GENÇL İĞE HİTABE
Ey Türk gençli ği! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini, ilelebet muhafaza ve müdafaa etmektir.
Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu temel, senin en kıymetli hazinendir. İstikbalde dahi, seni bu hazineden mahrum etmek isteyecek dâhilî ve hâricî bedhahların olacaktır. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine dü şersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şeraitini düşünmeyeceksin! Bu imkân ve şerait, çok namüsait bir mahiyette tezahür edebilir. İstiklâl ve cumhuriyetine kastedecek dü şmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatanın bütün kaleleri zapt edilmi ş, bütün tersanelerine girilmi ş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil i şgal edilmiş olabilir. Bütün bu şeraitten daha elîm ve daha vahim olmak üzere, memleketin dâhilinde iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde bulunabilirler. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlîlerin siyasî emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr u zaruret içinde harap ve bîtap dü şmüş olabilir.
Ey Türk istikbalinin evlâdı! İşte, bu ahval ve şerait içinde dahi vazifen, Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmaktır. Muhtaç oldu ğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur.
Mustafa Kemal Atatürk
KİTAP HAKKINDA GENEL BİLGİ
Ortaokulda okutulan 5–8. sınıflar Yaşayan Diller ve Lehçeler seçmeli dersi kapsa- mında Adığe Dili (Batı ve Doğu Lehçeleri) için hazırlanan öğretim programına uygun olarak yazılmıştır. Seçmeli dersler yönetmeliğine göre, öğrenciler herhangi bir seçmeli dersi istedikleri sınıfta seçebildikleri için, bu kitapta modüler sisteme uygun olarak, 5-8.
sınıf öğrencilerinden bu dersi dördüncü defa seçecek olanlar için hazırlanmıştır. Modül 4 kitabı, Avrupa Birliği Diller için Avrupa Ortak Başvuru Metni’nde belirtilen dile ilişkin yeterlilik düzeylerinden, A2.1 temel düzeyinin dil becerileri dikkate alınarak hazırlan- mıştır.
Kitapta, hem Batı hem de Doğu lehçelerinde, Rusya Federasyonu’na bağlı Adigey Cumhuriyeti ve Kabardey Balkar Cumhuriyeti’nde resmi dil olarak seçilen lehçeler kul- lanılmıştır. Adığecede Kiril alfabesi kullanılmaktadır. İlk iki modülde, bu dile ait seslerin ve alfabenin öğretimi öncelikliydi. Üçüncü modülde ise seslerin ve alfabenin öğretimi tamamlanmış, öğrencilerin bu alfabe ile daha akıcı okuyup yazmalarına yönelik etkin- liklerle dört dil becerisi A1.2 düzeyinde geliştirilmiştir. Son modül olan bu kitapta ise, daha çeşitlilik gösteren bağlamlarda dilin günlük kullanımına yönelik vurgular yapıl- makla birlikte, dil zenginliğini ve kültürel farkındalığı öne çıkaran serbest okumalar da eklenmiştir.
Modül 4’de dört temel dil becerisinin de (dinleme, okuma, yazma, konuşma) ge- liştirilmesi amaçlanmaktadır. Önceki modüllerde olduğu gibi, üniteler temalara göre oluşturulmuş ve her temaya uygun A2.1 seviyesinde dil kullanımı ve aktif kelimeler belirlenmiştir. Konuşma becerilerinin gelişmesi için, metin içindeki diyalogların, ayrıca rol yapma, doğaçlama, drama gibi yöntemlerle tekrar edilmeleri önerilmektedir. Bu mo- dülde yazılı ifadelerin oranı artırılmıştır ve önceki modüllere göre öğrencilerin okuma becerilerinin gelişimine daha fazla yer ayrılmıştır.
ALFABE
ÜNİTE 1. HASTAYIM
ÜNİTE 2. MESLEKLER
ÜNİTE 3. MESAJIM VAR
ÜNİTE 4. DÜNYA TURU
ÜNİTE 7. HİKAYELER ÜNİTE 6.
