Katılım Bankacılığı
Güncel Görünüm
Ocak - 2021
Katılım Bankacılığı
Güncel Görünüm
• Bilanço – Kasım 2020: Bankacılık sektörünün Kasım ayı bilançosu açıklandı. Katılım bankalarının Kasım ayı itibarıyla toplam aktifleri 444 milyar TL’ye yaklaşmış duruma.
Aktiflerde gerçekleşen yıllık %65,8’lik büyümede kur hareketlerinin de etkisi görülüyor.
Aynı dönemde toplam özkaynak miktarı ise 27,2 milyar TL olarak kaydedildi. Kasım ayı sonu itibarıyla katılım bankalarının bankacılık sektöründen aldığı pay %7,3’e ulaştı.
• Krediler: Kasım sonu itibarıyla katılım bankalarındaki toplam kredi miktarı 227,5 milyar TL seviyesinde. Sektörden alınan pay ise %6,3 düzeyinde yer alıyor. Bu miktarın 151,5 milyar TL’si TL cinsi krediler
(%67),76,0 milyar TL’si ise YP cinsi kredilerden
(%33oluşuyor. Segment olarak baktığımızda ise tüketici kredileri 31,8 milyar TL’ye gerilerken ticari ve kurumsal krediler ağırlığını artırarak 195,7 milyar TL’ye ulaştı. Bu dönemde KOBİ kredileri ise 74,4 milyar TL oldu.
• Fon: Kasım sonu itibarıyla katılım bankalarındaki toplam katılım fonu miktarı 325,2 milyar TL seviyesine geldi. Sektörden alınan pay ise %10’un altına düşerek %9,3 oldu.
Katılım fonundaki miktarın 101,4 milyar TL’si TP, 223,8 milyar TL’si ise YP cinsi fonlardan oluşuyor. Katılım fonu içerisindeki YP fonların oranının %69 seviyesine yükseldiği görülüyor.
• Sigorta ve BES: Katılım sigortacılığı tarafı Kasım 2020 verilerine göre yıllık %24 büyüme kaydetti. Hayat sigortası haricinde katılım sigortacılığın sektörden aldığı pay %6,1’e yükseldi. Öte yandan, Kasım sonu itibarıyla BES BES içerisinde faizsiz fonların payı
%15,9 olurken OKS içerisinde bu oran %62,7 olarak kayda geçti.
Katılım Bankacılığı – Aktif Yapısı
Katılım bankacılığının aktif büyüklüğü 443,7 Milyar TL’ye ulaşırken sektörden aldığı pay
%7,3’e yükseldi.
Kaynak: BDDK
Aktif Değişimi
Yıllık % Değişim - % Pay
Aktif Kompozisyonu
% Pay - Milyar TL
7,3
0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8,0
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70
09/17 11/17 11/2001/2003/1901/19 07/2007/19 09/1911/18 11/1909/1807/1803/18 05/2005/18 09/2005/1901/18 03/20
% %
65,8
Yıllık % Değişim -sol- Sektör Payı -sağ-
442,8
(25,7)9,6%
8,3%
(37,0)
56,1%
(111,1) 6,4%
(12,6) 51,7%
(229,0) 12,2%
(24,0)
267,6
2018 25,4%
(50,2)
26,4%
(70,6) 14,7%
(39,3)
49,3%
(132,0)
2019
51,3%
(227,5) (34,2)8,0%
17,7%
(75,5)
20,5%
(90,6) 22,2%
(94,5)
21,7%
(96,1)
52,1%
(222,2)
Eyl-20
(34,3)7,7%
20,1%
(88,9)
Eki-20 197,9
426,3
Kas-20 443,7
18,7%
(83,1)
Diğer Aktifler
Menkul Kıymetler**
Likit Aktifler*
Krediler***
*Likit aktifler kalemi aylık bilançoda 1,2,3,4,7 ve 8 numaralı satırların toplamıyla elde edilmiştir.
