MEDYA METİNLERİNİN
DEĞERLENDİRİLMESİ
8.Sınıf Türkçe müfredatında bu konu yer almaktadır.
Son yıllarda LGS kapsamında da bu konuyu görmekteyiz.
T.8.3.29. Medya metinlerini analiz eder.
Medya metinlerinin amaçlarının (kültür aktarma, olay
yorumlama, bilgilendirme, eğlendirme, ikna etme) belirlenmesi sağlanır.
T.8.1.11. Dinledikleri/izledikleri medya metinlerini değerlendirir.
Medya metinlerinin amacını ve kaynağını sorgulamaları sağlanır.
Medya hayatımızda büyük yer tutmaktadır .
Medyadaki metinlerde açık veya örtülü anlamlar bulunur.
Medya metinleri, çeşitli uyaranlar (ses, görsel, yazı…) kullanırlar ve hedef kitle üzerinde gerçekleştirmek
istedikleri amaçları vardır.
Haberler, (gazete, TV, internet siteleri ) filmler, müzik
parçaları, videolar ve reklamlar medya metinleri olarak değerlendirilebilir.
MEDYA METİNLERİNİN AMAÇLARI
1 Olay yorumlama
2 Bilgi aktarma (Bilgilendirme) 3 İkna etme
4 Kültür aktarma
5 Eğlendirme
1.Olay Yorumlama
Bir durum ya da olay hakkında gördüklerine,
duyduklarına ve okuduklarına dayanarak yorumlar yapmak, kendine göre çıkarımlarda bulunmaktır.
Aşağıda verilen paragrafta altı çizili cümlenin anlatılan olay ile ilgili bir yorum içerdiğine dikkat edelim!
Bugün sizleri müthiş yetenekli bir sanatçıyla tanıştırmak istiyoruz:
Peter Csakvari! Kendisi aslında bir yemek fotoğrafçısı, ancak yemek fotoğraflamaktaki yeteneklerini farklı bir alana daha yansıtmak istemiş.
Böylelikle ortaya eğlenceli mi eğlenceli Tiny Wasteland projesi ortaya çıkmış. Gündelik eşyaları minik figürlerle buluşturan Csakvari, şimdiden 11 bin takipçiye sahip. Kendisinin hızla yükseleceğine hiç şüphemiz yok!
2.Bilgi Aktarma
Bir olay ya da konu ile ilgili bilgiler verme, haberdar etme amacı taşır.
Haberler, belgeseller, hava durumu, bilgi
aktarma amacı taşıyan medya metinleridir.
Gündemde olanlar, dünyada ve çevremizde olup bitenler anlatılır.
Kurguya değil, gerçeğe dayanır.
Bilgiler doğru ve tutarlıdır. Başka kaynaklardan
doğrulanabilir.
3.İkna Etme
İkna « Bir konuda birinin inanmasını sağlama, inandırma, kandırma » anlamına gelir.
Okurun güvenini sağlayacak söylemler, ikna edici
gerekçeler ve görüşler sıralanır, örnekler verilir. Sayısal veriler sunulabilir.
Dili etkin bir şekilde kullanan reklamlar, ikna edici metinlerin en iyi örneklerindendir.
Hedef kitleyi istenen düşünceye ikna etme, bir fikri aşılama, yeni değerler ya da alışkanlıklar kazandırma hedeflenir.
Örtülü anlamlara yer verilir.
Taraflı ve yönlendiricidir.
4.Kültür Aktarma
Kültür, bir topluluğun tarih boyunca oluşturduğu düşünce ve yaşantılarını ifade eder.
Bazı medya metinleri toplumda var olan kültürel değerleri ve kültür ögelerini gelecek kuşaklara aktarmayı amaçlar.
Medyanın işlevlerinden birinin de kültürlerarası etkileşim olduğunu da unutmamak gerekir. Kültürlerarası iletişim, farklı kültürel geçmişlerden oluşan grupların ya da farklı kültürlerden bireylerin arasındaki etkileşimdir.
5.Eğlendirme
Bazı medya metinleri bizi eğlendirmek için oluşturuluyor.
Filmler, diziler ve yarışma programlarının amacı ilgimizi çekmek ve bizi
eğlendirmektir.
Artık bilgisayar, akıllı telefonlar ve internet hayatımızda önemli bir yer
tutuyor. Bu durumun eğlence anlayışımız
üzerinde de önemli etkileri oldu.
2020 LGS SORUSU
CEVAP:
A
Aşağıdaki medya metninin yazılış amacı nedir ?
CEVAP:
BİLGİLENDİRME
LGS ÖRNEK SORULARI 2019 MAYIS
CEVAP:
A
Aşağıdaki medya metninin yazılış amacı nedir ?
CEVAP:
BİLGİ AKTARMA
Aşağıdaki medya metinlerinin yazılış amacı nedir ?
CEVAP:
İKNA ETME
Aşağıdaki medya metninin yazılış amacı nedir ?
Aşıklık geleneği, Türk kültüründe önemli bir yer tutmaktadır. Âşık, bulunduğu toplumun sözcüsüdür. Âşıklık geleneği, yüzyılların deneyimlerinden süzülerek biçimlenmiş, belirli kuralları olan, şiirin kalıcı ve etkileyici özelliğinden yararlanarak kuşaktan kuşağa aktarılan bir değerler bütünüdür.
Âşık edebiyatı sözlü gelenekte yaşatılan bütün ürünlerle
beslenir. Âşık şiirinin özünde bağlı bulunduğu kültüre ait örnek
değerler ve ahlak anlayışı yatar. Din, gelenek ve güncel yaşam,
âşık edebiyatını besleyen diğer kaynaklardır.
CEVAP:
KÜLTÜR AKTARMA
CEVAP:
C
Aşağıdaki medya metninin yazılış amacı nedir ?
Kurşun dökmenin geçmişi Şamanizm inancına dayanıyor.
İslamiyet’te yeri olmamakla birlikte, bu gelenek nazar ve uğursuzlukları kovma amacıyla uygulanır. Şamanlarda “Kut dökme” anlamına gelen “Kut Kuyma” olarak bilinen kurşun dökme, eski zamanlarda insanlara musallat olduğuna inanılan kötü ruhları kovmak için yapılıyordu.
Günümüzde hala uygulanan bu gelenek, kötülükleri, olumsuzlukları, ve nazarı engellemek için hala en popüler
“uğursuzluk kovma” ritüellerinden biri. Halk arasında, büyüden ve nazardan kaynaklanan hastalıkları iyileştirmede de etkili olduğuna inanılır.