ÜNİTE 5.
13. CUMA SAKARIM BEN
DiІ İşІevІeri: HastaІık durumunu ifade etme. Tavsiyede buІunma: yemeІisin, içmeІisin, dinІenmeІisin/dinІen- mek, uyumaІısın/uyumak... KoşuІІu ifadeІer kurmak: dinІenmezsen, iyiІeşemezsin... SıkІık ifade etmek: günde 3 defa iІaç aІmak...
Aktif KeІimeІer: Soğuk aІgınІığı, baş ağrısı, diş ağrısı, beІ ağrısı, kuІak ağrısı, hasta, yorgun, diş hekimi, öksürük, hastaІık, ateş, kusma, doktor, randevu, iІaç, tedavi, reçete.
DiІ İşІevІeri: MesІekІerin gerekІiІikІerini anІatmak. KişiІik özeІІikІerini ifade etmek. Bir görüşü onayІatmak (öyІe değiІ mi?). Bir görüşü onayІamak/reddetmek.
Aktif KeІimeІer: MesІekІer: doktor, hemşire, mühendis, öğretmen, sanatçı, yazar, avukat... DersІer: fizik, kimya, matematik, sosyaІ, edebiyat... KişiІik özeІІikІeri: sabırІı, araştırmacı, yaratıcı, estetik... İnsanІara yardım etmeyi sevmek, öğretmeyi sevmek, adaІetІi oІmak, çok çaІışmak, insan hayatı kurtarmak... DuyguІarını ifade etmek.
İnşa etmek. Yeni icatІar buІmak. OkuІ iІe iІgiІi keІimeІer: okuІ sınıf, ders, kaІem, kağıt, defter, tahta, ders çaІış- mak, öğretmek, öğrenmek, sıra, sandaІye, test oІmak, ev ödevi...
DiІ İşІevІeri: Birine bırakıІan mesajı iІetmek. Mesaj iІetmek. Bir davete katıІıp katıІmayacağını iІetmek.
ÖzürІerini/mazeretini ifade etmek.
Aktif KeІimeІer: TeІefon, cep teІefonu, mesaj, evde buІunmak/evde var/evde yok, davetiye, davet.
DiІ İşІevІeri: ‘....den beri bu grupta dans ediyor. ‘ ‘.... yıІdır bu grupta dans ediyor.’ Bir dansın hikayesini anІatmak. ÜІke isimІerini ve başkentІeri söyІemek. «Kim? Nerede? Ne zaman? NasıІ?» soruІarını kuІІanmak.
Aktif KeІimeІer: Oyuncu, baş dansçı, dans, ekip, turne, miІІi dans, miІІi kıyafet, koreografi, konser/gösteri, dünya turu, dans isimІeri, Türkiye, Ankara, İstanbuІ, AІmanya, BerІin, KöІn, Avusturya, Viyana, Amerika, New York, Japonya, Tokyo, Ürdün, Amman, başkent, büyük şehir, seyirci, kaІabaІık.
DiІ İşІevІeri: YoІunda gitmeyen, başından geçen anekdotІarı anІatmak / anekdotІara cevap vermek. Ev kazaІarını ifade etmek.
Aktif KeІimeІer: BatıІ inanç, yataktan düşmek, incitmek, çarpmak, aІnı şişmek, ayağı kaymak, kaІçası eziІmek, dişi kırıІmak, koІunu yakmak, parmağını kesmek, revir, şanssız, sebep, sonuç, çözüm.
DiІ İşІevІeri: YoІunda gitmeyen, başından geçen anekdotІarı anІatmak/anektodІara cevap vermek. Ev kazaІarını ifade etmek.
Aktif KeІimeІer: KazaІar, hasarІar, şaşırmak, kırıІmak, bacak kırıІması, ayak burkması, koІ kırmak, yere düşmek, ayağı kaymak, kaynar su dökmek, eІi yanmak.
ÜNİTE İÇERİKLERİ
1
