Katılım Bankacılığı
Güncel Görünüm
Şubat - 2021
Katılım Bankacılığı
Güncel Görünüm
• Bilanço – Aralık 2020: Bankacılık sektörünün Aralık ayı bilançosu açıklandı. Katılım bankalarının Aralık ayı itibarıyla toplam aktifleri 437 milyar TL’ye yaklaşmış duruma.
Aktiflerde gerçekleşen yıllık %53,65’lik büyümede kur hareketlerinin de etkisi görülüyor.
Aynı dönemde toplam özkaynak miktarı ise 27,6 milyar TL olarak kaydedildi. Aralık ayı sonu itibarıyla katılım bankalarının bankacılık sektöründen aldığı pay %7,15’e ulaştı.
• Krediler: Aralık sonu itibarıyla katılım bankalarındaki toplam kredi miktarı 222,3 milyar TL seviyesinde. Sektörden alınan pay ise %6,2 düzeyinde yer alıyor. Bu miktarın 149,6 milyar TL’si TL cinsi krediler
(%67),72,7 milyar TL’si ise YP cinsi kredilerden
(%33oluşuyor. Segment olarak baktığımızda ise tüketici kredileri 31,5 milyar TL’ye gerilerken ticari ve kurumsal krediler ise 190,78 milyar TL’ye ulaştı. Bu dönemde KOBİ kredileri ise 71,1 milyar TL oldu.
• Fon: Aralık sonu itibarıyla katılım bankalarındaki toplam katılım fonu miktarı 321 milyar TL seviyesine geldi. Sektörden alınan pay ise %10’un altına düşerek %9,3 oldu.
Katılım fonundaki miktarın 102 milyar TL’si TP, 219,3 milyar TL’si ise YP cinsi fonlardan oluşuyor. Katılım fonu içerisindeki YP fonların oranının %68 seviyesine yükseldiği görülüyor.
• BES: Faizsiz BES fon tutarı Ocak 2020 verilerine göre yıllık %76 büyüme kaydetti. 12.18
Milyar TL’den 21.5 Milyar TL’ye yükselen faizsiz fon tutarı toplam fonlar içerisindeki
payını %11,5’dan %15,7’ye yükselmiştir.
Katılım Bankacılığı – Aktif Yapısı
Katılım bankacılığının aktif büyüklüğü yıllık %53 artışla 437 Milyar TL’ye ulaştı.
Kaynak: BDDK
Aktif Değişimi
Yıllık % Değişim - % Pay
Aktif Kompozisyonu
% Pay - Milyar TL
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70
01/18 11/19
2,0
05/18 09/1901/1907/18 11/2011/18 03/19
1,0
05/19
4,0
07/19 05/20
4,5
01/20
2,5
1,5
09/17
0,5
09/18
11/17 07/20
3,0
03/18 09/2003/20 01/21
0,0 3,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8,0
%
53,7
% 7,2
Yıllık % Değişim -sol- Sektör Payı -sağ-
2018 12,2%
(24,0)
(25,7)9,6%
25,4%
(50,2)
Eyl-20 6,4%
(12,6) 56,1%
(111,1)
26,4%
(70,6) 14,7%
(39,3)
49,3%
(132,0)
2019
22,2%
(97,2) (34,2)8,0%
17,7%
(75,5)
22,2%
(94,5)
52,1%
(222,2)
8,3%
(37,0)
21,7%
(96,1)
18,7%
(83,1)
51,3%
(227,5)
Kas-20 197,9
9,2%
(40,0)
17,7%
(77,6)
50,9%
(222,3)
Ara-20 267,6
426,3 443,7 437,1
Diğer Aktifler Likit Aktifler*
Menkul Kıymetler**
Krediler***
*Likit aktifler kalemi aylık bilançoda 1,2,3,4,7 ve 8 numaralı satırların toplamıyla elde edilmiştir.
**Menkul kıymetler kalemi aylık bilançoda 5,6 ve 22 numaralı satırların toplamıyla elde edilmiştir.
***Takipteki alacaklar dikkate alınmamıştır.
Katılım Bankacılığı – Krediler
Maliyetlerin yükselişi kredi büyümesinin ivme kaybetmesine yol açtı.
