BİLİŞSEL-DAVRANIŞÇI YAKLAŞIM

(1)

BİLİŞSEL-DAVRANIŞÇI YAKLAŞIM

Dr. Fulya AKGÜL GÖK

(2)

 Bilişsel-Davranışçı Terapi; köklerini davranışçılık ve bilişsel terapiden almıştır

 Bu yaklaşım iki önemli unsuru anlamaya izin verir:

 (1)Bireylerin kendileri ve çevreleri hakkındaki görüş ve düşünce usullerini incelemek

 (2) o çevrede nasıl davrandıklarını anlamak.

 Bu terapinin en önemli amacı; müracaatçılarla birlikte çalışarak onların sağlıksız düşünce ve davranışlarını değiştirmeyi amaçlamak yoluyla pozitif değişimi

sağlamaktır.

(3)

Davranışçı Yaklaşım

 Bilişsel-Davranışçı Terapilerin merkezi davranışsal tekniklerdir.

 Davranışsal terapi ile ilgili görüşler Pavlov ve

Skinner tarafından oluşturulan klasik ve edimsel koşullanma ilkeleri üzerine oluşturulmuştur

 Davranışçı tekniklerin temel varsayımı;

uyumsuz davranışların öğrenilmiş davranışlar

olduğudur.

(4)

 BDT, korkular, panik atak, stres, ilişki problemleri, takıntılı davranış ya da düşünceler, yeme bozuklukları,

depresyon yas gibi psikolojik sorunda

kullanılır.

(5)

 Kişinin çeşitli durumlarda verdiği tepkilerin otomatik olmadığını, bu tepkilerin arkasında belli bir öğrenme sürecinin olduğu düşünülür.

 Bu öğrenme süreci, belli durumlara

şartlanma, belli durumların kişi için

ödül veya ceza oluşturması ve

modelleme yoluyla olur

(6)

 kişilere yanlış davranış kalıplarından kurtulması için somut ödevler verilir.

 DAVRANIŞLAR, deneme yanılma yoluyla öğrenme, sosyal öğrenme, modelleme ve taklit yoluyla elde edilen ve

tekrarlanmaları durumunda refleks

haline gelen özelliklerimizdir.

(7)

 Normal dışı davranışlar, hatalı öğrenmelerin bir sonucudur.

 AMAÇ;

 Hatalı davranışı ortadan kaldırıp, daha etkili davranışlar öğretmek,

 Davranışı etkileyen faktörlere odaklanmak,

 Sorunlu davranışlarla ilgili neler

yapılabileceğini bulmak,

(8)

 ÖĞRENME NEDİR?

 Kapalı hafıza, açık hafıza

 ÖĞRENME FORMLARI

 Habitüasyon (alışma),

 Sensitizasyon (duyarlılaşma)

 Klasik koşullama

 Edimsel koşullama

 Sosyal öğrenme

(9)

 Göz Önünde Bulundurulması Gerekenler

 Tedavinin odağı geçmiş değil,

müracaatçının davranışlarının şuan ki etkileri üzerine olmalıdır.

 Tedavinin değerini ve etkililiğini ölçmede en önemli kriter; açıkça görülebilen ve

ölçülebilen davranış değişiklikleridir.

 Tedavinin amaçları somut ve nesnel

terimlerle belirlenmelidir.

(10)

 Davranışçı kuram, öğrenme kuramına dayanır,

 Uzman, bireyi gözlemleyerek sorunlarla ilgili ayrıntılı bir analiz yapar,

 Kuramda, davranışı ortaya çıkaran etkenler tanımlanır,

 Müracaatçı ve müracaatçının çevresi sürece katılır.

(11)

BİLİŞSEL YAKLAŞIM

 Bilişsel yaklaşım ise bir nevi tutum değiştirme modelidir.

 Bilişsel kuram, davranışçı kuramın bir parçasıdır ve genellikle sosyal öğrenme kuramına dayanır.

 Bilişsel kuram davranışın, çevreye ilişkin yorumlar ve algılar sonucunda ortaya çıktığını savunmaktadır.

 Uygun olmayan davranışlar, çevreye ilişkin yanlış algı ve düşüncelerin bir sonucudur.

 Albert Ellis diğeri ise Aaron T. Beck’tir

(12)

Bilişsel Davranışçı Tedavi

 Bilişsel davranışçı tedavi (BDT), şimdilerde sıklıkla radikal davranışçılık olarak ifade edilen ekolden geliştirilmiştir

 klasik uyaran-tepki modeli değişmiş ve uyaran-

organizma-tepki haline gelmiştir. Her ikisi de maruz bırakma, pozitif güçlendirme, modelleme, gevşeme teknikleri, ev ödevleri ve kademeli aktiviteleri

kullandığından bilişsel terapiyi davranışçılıktan

ayırmak zordur

(13)

KAYNAKÇA

 Maguire, L. (2002). Clinical Social Work. Canada: Brooks/Cole Product.

 Payne, M. (1997). Modern Social Work Theory. London: Macmillan Press.