S. 15

*

SiYASET, EDEBiYAT VE FiNUN'DAN BAHSEDER S.15

*

iFADE-Yi MEHMUS S.15

*

AHV AL-i ALEM S. 15

*

KISM-I EDEBi S. 16

*

HA V ADiS-i CEZiRE S. 16

*

iLANAT S. 16

*

KISM-I FENNi S. 16

*

suCJNAT-I osMANiYE

s.

16

*

HA V ADiS-i HARiCiYE S. 16

3. SAYI 2; ZAMAN ( 22/ CEMAZiL-AHIR/ 1309 )

*

SERiAT-i ESTARi s. 17

*

MECHUL MDRACAAT S. 17

*

SiY ASET, EDEBiY AT VE FiNUN'DAN BAHSEDER S. 17

*

iFADE-Yi MAHsus s.17

(9)

*

AHV .AL-i A.LEM S. 17

*

KISM-1 EDEBi S.17

*

HA V .ADiS-i CEZiRE S. 18

*

KISM-1 EDEBi S. 18

*

iL.ANAT S. 18 4. SA YI 3; ZAMAN ( 28/ CEMAZiL-AHIR/ 1309)

*

SERi.AT-i ESTARi S. 19

*

MECHUL MURA.CAAT S.19

*

SiYASET, EDEBiYAT VE FiNUN'DAN BAHSEDER S.19

*

iF .ADE-Yi M.AHSUS S. 19

*

AHV .AL-i A.LEM S. 19

*

HAV.ADiS-i CEZiRE S. 20

*

KISM-1 EDEBi S. 20

*

HA V .ADiS-i H.ARiCiYE S. 20 5. SA YI 4; ZAMAN ( 6/ RECEP/ 1309)

*

SERi.AT-i ESTARi S. 21

*

MECHULMURA.CAAT S.21

*

SiYASET, EDEBiYAT VE FiNUN'DAN BAHSEDER S. 21

*

iF .ADE-Yi M.AHSUS S. 21

*

AHV .AL-i A.LEM S. 21

(10)

6. SA YI 5; ZAMAN ( 13/ RECEP/ 1309)

*

SERiAT-i ESTARi s. 22

*

MECHUL M0RACAAT S. 22

*

SiYASET, EDEBiYAT VE FINUN'DAN BAHSEDER S. 22

*

iF ADE-Yi MAHsus s. 22

*

ARV AL-i ALEM S. 22

*

HA V ADiS-i CEZiRE S. 23

*

KISM-I FENNi S. 23

*

HA V ADis-i HARiciYE s. 23 7. SA YI 6; ZAMAN ( 20/ RECEP/1309)

*

SERiAT-i ESTARi S. 25

*

MECHUL MORACAAT s. 25

*

SiYASET, EDEBiY AT VE FiNUN'DAN BARSEDER S. 25

*

iF ADE- Yi MAHsus s. 25

*

ARV AL-i ALEM s. 26

*

HA V ADiS-i CEZiRE S. 26

8. SAYI 7; ZAMAN ( 27/ RECEP/1309)

*

SERiAT-i ESTARi S.26

*

MECHUL M0RACAAT S. 26

(11)

*

iF ADE-Yi MAHSUS S. 27

*

AHV AL-i ALEM S. 27

*

HAVAoiS-iCEZiRE S.28

*

HA V Aots-t HARiCiYE S. 28

9. SA YI 8; ZAMAN ( 4/ ~A'BAN/ 1309)

*

SERiAT-i ESTARi s. 29

*

MECHUL MURA.CAA T S. 29

*

SiYASET, EDEBiY AT VE FiNUN'DAN BAHSEDER S. 29

*

iF ADE-Yi MAHsus s. 29

*

AHV AL-i ALEM S. 30

*

HA V AoiS-i CEZiRE S. 30

*

SUUNAT-I OSMANiYE S. 32

*

HA V Aois-i HARiCiYE s. 33

*

ZAMAN'IN TEFRiKASI S. 35

*

KISM-I EDEBi S. 37

*

KISM-I FENNi S. 38 10. SA YI 9; ZAMAN ( 20/ ~A'BAN/ 1309)

*

SERiAT-i ESTARi s. 38

*

MECHUL MURA.CAAT S. 38

(12)

*

AHV AL-i ALEM S. 39

*

HA V ADiS-i CEZiRE S. 40

*

HAVADis-iHAR.iciYE S.41

*

KISM-I EDEBi S. 42

*

GELEN MEKTUP S. 43

*

CEVAP S. 43

*

sDDNAT-I osMANiYE

s.

44

*

HA V ADiS-i HARiCiYE S. 45 11. SA YI 10; ZAMAN ( 4/ RAMAZAN/ 1309)

*

SERiAT-i ESTARi

s.

45

*

MECHUL MDRACAAT S. 45

*

SiYASET, EDEBiY AT VE FiNuN'DAN BAHSEDER S. 46

*

iF ADE-Yi MAHSUS S. 46

*

AHV AL-i ALEM S. 46

*

ZAMAN'IN MESLEGi S. 48

*

ZAMAN S. 49

*

A VRUPA'NIN iHRADI SA YiBESi S. 50

*

KIBRIS MATBUATI S. 51

*

iLANAT S. 52

(13)

"

. .

.

HA V ADIS-1 CEZIRE

iMSAKiYESiNE 1309

ADETLEYELiM

VAKiT

DAKiKA

1. Sah 9 35 2. Carsamba 9 32 3. Persembe 9 29 4. Cuma 9 27 5. Cumartesi 9 24 6. Pazar 9 22 7. Pazartesi 9 20 8. Sah 9 17 9. Carsamba 9 17 10. Perbeseme 9 14 11. Cuma 9 12 12. Cumartesi 9 8 13. Pazar 9 6 14. Pazartesi 9 4

(14)

15.Sah 16. Carsamba 17. Persembe 18. Cuma 19. Cumartesi 20. Pazar 21. Pazartesi 22.Sah 23. Carsamba 24. Persembe 25. Cuma 26. Cumartesi 27. Pazar 28. Pazartesi 29.Sah 30. Carsamba 9 8 2 59 8 8 56 54 8 8 52 50 8 8 47 45 8 8 42 40 8 8 37 36 8 8 33 31 8 8 30 28

Vakit , saat, dakika 11, 5

(15)

. . .

.

.

. .

.

.

.

.

.

.

.

. . .

Vali asaletli cesareti ile unmazdi ki poster ile azamet edecektir.

. .

.

. . . .

.

. . . .

. .

.

. . .

.

. .

.

.

Maddi manevi master kolaydir.Cenablan ..•... tahvil memuriyeti alrms oldugundan onumuzdeki poster ile methiye azimet ...• bulmustur.

. . .

.

. . .

.

. . .

.

. .

Leymosun'da ikamet etmekte olan yani "Siryanu" kumar oynatmak iizere hanesine davet

ederek kumar oynattirmak eylediginden polis biri zabrtalanndan Nairn Efendi bir

arahk icra edildigini hakikat iizerisine gece vakit haneyi dahili maksati musamede

eyleyip hakkmda ifade-i <lava olunarak ve bu suretle halkca mazmum ve makdah olur

maddeye curer cyledigi etmis ise tehdit icin mahkemeyi kazaya havale olunmus

oldu.

.

. .

. . .

.

.

.

. .

.

. . . .

.

. . .

Madde-yi mezkiire hakkmda sahadet vermis olan Izmir'Ii Ali bildigini dogru soylediginden nazi polis tarafmdan merhumun alehine akame-yi <lava olunmus ve ebediyette mehamesi rtiyet olunmus ise de merhumun hakkmda buyuk mecazet olunmak lazim geleceginden mahkemeyi mukavete haber olunmustur,

.

. . .

.

. . .

. .

. .

. . . .

.

. . .

.

Evdim kazasmdan gelen Birasyu , kariyeli Huseyin Ismail , kahveci gene kahvehanesini kapayip hanesine gitipinde odasi kapasma ii9 adim gelerek sag kolunda ve uzerinden yedi saat kadar sag kalmis ve sonra vefat etmistir ve bazi istibahe mebni iki islam ve iki hiristiyan solis tarafmdan der-dest olunmus ve mahkeme ibtidayede mahkemelerin tesbis olunmus ise de icra kalman tedakikatde merhumlar kabahatsiz goruldugunden bu madde red olunmustur merhumun katli bulunmustur.

Su iki ay zarfmda nazi na-hak yere katil olunmus ve katilleri bulunamamis oldugundan fenahklas-zihver etmekte bulundugundan hukmetin nazar celebi olunur.

(16)

Kibns ceride-yi resmiyesi yazryor.