**Menkul kıymetler kalemi aylık bilançoda 5,6 ve 22 numaralı satırların toplamıyla elde edilmiştir.
***Takipteki alacaklar dikkate alınmamıştır.
Katılım Bankacılığı – Krediler
Borçlanma maliyetlerindeki artışın ardından kredi büyümelerinde görülen normalleşme trendi Kasım ayında devam etti.
Kaynak: BDDK
87,5
56,0
-10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120
05/18 03/19 03/2101/2107/18 09/2005/2001/20
01/18 03/18 09/18 11/18 01/19 05/19 07/19 09/19 11/19 03/20 07/20 11/20
%
Tüketici Ticari
Kredi Büyüme Hızı
Yıllık % Değişim - Nominal
Kredi Büyüme Hızı
Yıllık % Değişim - Nominal
80,1
3,9
-20 -10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
11/18
07/18
05/18 03/19
01/18 01/2001/1903/18 09/18 05/19 07/19 09/19 11/19 03/20 05/20 03/2107/20 09/20 11/20 01/21
%
TP YP(USD)
Katılım Bankacılığı – Ticari Krediler
Ticari kredilerde de Kasım’da görece daralma yaşandı.
Kaynak: BDDK
Ticari Krediler Değişim
Yıllık % Değişim - % Pay
Ticari Krediler Kompozisyonu
% Pay – Milyar TL
(7,6%)9 6 (5,2%)
(8,7%)10
194
6(5,3%)
(72,8%)86
(7,9%)9
190
(11,9%)23
(68,0%)129 (12,2%)23
6(5,4%)
2019 Eki-20
Kas-19
(9,8%)19 (12,3%)24 (4,4%)8
(4,6%)9
12(6,2%) (9,5%)18
(9,5%)11
11(5,8%) Eyl-20
(67,5%)132
(72,6%)84
12(5,9%) (4,6%)9
6(5,2%)
115 119
196
Kas-20 (10,0%)19 (67,4%)131 +68,5%
Diğer
Dış Ticaret Kredileri* Taksitli Ticari Krediler Yatırım Kredileri**
İşletme Kerdileri
*İhracat(2) ve ithalat(3) kredilerinin toplamıyla elde edilmiştir.
**İhracat garantili yatırım kredileri (4) ve diğer yatırım kredilerinin (5) toplanmasıyla elde edilmiştir.
***Takipteki alacaklar dikkate alınmamıştır.
69,3
7,0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80
11/17
07/17 09/2007/1803/18 05/18 09/18
05/17 01/1911/18 03/19
01/17 07/2003/17 11/19 01/20 03/2009/19 05/2009/17 07/1905/19 11/2001/18
% %
Sektör Payı -sağ- Yıllık % Değişim -sol-
Katılım Bankacılığı – Tüketici Kredileri
Tüketici kredilerinde de büyüme ivmesi azalırken kredilerin dağılımı değişkenlik göstermedi.
Kaynak: BDDK
Tüketici Krediler Değişim
Yıllık % Değişim - % Pay
Tüketici Krediler Kompozisyonu
% Pay
6,0%
Kas-19
3,6%
75,1%
10,4%
9,0% 5,5% 9,1%
2019
77,3%
10,5%
10,1%
9,1%
3,5%
Eyl-20
76,9%
10,4%
Eki-20 Kas-20 8,9%
74,9%
3,7%
76,7%
10,2%
33.029
16.510 17.615
32.420 32.757
9,1%
+100,1%
4,0
2,5 3,0 3,5 4,0 4,5
-10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120
07/17
01/17 11/1909/1803/17 01/1805/17 09/17 03/1811/17 05/18 07/18 11/18 01/19 03/19 05/19 07/19 09/19 01/20 03/20 05/20 07/20 09/20 11/20
104,8
% %
Sektör Payı -sağ- Yıllık % Değişim
İhtiyaç
Kredi Kartları Taşıt
Konut
Katılım bankaları, takipteki kredi oranlarında önceki seneye kıyasla daha pozitif bir görünüm sergiliyor.
