ÇİMLENME ÇİMLENME

(1)

ÇİMLENME ÇİMLENME

 Tohum, spor veya üreyen bir kısmın dormansi periyodunu geçirmesinin ardından elverişli

koşulların ortaya çıkması ile çimlenme olayı başlar.

 Çimlenme olayı;

 1. İmbibisyon,

 2. Metabolik olayların hızlanması ve

 3. fide oluşumu aşamalarını kapsar

(2)

(3)

(4)

Çimlenmeyi ortam sıcaklık, nem ve oksijen

konsantrasyonları etkilidir. Her bitki için optimum sıcaklık farklıdır. 1- 40 C arasında çimlenme olayı

gerçekleşebilir. Aynı şekilde ışıkta bitki türüne göre farklı etki eder.

(5)

Işığa zorunlu olarak gereksinim duyan tohumlar

( + fotoblastik tohumlar)Viscum album( ökse otu), Lactuca sativa(marul), Poa, Verbascum

Işığı seven tohumlar, ışıkta daha hızlı çimlenirler Helianthus annuus( ayçiçeği)

Işıktan zarar gören tohumlar( - fotoblastik tohumlar) Allium cepa(soğan) ve bazı Lillium (zambak) türleri

(6)

Fitokrom- Çimlenme Fitokrom- Çimlenme

 Tohumların ışığa karşı davranışları embriyonik evrelerde Tohumların ışığa karşı davranışları embriyonik evrelerde sitoplazmada bulunan

sitoplazmada bulunan fitokrom fitokrom adı verilen özel pigment adı verilen özel pigment sistemi tarafından kontrol edilmektedir.

sistemi tarafından kontrol edilmektedir.

 Genel olarak fitokromun yaprak yüzey artışı, internodyum Genel olarak fitokromun yaprak yüzey artışı, internodyum uzunluğunun kontrolü, antosiyan sentezi, kloroplast

uzunluğunun kontrolü, antosiyan sentezi, kloroplast hareketi, plastid gelişmiş, çiçeklenme ve çimlenme gibi hareketi, plastid gelişmiş, çiçeklenme ve çimlenme gibi birçok fizyolojik ve morfogenetik olayda rol aldığı

birçok fizyolojik ve morfogenetik olayda rol aldığı bilinmektedir.

bilinmektedir.

(7)

 ŞEKİL :ŞEKİL : Fitokromun absorbsiyon spektrumu Fitokromun absorbsiyon spektrumu

Fitokrom mavi-yeşil renkte bir biliproteindir. Yapılan Fitokrom mavi-yeşil renkte bir biliproteindir. Yapılan

araştırmalar bu maddenin ışık etkisinde birbirine dönüşebilen araştırmalar bu maddenin ışık etkisinde birbirine dönüşebilen

iki tip pigmentten oluştuğunu ortaya çıkarmıştır. Birisi iki tip pigmentten oluştuğunu ortaya çıkarmıştır. Birisi

kırmızı(Pr) diğeri ise kırmızı ötesi( PFr) dir. Bu iki tip pigment kırmızı(Pr) diğeri ise kırmızı ötesi( PFr) dir. Bu iki tip pigment

birbirine dönüşmektedir birbirine dönüşmektedir

(8)

Uygulanan ışığın cinsi Çimlenme

R +

R- FR -

R- FR- R +

R- FR- R- FR- -

R- FR- R- FR- R +

Lactuca sativa( marul) tohumlarında çimlenmeye etkisi incelendiğinde son uyartının Kırmızı veya kırmızı ötesi olmasının çimlenmeyi etkilediği bulunmuştur.

(9)

Tohumda bulunan çimlenme inhibitörleri Tohumda bulunan çimlenme inhibitörleri

 Tohumda bulunan çimlenme inhibitörleri arasında ABA, doymamış laktonlar(kumarin), fenolik

bileşikler(ferulik asit) , değişik aminoasitler ve siyanogenik bileşikler sayılabilir.

 Çimlenme inhibitörleri sadece tohumda değil aynı zamanda kök, yaprak ve gövde gibi bitkinin diğer kısımlarında da bulunabilir.

(10)

Bu inhibitörler dışarı çıkınca yakında bulunan diğer bitki Bu inhibitörler dışarı çıkınca yakında bulunan diğer bitki tohumlarının çimlenmesini engellerler. Bir bitkinin ürettiği tohumlarının çimlenmesini engellerler. Bir bitkinin ürettiği

bileşiklerin diğer bitkileri olumsuz yönde etkilemesi

bileşiklerin diğer bitkileri olumsuz yönde etkilemesi alleopati alleopati olarak olarak adlandırılır.

adlandırılır.



Tohum tarafından oluşturulan diğer bazı bileşikler ise çimlenmeye Tohum tarafından oluşturulan diğer bazı bileşikler ise çimlenmeye uyarıcı etkiler yaparlar

uyarıcı etkiler yaparlar. Örneğin: . Örneğin: dalapon, tioüre, nitrat ve nitrit , dalapon, tioüre, nitrat ve nitrit , kinetin, gibberellin

kinetin, gibberellin

(11)

KAYNAKLAR KAYNAKLAR

 Leopold, A.C., Kridemann, P.ELeopold, A.C., Kridemann, P.E., 1975. Plant Growth and ., 1975. Plant Growth and Development. Tata McGraw-HILL Publishing Company Development. Tata McGraw-HILL Publishing Company

LTD. New Delhi.

 Devlin, R.M., Witham, F.H., Devlin, R.M., Witham, F.H., 1983. Plant Physiology. 1983. Plant Physiology.

Woodsworth. Publishing Company. California.

 Palavan Ünsal, N., 1982Palavan Ünsal, N., 1982. Bitki Büyüme Maddeleri. . Bitki Büyüme Maddeleri. I.Ü. I.Ü.

Basımevi ve Film Merkezi. İstanbul.

 Özen H.Ç., ONAY A.,1999, Bitki Büyüme ve Gelişme Özen H.Ç., ONAY A.,1999, Bitki Büyüme ve Gelişme Fizyolojisi. Dicle Üniversitesi

Fizyolojisi. Dicle Üniversitesi

 Taiz, L., Zeiger, E., Taiz, L., Zeiger, E., 2008. Plant Physiology. The 2008. Plant Physiology. The

Benjamin/Cummins. Publishing Company. Inc. California.

 Kadıoğlu, A. Kadıoğlu, A. 2004. Bitki Fizyolojisi. Esen Ofset 2004. Bitki Fizyolojisi. Esen Ofset Matbaacılık Şti. Trabzon.

Matbaacılık Şti. Trabzon.

(12)

(13)

(14)

(15)

(16)

(17)

(18)

(19)

(20)

KAYNAKLAR KAYNAKLAR