-10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120
01/19
11/18 11/19
01/18 07/1805/1803/18 05/1903/1909/18 11/2007/19 09/19 01/20 03/20 05/20 01/2107/20 09/20 03/21
76,6
%
49,3
Tüketici Ticari
Kredi Büyüme Hızı
Yıllık % Değişim - Nominal
Kredi Büyüme Hızı
Yıllık % Değişim - Nominal
-20 -10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
03/18 09/19 01/2111/18
01/18 05/18 07/18 01/19 05/2009/18 03/19 05/19 07/19 07/2001/2011/19 03/20 09/20 11/20 03/21
70,1
%
6,6
TP YP(USD)
Katılım Bankacılığı – Ticari Krediler
Özellikle işletme kredilerinde gerileme göze çarpıyor.
Kaynak: BDDK
Ticari Krediler Değişim
Yıllık % Değişim - % Pay
Ticari Krediler Kompozisyonu
% Pay – Milyar TL
119
(5,3%)6 132
(67,5%) (72,8%)86
(4,4%)8
(7,9%)9 6 (5,4%)
(12,2%)23 (4,4%)8
(68,0%)129
(9,5%)18
(4,6%)9
12(5,9%)
11(5,8%) 12
(6,5%) (67,4%)131
Eyl-20
(12,3%)24 (4,6%)9
(9,8%)19 19
(10,0%) 20
(10,3%) Eki-20
(11,9%)23
12(6,2%) Kas-20
(11,9%)23
(66,8%)127
Ara-20
190 194 191
(8,7%)10
196
2019
+60,9%
Dış Ticaret Kredileri*
Diğer Yatırım Kredileri**
İşletme Kredileri
Taksitli Ticari Krediler
*İhracat(2) ve ithalat(3) kredilerinin toplamıyla elde edilmiştir.
**İhracat garantili yatırım kredileri (4) ve diğer yatırım kredilerinin (5) toplanmasıyla elde edilmiştir.
***Takipteki alacaklar dikkate alınmamıştır.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80
09/20
03/20
01/17 07/1803/17 05/17 01/2007/17 09/17 11/17 01/18 03/18 05/19 07/1909/18 11/18 09/19 11/2001/19 11/1905/18 05/20 01/2107/2003/19
59,5
% %
6,6
Sektör Payı -sağ- Yıllık % Değişim -sol-
Katılım Bankacılığı – Tüketici Kredileri
Tüketici kredilerin yıllık değişimi %89 olarak gerçekleşti.
Tüketici Krediler Değişim
Yıllık % Değişim - % Pay
Tüketici Krediler Kompozisyonu
% Pay
75,1%
10,4%9,0%
5,5%
77,3%
10,1%
33.029
9,1%
3,5%
Eyl-20
32.757
10,4%
9,1%
76,9% 76,7%
32.741
10,5%
9,1%
3,7%
Kas-20
77,0%
10,4%
9,0%
3,6%
Ara-20 17.615
32.420
2019
3,6%
Eki-20
+85,9%
-10 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120
01/17
3,6
05/1703/17 09/17 03/18 01/2011/17 09/1801/18 05/18
4,6
07/18 11/18 11/1901/19
4,8
03/19 05/19
4,4
2,6
07/19 09/19 03/20 05/20 07/20 09/20 11/20
3,0
07/17
4,0
01/21
2,8
2,4 3,4 3,8 4,2
3,2 4,7
%
89,5
%
Sektör Payı -sağ- Yıllık % Değişim
Konut
İhtiyaç Taşıt
Kredi Kartları
Katılım bankacılığının savunma sanayi kredilerindeki payı Aralık ayında önemli oranda artış gösterdi.
Kaynak: BDDK
Katılım Bankacılığı – Sektörel Krediler
Sektörel Kredi Dağılımı
Seçilmiş Sektörler – % Pay – Toplam Nakdi Krediler
0 5 10 15 20 25 30
Turizm
Kredi Kartları**
1,4
Motorlu Araç. ve Yakıt. Satış
%
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
10,5
Savunma ve Kamu Yönetimi Ağaç Ürünleri
Eğitim
9,6
Emlak. , Kiralama. ve İşlet.
8,1
Sağlık
3,1
Perak. Tic. ve Kişis. Ürün. Gıda ve Meşrubat Metal Dışı Madenler Ferdi Kredi Konut
9,0
Kimya Ürünleri Tekstil
6,1
Kauçuk ve Plastik
4,2
Topt. Tic. ve Komisyon.
1,4
Madencilik ve Taşocakçılığı Metal Ana Sanayi
9,8
Makina ve Techizat
9,0
4,1
Deri Ürünleri Ferdi Kredi Otomobil 4,6 4,8
İnşaat
5,6
Taşıma., Depo. ve Haberleş.