Cenab-i ali vilayetinde meclis icraatida saded olan kararnamedir.Balcemenle mahsulet arzuya ve sarie azanmn aynen almmayip bedeli istihsal kullanmalan ve fakat mahsulet mazbure meyamnda azrinin her kamm senin icin aynen almmasi cenab vilayetinden o sana zehir nisanmm hululunden evvel meclis icra 'atida kararlasdmlarak emir ol tanlank mustesna tutumlan "1881 senesi agzar nazamanemesi" tek birinci maddesi hukmunden bulunmus,

Ve atiyat aldikir kazalann yani: -Baf kazasmm

-Magusa Kazasmm -Lefkosa Kazasmm

-Tuzla Kazasmm ve Leymosun kazasmm

Bacimh hatta ve zair ve buracak ve yulaf mahsuleti 1 792 senesi azan . bedeli ahmp aynen istifa etmeleri munasib olacagi iraye edilmis,

Bina-ye ali zalin maglum olaki salfalizker kazalarmm balaemenle hatta ve gair ve burcak ve yulaf mahsuleti "1881 senesi agzar nazarninamesi" hukmunce bulunduklan selahayeti ve meclis icra'atlanmn indirmam agili tahakkuk karan almmis olarak isbu kararname ile emir verir imzam ve hatim resrnim tahakinde olarak isbu 1892 senesi sehir martm yirmi sekizinci gunu Lefkosa'da tasdir olunmustur,

Vali he: buluver Kitap Meclis U:

<;:

masi

(17)

4 aded Cuma 16/ Cemazil-Ahir/ 1309

ZAMAN

$imdilik Cuma Guntert Nesr Olunur.

$erilit-i E~tliri

Memalik-i Mecrfrse-yi Osmaniye ve Kibns Ceziresi icin seneligi posta iicretiyle beraber yanm Ingiliz Iirasidtr.

Nufsu Lefkosa icin bir seneligi 7 silindir, ( Nushasi 60 paradtr.) Posta iicretiyle verilmeyen mektuplar kabul olunmaz.

Mechul Miirlicaat

Kibns Ceziresinde Lefkosa sehrinde Zaman matbaasi emir-i idare icin matbaa hizmeti emri icin mahrurumuna muracaat olunup olunmamasmdan matbaa mesfil olamaz.

"SiYASET, EDEBiYAT VE FiNUN'DAN BAHSEDER"

Muharrir Mesnevili, Muzafferiddin Galip.l S efrenci Kanun-i Sani 1892.

iFADE-Yi MAHSUS

(18)

KISM-1 EDEBi HA V ADiS-i CEZiRE iLANAT KISM-1 FENNi •• A A A •

SUUNAT-1 OSMANIYE

"

.

.

"

. .

HA V

ADIS-1 HARICIYE

(19)

5 aded Cuma 22/ Cemazil-Ahir/ 1309

ZAMAN

Simdilik Cuma Gunleri

Nesr

Olunur.

Seriiit-i E§tiiri

Memalik-i Mecruse-yi Osmaniye ve Kibns Ceziresi icin seneligi posta tlcretiyle beraber yanm ingiliz Iirasidir.

Nufsu Lefkosa icin bir seneligi 7 silindir. ( Nushasi 60 paradir.) Posta ucretiyle verilmeyen mektuplar kabul olunmaz.

Mechul Miiriicaat

Kibns Ceziresinde Lefkosa sehrinde Zaman matbaasi emir-i idare icin matbaa hizmeti emri icin mahrurumuna muracaat olunup olunmamasmdan matbaa mesul olamaz.

"SiYASET, EDEBiYAT VE FiNUN'DAN BAHSEDER"

Muharrir Mesnevili, Muzafferiddin Galip, 22 efreni Kanun-i Sani 1892.

iFADE-Yi

MAHsus

AHVAL-iALEM

(20)

HA V ADiS-i CEZiRE

KISM-1 EDEBi

(21)

6 aded Cuma 28/ Cernazil-i Alnr/1309

ZAMAN

Simdilik Cuma Giinleri Nesr Olunur.

$erilit-i E$tliri

Memalik-i Mecrfise-yi Osmaniye ve Kibns Ceziresi icin seneligi posta tlcretiyle beraber yanm ingiliz Iirasidir.

Nufsu Lefkosa icin bir seneligi 7 silindir. ( Nushasi 60 paradir.) Posta ucretiyle verilmeyen mektuplar kabul olunmaz.

Mechul Murlicaat

Kibns Ceziresinde Lefkosa sehrinde Zaman matbaasi emir-i idare icin matbaa hizmeti emri icin mahrurumuna muracaat olunup olunmamasmdan matbaa mesul olamaz.

"SiYASET, EDEBiYAT VE FiNUN'DAN BAHSEDER"

Muharrir Mesnevili, Muzafferiddin Galip, 29 efrenci Kanun-i Sani 1892.

iFADE-viMAHsus

AHVAL-iALEM

(22)

HA V

ADiS-i CEZiRE

KISM-1

EDEBi

(23)

7 aded Cum.a 6/Recep/ 1309

ZAMAN

Simdilik. Cuma Guntert

Nesr

Olunur.

Serilit-i E1tliri

Memalik-i Mecnise-yi Osmaniye ve Kibns Ceziresi icin seneligi posta ucretiyle beraber yanm ingiliz Iirasidir.

Nufsu Lefkosa icin bir seneligi 7 silindir. (Nushasr 60 paradir.) Posta ucretiyle verilmeyen mektuplar kabul olunmaz.

Mechul Miirlicaat

Kibns Ceziresinde Lefkosa sehrinde Zaman matbaasi emir-i idare icin matbaa hizmeti emri icin mahrurumuna muracaat olunur. Gonderilen evrak gazeteye durc olunup olunmamasmdan matbaa mesul olamaz.

"SiYASET, EDEBiYAT VE FiNi'JN'DAN BAHSEDER"

Muharrir Mesnevili, Muzafferiddin Galip, 5 efrenci ~ubat1892.

iFADE-YiMAHsus

AHVAL-iALEM

(24)

8 aded Cum.a 13/ Recep/ 1309

ZAMAN

Simdillk Cuma Guntert

Nesr

Olunur.

Seriat-i E1tari

Memalik-i Mecruse-yi Osmaniye ve Kibns Ceziresi icin seneligi posta ucretiyle beraber yanm ingiliz lirasidir.

Nufsu Lefkosa icin bir seneligi 7 silindir, ( Nushasi 60 paradir.) Posta ucretiyle verilmeyen mektuplar kabul olunmaz.

Mechul Muracaat

Kibns Ceziresinde Lefkosa sehrinde Zaman matbaasi emir-i idare icin matbaa hizmeti emri icin mahnirumuna muracaat olunur. Gonderilen evrak gazeteye durc olunup olunmamasmdan matbaa mesul olamaz.

"SiYASET, EDEBiYAT VE FiNuNDAN BAHSEDER"

Muharrir mesnevili, Muzafferiddin Gfilip, 12 efrenci Subat 1892.

iFADE-YiMAHsus

Cism-i medeniyet ki efsanenin fesmam gelmelidir marifet o cismin ruh revamdir ki

bir feys . Bir memleketin cism-i medeniyetini tahrik eden yalmz mektebler degil

yalmz medreseler degil belki suret-i mahsusa'da istifasi magrifet icin tesis edilen ..•..•..•... mektebler, medreseler hirer nfununedir.

AHVAL-i.ALEM

Avrupa devleti mazmuasmm oteden beri idare eden harbiyeye devamlan ittifak meseleleri teskil-i muharebe korkulanm kabullenmeyi anladiklan halde naire-yi harbin adam

(25)

istimali bu korkulanm herkese ahstmms oldugundan bunun icin muharabat-i umfuniye'ye <lair sdylenen sozlerin •...•.•.• gorulmuyor idi.

HA V ADiS-i CEZiRE

Mustesar Velait Mister demasanyla memuriyeti tahvil edileceginden birin vekaleten defterdar magveni vuzeraat mufettisi Mister Tomson tayin edilmistir .

...

Gecen Pazar gunil ..•.••••••.•• Ingiltere Devleti fecmuasi askerlerinden biri Leymosun kasabasmm bir saat acigmda asuman icinde bir insan na~1 gordugunden derhal Leymosuna gelip zabitaya ihbar-i keyfiyyet etmis ve bir zabitaya terfik olunarak mahal-i mezkure iade velasil ile na~ mezkur-u muayine olunduktan belinde bir ip bagh ve bir ucunda da buyucek bir tas merbut gorulmus ve cesed butun butun erimis ve n~-1 mezkur kim oldugu bilinememis olmakla zabitaya cahsus mezkurenin zahire ihraci icin tamarru-yi zaifesinin icrasma sarf-i himmet olunmaktadir. N~-1 mezkfir elbette bir ahalisinin olacagi bir vutalakatinin bulunacagmi ve boyle medet-i gaib olmasmdan simdi na~ edildikleri mesrudur.

KISM-1 FENNi

Portakal hastaligindan mdbet •.•

( ASIL HASTALIK)

Californiya' da mestemal olan gaz ile tedavi yapihr.

Isbu, asil hastahk tari olan agaci hava bir cadir vasitasiyla smr edip bade cadmn

derfmunu hamd agaci ile doldurmaktan ibarettir.