Kaynak: BDDK
Katılım Bankacılığı – Sektörel Krediler TKO
Sektörel Kredi Dağılımı
Seçilmiş Sektörler – TKO - %
1,3 1,1 1,9 1,7
3,6
4,9 4,4 4,9
3,8
5,5 5,2 5,7 5,9 5,4 5,8
7,1 6,9 6,4 7,1 8,1
10,1 11,5
0,0 0,7 1,2 1,5
2,7 2,2 2,7 3,1 3,0
4,2
2,9 3,4 3,5 3,3 3,6 3,8
2,6 3,1 3,7
5,0
6,6
9,1
20,4
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22
Kimya Ürünleri Eğitim
Gıda ve Meşrubat
0,0
Ağaç Ürünleri
%
Madencilik ve Taşocakçılığı
Savunma ve Kamu Yönetimi Enerji Deri Ürünleri
Sağlık Emlak. , Kiralama. ve İşlet.
Tarım, Avcılık ve Ormancılık Perak. Tic. ve Kişis. Ürün. Makina ve Techizat TOPLAM
Taşıma., Depo. ve Haberleş.
Motorlu Araç. ve Yakıt. Satış Metal Dışı Madenler Metal Ana Sanayi
Tekstil
Kauçuk ve Plastik Topt. Tic. ve Komisyon. İnşaat Turizm
Kas-19 Kas-20
Sektörel bazda ise katılım bankacılığında kullandırılan inşaat kredilerinin payında düşüş görülüyor.
Kaynak: BDDK
Katılım Bankacılığı – Sektörel Krediler
Sektörel Kredi Dağılımı
Seçilmiş Sektörler – % Pay – Toplam Nakdi Krediler
0,5 0,4 0,7 0,7 0,9
0,6 1,4 1,2
1,5 1,9
1,7 2,5 2,5 2,5 3,1 3,3 3,3 3,9 4,3 4,6 4,9
6,5 8,9
12,2 17,6
0,2 0,5 0,7 0,8 1,5 1,1 1,5 1,5 1,9 2,4 2,4 2,5
2,8 2,8
3,4 3,6 3,8 3,6 3,9 5,1
6,6
10,8 11,5 15,0
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18
Taşıma., Depo. ve Haberleş.
Ferdi Kredi Otomobil Enerji
Eğitim
%
Turizm Metal Dışı Madenler
Savunma ve Kamu Yönetimi Tarım, Avcılık ve Ormancılık Emlak. , Kiralama. ve İşlet.
Sağlık Perak. Tic. ve Kişis. Ürün. Gıda ve Meşrubat
Kimya Ürünleri
Madencilik ve Taşocakçılığı
Kauçuk ve Plastik Tekstil
Motorlu Araç. ve Yakıt. Satış Topt. Tic. ve Komisyon. İnşaat
Metal Ana Sanayi
Ağaç Ürünleri Makina ve Techizat
Deri Ürünleri Ferdi Kredi Konut
Kredi Kartları**
Kas-19 Kas-20
Salgının ardından katılım bankalarının kimya ürünleri sanayisindeki payı istikrarlı bir artış yakalarken perakende ticaretten aldığı pay son dönemde azaldı.
Kaynak: BDDK
Katılım Bankacılığı – Sektör Payı (2 Sektör)
3,8
5,5 8,1
6,1
10,6
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
09/17 07/18
01/17 09/1803/17 07/1905/17 01/19 01/2007/17 11/17 03/1901/18 05/1903/18 05/2009/19 07/2011/19 09/2003/2005/18 11/18 11/20
%
Kimya Ürünleri
Katılım Bankalarının Payı, %
4,5
5,6
0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0
09/17 05/1903/1905/18
07/17 03/18 07/18
01/17 03/17 05/17 11/17 09/18 11/18 01/19 07/19 09/19 11/19 01/20 03/20 05/20 07/20 09/20 11/2001/18
%
Perakende Ticaret ve Kişisel Ürünler
Katılım Bankalarının Payı, %
Katılım Bankacılığı – Fon Yapısı
Özkaynak bazında katılım sektörünün payı %4,6 seviyelerinde seyrediyor.