1,2 1,9
7,6
2,8 3,1
6,6
3,0
12,2
1,5
6,7 3,7 4,6 4,4
9,0
5,5 7,4
1,2
9,6 10,5 10,3 10,1
9,0 10,2
Enerji
11,710,3
5,8
12,311,1 15,7
17,8 16,4
25,1 28,5
3,7
12,0 +273,8%
+40,6%
Ara-20 Ara-19
Takipteki kredi oranlarında önceki seneye kıyasla yalnızca eğitim ve enerji sektöründe bir artış görülmekte.
Katılım Bankacılığı – Sektörel Krediler TKO
Sektörel Kredi Dağılımı
Seçilmiş Sektörler – TKO - %
0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22
5,6
Kimya Ürünleri Madencilik ve Taşocakçılığı
Ağaç Ürünleri Sağlık
5,4
2,2
Emlak. , Kiralama. ve İşlet.
6,7
Deri Ürünleri
4,8
3,2 2,8
Motorlu Araç. ve Yakıt. Satış
6,6
Taşıma., Depo. ve Haberleş.
Makina ve Techizat TOPLAM
4,1
Kauçuk ve Plastik
Tekstil
1,4
Metal Ana Sanayi
1,9
Topt. Tic. ve Komisyon.
4,4
İnşaat Turizm
3,7
Eğitim
0,0
3,8
0,8 1,2 0,7
5,0
2,4
6,2
1,7
4,8
2,0
4,4 3,4
5,8
3,0
4,5 4,0 4,9
3,3 3,3 3,6
6,9
Metal Dışı Madenler
3,6
8,7 8,1 13,9
8,9 11,7
20,6
Savunma ve Kamu Yönetimi
1,7 0,0
Tarım, Avcılık ve Ormancılık
%
2,7
Gıda ve Meşrubat
Enerji Perak. Tic. ve Kişis. Ürün.
2,4 +54,5%
-36,0%
+75,7%
Ara-19 Ara-20
Katılım bankalarının tekstil sektöründeki payı düşüş yaşarken inşaat sektöründeki payı artıyor.
Kaynak: BDDK
Katılım Bankacılığı – Sektör Payı (2 Sektör)
07/19 11/19 01/20 03/20 07/20 09/20 11/20 01/21
10,5
05/20
07/17 09/19
01/17 03/17 05/17 07/18
9,5
8,0
09/17 11/17 01/18 03/18 05/18
5,0
09/18 11/18 01/19 03/19 05/19
3,0 3,5 4,0 4,5 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8,5 9,0 10,0 11,0
%
9,0
Tekstil
Katılım Bankalarının Payı, %
İnşaat
Katılım Bankalarının Payı, %
3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
09/17 07/18 11/19 11/2009/1803/18 01/1911/18 01/2101/18 03/19 07/1911/17 07/20
07/1705/17 03/20
03/1701/17 05/18 01/20 09/2009/1905/19 05/20
%
11,7
Katılım Bankacılığı – Fon Yapısı
Özkaynak bazında katılım sektörünün payı %4,6 seviyelerinde seyrediyor.
Özkaynak Değişimi
Yıllık % Değişim - % Pay
Pasif Kompozisyonu
% Pay - Milyar TL
17,0%
(34)
65,4%
(129)
8,9%(38)
73,5%
(321) 8,2%(36)
8,5%(17)
437
9,1%(18)
2018
11,8%
(31) 7,9%
(21) 4,7%(12)
75,7%
(203)
426 11,2%
(48) 6,2%(26)
444 12,0%
(53)
73,8%
(314)
Eyl-20 Ara-20
6,1%(27) 8,5%(38)
73,3%
(325)
Kas-20 198
12,0%
(52) 6,3%(28)
268
2019
+63,3%
*Katılım fonu dışı kaynaklar kalemi aylık bilançoda 30,31,33,34,35 ve 36 numaralı satırların toplamıyla elde edilmiştir.
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45
01/18 03/18 07/1905/18 05/2007/18 09/18
4,0
11/18 01/2001/19 03/19 09/19
5,5
05/19 09/20
01/17
3,0
07/17
5,0
07/20
11/19
03/17 11/2003/2005/17
2,5
09/17
6,0
01/21
2,0 3,5 4,5 6,5
11/17
%
26,8
4,6
%
Sektör Payı -sağ- Yıllık % Değişim
Diğer Pasifler Özkaynaklar
Katılım Fonu Dışı Kaynaklar*
Katılım Fonu
Katılım Bankacılığı – Katılım Fonu
Katılım bankacılığının vadesiz fon büyümesi yavaşlasa da katılım fonları, sektördeki payını koruyor.
