Türk Millî Eğitiminin Temel Türk Millî Eğitiminin Temel
İlkeleri İlkeleri
Millî Eğitim Sistemimizin temel Millî Eğitim Sistemimizin temel
ilkeleri,1973 tarih ve 1739 Sayıl ilkeleri,1973 tarih ve 1739 Sayıl Millî Eğitim Temel Kanununun Millî Eğitim Temel Kanununun 4. ve 17. maddeleri arasında 4. ve 17. maddeleri arasında yer almaktadır.
yer almaktadır.
Genellik ve eşitlik: Türkiye'de eğitim kurumları dil, Genellik ve eşitlik: Türkiye'de eğitim kurumları dil, ırk, cinsiyet ve din ayrımı gözetmeksizin herkese ırk, cinsiyet ve din ayrımı gözetmeksizin herkese
açıktır. Eğitimde hiçbir kişiye, aileye, zümreye açıktır. Eğitimde hiçbir kişiye, aileye, zümreye
veya sınıfa imtiyaz tanınamaz.
veya sınıfa imtiyaz tanınamaz.
Ferdin ve toplumun ihtiyaçları: Millî eğitim hizmeti, Ferdin ve toplumun ihtiyaçları: Millî eğitim hizmeti, Türk vatandaşlarının istek ve kabiliyetleri ile Türk Türk vatandaşlarının istek ve kabiliyetleri ile Türk
toplumunun ihtiyaçlarına göre düzenlenir.
toplumunun ihtiyaçlarına göre düzenlenir.
Yöneltme: Fertler, eğitimleri süresince, ilgi, istidat Yöneltme: Fertler, eğitimleri süresince, ilgi, istidat ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda çeşitli ve kabiliyetleri ölçüsünde ve doğrultusunda çeşitli
programlara veya okullara yöneltilerek programlara veya okullara yöneltilerek
yetiştirilirler.
yetiştirilirler.
Millî eğitim sistemi, her bakımdan, bu yöneltmeyi Millî eğitim sistemi, her bakımdan, bu yöneltmeyi gerçekleştirecek biçimde düzenlenir.Yöneltmede gerçekleştirecek biçimde düzenlenir.Yöneltmede
ve başarının ölçülmesinde rehberlik ve başarının ölçülmesinde rehberlik
hizmetlerinden ve objektif ölçme ve değerlendirme hizmetlerinden ve objektif ölçme ve değerlendirme
metotlarından yararlanılır.
metotlarından yararlanılır.
Eğitim hakkı: İlköğretim görmek herEğitim hakkı: İlköğretim görmek her
Türk vatandaşının hakkıdır.İlköğretim Türk vatandaşının hakkıdır.İlköğretim
kurumlarından sonraki eğitim kurumlarındankurumlarından sonraki eğitim kurumlarından
vatandaşlar ilgi, istidat ve kabiliyetlerivatandaşlar ilgi, istidat ve kabiliyetleri
ölçüsünde yararlanırlar. ölçüsünde yararlanırlar.
Fırsat ve imkân eşitliği: Eğitimde kadın erkek herkese fırsat ve imkân Fırsat ve imkân eşitliği: Eğitimde kadın erkek herkese fırsat ve imkân eşitliği sağlanır.Maddî imkânlardan yoksun başarılı öğrencilerin en eşitliği sağlanır.Maddî imkânlardan yoksun başarılı öğrencilerin en yüksek eğitim kademelerine kadar öğrenim görmelerini sağlamak yüksek eğitim kademelerine kadar öğrenim görmelerini sağlamak
amacıyla parasız yatılılık, burs, kredi ve başka yollarla gerekli yardımlar amacıyla parasız yatılılık, burs, kredi ve başka yollarla gerekli yardımlar
Süreklilik : Fertlerin genel ve meslekî eğitimlerinin hayat boyunca Süreklilik : Fertlerin genel ve meslekî eğitimlerinin hayat boyunca devam etmesi esastır.Gençlerin eğitilmesi yanında, hayata ve iş devam etmesi esastır.Gençlerin eğitilmesi yanında, hayata ve iş alanlarına olumlu bir şekilde uymalarına yardımcı olmak üzere, alanlarına olumlu bir şekilde uymalarına yardımcı olmak üzere,
yetişkinlerin de sürekli eğitimini sağlamak için gerekli tedbirleri almak, yetişkinlerin de sürekli eğitimini sağlamak için gerekli tedbirleri almak, bir eğitim görevidir.
bir eğitim görevidir.