Kaynak: BDDK
Özkaynak Değişimi
Yıllık % Değişim - % Pay
Pasif Kompozisyonu
% Pay - Milyar TL
65,4%
(129)
268
17,0%
(34)
11,8%
(31)
8,5%(17)
Eki-20 9,1%(18)
73,8%
(314)
2018
426
7,9%(21)
2019 4,7%(12)
443
6,1%(27)
75,2%
(333) 7,5%(33) 11,2%
(48) 6,2%(26) 8,9%(38)
Eyl-20
73,3%
(325) 11,3%
(50) 6,0%(27)
198
Kas-20 444
8,5%(38) 12,0%
(53)
75,7%
(203)
*Katılım fonu dışı kaynaklar kalemi aylık bilançoda 30,31,33,34,35 ve 36 numaralı satırların toplamıyla elde edilmiştir.
29,4
4,6
2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 6,5
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
01/17 09/1805/1803/17 07/1805/17 11/18 01/1901/18 11/1903/19 05/1907/17 07/19 05/2009/1909/17 01/20 03/20 07/2011/17 03/18 09/20 11/20
% %
Yıllık % Değişim Sektör Payı -sağ-
Diğer Pasifler Özkaynaklar
Katılım Fonu Dışı Kaynaklar*
Katılım Fonu
Katılım Bankacılığı – Katılım Fonu
Katılım bankacılığının fon büyümesi yavaşlasa da katılım fonları, sektördeki payını koruyor.
Kaynak: BDDK
23 102
9,3
6,5 7,0 7,5 8,0 8,5 9,0 9,5 10,0 10,5 11,0 11,5 12,0
20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140
01/19 03/19 05/19 07/2007/19 11/2009/19 11/19 01/20 03/20 05/20 09/20 01/21 03/21
% %
Vadeli Fonlar
Katılım Fonlarının Sektör İçindeki Payı -sağ- Vadesiz Fonlar
Katılım Fonu Büyüme Hızı
Yıllık % Değişim
Katılım Fonu Kompozisyonu
% Pay - Milyar TL
68,4%
(88.603)
31,6%
(40.897)
67,0%
(135.828)
2018
33,0%
(66.797)
55,6%
(180.745)
2019
57,1%
(179.678)
44,4%
(144.441) 42,9%
(134.803)
Eyl-20
56,7%
(188.916)
43,3%
(144.087)
Eki-20 129.500
202.625
314.481
333.003
Kas-20 325.186
Vadeli Fon Vadesiz Fon
Katılım Bankacılığı – Katılım Fonu
Katılım bankacılığı içerisindeki YP fonları arasında altının payı %36’ya kadar çıktı
Kaynak: TCMB
187
12
-20 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300
03/18
01/18 05/18 07/18 09/18 11/18 03/1901/19 05/19 07/19 09/19 11/19 01/20 03/20 05/20 07/20 09/20 11/20 01/21 03/21
%
10
Katılım Fonu Büyüme Hızı
Yıllık % Değişim* - Yurtiçi Yerleşik
YP Katılım Fonu Kompozisyonu
% Pay - Milyar Dolar
*TL fonlar TL cinsinden YP fonlar ve Kıymetli Madenler USD cinsinden alınarak yıllık % değişimleri alınmıştır.
