• Sonuç bulunamadı

DENETÇ N N ROTASYONU. Hasan KILIÇ / DRT Ba ms z Denetim ve SMMM A.fi.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "DENETÇ N N ROTASYONU. Hasan KILIÇ / DRT Ba ms z Denetim ve SMMM A.fi."

Copied!
6
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

237

DENETÇ‹N‹N ROTASYONU

Hasan KILIÇ / DRT Ba¤›ms›z Denetim ve SMMM A.fi.

(2)
(3)

239 Denetçinin Rotasyonu

‹çindekiler

• Zorunlu Denetçi Rotasyonu Neden Gündemde?

• Yeni Düzenlemeler ve Denetçi Rotasyonu

• Dünyada Zorunlu Denetçi Rotasyonu

• Türkiye’de Zorunlu Denetçi Rotasyonu

• Neden Rotasyon?

• Rotasyon Çözüm De¤il

• Zorunlu Rotasyon Yerine Yapılabilecekler

• Denetlene fiirketlere Düflen Görevler

• Rotasyon ‹le ‹lgili Bazı Arafltırmaların Sonuçları Zorunlu Denetçi Rotasyonu Neden Gündemde?

Yeni Düzenlemeler ve Denetçi Rotasyonu

• Sarbanes – Oxley Yasası (ABD)

• 8. Direktif (Avrupa Birli¤i)

• SPK Ba¤ımsız Denetim Tebli¤i (Seri X, No 22 sayılı Sermaye Piyasasında Ba¤ımsız Denetim Standartları Hakkında Tebli¤)

• BDDK Ba¤ımsız Denetim Yönetmeli¤i (Bankalarda Ba¤ımsız Denetim Gerçeklefltirecek Kuruluflların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik)

3. Salon - Paralel Oturum VI - Denetçinin Rotasyonu/Hasan KILIÇ

(4)

Dünya’da Zorunlu Denetçi Rotasyonu

• ABD: Rotasyon zorunlulu¤u bulunmamaktadır. Sadece denetimden sorumlu ortak bafldenetçi rotasyonu: 5 yıl (Bazı durumlarda 7 yıl)

• AB: Rotasyon zorunlulu¤u bulunmamaktadır. Sadece denetimden sorumlu sorumlu ortak bafldenetçi rotasyonu: 7 yıl (Üye ülkelerin gerekli gördükleri takdirde denetim firmalarının rotasyonuyla ilgili bir karar da alabilece¤i öngörülmektedir.)

• Kanada, Japonya ve Avustralya: Rotasyon tartıflılmıfl, ancak bu ülkelerin hiçbirinde yasal bir zorunluluk haline getirilmemifltir.

• ‹talya: 6 yıl + 6 yıl = 12 yıl

Türkiye’de Zorunlu Denetçi Rotasyonu

• SPK (Seri X, No 22 sayılı Sermaye Piyasasında Ba¤ımsız Denetim Standartları Hakkında Tebli¤)

- 7 yıl

- Bafllangıç yılı: 2003 - Son yıl: 2009

- Rotasyonun bafllangıç yılı: 2010

• BDDK (Bankalarda Ba¤ımsız Denetim Gerçeklefltirecek Kuruluflların Yetkilendirilmesi ve Faaliyetleri Hakkında Yönetmelik)

- 8 yıl

- Bafllangıç yılı: 2002 - Son yıl: 2009

- Rotasyonun bafllangıç yılı: 2010 Neden Rotasyon?

Yönetime yak›nl›k

• Eski denetimlerin s›k›c› tekrar›,

• Önceden sonuçlar›n ve denetimin tahmin edilmesi

• Önceki y›l çal›flma ka¤›tlar›na dayanma

• Daha az tecrübeli denetim ekibi Körelme ve

Umursamama

• Müflteriyi memnun ederek denetime devam etme garantisi

• Zorunlu denetçi rotasyonu için en ateflli tart›flman›n yap›ld›¤› konu Müflteriyi Memnun

Etme Arzusu

• Müflteri ile yo¤un temas

• Sorunlu hale gelen çok yak›nlaflma

• Hassas konular›n gündeme gelmesiyle ç›kar çat›flmas›

• Yeterli mesleki flüphecili¤in bulunmamas›

• Eski denetçinin ifle al›nmas›

(5)

241 Rotasyon Çözüm De¤il

• Denetçi sürekli olarak yönetimle temas halinde olmalı,

• Denetçi müflteri iliflkisi süreye ba¤lı olmamalı,

• Yönetim bilgi paylaflımına sıcak bakmalı,

• Problemler karflısında çözüm ortaklı¤ı,

• Belge incelemesi ile belge ve bilgi paylaflımı bir elmanın iki yarısıdır.

• Yakın iliflki bilgi paylaflımına katkıda bulunur.

• Önceki deneyim denetimde etkinli¤i artırır.

• ‹flletmeye özgü hususların ve iflletmedeki de¤iflimlerin çabuk kavranması,

• Günlük ifllerin daha az kesintiye u¤ratılması,

• Denetim firması rotasyonunun daha iyi denetim sa¤ladı¤ına iliflkin bir güvence kanıtlanamamıfltır.

Rotasyon Çözüm De¤il (devamı)

• Arafltırmalar rotasyonun denetim kalitesini düflürdü¤ünü iflaret etmektedir.