Atatürk İnkılâp ve İlkeleri ve Atatürk Milliyetçiliği: Eğitim sitemimizin her Atatürk İnkılâp ve İlkeleri ve Atatürk Milliyetçiliği: Eğitim sitemimizin her derece ve türü ile ilgili ders programlarının hazırlanıp uygulanmasında derece ve türü ile ilgili ders programlarının hazırlanıp uygulanmasında ve her türlü eğitim faaliyetlerinde Atatürk inkılâp ve ilkeleri ve
ve her türlü eğitim faaliyetlerinde Atatürk inkılâp ve ilkeleri ve
Anayasa'da ifadesini bulmuş olan Atatürk milliyetçiliği temel olarak Anayasa'da ifadesini bulmuş olan Atatürk milliyetçiliği temel olarak alınır.
alınır.
Millî ahlâk ve millî kültürün bozulup yozlaşmadan kendimize has şekli Millî ahlâk ve millî kültürün bozulup yozlaşmadan kendimize has şekli ile evrensel kültür içinde korunup geliştirilmesine ve öğretilmesine önem ile evrensel kültür içinde korunup geliştirilmesine ve öğretilmesine önem verilir.Millî birlik ve bütünlüğün temel unsurlarından biri olarak Türk
verilir.Millî birlik ve bütünlüğün temel unsurlarından biri olarak Türk dilinin, özellikleri bozulmadan ve aşırılığa kaçılmadan, eğitimin her dilinin, özellikleri bozulmadan ve aşırılığa kaçılmadan, eğitimin her kademesinde öğretilmesine önem verilir.
kademesinde öğretilmesine önem verilir.
Demokrasi eğitimi: Güçlü ve istikrarlı, hür ve demokratik bir Demokrasi eğitimi: Güçlü ve istikrarlı, hür ve demokratik bir toplum düzeninin gerçekleşmesi ve devamı için, yurttaşların toplum düzeninin gerçekleşmesi ve devamı için, yurttaşların sahip olmaları gereken demokrasi bilincinin, yurt yönetimine sahip olmaları gereken demokrasi bilincinin, yurt yönetimine ait bilgi, anlayış ve davranışlarla sorumluluk duygusunun ve ait bilgi, anlayış ve davranışlarla sorumluluk duygusunun ve manevî değerlere saygının, her türlü eğitim çalışmalarında manevî değerlere saygının, her türlü eğitim çalışmalarında öğrencilere kazandırılıp geliştirilmesine çalışılır.
öğrencilere kazandırılıp geliştirilmesine çalışılır.
Lâiklik: Türk millî eğitiminde lâiklik esastır. Din kültürü ve Lâiklik: Türk millî eğitiminde lâiklik esastır. Din kültürü ve ahlâk öğretimi ilkokul ve ortaokullar ile lise ve dengi
ahlâk öğretimi ilkokul ve ortaokullar ile lise ve dengi
okullarda okutulan zorunlu/seçmeli dersler arasında yer alır.
okullarda okutulan zorunlu/seçmeli dersler arasında yer alır.
Bilimsellik: Her derece ve türdeki ders programları ve Bilimsellik: Her derece ve türdeki ders programları ve eğitim metotlarıyla ders araç ve gereçleri, bilimsel ve eğitim metotlarıyla ders araç ve gereçleri, bilimsel ve teknolojik esaslara ve yeniliklere, çevre ve ülke
teknolojik esaslara ve yeniliklere, çevre ve ülke ihtiyaçlarına göre sürekli olarak geliştirilir.Eğitimde ihtiyaçlarına göre sürekli olarak geliştirilir.Eğitimde verimliliğin artırılması ve sürekli olarak gelişme ve verimliliğin artırılması ve sürekli olarak gelişme ve yenileşmenin sağlanması bilimsel araştırma ve yenileşmenin sağlanması bilimsel araştırma ve
değerlendirmelere dayalı olarak yapılır.Bilgi ve teknoloji değerlendirmelere dayalı olarak yapılır.Bilgi ve teknoloji üretmek ve kültürümüzü geliştirmekle görevli eğitim
üretmek ve kültürümüzü geliştirmekle görevli eğitim kurumları gereğince donatılıp güçlendirilir; bu yöndeki kurumları gereğince donatılıp güçlendirilir; bu yöndeki çalışmalar maddî ve manevî bakımdan teşvik edilir ve çalışmalar maddî ve manevî bakımdan teşvik edilir ve desteklenir.
desteklenir.