HA V ADiS-i HARiciYE

Amerika' da Mosyo (Teladiye) altm ve gumusun kiymetini tayin ederek mesnevati icin ve hatta kiyas-i ithaz olunmak ashru kabul etmek uzere devel-i umumiyenin bir konferans akadim tab etmis uzere reis-i cehure'yi teklif eylemistir .

(26)

A vusturya gazeteleri Rus cezirelerinden infisalini bekasina bir emare ad ederek izhar-i memnuniyet eylemislerdir .

...

Fransa Cumhuriyeti fecmuasi tarafmdan Peter Sebrerg ve Moskova Belediye mudurleri fesasmm uctmcu rutbesinden bir katmasi a.ta kalmmistir.

(27)

9 aded Cuma 20/ Recep/ 1309

ZAMAN

Simdilik Cuma

Gtinleri

Nesr

Olunur.

Seriat-i E§tliri

Memalik-i Mecruse-yi Osmaniye ve Kibns Ceziresi icin seneligi posta iicretiyle

beraber yanm ingiliz lirasidir.

Nufsu Lefkosa icin bir seneligi 7 silindir. ( Nushasi 60 paradir.) Posta iicretiyle

verilmeyen mektuplar kabul olunmaz.

Mechul Muracaat

Kibns Ceziresinde Lefkosa sehrinde Zaman matbaasi emir-i idare icin matbaa hizmeti

emri icin mahrurumuna muracaat olunur. Gonderilen evrak gazeteye durc olunup olunmamasmdan matbaa mesul olamaz.

"SiYASET, EDEBiYAT VE FiNUN'DAN BAHSEDER"

Muharrir mesnevili, Muzafferiddin Galip 19 efrenci Subat 1892.

iFADE-YiMAHsus

Mahser islamiyesinin bir nokta da ictima-i italakta siyasete olan Kiraathane-yi Osmaniye ne derece mevkiyete nail olmakta oldugunu tarif etmeyelim de asil islah-i

(28)

AHV

AL-i A.LEM

iki Devlet beyninde zahur eden musafazati goren evrak-i havadis derlu derlu mana vermek oteden beri adet ve adet tesvis zaman eder. Sade •....•.... binde birinin ancak netice-yi hakikasi cikar.

HA V

ADiS-i CEZiRE

Leymosun kasabasmda Lutfi Selim ....•... zevcesi Havva jadmm iki cami caddesinde

ikamet etemkte oldugu hanesine sark girdiginden merk:fune tarafmdan edilen feryad uzerine

mulazim Resad Efendiyle, Nairn Aza gelerek ••..••.•...• haneyi esnay-i humayunlerinden orta

.•...•..• kmlarak bir tencere ile bir tanesi asmldigr anlasilmasi tizerine bu iki parca •...

sonra bahcede bulundugu an garb elde edilecegi maglumdur.

JO aded

Cuma

27 Recep 1309

ZAMAN

Simdilik Cuma Giinleri Nesr Olunur.

$erilit-i Eitliri

Memalik-i Mecruse-yi Osmaniye ve Kibns Ceziresi icin bir seneligi pasta ucretiyle beraber yanm ingiliz Iirasidir.

(29)

Nefs-i Lefkosa icin; bir seneligi yedi silindir. ( Nushasi 60 paradir.) Posta ucretiyle verilmeyen mektupler kabul olunmaz.

Mechul Murlicaat

Kibns Ceziresinde Lefkosa sehrinde -Laleli'le Zaman matbaasi. Emr-i idare 19m matbaa heyetine, Emr-i tahriye icin muharrirnamesine muracaat olunur.

Gonderilen evrak gazeteye <lure olunup olunmamasmdan matbaa mesul olamaz. llanatm bahr-i satmnda il9 gurus ahnz. '26 Efrenci, Subat sene 1892'

Mlihrur Mesnevili Muzli/feriddin Glilib ...

Serif-i idare ile mursif oldugumuz leyla-yi maber ki ...• mumcezat Peygamberi lemaruz olmus. immet merhumesi bu vesileyle ile de iktibas-i hakikat olmustur.

tr

ADE-Yi MAHSUS

Bir muddetten beri tecyiz etmekte olan ingiliz ...• sehrimizde varolmakta ise de hukumu suret-i fecmiane'de icra edilmediginde muteesseriz. Bu gibi fevkalade istimadadi olmayla beraber asil davet eden bir keyfiyyet var ise o da amaleyiz hafza pek ziyade rayetlerini davet ederiz.

Vaka'en amaleyiz hafza lashaye ve kuflan dereceye kadar var ise de tedavi edecek ve katurlann azlagi bi-care koy ve kasaba ahalisini bir hayli korkutmakta oldugundan oyle ne yolda olacagim tabia yerinin vazife senasenasinden ahfili mukteder.

Kasaba ahalisine bu hastahgm tamamma yardrm etmekte ...•...•.. seyler neden ibaret oldugunu tadad etmeye luzum gorulemediginden bu cihatlardan sarf-i nazr ederiz.

Medavet evliya afradam cami olmak uzere tebaye mudurati tarafmdan koylere izahat Iazima verildigi halde bir an evvel hastahgm serayetiyle beraber hukmunu icra edememege yardim eder de ahali bu garib hastahktan hem kurtulmus olur ve hem de akalim darde de sfiret fecyana da hukmu gibi hekimi icra edemeyecegi bedihidir.

AHVAL-iALEM

Avrupa muharabat umumiyesinin zahuri artik kuva-yi harbiye'ye gelmis nazanyla beklemek iktisa eder.

(30)

Cunku Fransa'mn ...•.... olan Almanya'mn, Fransa ve Fransa'mn maeeralan hakkmda ithaz olmus oldugunu tedbir eder de o da Amerika ile tenzimine 9ah~tig1 mukavele- name' dir. Bu mukavele-name'de Almanya'nm dusmanlarma silah vesair alet-i harbiyenin verilmesini arzu adiyor ki izhan-i umumiye bu tedbirden elbette harbm vukuana hiikm eder.

Almanya bu tedbirin meydana gelmesine ne kadar cahsirsa cahssm Fransa'mn muharebe-yi zaitle'deki kuvayi harbiyesinden simdiki kutu kat kat ziyade ve bununla beraber Fransa'mn memalik-i aeniyesinden alet-i harbiyenin eelbine ihtiyaci olmadigi yirmi seneden beri intikam icin sarf edildigi imanla istidal olunur.

Fransa'mn Almanya'ya maglumatuu mutakip evvel ki terkiyesinin on mislini bulmus milleti hakkmda olan Fransa'nm maeeralan icin ~ayan-1 memnuniyetidir.

Almanya'mn soyledigimiz mukavele-name'nin tenzimine karsi Fransa'mn

Almanya'ya gostermis oldugu bir yol var ise o da hakkmda tenzim edildigi tarife

hakikaten naireyi harbm yakmda hiikm etmemek elden gelmiyor.

Fransa'mn tanzim edildigi bu tarifenin Fransa'nm mazur olup olmayacagnu gostermezsek de bu tarifenin vuku-yi icra'ya konuldugunu dahi ibtidasmda Fransa hemen aln ayhk menfaatini yirmi, yirmi bes giinde eelb edildigini imtima-yi kesirede sefatmm Fransa limanlarma hatirat kahr.

Fransa ile Almanya'mn karsi durmus olduklan meselin taifinin mutafik

maeeralan icinde tutmak icab edildigi bedihi oldugundan Fransa'mn tarifesi Almanya'mn mukavele-namesi gibi tedabiri ithaz eyleyeeeklerini simdiden kestirmek miimkiindiir ki

bunun icin izhan-i i~tigal eylese .

HA V ADiS-i CEZiRE

Kibns Ceziresi Valisi Sent Core riitbe-yi evvelisini Asaletli Onumuzdeki

Mart'ta hatim bulacagmdan yerine Barbadus Valisi Sent Maykil ve Sent Core nisanlanrun

riitbe-yi saniyesi eshabmdan seyru hazretlerinin tayin olundugunu Ingiliz gazeteleri

yaziyor.

HA V ADiS-i HARi:CiYE

Fend-i bendin'den istifade eden Avusturya ve ingiltere beyninde esasr eeyli

tem4adil edilecegi gibi meclis azasmm mukadderi de temadil edilerek Avrupa'h azanm tensiri ile bin bir hist teskil edilmesi ve teskili icin karar verilmistir.

(31)

11 aded

Cum a

4-Subat-13 09

ZAMAN

Simdilik Cuma Gtinleri

Nesr

Olunur.

Seriat-i Estari

Memalik Mecruse-yi Osmaniye ve Kibns ceziresi icin seneligi posta ucretiyle beraber yanm ingiliz lirasidir.

Nufus Lefkosa icin bir seneligi 7 silindir.Ilvunhasi 60 paradir) Posta ucretiyle verilmeyen mektuplar kabul olunmaz.

