4-1
Bağıntı ve Fonksiyon
Ders 4
Konular
4-3
Bağıntı
Bağıntı Örneği
4-5
Bağıntı Bileşkesi
Bileşke Matris Örneği
4-7
Birleşme Özelliği
Bileşke Özelliği
4-9
Bileşke Özellikleri
Evrik Bağıntı – Ters Bağıntı
4-11
Evrik Bağıntı Özellikleri
Evrik Bağıntı Teoremleri
4-13
Evrik Bağıntı Teoremleri
Evrik Bağıntı Teoremleri
4-15
Bileşke Evriği
Bileşke Evriği Matrisi
4-17
Kümeiçi Bağıntı
Simetrik
Yansıyan, reflexive
Bağıntıların Özellikleri
Tanım: R, A kümesi üzerinde bir bağıntı olsun. O halde R;
i. Tüm aA için, sadece ve sadece aRa ise yansıyandır.
(reflexive).
ii. a,bA için aRb, sadece ve sadece bRa anlamına geliyorsa simetriktir (bakışlıdır).
iii. a,bA için aRb ve bRa sadece ve sadece a=b anlamına geliyorsa ters simetriktir (ters bakışlıdır).
iv. a,b,cA için aRb ve bRc sadece ve sadece aRc anlamına geliyorsa geçişlidir (transitive).
4-19
Örnek
• Örnek: A={a,b,c,d} ve
R={(a,a),(a,b),(a,c),(b,a),(b,b),(b,c),(b,d),(d,d)}
olsun.
• R bağıntısı yukarıdaki tanımdaki hiçbir özelliği sağlamaz.
• R yansıyan değildir çünkü cRc değildir; bu nedenle tüm xA için xRx doğru değildir.
• R simetrik değildir zira örneğin aRc’dir fakat cRa değildir.
• Rters simetrik değildir zira aRb ve bRa ‘dır fakat a=b değildir.
• R geçişli değildir çünkü aRb ve bRd ‘dir fakat aRd değildir.
UYARI
• Verilen digraphlar veya ikili matrisler ile bağıntı özelliklerinin anlaşılması mümkündür.
• Eğer bağıntı yansıyan bağıntı ise R’ nin digraphının her noktasından kendisine bir yönlü ok vardır.
• İkili matrisinde ise diyagonal elemanların hepsi 1’ dir.
• Eğer R simetrik ise digraphtaki okların tamamı iki-yönlüdür.
• Ters simetrik ise okların hiçbiri iki yönlü değildir.
• Öte yandan geçişli bağıntıların digraphlarından veya ikili matrislerinden özellik tanımlamak zordur.
4-21
Yansıma
Yansıma Örnekleri
4-23
Ters Yansıma
Bakışlılık - Simetrik
4-25
Bakışsızlık (simetrik değil)
Ters Bakışlılık (Ters Simetri)
4-27
Geçişlilik
Geçişsizlik
4-29
Ters Geçişlilik
Evrik Bağıntı
4-32
Özel Bağıntılar
Özel Bağıntılar
4-34
Özel Bağıntılar
Özel Bağıntılar
4-42
Eşdeğerlilik
Bölmeleme veya Eşdeğerlik Sınıfları
4-44
Fonksiyon
Birebir Fonksiyon
4-46
Örten Fonksiyon
Bijektif Fonksiyon
4-48
Altküme Görüntüsü
Fonksiyon Bileşkesi
4-50
Fonksiyon Bileşkesi Örnekleri
Fonksiyon Bileşkesi Teoremleri
4-52
Fonksiyon Bileşkesi Teoremleri
Birim Fonksiyon
4-54
Evrilebilir (Ters) Fonksiyon
Fonksiyon Evriği
4-56
Evrilebilir (Ters) Fonksiyon
Evrilebilir Fonksiyon
4-58
Permutasyonlar
Çevrimli Permutasyon
4-60
Permutasyon Bileşkesi
Çevrimli Permutasyon Bileşkesi
4-62
Transpozisyon Bileşkesi
Güvercin Deliği İlkesi
4-64
Güvercin Deliği İlkesi
Genelleştirilmiş Güvercin Deliği İlkesi
4-66
Güvercin Deliği İlkesi Örneği
Güvercin Deliği İlkesi Örneği
4-68
Güvercin Deliği İlkesi Örneği
Güvercin Deliği İlkesi Örneği
Her için
Buradan p nin tek olduğu ortaya çıkar.
S kümesinden 101 tane eleman seçildiğinden güvercin deliği ilkesinden dolayı olmak üzere
x S
2r , 0 ve (2, ) 1.
x p r obeb p
1,3,5,...,199 100
y T ve T
p T
4-70
Rekürsif Fonksiyonlar
Tümevarımla Tanımlanan Fonksiyon Örnekleri
4-72
Öklid Algoritması
Fibonacci Dizisi
4-74
Fibonacci Dizisi
Ackermann Fonksiyonu