Plânlılık: Millî eğitimin gelişmesi iktisadî, sosyal ve Plânlılık: Millî eğitimin gelişmesi iktisadî, sosyal ve
kültürel kalkınma hedeflerine uygun olarak eğitim-insan kültürel kalkınma hedeflerine uygun olarak eğitim-insan
gücü-istihdam ilişkileri dikkate alınmak suretiyle, gücü-istihdam ilişkileri dikkate alınmak suretiyle, sanayileşme ve tarımda modernleşmede gerekli sanayileşme ve tarımda modernleşmede gerekli
teknolojik gelişmeyi sağlayacak meslekî ve teknik teknolojik gelişmeyi sağlayacak meslekî ve teknik
eğitime ağırlık verecek biçimde plânlanır ve
eğitime ağırlık verecek biçimde plânlanır ve
Karma eğitim: Okullarda kız ve erkek karma eğitim Karma eğitim: Okullarda kız ve erkek karma eğitim yapılması esastır.Ancak eğitimin türüne, imkân ve yapılması esastır.Ancak eğitimin türüne, imkân ve
zorunluluklara göre bazı okullar yalnızca kız veya yalnızca zorunluluklara göre bazı okullar yalnızca kız veya yalnızca erkek öğrencilere ayrılabilir.
erkek öğrencilere ayrılabilir.
k) Okul ile ailenin işbirliği: Eğitim kurumlarının amaçlarının k) Okul ile ailenin işbirliği: Eğitim kurumlarının amaçlarının gerçekleştirilmesine katkıda bulunmak için okul ile aile
gerçekleştirilmesine katkıda bulunmak için okul ile aile
arasında işbirliği sağlanır.Bu maksatla okullarda Okul-Aile arasında işbirliği sağlanır.Bu maksatla okullarda Okul-Aile Birlikleri kurulur. Okul-Aile Birliklerinin kuruluş ve işleyişleri Birlikleri kurulur. Okul-Aile Birliklerinin kuruluş ve işleyişleri Millî Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle
Millî Eğitim Bakanlığınca çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir.
düzenlenir.
Her yerde eğitim: Millî Eğitimin amaçları yalnız resmî ve özel Her yerde eğitim: Millî Eğitimin amaçları yalnız resmî ve özel eğitim kurumlarında değil, aynı zamanda evde, çevrede,
eğitim kurumlarında değil, aynı zamanda evde, çevrede, işyerlerinde, her yerde ve her fırsatta
işyerlerinde, her yerde ve her fırsatta gerçekleştirilmeye çalışılır.Resmî, gerçekleştirilmeye çalışılır.Resmî, özel ve gönüllü her kuruluşun özel ve gönüllü her kuruluşun
eğitimle ilgili faaliyetleri, eğitimle ilgili faaliyetleri,
Millî Eğitim amaçlarına uygunluğu Millî Eğitim amaçlarına uygunluğu bakımından Millî Eğitim bakımından Millî Eğitim
Bakanlığının denetimine tabidir. Bakanlığının denetimine tabidir.
"Çağdaş" eğitimcilerin eğitim
"Çağdaş" eğitimcilerin eğitim öğretim ilkeleri
öğretim ilkeleri
Ellen Key, eski eğitim sisteminin Ellen Key, eski eğitim sisteminin
tamamen terk edilmesini ve yeni sistemin tamamen terk edilmesini ve yeni sistemin de tabii eğitim ve bireysel hürriyet eğitimi de tabii eğitim ve bireysel hürriyet eğitimi
ilkelerine göre yapılmasını ister.
ilkelerine göre yapılmasını ister.