Mechul Muracaat

Kibns Ceziresinden Lefkosa sehrinde zaman matbaasi emir-i idare icin matbaa hizmeti ernri icin mahrurumuna muracaat olunur.Gonderilen evrak gazeteye durc olunup olunmamasmdan matbaa mesnul olamaz. ( 4-Mart-1892)

"SiYASET, EDEBiYAT VE FiNUN'DAN BAHSEDER"

Muharrir mesnevili, Muzafferiddin Galip 21-~ubat, Rumi sene 1309.

iFADE-YiMEHMUS

Memalik Mecruse-yi sahaneden gazetelerimize abone olacak zevat-i keramm abone ucretini kime gondereceklerini kime gondereceklerini bilmediklerinden istifare dair almakda olundugumuz mektuplardan anlasilmisnr.

Rakama dersadetde ve memalin mecru senin sair noktasmda merkez tuzuh ithaz olmadigi icin musterilerimize tashil-i tank edememis isek de bunun asabiru tarif etmek uzayacagmdan bu cihatdan sirf nazar ederek abone ucreti dogrudan dogruya matbaa sandik rafu asaf bana irsan buyrulmasim temenni ederiz.

(32)

Almis oldugumuz bazi mektuplarda gazete fiyatmm azhgmdan , coklugundan bahs olarak hayli efkar-1 sarf edilmekte ise de bir defa gazetemizin nerede nesr oldugunu nazr-1 dakika almdigi halde takdir edilen kiyameti pek az bir seydir ki , ceziremizde nesr olunan gazetelerin fiyanyla mukayese edilecek olursa meydana cikar.

Gazetemizi peydir-pey-i arsal etmekte oldugumuz zevat-1 kerama bir an evvel abone ucreti gonderdikleri halde idare hanemizin mahur-1 matlubda ceryanma yardim demek oldugundan umumen bahs memmuniyet olacagi bedihidir.

AHVAL-IALEM

Vakitteki afitab-1 islamiyet mesrak-i iksadan semsema bas talva olarak gazete dogru nesr-i hakikat etmege basladi.

Ve rekattaki alim hakikatin hatut semayininden mutessir olamamanm mukaddimesini

gordu,

Az zaman icinde serkatm gazabmdan , samalinden , cenabmdan dort yuz milyon insam daire-yi nevhidin merkezine katar hakikatle muretteb oldu.

Az zaman icinde bu kadar nail olmalan kahb islamm envar-1 tevhid ile

meshun olarak ahkam-1 seriayi tamarruyla ragbet etmeleridir. 0 zamandan beridir ki ceziyatmdan gelene kadar eserin her noktasim serh-i serifa takbik buyuruyorlar. Himmet-i fetaneti cihana gostermektedirler ki alem-i islamiyet aday teskirinden izhar-1 acz ile zati su ketsemat malunlanna fert ebediyet ve muhebbeti her an isbata sarf-i gayret olmakdalar iken

bir kerede bir tedbir bedi humaytmlan olmustur.

Sayle Id:

Sadrazam ve yaveri kerem cenab ticadereleri devletle cevad pasa hazrettlerinin valilerine bir kasidenin fermaruru buyurmuslardir , ki hakikaten millet islamiye icin bir Lutf-u celil bi-medil demek oldugundan bu vesileyle de idaye-yi makur ve mense-yi cenab padasihma ummet olark " Ya Rab padisahumzi bize bagisla" dahasmi terdif etmislerdir.

HA

V

ADiS-i CEZiRE

Lefkosa sehrinde ayasdarun mahlasi cenabmda gibi kalma duvarmm berteraf kesad edilmesi icin lazim gelen ameliyat edilmekte oldugundan yakmda kesadi icra olunarak ibtida edilecektir.

(33)

Rivayet vakaya nazaran kafsh mahlasmdanda bu yolda kalma duvan yikilarak bir kuyu kesad edilecegi mesmun imis.

Magusa kasabasma tabi miitesavi kuryesinde endigi kara yureginin burcak razt edildigi esnada asar-i atikadan, tastan mahsul bir taknn heykeller zahri edilmistir.

Bu heykellerin ii<;:ii erkek , dordu kadm suratmda ve kadmlann kollarmda bilezik ve parmaklarmda yuzuk ve bir tanesinin elinde boyanrms alma resimleriyle miizeyyen ayaklan huna renginde boyanrmstir.

Bir adedi sanduka resrninde , oda beyaz tastan rnahsiil oldugu gibi etrafmda atlanyla kosulmus.Faytonu siirecekler ve arkasmda bir kelb bulunarak bir takim yazilarda rnevcud oldugunu gorenler derhal vadili polis rnerkezine maglumat vermistir,

Leyrnosun kasabasi sakinlerinden Haci Sakir Efendi'nin bahcesindeki dairede bulunan bes ath tavugu Lefkosa bolgesi amelisinden isrnail fal serkatte ettiginden polis tarafmdan yakalanarak ii<; sene rniiddetle habs olunmasma ve Leyrnosun kasabah Ali Mustafa ve Huseyin Ahrnet gibi hakkmda fal icra edildikleri Leymosun polis mufettisi tarafmdan ifade- yi dava olunarak fa'al rnahkiirn Hiiseyin Ahrnet terbiye-yi zarnet etmis ise de Rifan Ali

Mustafanm hanesinde aldigmdan dolayi ernaret feriye hasil oldugundan Ali ,

Mustafanm bes sene habsine ve Leyrnesun kasabasma tabi ingiliz rnernurun askeriyesinin elbise ve asiyarru nefisesini serkat edildiginden dolayi bes sene habs olunmasma cezayi rnahkeye carptmlmasma karar verilmistir.

Kibns Cezire-yi Resmiyesi Yaziyor.

(Beyan-name)

van

Kibns karayiin rneclisinin her bir devre vakt-u mahal , valiy-i vilayet tarafmdan beyannarne tayin olunarak rneclis bahar devr ictirnayisinden evvel vecihle inakad olmasi cenab-i hasmet munakila hazreti Kraliceden surarm has devletlerinde sirf sadiir buyrulan fay 30 tesrin sam sene 1882 tarihli ferrnan kanunuda sair-i rnevad rneyamnda emr-u arada buyrulmus olrnah.

Binaeley hen (senet-i rnaylal) ve (senet-i cure) fesan-i zeysamrun riitbeyi olasi

hallerinden Kralice hazretlerinin cezire-yi kibns valisi diger evvelki ferrnan kanuni Hasmet-i rnebu ile mutesekkil bulunan meclis karayiin rnazbur gelecek devr ictimayisinden isbu bin sekiz yiiz doksan iki senesi sehr rnartmm ucuncu haftasmm giinii , saat ucte Lefkosa 'da gusad olunmasuu ferrnan kanuni ahkarn rnenfasmca bulundugum selahiyati isterneye kararlastinlrms oldugunu isbu beyanname ile bilen ve alan ederirn.

Isbu bin sekiz yiiz toksan iki senesi sehr sebatimn ii<;:iincii giinii Lefkosa'da tasdir olunmustur.

(Cenab-i hak Kralice'ye hurnaym ola)

1892 senesi (Mahrneyi Mukareteyi cezayi'nin inakadi icin ternayiin) ( olunan ayam-u rnahallerin beyam)

(34)

Mahkemeyi mukareteyi cezeryenin gelecek sehr nisan ve mayis ve haziranda beyan olunan mahal ve tarihlerde inakad olmayacagi ilan olunur:

Lefkosa 25 Nisan, sene 1892

Magus a 5 Mayis , sene 1892

Tuzla 12 Mayis , sene 1892

Baf 20 Mayis , sene 1892

Leymosun 30 Mayis , sene 1892

Gime 13 Haziran, sene 1892

...

SUUNAT-1

OSMANi:YE

.•...•... muthalak buyrulmus olan su kitli amir almarun ve cesm-i muslumin efendimiz hazretlerinin hisnud.-yi cenab peygamber mi yi calb olmak uzere Leyla-yi maber ki muddetlerini ihmal eden macarammm sebilleri tahliye edilmesinin bundan sonra asil ikazi hususuna idare-yi seneye cenab sehr yanlan anayet afzay-i sahife saduer olmustur.

Vali ve mutasarif ve kaymakam ve mudurler ile saray hilafeti saniyenin medet memuriyetlerinde vuku bulunan muamelenin tatkikinde bir cedvel tanzimi icin saray devletinin kalemine almis oldugu nizamanamenin icrasi devlet adabi kerammmdan itafetle mahmut Ekrem Bey Efendi hazretlerinin siyaseti hakkmda teskil etmistir,

Din , devlet ugrunda faday-i can etmeyi bir vazife-yi mukaddese bilen icnadi zafer, ictihadi cenab sehriyanndan sahadeten vefat eden cengannm evladi terbiye ve magrifetinden mahrum edilmesi uzere kucumsendi bu atanlar darul safikaya ve menatib musiteye kabul derecesinde olanlarm menatib-i rustiye-yi askeriyeden dersadet eyub-i rusdiye-yi askeriyesinden tedavisiyle geceleri yazar mektubunda ikame ve azam edilmeleri ve memalin

mahrusey-i sahanenin sair na-katmdaki itam icin askeri rustiyelerinde kaderiyle

geceleri munanb adadiyede ikam ve azam edilmeleri hususuna idare-yi sefikatde cenab padisahi semas olmustur,

Dersadet ve memalik mehriise de ki gayr-i muslim kadmlann yasam ve ferace insa edilerek fotoraflan ahmp mahduret-i islamiye suretinde gosterilmesinin adem cerazmda dolayi bunun kattiyen bundan sonra bu gibi ...•.... ahrup sanlmasiyla beraber terasim edilmemesi hattin de ve zayifesi olan memurlara o emir iade edilmistir .

