180 Derece Kuralı
Çektiğiniz konunun eyleminin olduğunu yönde hayalî bir çizgi olduğu düşünülür. Buna eylem çizgisi (aksiyon çizgisi ya da aks/eksen çizgisi) adı verilir.
Sahne boyunca kamera bu çizginin hep bir
tarafında kalmalıdır. Bu şekilde çektiğiniz konu çerçevenin hep aynı tarafında (sağında ya da solunda) gözükür.
Eğer kamera aks çizgisinin öbür tarafına
geçerse, çerçevenin diyelim ki hep sağında olan kişi, bu kez soluna geçmiş olur. Bu
durumda seyirci kişinin mekânda nerede durduğundan emin olamayacaktır.
Önemli not: sinemada/televizyonda “sağ” ve “sol”
seyirciye göre hesaplanır. Yani seyircinin (kameranın) bakış açısına göre “sağ” ya da soldur, oyuncunun
kendi sağı ya da solu değildir.
180 derece kuralına uyulmadığı zaman seyirci mekânda kimin, neyin nerede durduğunu
anlayamaz. Bu nedenle özen gösterilmesi gereken bir kuraldır.
Dikkatsizlik nedeniyle bu kuralın bozulması, seyircinin kafasının karışmasına yol açacaktır.
Ancak bazı yönetmenler, özel bir anlam yaratmak amacıyla bilerek bu kuralı
bozmaktadırlar.