Berthold Otto, çocukların yaş ve gelişim Berthold Otto, çocukların yaş ve gelişim kademelerine uygun doğal öğretimini
kademelerine uygun doğal öğretimini benimsemiştir. Onun "toplu öğretim"
benimsemiştir. Onun "toplu öğretim"
sistemi, çocuğun bilmek isteme güdüsü sistemi, çocuğun bilmek isteme güdüsü
üzerine dayanır.
üzerine dayanır.
Maria Montessori'nin eğitimi de, çocuğun Maria Montessori'nin eğitimi de, çocuğun kendi kendine faaliyeti ilkesine dayanır.
kendi kendine faaliyeti ilkesine dayanır.
Helen Parkhurst de eğitimde bireysel Helen Parkhurst de eğitimde bireysel çalışma ilkesini esas almıştır.
çalışma ilkesini esas almıştır.
Carleton W. Washburn'ün Winnetka Plânı Carleton W. Washburn'ün Winnetka Plânı da, öğretimin bireysel tarzda
da, öğretimin bireysel tarzda
esnekleştirilmesi ilkesine dayanır.
esnekleştirilmesi ilkesine dayanır.
Alman eğitimci Peter Petersen eğitime cemaat Alman eğitimci Peter Petersen eğitime cemaat ilkesini getirmiştir.
ilkesini getirmiştir.
Kır eğitimi (Landererziehung) akımının temsilcisi Kır eğitimi (Landererziehung) akımının temsilcisi Hermann Lietz, millî eğitim ilkesini ön plâna
Hermann Lietz, millî eğitim ilkesini ön plâna çıkarmıştır.
çıkarmıştır.
Geçmiş okul sistemlerini bir öğrenme okulu Geçmiş okul sistemlerini bir öğrenme okulu
(Lernschule) veya bir kitap-defter okulu (Schule der (Lernschule) veya bir kitap-defter okulu (Schule der
Bücher und Heft) olarak gören George Bücher und Heft) olarak gören George
Kerschensteiner, bunların yıkılarak yerine iş ve Kerschensteiner, bunların yıkılarak yerine iş ve
karakter ilkeleri üzerine dayalı yeni okulun karakter ilkeleri üzerine dayalı yeni okulun
kurulmasını ister.
kurulmasını ister.
Pragmatist Amerikan eğitim düşünürü John Pragmatist Amerikan eğitim düşünürü John Dewey yaparak öğrenme (learning by doing) Dewey yaparak öğrenme (learning by doing)
ilkesini esas almıştır.
ilkesini esas almıştır.
William H. Kilpatrick, öğretimde öğrencinin William H. Kilpatrick, öğretimde öğrencinin aktifliği ilkesine dayanarak "proje metodu"nu aktifliği ilkesine dayanarak "proje metodu"nu
geliştirmiştir.
geliştirmiştir.
Dr.Ovide Decroly, kendi okulunda uygulayıp Dr.Ovide Decroly, kendi okulunda uygulayıp geliştirdiği "Decroly Metodu"nda "hayata
geliştirdiği "Decroly Metodu"nda "hayata
gerçek yakınlık" ilkesinden hareketle ve "hayat gerçek yakınlık" ilkesinden hareketle ve "hayat
yoluyla hayat için eğitim" sloganıyla çalıştı.
yoluyla hayat için eğitim" sloganıyla çalıştı.
Öğretimde çocuğun ilgileri ve kendiliğinden Öğretimde çocuğun ilgileri ve kendiliğinden faaliyeti ilkesine dayanan Adolf Ferrière, aktif faaliyeti ilkesine dayanan Adolf Ferrière, aktif okul (l'école active) tasarısında elişine dayalı okul (l'école active) tasarısında elişine dayalı
eğitim-öğretimi savunmuş; buna göre eğitim-öğretimi savunmuş; buna göre
düzenlenecek öğretimin hem beden ve zihni düzenlenecek öğretimin hem beden ve zihni
geliştireceğini hem de çocukları ahlâkî ve geliştireceğini hem de çocukları ahlâkî ve sosyal yönden yükselteceğini söylemiştir.
sosyal yönden yükselteceğini söylemiştir.
Paul Östreich, eğitim-öğretimde üreticilik Paul Östreich, eğitim-öğretimde üreticilik ilkesinden hareket etmektedir.
ilkesinden hareket etmektedir.