(35)

Mevlana Celaleddin-i Rumi hazretlerinin selalesinde kara hisar secde sakin rida cahya sadaka-yi cenab padisahiolmak tizere iki yuz gurus buyrulmustur .

...

Fransa Cumhuriyet fehimesi emirallerinden ve top mucadelerinden Mosyo (Paniz) Hazver Kudsiyet nesver-i cenab padisahiru kabul buyrularak nail olduktan baska ikinci rutbeden Nisan Ali Osmaniyeliye teklif buyrulmustur .

...

Sadrazam ve yaveri Ekrem fehametli, devletli Cevad Pasa hazretlerinin um.um.en vilayet valilerine cekmis olduklan telafir-i efennamesi alman suretidir .

...

Ahkam ve adab dunyayi tamamiyle ifaz-i muharrem ve menahiden ictinab-i islam icin ferd ayn olup bunlara riayet edenler derinde mazhar-i necat ve bu bade dunya ve dii9ar-1 anvah ve tabah olacagmdan bes vakit namaz kilmak gibi feraid dunyanm tamamma dikkat ve asiret ve emsali muharrem ve menahiden mucenbat almalan icin memurin melakiyeye aniden

ifay-i tenbahat olunmasi ya irade-yi saniye tasviye olunur .

...

Rusya Velihadmm mesrada bulunduklan muddetcc edilen ihtara •....•.... olmak uzere imparator hasmatli Alexandir hazretleriyle imparator Ince Hazretlerinin birer ...••.• resimleri hediye fehamanh Abbas Pasa hazretlerinin valideleri A.sum.an harumefendiye iade edilmis ve bu resirnler Rusya devletinin kahire konsolosunun ricasi vasitasryla takdim edilmistir .

...

HA V

ADiS-i HARi:CiYE

Tunada isleyen vapur sirketine odemesi lazim gelen iane-yi nakdiyenin muzekerasi esnasmda Mosyo Luker bu sirketin alehinde olarak emaneti sevk-i istimal eden sirketlere

(36)

verilecek para yoktur demistir. Ticaret nazarisi Mosyo Luker'in kendi alehinde soyledigi sozleri ...

.

.

(Zaman'm

Tefrikasi)

Bir

Balas;

Bu sozun bana dokundugunu anlayarak Iatifeye hal etti , tur atmakta olan Nuri Bey dedi ki;

- Demek alnma daha dogrusu cennete olurlar oyle degil mi?

- Estagfurullah! Maksadmuz latife dedikten sonra guresmek arzusunu ima ederek dedi ki,

- Gurestigimize hakikaten mernnun olduk isminiz nedir? - Meclisin alkislan icinde red etmistir,

...

Yunanistan sabikasmm mahkemeye almmasi hakkmda rey beyan etmek uzere

teskil eden meclis reisi tanzim icin muhlet taleb etmis ve bu Yunanitan'm itibar mahiyesini ihlal edinene mutalak olarak mevki mahkemeye almmasi istenilmis ise de meclis-i mebusan taleb olunan muhleti vermistir,

...

Peter Siyurga' da kadmlara mahsus bir tab cemiyet almmasim Rusya suvari devleti karar vermistir.

...

lsvicre Cumhuriyetiyle, italya ticaret mahanasmdan dolayi tahdis eden ithalatm halolunmamasr italya marhisleri tarafmdan peyz ile yamuk mamulat ve makinelerin ihracati hakkindaki isitilen musadatmdan tahdis edilmistir .

(37)

Suriye askeri biiyiik manevralan ~ark cehtinde icra edecegi gibi gecen seneki manevradan sonra vukua gelen islahat ile beraber suvari ferkalan icin ithaz edilen tedabir, tecriibe edilecektir.

.

.

Rusya imparatoru Hasmetli Alexandir,

- Nuri Hiisn-ii teveccuhunuze teskir ederim. Nuri Bey muhavere ettigi zata tevciye hitab ederek;

- isminiz nedir? - Na.hid

- Nahid Bey her vakit gortlsmemizi arzu ediyorum sizi her viicuhla istifadeye ~ayan goruyorum,

- Estagfurullah! lstifadeye ~ayan adam degilim ki bu kadar mukafata tenzil ediyorsunuz bu gorii~ Nuri Bey icin sername-yi mulakat, Nahid Bey icinde mukaddime-yi melanet oldugundan mukaddime insafm vticuden safmi ducar-i tahsir edecek bir vakayi hazretleri mecru baltak hayalindeki Rus ve Fransiz esatlannm tesiri ile Almanlann teknis edilmesine dair emirname asdar etmistir. Amerika da kesad edilecek ~aika-y1 sergisi icin Roma'ya muvasalat eden Amerika komiseri, barbar italya Krah Hasmetli Humerat Hazretleri tarafmdan suret-i mahsusa da kabul edlmistir. italya devleti tarafmdan bir komiser temin edilmesi uzerine Kral Hazretleri tarafmdan bu ricasi kabul olunmustur .

...

Fransa Reisi Renalsi ve Harbiye nazin Mosyo Du Feres bad-i dabdam mahiyetine

alarak alp mariyetim hadvedinin tehkim ve mudefasma aid olan bazi mesai-li haddadi tatkikatten gecirmek uzre gazimet etmistir.

···-···

Belcika devletinin ispanya'ya en ziyade mazhar-i musade olan devlet muamelesini icra etmesi ve ispanya tarafmdan Belcika mukaveleyi ticariyesinin hazirana kadar rayet edilmesi karalastmlmistir ve yalmz mesrfibat ve mesnerat su karardan istisna edilerek bunlar

icin iki tarifenin tatbik olunmasi tensib edilmek gibi devletin deyninde istilaf-i hasil olmustur .

...

1883 enesinde ispanya ile Almanya beyninde aks edilen ticaret mehadesinin temdid

maddi icin meclisinde karaid olunan Iuat-i vukaru bas olmustur. Bu vukua da

diinyamn bahtiyarhgma madel hasl olmus amal-i a~iyamm kanh dehsetli zeyruzir edilmesini emretti. Denaitle yazilrrus mahur, redaitle temhir edilmis musadesi kalma aldigi vakit su mahsus mulakat esnasidir. Vukuarun sfuet-i ceryam bu Iadeden kavi olmasmdan suret kaliblan mutessir edecektir.

(38)

0 kattaki Nura Bey itiraf etmek uzere kaym edildi. Musahbuun bekasnu teyid ve nahid tevcihini celb icin misra-yi atiye'yi insad ederek veda etti.

Magbedi var ...

.

.

Fransa ile ispanya beyninde inkad eden mualefet muhadesinin fesnine dair ispanya

hukumeti uzun uzadiya mubahsa olmakta imis .

...

Beste mahkeme-yi temyizi davah eylemis olan harbiye nazm Baron Feryavu ile meclis-i felude de hazir bulunan sehidin alehine takibat-i adliyeyi icra edilmesine karar verilmistir. Yunan velihadmm zevcesi Prens Sufi altma mubtela olmustur.

Fransa harbiye nazm ile ticaret nazm Mosyo Jul Rus meclis vekalanm ictimai' ihyannda nemrfm karfese-ye umumiyesinin icra ve tazbikinden ve hal-u mukuadan maglumat vermislerdir. Ve lsvicre ile ispanya ber-karar muzekerata girmekten bahsetmisler ise de

vekaleten pek sevgi bulamadiklanndan ber-karar ittihaz edilememistir .

...

Rusya' da fevkalade meclis-i harbi nev hasil teknikalann imalatma suret-i seryade icra edilmesi arzusunda bulundugundan hiikiimetin derhal imalatma gondermis oldogunu tahrirat-i umfimiyede siparisi kabul edilen teknikalann umah hatasim bulmazdan evvel haricinden

teknik siparisi kabul edilmemesi sureti mevkide de tenba olunmustur .

...

Rusya kahit zedgam icin ahaliye tuzuk edilmek uzere yeniden altmis milyon riiba tahsisine suvari devleti karar vermistir,

(39)

KISM-1 EDEBi

" Tank-i Atik ifade ve sade tezyin ile tersileden ifade degildir. Ancak ifade ve istifade meziyetlerinden ibarettir.