• Rotasyon denetim firmalarının maliyetlerini de flirketlerin denetim harca- malarını da artırmaktadır.

• Rotasyon baskısıyla müflteriyi memnun etme güdüsünün daha fazla olması,

• Zaten elden gidecek müflteriye daha az kaliteli ifl yapma,

• Rotasyon nedeniyle denetçi görüflü konusunda baskı (opinion shopping).

Zorunlu Rotasyon Yerine Yapılabilecekler

• Denetim firmalarının denetlenmesi,

• Denetimden sorumlu ortak bafldenetçinin rotasyonu (küçük firmalar için prob- lemli olabilir),

• Denetim firmalarının ba¤ımsızlı¤ı ile ilgili standartların gelifltirilmesi,

• Kalite kontrolünden sorumlu sorumlu ortak bafldenetçi atanması,

• Dahili kalite kontrol prosedürleri.,

• Denetim ekibinin ba¤ımsızlı¤ın önemini özümsemesi,

• Risk ve ba¤ımsızlık ilkelerinin yürürlü¤e konulması.

Denetlenen fiirketlere Düflen Görevler

• Kurumsal yönetim ilkeleri kapsamında denetim komitesi görev, sorumluluk ve yükümlülüklerinin artırılması,

• Denetim firması faaliyetlerinin de¤erlendirilmesi,

• Yönetim ve denetim komitesi koordinasyonu,

3. Salon - Paralel Oturum VI - Denetçinin Rotasyonu/Hasan KILIÇ

(6)

• Ba¤ımsız yönetim kurulu ve denetim komitesi üyeleri,

• Etkin muhasebe ve raporlama ilkeleri,

• Yönetimin muhasebe ve raporlama ile ilgili sorumluluklarının gelifltirilmesi,

• Etik de¤erler.

Rotasyon ‹le ‹lgili Bazı Arafltırmaların Sonuçları

• PCAOB Arafltırması: Denetimin yetersiz bulunması ilk iki yılda 3 kat daha fazladır.

US General Accounting Office (GAO)/ General Accountability Office:

- Zorunlu denetim firması rotasyonunun faydaları kanıtlanamamıfltır.

- Fortune 1000 firmalarının %99’u denetim firması rotasyonunu benimse- memektedir.

- Fortune 1000 firmalarında ortalama aynı firma ile denetim süresi 22 yıl, %10’u 50 yıldır aynı denetçi ile çalıflmaktadır.

• Avrupa Muhasebeciler Odası (FEE) Çalıflma Raporu:

- Rotasyonunun yarardan çok zararı bulunmaktadır.

- Firma rotasyonunun sorumlu ortak rotasyonunun yerine geçmemelidir.

- Uzun süreli bir denetçi-müflteri iliflkisiyle oluflturulan flirket faaliyetlerinin anlaflılması ve denetlenmesi kısa süreli denetimlerde kurulamaz.

- Rotasyondan sonraki ilk yıllarda denetimin baflarısızlı¤ı olasıdır.

Rotasyon ‹le ‹lgili Bazı Arafltırmaların Sonuçları (devamı) Bocconi Universitesi Arafltırması:

- Rotasyon rekabeti gelifltirmemekte, aksine geriye götürmektedir.

- Rotasyon sonrasında denetim firmasının da denetlenen flirketin de maliyetleri artmaktadır.

- Rotasyon sonrasında hizmetlerin kalitesinde ilk yıllarda düflüfl yaflanmaktadır.

- Rotasyon hissedarlara ve hisse de¤erine olumsuz etki etmektedir.

AICPA Çalıflması: Mahkemelerde görüflülen denetimlere iliflkin istatistik- ler ba¤ımsız denetimin ilk yıllarda ortalamanın üzerinde baflarısızlı¤a yol açtı¤ını göstermektedir.

Referanslar

Benzer Belgeler

[r]

“Grup” olarak anılacaktır) 30 Haziran 2020 tarihi itibarıyla hazırlanan ara dönem faaliyet raporunda yer alan konsolide finansal bilgilerin, sınırlı denetimden

Örneğin daha önceden yapılmış olan uzun dönemli bir ürün rotasyonu denemesinin sonuçlarına bakalım: Mısırın art arda tek başına yetiştirildiği bir arazideki

Kalkınma ajanslarının AB tarafından akredite edilmesinin, ajansların kurumsallaşmasına, hizmet kalitesine ve uluslararası fon ve yatırımların Türkiye’ye

Dünyanın kadınların emeğ ve sevg s yle güzelleşeceğ ne olan nancımla tüm kadınların 8 Mart Dünya Emekç Kadınlar Günü’nü kutlarım.”.. Hatay Büyükşeh r Beled

- Uluslararası Kuruluşlardan Kaynak Sağlanması: Avrupa Yatırım Bankası, Dünya Bankası, Fransız Kalkınma Ajansı gibi uluslararası kuruluş ve bankalardan orta

ko¸ sulunu sa¼ gl¬yorsa, bu durumda bu fonksiyonlar I aral¬¼ g¬üzerinde lineer ba¼ g¬m- l¬d¬r denir.. (1) denkleminin herhangi bir key… sabit içermeyen çözümüne (1)

Taban r yarçapl bir çember ve dik-kesitleri e³kenar üçgen olan kat cismin