Blonski'de kısmen yer alan eğitimde kollektiflik Blonski'de kısmen yer alan eğitimde kollektiflik ilkesi, esas değerini Anton S. Makarenko'da ilkesi, esas değerini Anton S. Makarenko'da
göstermektedir.
göstermektedir.
Sovyet eğitimciler Nadeşda K.Krupskaya ve Sovyet eğitimciler Nadeşda K.Krupskaya ve Pavel Petroviç Blonski ise politeknik üretim Pavel Petroviç Blonski ise politeknik üretim
okulu projesini geliştirmişlerdir. Bunlar, liberal okulu projesini geliştirmişlerdir. Bunlar, liberal
(kapitalist) eğitimcilerin geliştirdiği elişine dayalı (kapitalist) eğitimcilerin geliştirdiği elişine dayalı
iş okulu yerine, endüstriyel işe dayalı "üretim iş okulu yerine, endüstriyel işe dayalı "üretim
okulu"nu önerirler.
okulu"nu önerirler.
Öğrenci niteliklerine Öğrenci niteliklerine
İlişkin Öğrenme ilkeleri İlişkin Öğrenme ilkeleri
Öğrencinin Güdülenmişlik düzey,ilgi ve Öğrencinin Güdülenmişlik düzey,ilgi ve
gereksinimi, amacının olması özgüveninin gereksinimi, amacının olması özgüveninin
olması etc…
olması etc…
Öğrencinin yaşı, gelişim düzeyi sağlık durumu, Öğrencinin yaşı, gelişim düzeyi sağlık durumu, genel yeteneği, sosyo -kültürel yaşantısı etc…
genel yeteneği, sosyo -kültürel yaşantısı etc…
Öğrencinin yeni öğreneceği ders,konu yada Öğrencinin yeni öğreneceği ders,konu yada beceriyle ilgili sahip olduğu ön bilgiler
beceriyle ilgili sahip olduğu ön bilgiler
İçerik özellikleriyle ilgili İçerik özellikleriyle ilgili
öğrenme ilkeleri.
öğrenme ilkeleri.
Öğretimin içeriği öğrencinin amacına Öğretimin içeriği öğrencinin amacına uygun olursa etkin katılım olur
uygun olursa etkin katılım olur
Anlamlı olması,kalıcı olmasını sağlar Anlamlı olması,kalıcı olmasını sağlar
Mantıksal olarak iyi organize olmuş bilgi Mantıksal olarak iyi organize olmuş bilgi daha kolay hatırlanır
daha kolay hatırlanır
Somut bilgi daha iyi resmetmemizi Somut bilgi daha iyi resmetmemizi sağlar, daha kolay anlamlandırılır.
sağlar, daha kolay anlamlandırılır.
Öğretim Etkinliklerine Öğretim Etkinliklerine
İlişkin öğrenme ilkeleri:
İlişkin öğrenme ilkeleri:
Çoklu zeka öğrenme modellerinin ve araçlarının etkili Çoklu zeka öğrenme modellerinin ve araçlarının etkili kullanımı ile gelişir.
kullanımı ile gelişir.
Somut bilgilerden ve öğrencinin bildiklerinden Somut bilgilerden ve öğrencinin bildiklerinden
hareketle yeni öğrenmelerin oluşturulması öğrenme hareketle yeni öğrenmelerin oluşturulması öğrenme
düzeyini arttırır.
düzeyini arttırır.
Öğrencide öğrenme sırasında ne kadar çok duyu Öğrencide öğrenme sırasında ne kadar çok duyu organına hitap edersek öğrenme o denli kalıcı olur organına hitap edersek öğrenme o denli kalıcı olur
Bireysel farklılıklar dikkate alınmalı Bireysel farklılıklar dikkate alınmalı
Öğrencinin uygulamanın içinde olması önemli Öğrencinin uygulamanın içinde olması önemli
Uyarıcı pekiştireçne kadar sık verilirse öğrenme o Uyarıcı pekiştireçne kadar sık verilirse öğrenme o kadar güçlü olur
kadar güçlü olur
Öğrenmede transfer ve genellemeler önemlidir. Öğrenmede transfer ve genellemeler önemlidir.