Ascar-i biyer esanrun yapraklan ve hatta kozalaklan delinmis ve her ne hal beyd Mecmm masah kamet-i humayun gene masah gibi bu da gulunctur. Biz masur-i n1h meal olmaga hevahiskeriz prestij ilfaz dergahmdan berteriz zamammizm husgaran adab-i var mi? Nazanndan kafiye cttyaru ve bihuda yana tamtirak, memizak ile tafra feruslak faydasiz birincidir. Mazur olsun ki fenerlerimiz gecedir. Biz gece Urfa'nm tarik-i mustakimini secden ve tezhinat kabah pesadaneden gectik."

(1) Silvan devleti mahkeme-yi bedayet reisi Kemal Pasazade, Hamid Bey Efendi... (2) Kemfil Pasa (Merhum)

...

KISM-1 FENNi

Resimli gazete yaz1yor •••

Hafsaflar ile tehgicleri mahsur cikarmak asildir. Halk esnafimn malumu ki, A vrupa' dan mubayine olunan eldivenler isportacilara satilrr. Y ani bu esnaflar mallarmdan dortte il9 ziyan gorurler.

lste

bu gibi mallara ard olan lekelerin azalmasma bir 9are vardir. 0 da sudur;

• Kimya-yi Sanayi" den istifade

Kimya-yi Sanayi'ye gore bu gibi mallann boyle leke edilmesine carsevi gebirde vesair Garniyer magzalannda bulunduklan vakit Garniyer'in topunu cezb eylemelerinden gelir.

• Lekelerin niifuzuna mahsus bir terkib

Adi dort kose bir camasir sandigi tedarik olunup birine terk olunmak uzere bir kasaya elli, altrms dirhem amonyak (nesadir ruhi) doldurup sandiga koymah, Fakat maglum ya sandiklann ust tabakasma kolah gomlekleri muhafaza icin konulur, bir de kafes vardir ki iste bu kafeste kendine mahsus olan mahale konulup tizerine amonyak konulur.

• Lekelerin eikmasr mutahp olanlar,

Y ani derilerin suret-iistihzannda madeni bir takim boyalar istimaliye anlara latif renkler diger renklere tahvil edilir.

Slihib-i imtiyliz Ticur Bast, Hae, Dervis

(40)

13 aded Cuma 20 I Subat I 1309

ZAMAN

Simdilik. Cuma Gunleri

Nesr

Olunur.

$eriat-i E$tari

Memalik-i Mecruse-yi Osmaniye ve Kibns Ceziresi icin seneligi posta ucretiyle yanm Ingiliz lirasidir.

Nufusu Lefkosa icin bir seneligi 7 silindir. (Nushasi 60 paradir.) Posta ucretiyle verilmeyen mektuplar kabul olunmaz.

Merhul Muracaat

Kibns ceziresinde Lefkosa sehrinde Zaman matbaasi emir-i idare icin matbaa hizmeti emr-i tahriye icin mahruruna muracaat olunur. Gonderilen evrak gazeteye durc olunup olunmamasmdan matbaa mesul olamaz.

llanatm bahr-i setann'dan -Uc; gurus ahruz.

( 20 Efrenci Mart, sene 1892)

Muharrir Mesnevili, Muzdfferiddin Gdlip 31-Mart-1308

"SiYASET, EDEBiYAT VE FiNuNDAN BAHSEDER"

Matbuat perver ve sahansah itafet kebtir veli mamet bu ...••. almayan efendimiz Hazretleri sahip imyimazi azath Haer Dervis Efendinin uhdesine rutbe-yi saniye sanif mutemayiz-i tevciye buyurulmus oldugundan su lutf-i celile ifa-yi teskirat ederiz.

(41)

iF ADE-Yi MAHSUS

Madaris ki menba' alim-i marifet ve malta' hursid hakikattir. Hudam seriat buradan yetisir buradan feyudat eder.

Islaf-i azam marifet cehtine ber-nazar hukumetle bakrmslar. Ve san eylemis olduklan asil mahd hukumet olarak bugunku gun tedavulde olan bu kadar kitab-1 aliye ve aliye-yi ab 0

muderislerin yetistirdigi azam-i telif ederek birakrruslar,

Demek isterizki medresede ihtiyar-i uzlet vesa-yi marifet olan talibe iki derli nail acr ve mus bet olur birinciyi sarfisader olan Omer Peygamber' e imtisal, ikincisi tahvis katrnayi imtia ederler.

Talibe-yi ulum takviz ay esatiz benamin halka-yi tedrisine bulunduktan sonra baki uc; ayi hemen o girdikleri ahkam-i seriya-yi ta koylere kadar nesr etmeye gurbete kararniyenene yolda teblih' edileceginin tatbikatmda bulunduklarmdan hasil olacak istifade fayda icinde fayda degil mi?

Bu uc; ay zarfmda talebe-yi ulfiman' dan hakikati bu vesile ile ogrenerek islah-i vucudan tenvir-i vaikan ederler.

Ceziremiz ahalisinln oteden beri sehr .•... olan garba perverlisini icin soz soylemeye luzum gormeyiz. Fakat ahlak husnenin ancilasi icin Iazim gelen Mavenati hazretlerine girer isek elbette bu hususi tezyid ederler.

lste memalik-i mahruseyi sahaneden gelen talebe-yi olumu vesayetiyle beraber vazife- yi seriayelerini ettikten sonra memnuniyetle avdet almalarma gayret edilmesi arzudur.

AHVAL-IALEM

Fransa' da icra-yi vukua gelen Fransa'nm mizan siyaseti eyleyecegini

dosya gazeteleri der-beyan ederek ve hatta su Fransa dusmanlanna pek ziyade hidmet edecegi mutalasim da ilave ederek Rusya endise olacak bir suretde idare-yi kelam temekte olduklanm nisa sabikarmzm birinde soylemis idik.

Gucun guc gel en A vrupa postanesinden almis oldugumuz maglumat Rusya gazetelerinin endiseyi davet edecek bir suretde tebdil oldugu haber veriliyor ki simdiki halde bir zatm aynen abka edilmistir,

Fransa'da vegalanm tebdil eylemesinden zaten bedihi iken Rusya gazetelerinin telasa dustuklerine bir mana verilemez.

Evet mana verilir idi. Fakat Fransizlar Lavrni Almanya'dan istirdad etmemis ve asil idare degismemis oldugundan Fransa'da hergun tebdil etmeyecegini teslim etmek de tabidir,

(42)

G f''"'' Vtl,~~ ~"' •.l,t;~ ~ ~

...

,,

l.(j ~ \ <' (fl L1e~ARy :; .,> ""'<

Cunku Fransa mesele-yi zaile' den beri gecesini gunduz ederek cahsmis ve o <;al'l~~ ,. c,.. )

sayesinde ikbal-i sabika'yi birden hire memnun oldugunu bebhidir. ~ ..

.!E~

Binaeley sabikanm Cumhuriyet mesaraliye hidmet bulunduklan esasen umum

Fransizlar hfida-yi taktirden gecirmis olduklanndandir ki yalmz bir zatm mevki iktidanndan

sukutuyla hicran nihayet verildigi sebattir.

Hicran-i vugeladan su kadar fark olabilir ki ithaz edilen destur siyaset ya velakinden

ziyade tetvil ve edilmek tebdilat mutegadedenin muharebesindendir.

Cunku Zaman siyaseti alanlar fikirce, halkca ve hatta simaca birbirine benzediklerinden destur siyasetinin hass-i afakasm'da cezve-yi bir meyl basil olmak zarfiridir.

HA V ADiS-i CEZiRE

Veladet-i humayun mesadet gamun hazret padisahi olmak munasebetiyle Kibns Ceziresi Reisi Fevzi Efendi tarafmdan mebayun-u humayun cenab muslugane Baskatip Ash Almarath Devletli Serya Pasa hazretlerine cekilen telgrafnamenin suretidir.

Veladet hazret padisahi ya mesadif olan ruz mesadet-i firuzda

mefki ve memuriyetiyle esref ve mutehizan mahkeme-yi seriaya' da hazir bulunarak mektup

rustiye-yi vemakib sakirdane selam olduklan halde davet-i mefruse hazreti padisahi

... ile meydana cikar. Fakat intikad-i mukahane olmak iizere mesruttur.

Su mektubunuza cevab verelim. Simdiye kadar nesr olunan zaman tefrigalannda

kullamlan kelamet-i icniyane'nin fesni umumesini gosterecek olursak gecelik ...• ( Okunamayan kisun var.)

Memalik-i mecruse'yi sahanelerini bir gulistan-i alem vuhza tebdil buyurmakta olan emiralinin sevkli efendimiz hazretlerinin dersadetinde bir mektup siyasi tesnisine lutf-u inayet ve bu mektuba duhul edecek talebenin mektub-1 melake-ye sahaneleriyle mektup ... nes' et edecek en mustad talebeden kabul edilmesi ferman buyurmus olduklanndan yakinda kesad edilecektir.