YP Fon
Kıymetli Madenler TL Fon
43
20
1 36
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60
01/19
11/18
07/18
01/18 05/1803/18 05/2009/18 03/19 05/19 07/19 11/2009/19 11/19 01/20 07/2003/20 09/20 01/21 03/21
%
Euro Dolar
Diğer
Kıymetli Maden
Katılım Bankacılığı – Katılım Fonu
Katılım bankaları YP mevduatlarında payını artırırken kıymetli madenler tarafında ise sektörden %23’lük önemli bir pay alıyor.
Kaynak: TCMB
Katılım Fonu Payı
Sektöre Göre % Pay – Yurtiçi Yerleşikler
Kıymetli Madenler Payı
Sektöre Göre % Pay – Yurtiçi Yerleşikler
23,0
14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25
09/20
11/19 01/20
11/18 01/2105/19 03/20
01/18 03/18 05/18 07/18 09/18 01/19 03/19 07/19 09/19 05/20 03/2107/20 11/20
%
6,8 11,6
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8,0 8,5 9,0 9,5 10,0 10,5 11,0 11,5 12,0
03/21
05/20 07/20 09/20 11/20 01/21
07/19 01/20
05/19
01/18 03/18 05/18 07/18 09/18 03/2011/18 01/19 03/19 09/19 11/19
% %
YP Fon TL Fon
Katılım Bankacılığı – Kar/Zarar Gelişimi
Katılım bankacılığı sektöründe yıllık kâr miktarı 3,7 milyar TL’ye yükseldi.
Kaynak: BDDK
Net Kar/Zarar Gelişimi
Yıllık % Değişim - Yıllıklandırılmış
Karlılık Kompozisyonu
Milyar TL
73,3 6,4
0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8,0
-20 -10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
05/20
05/19 09/20
11/17 01/18 03/18 05/18 07/18 09/18 11/2011/18 01/19 03/19 07/19 09/19 11/19 01/20 03/20 07/20
% %
Yıllık % Değişim -sol- Sektör Payı -sağ-
-2,5 -1,7 -0,6 2,8 -4,9
2,9
19,2
-10,3
-6,7 -1,1
2018
-12,3 4,6 2,3
Kas-19
15,7
3,7
-5,7 4,0
-2,1 2019
17,6
Eyl-20 -7,5
4,0
-9,5
20,0
-8,7 4,4
-10,3
Eki-20
22,1
-9,8 4,8
-11,1 -2,4 Kas-20 7,5
-2,1 11,4
1,7
3,2 +59,7%
Kar Payı Gelirleri
*Diğer Provizyon, Gider ve Vergi Kar Payı Giderleri
Kar Payı Dışı Gelirler Kar Payı Dışı Giderler
*Söz konusu kalem aylık kar zarar tablosunda 50. Maddeden 25 ve 52. maddelerin çıkarılmasıyla elde edilmiştir.
Katılım Bankacılığı – Rasyolar
Son dönemde TGA oranındaki düşüş frenlense de katılım bankaları sektör ortalamasına göre daha iyi bir konumda yer alıyor.
Kaynak: BDDK
19,4 18,3
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22
09/20
01/17 03/1903/17 11/1905/17 07/17 09/17 11/17 01/18 07/2003/18 01/19 03/2005/1909/18 07/19 09/1905/18 01/2011/18 05/2007/18 11/20
Yasal Sınır
%
4,0 5,1
3,5
2,5
0,0 0,5 1,0 1,5 2,0 2,5 3,0 3,5 4,0 4,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0
01/17 03/20 07/2007/18 09/2009/1805/18 07/1901/18 11/1811/17 05/2009/1707/17 03/19 05/1903/17 03/18 09/19 11/2011/1905/17 01/2001/19
%
Sektör Özel
Kamu Katılım Sektör
Katılım
Sermaye Yeterliliği
Standard Rasyo - %
Tahsili Gecikmiş Alacaklar
Takipteki Alacaklar (Brüt) / Toplam Nakdi Krediler - %
Katılım Bankacılığı – Rasyolar
Kaynak: BDDK
Likidite Yeterlilik Oranı
%
Kredi/Fon Oranı
Toplam Nakdi Krediler / Fon Hesapları - %
76,2 108,9
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140
11/19
01/17 09/1807/18 11/1803/17 01/19 05/1905/17 03/1907/17 09/1909/17 07/1911/17 01/18 01/20 03/2003/18 05/20 07/20 09/2005/18 11/20
%
184
143 151
90 100 110 120 130 140 150 160 170 180 190 200
03/18
07/17 05/18 07/18 01/2011/1809/18 05/19
05/17 11/20
03/17 07/19
01/17 09/1909/17 11/1911/17 03/2003/19 05/20 07/2001/19 09/2001/18
%
Yasal Limit
Katılım Sektör
Katılım Sektör
Likidite yeterlilik oranında son aylarda dalgalanmalar olsa da katılım bankaları sektör
içinde avantajlı konumunu koruyor.