Kaynak: BDDK
21 82
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140
07/19
5,0 10,0
09/19 03/21
8,5
11/19 01/20 03/20 11/2005/20
10,5
01/19 07/20 09/20
8,0
4,0 6,0 7,0
01/21
03/19 05/19
12,0 11,5
4,5 5,5 6,5 7,5 9,0 9,5 11,0
% %
9,4
Vadesiz Fonlar Vadeli Fonlar
Katılım Fonlarının Sektör İçindeki Payı -sağ-
Katılım Fonu Büyüme Hızı
Yıllık % Değişim
Katılım Fonu Kompozisyonu
% Pay - Milyar TL
2019 68,4%
(88.603)
31,6%
(40.897) 2018
325.186
57,1%
(179.678)
67,0%
(135.828)
54,8%
(176.058)
42,9%
(134.803) 202.625
33,0%
(66.797)
Eyl-20
55,6%
(180.745)
44,4%
(144.441)
Kas-20
45,2%
(145.347)
Ara-20 129.500
314.481 321.405
+58,6%
Vadesiz Fon Vadeli Fon
Katılım Bankacılığı – Katılım Fonu
YP fonlar içerisinde kıymetli madenler payı ons altının düşüşüyle geriledi.
187
12
-20 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200 220 240 260 280 300
01/18 03/1903/18 05/18 07/18 09/18 11/18 01/19 03/2101/2005/19 09/1907/19 01/2111/19 03/20 05/20 07/20 09/20 11/20
10
%
Katılım Fonu Büyüme Hızı
Yıllık % Değişim* - Yurtiçi Yerleşik
YP Katılım Fonu Kompozisyonu
% Pay - Milyar Dolar
*TL fonlar TL cinsinden YP fonlar ve Kıymetli Madenler USD cinsinden alınarak yıllık % değişimleri alınmıştır.
Kıymetli Madenler YP Fon
TL Fon
46
22
1 31
0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60
07/18 05/19 05/20
01/18 03/2103/18 05/18 09/18 09/1911/18 01/19 03/2007/19 11/19 01/20 07/2003/19 11/20 01/2109/20
%
Dolar
Kıymetli Maden Euro
Diğer
Katılım Bankacılığı – Katılım Fonu
Katılım bankaları YP mevduatlardan %11,7 oranında pay almaktadır.
Kaynak: TCMB
Katılım Fonu Payı
Sektöre Göre % Pay – Yurtiçi Yerleşikler
Kıymetli Madenler Payı
Sektöre Göre % Pay – Yurtiçi Yerleşikler
14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27
01/20 03/21
12/19 01/2102/20 04/20 06/20 10/20 12/2011/20 02/2109/2007/2005/2003/20 08/20
%
24,8
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
01/19 03/19
01/18 05/1903/18 07/19 11/1909/1911/18 01/2007/1805/18 09/18 05/20 07/20 09/2003/20 01/21 03/2111/20
%
6,7 11,7
TL Fon YP Fon
Katılım Bankacılığı – Kar/Zarar Gelişimi
Katılım bankacılığı sektöründe yıllık kâr miktarı 3,7 milyar TL’ye yükseldi.
Net Kar/Zarar Gelişimi
Yıllık % Değişim - Yıllıklandırılmış
Karlılık Kompozisyonu
Milyar TL
-30 -20 -10 0 10 20 30 40 50 60 70 80
01/18 01/19 11/1909/1803/18
3,0
05/18 07/18 11/18
7,0
2,5
03/19 05/19 07/19 09/19
8,0
01/20 03/20 01/2105/20 07/20 09/20 11/20
0,0 0,5 1,0 1,5 7,5
2,0 3,5 4,0 6,0
4,5 5,0 5,5 6,5 6,5
%
42,2
%
Yıllık % Değişim -sol- Sektör Payı -sağ-
Eyl-20
-11,9 15,7
4,0
-10,3 -5,7
5,4
-11,1
-2,1
2019
17,6
-7,5 4,0
-9,5 -1,7
20,0
-8,7 1,7
4,4
-10,3
Eki-20
22,1
-9,8 4,8 3,7
-11,1 -2,4 Kas-20
-3,4 24,7
-2,1
Ara-20
2,9 3,2
3,7 +124,0%
Kar Payı Gelirleri
Kar Payı Dışı Giderler
*Diğer Provizyon, Gider ve Vergi Kar Payı Giderleri
Kar Payı Dışı Gelirler
*Söz konusu kalem aylık kar zarar tablosunda 50. Maddeden 25 ve 52. maddelerin
Katılım Bankacılığı – Rasyolar
Aralık ayında takipteki alacak oranı yükselişe geçti.