Bir muddetten beri ikamete memur olan Yemen'li Abdullah Pasa sehr

(43)

HA V

ADiS-i HARiCiYE

Saltanat seneye ve hilafet Osmaniye'nin Tahran seferi itavetli halde beyefendi

hazretlerinin istigar hatn icin iran Sahi Sehametli Nasraleddin Sah Hazretleri hirer memur mahsusa azam etmistir.

Musarelahin keyfsizlikleri esnasmda Iran devleti aliyesinin dersadetinin sabika-yi

segir kebiri devletli Haci Emir Mahsunhan Hazretleri de ziyaret edilmistir .

...

Almanya imparatoru, lmparatoricesi 'Hazreti italya sefirinin vefatmdan dolayi kontes

... izhar-i tesnif icin sefer tehaneye gitmisler .

...

Dersadetinin sabk Iran sefir kebiri devletli Emir Mahsunhan Hazretlerinin devlet-i mesar alehi adliye o ticaret nazaratma nasib vetayetiyle beraber Musiraldeveli sehametli Sah Hazretleri tarafmdan verilmistir .

...

Firansa'da iki tarifelerinin mukfi icraya konmasmdan evvel erbab-i ticaretinin

... olmak maksadiyla yalruz revin iki yuz elli katma vapur giderek bin iki yuz elli

bin havale cikarrmstir. Bu havalenin kisrm-i azarm ispanya sarabi imis.

Yunanistan'da halinde karaya oturmus olan Victoria Zerhalisinin

kurtanlmasma her ne kadar gayret olunmus ise de muaffak olunamarmsnr .

...

Muhabere amiri hazretlerinin Rusya kaht zednatina tuzih' edilmek uzere yuz bin maliyet edilmistir.

(44)

KISM-1 EDEBi

Asl-i vasliyenin fervam tamamiyle muhtavi olmak uzre kelamm merhfunen Abdulhak Hamed bana yazmis oldugu su mektubunda her birinin ithaz etmis oldugu asih taklid ederek ihtiyar etmis olduklan asillann •..•.•... cevab vermislerdir,

Gelelim Turkce Imla'ya, Eski sive bahslerine,

Senin yerinde olsam zar-i nikahi sahabma (1): karsi bizlere efe ve cedafe demek ne

asil caiz olur. Der ki , "Efelerimiz cikngnmz miilctebir gelmesin .••.••.•. asliyesinde birakmamislar. Ezarn cehle duyanda benim, ayazmda gonul .•..•.... . Buna hemen kanaat etmeyi hen arbm gelmesin hekna •....•.. safetinin diilger lefzalanna tahvil ve daha nice galimeti ise inhak olur. Bizim .•..••... serif imlasim tarifesinden devr olmamak icindir."

...

istigrak

Gururu ah gurbetle gonul feryad eder Her neden eflaki hasiyatimi azad eder Baharsitan zevk-i boyle berbad eder Onun icin zevk-i sevki tesir a.bad eder Benim feryad istidadmu tadad eder

*****

Vatan bir ates hareye donmus yanmakta Birak asa-y1 siham ferkati cammda cikmakta Neden gurbetteki evladma hiddetle bakmakta

Sarsm hasreti her demde mazlumane akmakta Neden seyran alemi boyle bu mevsim kaybolmakta

*****

( Okunamayam kisun var.)

...

Onumuzdeki Mart'ta hitam bulacagmdan yerine Barbadus Valisi Sent Maykil ve Sent Core nisanlanrun rutbe-yi saniyesi eshabindan seyru ..•...•.. Sandvel Hazretlerinin temayun oldugunu Ingiliz gazeteleri yaziyorlar .

(45)

GELEN MEKTUP

Zamarun gecen nushasmm ifade-yi mahsusasi ali' alamum kagrtnamelerin

mahiyetinden bahs ederek sehirimizdeki "kag1thane-yi Osmaniye'ye bir deralathad nazanyla

bakildigi halde bile o yad edilmesi tesvib ettigimizden

su

noktaya nazanndakilerini

davet ediyorsunuz mfunin'fileyhim bu fukaraya okuduklan zaman mecus ana

kag1tnamelerimizizn esas maksadi ve mahiyetine tamarmyle keb atlah' ettigimize hiikmediyorlar ki, o meznur makalenin durcunden evvel cehti istilam etmis oldugunuz

suphesiz bir munasib tevsimi muskil olacaguu tasdik etmis olacaktmiz cunku

kag1thane-yi Osmaniye tamamiyle yad olunan su Osmaniye yalmz derelathad degil bir

uca adi bircok .••... ve bir maksad der-kagithanemiz sirf hususi olmak ve mensubunu

efendilerinden bulunmak sartiyla ve umumiye teskil edince tedamil olunur bir talimat

dairesinde ••... mfunin' aleyhim taraflanndan balant temaytm kalman bes zevattan

murekkeb fecr-i birakmasi vasitasryla idare edilir ve dehaletli arzu edenler bu .

tarafmdan intikab olunduklan halde kabul olunur demek oluyor ki; bu insanm

ehemmiyet ve haysiyetini isbata bir elinden de bu meziyete memalik olmayanlar o cemiyet kata dahil olamazlar ve dahil olanlardan bu meziyete sahib ...• istimal edenlerden derhal

tebaid ve mahrfun edilirler bu suretle birisi " Ben Osmanh Kag1thanesine

mensubum " dediginden seramdan onu efendilerin cemiyetlerine dehil oldugunu

bilarane kendisi dahi o misalin ve meziyeti ...• oldugunu isbat etmis olacagi bu ....••.... Bu

merkez ictimali manasmi dahi e~rab ederki cemahat islamiyenin Turkiye .

muhafaza-yi hukuk gibi maved mehmusuna hiikmeder. Mesela; maarifin tamami icin matbaarun tesniyesine mufik olmus meclis intihabmda bir cok na-mayislar icra olmus veladet

...•.. ilan musterefinde .... ( Okunamayan kisun var.)

Bir de sirket tesis etmislerdirki ceziremize gore pek rabet kazanmistrr. Bu yolda mevs

olup kagithane namiyla olunan su mecmua ne ...• veriliyor. Lefkosa'da Osnamh

kag1thanesini fecr-i katibi Mehmet Faik.

Cevap: Mektubunuzu okuduk. Kag1thane-yi Osmaniye'nin degistirilmesi icin

yazdigmuz ifade-yi mehsusamizi nazr ..•... alnus oldugumuzdan testir ederiz.

Madem ki; kag1thane ile zaman gazetesi Islamiye'nin imtila-yi ~anma hudmeder

madem ki kag1thane ile zaman nefi vezir de musterektir, Her iki tarafi ihtara borcludur.

Binaenaley Zaman'a kag1thane meselesi hakkmda yazmis oldugunuz su mektubun her fikrasma cevab vermeyi vazifemizden ad ederiz.

"Bisset mfunin' aleyhim kag1thanemizin esas maksad-u mahiyetinden gelmeli kesb itla' etrnedigimize hukm ediliyor" diyorsunuz kesb-i ...• etmemis olduk boyle bir ifade-yi mehsusayr yazmak hatmmiza gelmezdi. Bizim sizden ziyade sayacagnmz mahsunati siz saydiktan sonra talimata anf kelam ediyorsunuz yine o talimat-i kagithanede ...•.. oldugu icin hadde-yi tedkikten gecirmis oldugumuzdan yalmz husn icrasmi arzu ederiz.

"Bu meziyeti galib ....•.... edenler derhal tevbaid ve mahrum edilirler" diyorsunuz. Buna siz bizden ziyade daha iyi mana vermelisiniz. Cunku bu husus Zaman'm sahsma aid

oldugu icin ve sizin tarafiruzdan boyle bir yazilmis olduguna suphe yoktur ki "eskad

var ama amil yok" cevabmi yazmakta tereddud ettigimiz bir mesele var ise kagithane nanu icindi diyorsaruz ki; bu merkez ihtanu deralathad •...• esrab eder. Temin ederizki asla esrab

(46)

etmez esrab etmis olsa bile ne o ifade-yi mehsusayi yazmaya mecbur olurduk ve ne de baska bir tesmiyesi icin israr eder idik.

Bu mecmua bir deralathad oldugu icin kagrthanenin ismi deralathad olmali veyahut diger bir mana-yi ulvi'yi mufid olmak uzre bir asam-i tesmiye edilmeli. Cunku istilah manasr

... manaya zamanda eder ve 90k vardir ki mana-yi istilahi ettigi icin

hukmune gecmis oldugundan kag1thane yad edildigi vakit olaki teshiremizde soylemis oldugumuz manalar geleceginden bu isimle boyle bir deralathad yad edilmesine asla tecviz etmeyiz.

Ne hacet? Arabalarm sevk akademisini gormediniz mi?

Kagithanenin ismi kag1thane oldukca ne talimatm tamarmyla icrasi kabul olur ve ne de yar-u agyarca ehemmiyeti caiz olur.