Katılım Bankacılığı – Diğer Bilgiler
Sektör genelindeki düşüşün aksine katılım bankaları şube sayılarını ve ulaşılabilirliği artırma stratejisini sürdürüyor.
Kaynak: BDDK
1.112 1.167 1.221 1.235 1.248
1.908
2.066
2.237 2.237 2.248
0 200 400 600 800 1.000 1.200 1.400 1.600 1.800 2.000 2.200 2.400 2.600 2.800
Eyl-20 Adet
2018 2019 Eki-20 Kas-20
+4,9%
+6,9%
Şube Sayısı ATM Sayısı
15.584 15.975 16.701 16.790 16.742
0 2.000 4.000 6.000 8.000 10.000 12.000 14.000 16.000 18.000 20.000 22.000
Kişi
2018 2019 Eyl-20 Eki-20 Kas-20
+2,5% +4,8%
Şube ve ATM Sayısı
Adet - % Değişim
Personel Sayısı
Adet - % Değişim
Katılım Sigorta (Tekafül) – Pazar Payı
2020 yılında katılım sigortacılığında sağlık sigortalarının payı artış gösteriyor.
Kaynak: TSB
Katılım Sigorta Pazar Payı
% Pay
Katılım Sigorta Gelişimi
Hayat/Hayat Dışı - Eylül 2020 - Milyon TL
9,0
0,4
3,6
2,6
1,8
8,4 12,3
0,5
4,3
3,1
10,3
8,0
1,1
3,7 4,0
10,1 10,0
Kaza Hastalık
- Sağlık Yangın Trafik
ve Doğal Afetler
Kasko Genel
Zararlar
8,4
2.500
0 1.000 3.500 3.000
500 2.000 1.500 4.000
Milyon TL
186
2.882 58
308
3.496 3.068
3.804
1.953
1.895
Kasım 2018 Kasım 2019 Kasım 2020 +24,0%
Hayat Hayat Dışı
Sektör Payı
%6,05
%2,32
Kas-18
Kas-20 Kas-19
Bireysel Emeklilik Sistemi – Faizsiz Fonlar
Bireysel emeklilik sisteminde faizsiz fonların büyüklüğü yavaş da olsa artıyor.
Kaynak: EGM 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140
2019 Eki-20
Kas-19 (89,6%)87
Ara-20 (10,4%)10
(89,1%)91
(10,9%)11
(84,1%)115 (83,1%)111
(16,9%)23
(84,0%)112
137
(16,0%)21
Kas-20
97 102
134 133
(15,9%)22
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
8
2019 (36,8%)3
(63,2%)5
(63,2%)5
Kas-19 Kas-20
(62,9%)7 (36,8%)3
(36,9%)4
(63,1%)7
Eki-20
(37,1%)4 8
11 11 11
Ara-20 (62,7%)7 (37,3%)4
BES Özet Verileri
Milyar TL, %
OKS Özet Verileri
Milyar TL, %
Faizli Fon Faizsiz Fon
Faizli Fon Faizsiz Fon
