Atatürk İlkeleri
ve
İnkılap Tarihi
AİT 101
9.Ders
Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Yakın Doğu Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi’ne aittir. Bu ders içeriğinin bütün hakları saklıdır. İlgili kuruluştan izin almadan ders çeriğinin tümü ya da bölümleri mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt veya başka şekillerde çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz.
• Mondoros Ateşkesi’nden sonra İtilaf Devletleri işgalleri işgalleri uygulamaya başlamıştır.
• 3 Kasım 1918’de İngilizler, Musul’u işgal etmiştir. Musul ilk işgal edilen şehirdir.
• Maraş, Urfa ve Antep’e İngilizler asker çıkarmıştır.
Mondoros Ateşkes Antlaşması’ndan
Sonra Osmanlı Devleti‘nde Yaşanan
• Fransızlar; Çukurova ve Hatay’ı işgal etmişlerdir. İngilizlerin işgal ettiği Maraş, Urfa, Antep bölgeleri daha sonra Fransızlara bırakılmıştır.
• İtilaf Devletleri 13 Kasım 1918’de İstanbul’a çıkartma yapmışlardır.
• İtalyanlar, Antalya, Bodrum, Fethiye, Marmaris, Kuşadası ve Konya’yı işgal etmişlerdir.
Mondoros Ateşkes Antlaşması’ndan
Sonra Osmanlı Devleti‘nde Yaşanan
• Konferans I. Dünya Savaşı sonunda yenilen devletlerle yapılması planlanan barış antlaşmalarının esaslarını belirlemek için toplanmıştır.
• Konferansta Antep,Urfa ve Maraş Fransaya verilmiş
• Boğazların yönetimi uluslararası bir komisyona bırakılmış • İzmir İtalya’dan alınıp Yunanistan’a verilmiş
• Doğu anadolu’da Ermeni Devleti kurulması kararlaştırılmıştır.
• Fransızlar; Çukurova ve Hatay’ı işgal etmişlerdir. İngilizlerin işgal ettiği Maraş, Urfa, Antep bölgeleri daha sonra Fransızlara bırakılmıştır.
• İtilaf Devletleri 13 Kasım 1918’de İstanbul’a çıkartma yapmışlardır.
• İtalyanlar, Antalya, Bodrum, Fethiye, Marmaris, Kuşadası ve Konya’yı işgal etmişlerdir.
• Konferans I. Dünya Savaşı sonunda yenilen devletlerle yapılması planlanan barış antlaşmalarının esaslarını belirlemek için toplanmıştır.
• Konferansta Antep,Urfa ve Maraş Fransaya verilmiş
• Boğazların yönetimi uluslararası bir komisyona bırakılmış • İzmir İtalya’dan alınıp Yunanistan’a verilmiş
• Doğu anadolu’da Ermeni Devleti kurulması kararlaştırılmıştır.
Not:
• Konferans sonrasında Milletler Cemiyeti kurulmuştur.
• İzmir’in İtalya’dan alınıp Yunanistan’a verilmesinin nedeni, İngilterenin sömürgelerine giden yollar üzerind egüçlü bir devlet olmasını istememesidir.
• İzmir’in işgalinden hemen sonra Osmanlı hükümeti, İşgal sırasında yapılan zulumlerin incelenmesini istemiştir.
• Amerikan Yüksek komiseri Amiral Bristol başkanlığında İngiliz,Fransız ve İtalyanlardan oluşan bir komisyon bölgede inceleme yaparak bu incelemenin sonunda bir rapor hazırlamıştır.
• Rapora göre;
• Bölgede yapıldığı idda edilen Rum katliamı gerçek değildir. • Bölgede yaşayan Hristiyanların güvenliği tehlikede değildir.
• İzmirde yaşayan Türk ordusu tarafından bir direniş görülmemiş, yalnızce bazı Türklerin ateşi ile karşılaşılmıştır.
• Not:
Amiral Bristol raporu Milli Mücadelenin
haklılığını ortaya koyan ilk uluslararası belgedir.
• Yararlı –Zararlı Cemiyetler
• Yararlı Cemiyetlerin kurulma nedenleri:
• Mondoros’tan sonra anadolunun işgalinin başlaması • Osmanlı Devletinin işgallere karşı önlem almaması • Türk ulusunun haklılığını kanıtlama çabası
• Halkı bilinçlendirme
• Mücadelenin haklılığını ortaya koyma
Yararlı cemiyetlerin Özellikleri
• İstanbul Hükümetinin işgaller karşısında tepkisiz kalması sonucu ortaya çıkmışlardır
• Sivas kongresinden sonra daha da güçlenip tek çatı altında birleşmişlerdir • Haklılıklarını dünya komuoyuna duyurmak için kurulmuşlardır.
• Aydınlar ve halk arasında milliyetçi duyguların ortaya çıkmasını sağlamışlardır.
Cemiyetin Adı Faaliyet Alanı ve amacı
Kars İslam Şurası Kars Ardahan Batum, Bu bölegelerin Ermeni ve Gürcülere verilmesini
önlemek
İzmir Müdafa-i Hukuk İzmir ve çevresini Yunanlılardan korumak
Trakya Paşaeli Trakyayı Yunanlılardan korumak
İzmir Redd-i İlhak 1918 de kurulan Müdafa-i Hukuk cemiyetinin adı 14 mayıs 1919 da bu
şekilde değişmiştir. Trabzon Muhafaza-i
Hukuk
Trabzon ve çevresini Rumlardan korumak için Doğu Anadolu
Müdafa-i Hukuk
Doğu Anadolu’da Ermeni ve Kürt Devletlerinin kurulmasını önlemek için
Vahdet-i Milliye Milli cemiyetleri birleştirmeyi amaçlamıştır.
Milli Mücadele Anadolu halkına silah sağlamıştır.
Milli Karakol İstanbuldan Anbadoluya sevkiyat işlerini gerçekleştirmiştir.
Milli Kongre Basın yayın yolu ile direnişin haklılığını dünyaya duyurmaya çalışmıştır.
Menteşeliler Muğlada kurulmuştur.
Anadolu kadınları Vatan Cemiyeti
Sivasta kurulmuştur. İtilaf devletlerine protesto telgrafları göndermiştir.
• Azınlıkların Kurduğu
• Milli Varlığa Zararlı Cemiyetler(Türklerin kurduğu Zararlı Cemiyetler)
Azınlıkların Kurduğu Zararlı Cemiyetler
Rumaların Kurduğu Ermenilerin Kurduğu Yahudilerin Kurduğu
Pontus Rum Taşnak Sütyun Makabi
Mavri Mira Hınçak Alyans
Milli Varlığa Zararlı Cemiyetler
Cemiyetin Adı Amacı
İngiliz Muhipleri İngiliz mandasını isteyenler
Wilson Prensipleri Amerikan himayesini isteyenler
Kürt Teali Doğu Anadoluda bağımsız Kürt Devleti kurmak için
Teali İslam Hilafet ve ümmetçiliği benimsemişlerdir
Sulh ve Selameti Osmaniye Fırkası
Osmanlı devletininin kurtuluşunun yalnızca halifeye ve padişaha bağlı oladuğunu savunmuştur.
Nigahan Cemiyeti Emekli subaylar tarafından kurulmuş milli mücadeleye karşı
ayaklanma tertip etmişlerdir Hürriyet ve İtilaf
Fırkası
İttihat ve Terakki partisine karşı kurulmuştur. Kısa zamanda milli mücadeleyi istemeyenlerin yuvası olmuştur.