Öğrenme - Öğretme Öğrenme - Öğretme
Stratejileri
Stratejileri
Sunuş Yoluyla öğrenme Sunuş Yoluyla öğrenme
ÖĞRETMENİN GÖREVİ ;
Öğrencilerin öğrenebilmesi için
konuyu en uygun biçimde organize ederek yapılandırma,
uygun materyalleri seçme,
daha sonra da konuyu genelden özele doğru,
sistemli ve anlamlı bir şekilde öğrencilerin öğrenmelerini
SAĞLAMAKTIR.
SUNUŞ YOLUYLA ÖĞRETME
YAKLAŞIMININ DÖRT TEMEL ÖZELLİĞİ
Öğretmen ve öğrenci arasında yoğun bir etkileşimi gerektirir.
Sunuş yoluyla öğretme, soyut kavramların anlamlı hale getirilmesi için bol örnek vermeyi, resimlerle, şemalarla somutlaştırmayı ; kısaca tüm duyu organlarına hitap eden uyarıcıların kullanılmasını gerektirir.(kavramların,ilkelerin somut yollarla ve anlamlı bir biçimde öğrenilmesine
yardım eder.)
Sunuş yoluyla öğretme, genelden özele doğru hiyerarşik bir yol izler.Daha sonra ayrıntılar temel çerçevenin içine yerleştirilir.
Öğrencilerin önce ve yeni öğrendikleri arasında yatay ve dikey ilişkiler kurması sağlanarak anlamlı öğrenmeleri
BULUŞ YOLUYLA ÖĞRENME
Öğrencinin kendi etkinliklerine ve gözlemlerine dayalı olarak yargıya varmasını teşvik edici bir yaklaşımdır.
Öğrenilecek konuya merak uyandırmak önemlidir.
Merak güdüsünü harekete harekete geçirmek için belli seviyede belirsizlik yaratılmalıdır.Aşırılık kargaşaya yol
açar.Bir problemi çözmek için yeterli ipuçlarını bulamayan bir müddet sonra çaba harcamaktan vazgeçer.
Sunulan örneklerle öğrenci konunun yapısını, fikirler
arasındaki ilişkileri, ilkeleri ve özellikleri keşfeder(üçgen ve üçgen olmayan örneklerle üçgenin özelliklerini bulma)
BULUŞ YOLUYLA
ÖĞRENMEYİ PLÂNLAMA BASAMAKLARI
1.Hedef ve davranışların açıkça belirlenmesi,
2. Soyut genelleme, kavram ve çözümlere ulaşılabilmesi için örnek durum ve örnek olmayan durumların tespit edilmesi.
Sıfat kavramının tanımlanabilmesi için şişman çocuk, beyaz eldiven gibi örnek olan, çok çalışıyor, hızlı koşuyor gibi örnek olmayan durumlar belirlenmelidir.
3. Örnekler basitten - karmaşığa doğru, öğrencinin
merakını sürdürecek; konunun zorluğu sebebiyle öğrenmekten vazgeçmesine sebep olmayacak şekilde
sıralanmalıdır.Başarılabilecek kolay örnekler verme, öğrencinin öğrenme çabasını sürdürmesine yardım eder.
4. Başlangıç aşamasında genelleme ve tanımlar üzerinde odaklaşacağı için cevaplar çok yönlülük gösterebilir. Konu üzerinde odaklaştırmak zaman alabilir. Bunun için buluş yoluyla öğretim yapılacağı konularda daha fazla zaman
BULUŞ YOLUYLA ÖĞRENME ADIMLARI
Öğretmenin örnekleri sunması
2. Öğrencilerin örnekleri açıklamaları
3. Öğretmenin ek örnekler vermesi,
4. Öğrencilerin ek örnekleri açıklaması ve karşılaştırması
5. Öğretmenin ek örnekleri ve örnek olmayan durumları sunması,
6. Öğrencilerin zıt örnekleri karşılaştırması,
7. Öğretmenin teşhis edilen ilke, ilişki ve özellikleri vurgulaması,
8. Öğrencilerin tanımlamaları, ilişkileri, özellikleri ya da ilkeleri vurgulaması,
9. Öğrencilerin yeni örnekler vermesi
(Tüm adımların basamak basamak izlenmesi şart değildir