Kaynak: BDDK 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22
03/18 05/18
03/17 01/2109/2009/18
01/17 11/1811/17 07/1903/1905/17 01/19 05/19 03/2007/17 07/18 11/19 01/2009/17 01/18 09/19 11/2007/2005/20
18,717,8
Yasal Sınır
%
03/18
03/1701/17 11/1709/1705/17
1,0
07/17 05/18
5,5
01/19
01/18
4,5
05/20
1,5
09/18 11/18
07/18 05/19 09/19 01/20 03/20
2,5
11/19 07/20
03/19 09/20 11/20 01/2107/19
0,0 6,5
0,5 2,0 6,0
3,0 4,0 3,5 5,0 7,0
%
4,1 5,5
3,6
2,6
Katılım Sektör Özel
Kamu Sektör
Katılım
Sermaye Yeterliliği
Standard Rasyo - %
Tahsili Gecikmiş Alacaklar
Takipteki Alacaklar (Brüt) / Toplam Nakdi Krediler - %
Katılım Bankacılığı – Rasyolar
Likidite Yeterlilik Oranı
%
Kredi/Fon Oranı
Toplam Nakdi Krediler / Fon Hesapları - %
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140
03/18 05/18 07/18 11/20
01/17 09/18 01/2103/17 05/1903/1905/17 01/2007/19 09/1901/1907/17 11/19 09/2009/17 07/2011/17 05/2001/18 11/18 03/20
75,5 108,3
%
184
151
90 100 110 120 130 140 150 160 170 180 190 200
05/17 01/2007/1907/18
01/17 11/2003/17 05/1911/1807/17 09/17 03/2011/17 07/2001/18 05/18 03/19 09/1909/18 05/20 01/2101/19 09/2011/1903/18
%
Yasal Limit
Katılım Sektör
Katılım Sektör
Likidite yeterlilik oranında katılım bankaları sektör içinde avantajlı konumunu koruyor.
Katılım Bankacılığı – Diğer Bilgiler
Sektör genelindeki düşüşün aksine katılım bankaları şube sayılarını ve ulaşılabilirliği artırma stratejisini sürdürüyor.
Kaynak: BDDK 1.000 1.400
0 200 400 800 600 1.200 1.600 2.800
1.800 2.000 2.400 2.200 2.600
2.293
2019 Eyl-20 Kas-20 Ara-20
2018 1.112
2.237
1.908
1.167 2.066
1.221 1.248
2.248
1.255 Adet
+4,9%
+7,5%
Şube Sayısı ATM Sayısı
10.000 8.000
0 2.000 12.000
4.000 6.000 14.000 16.000 18.000 20.000 22.000
15.975
Kas-20 Kişi
2018 2019 Eyl-20 Ara-20
15.584
16.701 16.742 16.849
+2,5% +5,5%
Şube ve ATM Sayısı
Adet - % Değişim
Personel Sayısı
Adet - % Değişim
Bireysel Emeklilik Sistemi – Faizsiz Fonlar
Bireysel emeklilik sisteminde faizsiz fonların büyüklüğü yavaş da olsa artıyor.
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 110 120 130 140
(83,1%)111 102
(89,1%)91
(10,4%)10
Ara-20 (89,6%)87
(10,9%)11
2019 Kas-19
(16,9%)23
Eki-20
(84,1%)115
(15,9%)22
115 (84,2%)
(15,8%)21 134
Oca-21 97
137 136
+94,3%
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
(63,2%)5 (36,8%)3
11
(36,8%)3
(63,1%)7 (36,9%)4
(37,3%)4
(63,2%)5
Kas-19 2019
(62,7%)7
Eki-20 Ara-20
(37,2%)4
(62,8%)7 11
Oca-21
8 8
12
+40,1%
BES Özet Verileri
Milyar TL, %
OKS Özet Verileri
Milyar TL, %
Faizli Fon Faizsiz Fon
Faizli Fon Faizsiz Fon