5 HAZİRAN - 1923 - 1339 - SApi TAHİN NO 232
Mirşadı ibret :
Fener Hadisesi
T T f*\2 3-,' O
s J M
Keçen gün fener kilisesinde bir arbede kopdu : bir takım ramlar me— letyosun haliçdeki karargahı fesadını basdılar , Kato Meletyos f sesleryle p a triği makamından inmeğe davet e t t ile r . 3u karkaşalıkda bir patrik hane memurunun bacağı sakatlandı . p&psın cübbesi y i r t i l d ı ,b i r metropolitin
para çantası aşınıldı,m eletyos murassa haçını cebine saklayarak yan odaya kaçdı,m eclisi ruhani a zalan masalar altından arka bahçeye can a ttıla r.B ir
sinema fabrikatörü iç in ne zenkin bir mevzu I
Lâkin mukaddes papaza bu taarruz neden ? Fener k ilis e s in in camlarını kıran bu nümayişçiler kimi temsil ediyorlar/' kimden cesaret ve kuvvet a lı yorlardı ? acaba meletyosun şahsında toplanan türk düşmanlığı İstanbul ruihla r ı iç in bir felak et olaçagını gördilerdemi bunu yapdılar ? eğer böyleise yin yine bu meletyos" Bizans kapılarının anahtarlarını yunan imparatoruna teslim
etmek±şinx iç in geldiğini " bundan b ir buçuk sene evvel Fener K ilisesin in kuvveti altında bağıra bağıra söylerken Fener palikaryaları nerde id ile r ?
Geçen gün Meletyosa kalkan e lle r bundan bir buçuk sene evvel onu İstanbul limanına getiren Tadla vapuru etrafında birer tefne dalı taşımiyorlarmiydi ? Dün öyle id i de bugün mü böyle oldular ? Dün aldanmışlardı da bugünmü
gözleri a çıld ı ?
Biz bu suallere cevap verecek d eğ iliz ve vermek de vazifemiz haricindedir . Ba-husus Fener hâdisesi b iz i, hele şu günlerimizde hiç de meşgul etmiye değmeyen âdi b ir zabıta vak'asından fa zla ehemmiyeti hâiz değildir .Ondan sonra Rumluğun ruhunu bildiğim iz iç in Fenerdeki taşkınlığa hakiki mâhiyeti haricinde b ir kıymet vermek s a fd illiğ in e düşmek luzumunu h is etmiyoruz . Artık bu memlekette b ir Rum kümesini ayaklandırmak , onu yarım saat evvel baş açık ibâdet e ttiğ i K iliseye yarım saat sonra çapulcu s ıf a t ile sevk etmek çok kolay ve ucuz b ir iş olduğunu bilmeyen kalmadı .Binâenaleyh
Fener hâdisesi , b irin c i perdesi it ib a r ile , bizce âdi b ir mahalle kavgasında*» ib â re ttir .
Fakat bu âadisenin birde ik in ci perd si var
,
biz bu ik in ci p rdede* ■ A
istanbulun rum ekseriyetini in i gündenberi meletyosun etrafında "günahaarlaf iç in af dilenirken görüyoruz . Bunlar mukaddes papazın kırılm ış göynünü kaza nmağa , tükün bu ezeli düşmanına sadakat teminatı vermeğe ugraşiyorlar .Bu ik in ci perdenin aktörleri içinde her sınıfdan ,her tabakadan,her kıyafetden rumlar vardır . Bunlar bir tarafdan fener k ilisesin d e meletyosa rumlık ve yunanlılık namına yapdığı hizmetlerden dola„ i şükran borçlarını Öderken digfi tâiyggr öte tarafdan beyoğlunun rumca gazetaları - b ir türk memleketinde in ti
şar e ttik le r in i ve y a z ıla riy le türkün kalbinde en elemli h atıra la rı tazele diklerin i ünütartk - meletyosun ş re f ve kudsiyeti etrafında taziûıkâr hale ve makaleler işley orla r . ik in ci perde bize İstanbul rumluğınm nekadar der in bir türk dümanlığıyla mütahassis olduğunu göstermeğe k â fid ir . Ve biz itam bunu b irin c i perdeden büsbütünayxx ayrı bir hadise olarak kayda mecburuz .
Mamafi daha sulhun arifesinde İstanbul rumlarınm meletyos davasına karşı gösterdiği bu alaka ve heyecan müstakbel siyasetim izin istikametini
tjysauiı
2
•tayin hususunda bizim çok işimize yar ayacak dır . hatta d e n ileb ilirk i fener hadisesi kısmen memnuniyetimiziae mücib olmuşdur * çünki meietyos ayarında jjatriklere perestişkarlık yapmak ve onlar iç in kasideler yazmak hevesini taşiyacak her hangi bir ruma bundan sonra türk istanbulunun mihmannlivaz olmaması lazıöı geleceğini bu aktörler en keç kalan türkede
anlatmış oldular .
İsmail müştak