~uiJNAT-1

osMANiYE

ingiltere Devleti fecmuasmm dersadet de safir-i cedide'ye hamil oldugunu ictimad- namesini takdim etmek uzere saray ihtiva-yi cenab padisahi Gazimetli Hazur Defayok hazretleri sehri yariya dehul ile sarf-1 mesale, velakat-i cihad nimet nail olmustur .

...

Veladet-i Humayun minnet-i melarun hazret padisahi Yumn mesud olmak

munasebetiyle caib cenab gitti olupta .

Devlet-i Ali'ye ile Fransa Cumhuriyeti fecmuasi hakkmda bir aid

(47)

HA V ADiS-i HARiCiYE

Rusya tebkikatim kabul edecekleri Rus lisamyla kovanci vasf olmalan icin Rusya Devleti fecmuasi .•....•.•... devleti bir lehce kanununu temsil etmek uzere bu ...•. mevki

icariye vasf edecegi A vrupa gazeteleri rivayet ediyor.

Mesver Baron ••••... Viyana' da besizler icin yirmi beslik edilmek uzere aza

eylemistir.

61 Adet Cuma 4 Ramazan, sene 1309

ZAMAN

Simdilik Cuma

Gtinleri

Nesr

Olunur.

$eriat-i Estari

Memalik Mecri.ise-yi Osmaniye ve Kibns Ceziresi icin seneligi posta ucretiyle beraber

yanm ingiliz lirasidir. Nufus Lefkosa icin bir seneligi 7 silindir. (Nunhasi, 60 paradir), Posta ucretiyle verilmeyen mektublar kabul olunmaz.

Mechul Murecaat

Kibns Ceziresinde Lefkosa sehrinde zaman matbaasi emir-i idare icin matbaa hizmet- i emir tahririye icin mahrurumuna murecaat olunur. Gonderilen evrak gazeteye durc olunup olunmamasmdan matbaa mesul olmaz.

(48)

"SiYASET , EDEBiY AT VE FiNUN'DAN BAHSEDER"

Muharrir mesnevili ( 20 mart , Rumi , sene 1308 ) ( Sehir Siyarm mensuret-i insam)

Afitab ogren yani sehir ramazan ki gecen Sali gunu bas

olarak amey-i muminin ve mumneta mujde resan olmus bir peyam-1 sahifesidir.

Cenab-i Hak cumaliye metninin ve mesmud buyursun bir muzeatin naklen hukmune saruru soyle birakahm da feranad ilahim gelemeyi cakha-yi if 'a ne kadar mahsunet azami yeti baki olacagmi bir kere temil edelim feranad ilhiyabi her an izayesi olarak dunyevi ve

uhrevi masvubat Layika-yi nail olalim,

iFADEY-i MEHMUS

Cezirimizde devam etmekte olan at yanslan Leymesun' da oldugu gibi bu kerede suret metanetinde icare oldugunu anlamis oldu.At yanslan oteden beri oynana yani aded oldugu halde bir hayli zamandir bu aded manisi hikmete girmis oldugundan asaf edilse sayisedir.

Binaeley at yanslannm muhanesi kabul ya da inkar olmiyacagmdan ceziremizde de at yanslan yine ihtimal edilirse hem at cenabm turkusune ve hem de cenabm vasil mertebey-i kemal olmasma yardim edeceginden bu kasabalarda degil hatta kuryelerde de cahsmak cezirenin su at yanslanyla da intikal etmeyerek asil binicileri nasil at

yetistirilecek iyi bilir. Cinsinin terbiyesine karsi menfeat-i layikayi iizere her sene at

yanslanmn icaresi sonrasmda bir at sergisi yapilacagi halde hakikaten firas cinsinde terkiyet fevkalade hasil olacagmdan eminiz.

Binaley zaten ceziremiz garbm bir oldugunda bakihrsa Arabistan'da cikan

atlann ceziremizde de yetistirilmesi kabul ve bunla beraber sergi tesvikat-i umumiye dahil olacagmdan azmiye edecegi suphesizdir.

AHVAL-iALEM

Veladet-i humayun minnet-i makrun cenab hilafetinemi ruz-u firuzi

mtmasebetiyle sahife ve sutunlu makale bir hayli tenkidden ve izahat ile devlet-i

aliye ve saltanat-1 saniyenin asil idaresine <lair mukamelet hukmune ingilizce almis oldugumuz bir mektubta devlet-i aliyenin bir bucuk milyon asker cikarabilmesiyle beraber askerin suret-i idaresi bir istirab olmustur.

(49)

Fakat ahkam sayasaya ve terbiye-yi nazar mutelagadan gecirildigi halde bir bucuk milyon asker defa cikarabilmek devlet-i aliyece A vrupa devl medeniyesi gibi kuculen oldugunu isabet etmek icin bir kac soz soylemeye mecbur olduk.

Maglum derki; devlet-i aliye tensifak askeriyesine ahkam-i seriyeye tatbik ederek

mevki ..•... etmis derki ; bugunku gun memalin mahriiseye sahaneden millet-i islamiye

bir minnet askeriyeye tahvil etmistir

Zaten millet-i islamiye cihanda vucudanem mecbur olduklan icin hidmet

askeriyelerinin infaza her zaman hazir olduklan halde her faniye intizar ederler bina-ye

aliye bir bucuk milyon dedigimiz asker bir mevcub kanun saft askeriye ile matsaf olan

nizamiye redif-i mustahzardirki bunlar; asker-i mustahzadan ibarettir.

Y oksa cihad icin <laved edilecek kabile garb-u kerd vardir.Bir bucuk milyondan

mustesnadirki bunlann nefesi asil askeriyede perverda olmus olu erlerdir.

Ne hacet? ...•..•.. devlet-i aliyenin maglubiyeti galibiyetinden buyuk bir san ve

Osmanhlann husub keran-i gafletten uyanmalarm bir sebep olmustur.

Gelelim bu azmiyeyi idaresine: Osmanhlar ve bu husus millet-i islamiye meydan

harbi oyle Avrupah'lann dunde gelirleri altm kutuyla degil adeta bu daveti

makammda telekki edenlerinden altmla celb olunmus azmiye-yi kavi zahire ile teziyun

olunarak savk olunurki kavi noksanatmdan kavi maniye ile batmlanm tesvik eden

tercihiyle sebhi var rm , buna masal olarak mucahidin salfagmm ac , yalm ayak

magrada seyf-u sinan ile celb-i san ettiklerini bize tarih-i maglumat vermiyor mu? lste

Osmanhlar o cihangir babalarm evladi degilmidri? Tarihle mubetderki Selatin azami her

ne vakit unutturarak o vazifeyi kabul etmege mani olduda umumen ragbetini celb ederim

umidiyle hidemet-i taritiyeye basladim

Mahcup kahp immet emiralinin Hamid efendimiz hazrr olduklanru seyd fethinin

anver kadsiye seneden istifasma ile kalem tutup semaiye senin tezsiminle maglif

olacakdir.

Bir halife-yi kadsiyet fesamna ummet-i anm nevriyle mustenir olarak semadet-i dariyun gibi bir rutbey-i refimaye fail olur.

Bir imama islamm tllviyet-i tesamna azam-i siyasete bir haber-i hakikat olmusda ciham her derli satmatmdan her derli beladn kurtarmak icin tedbir-i bedelin humayunlanyla hareket etti.

Referanslar

Benzer Belgeler

30 Bunun gibi Amerika’ya firar eden Ermenilerin, Hınçakyan gibi fesat komitelerinin zararlı sözleriyle zihinleri zehirlenerek daha sonra geri döndükleri ve Osmanlı ülkesinde

Bolum genel olarak Ingiliz Filolojisi üzerine kurulu olduğu icin sadece Ingiliz Edebiyati dersleri verilmiyor. Dolayisiyla Hacettepe’deki gibi bir donemde dört

Bu politika metni, İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) kültür politikaları çalışmaları kapsamında hazırlanan Ekolojik Dönüşüm için Kültür ve Sanat başlıklı

AFA’da öncelikle öz değer ve öz değer saçılma grafiği (yamaç birikinti grafiği) değerleri dikkate alınmalıdır (Şencan, 2005: 403). Pilot uygulamada DOÖ’de

Önce cuma namazından sonra Allah rızası için fakir bir kimseye sadaka verilir, ve cuma günü gece yarısı kalkılır, Bir daha işlememk üzere bütün günahlara tevbe edilir,

Abdülhamid döneminde cereyan eden milliyetçilik algılarının Türkiye’nin kurulmasında ortaya çıkan Türkçülük algılamasının ve bunun “vatan” kavramının ortaya

TSK’ya giriş sınavları mercek altında DARBE girişiminde bulunan Fethullahçı Terör Örgütü’nün FETÖ, Türk Silahlı Kuvvetleri’ne TSK askeri okullardan sızdığının

İngiltere kapsamında ekolojik krizle ilgili uzun yıllardır çalışan, kültür-sanat alanında meselenin yaygınlaşmasına önayak olmuş, ilgili ağları kurmuş ve ekolojik