Ekonomik Göstergeler Bülteni

(1)

Ekonomik Göstergeler Bülteni

info@dika.org.tr www.dika.org.tr Savurkapı Mahallesi Nusaybin Caddesi No: 31

Meydanbaşı Mevki, Mardin

T: (+90 482) 212 11 07 F: (+90 482) 213 14 95

YATIRIM TEŞVİK İSTATİSTİKLERİ

İŞ GÜCÜ İSTATİSTİKLERİ

KURULAN-KAPANAN İŞLETME SAYILARI

SANAYİ KAPASİTE RAPORU VE ÇALIŞAN İSTATİSTİKLERİ

DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ

(2)

(3)

dicle kalkınma ajansı

Ekonomik Göstergeler Bülteni

Kaynak: Ekonomi Bakanlığı

53 994 22 2008 20 190 13 2007

136 1.868 44 2009

281 2.384 94 2010

208 1.059 44 2011

1.195 2.501 48 2012 4.000

3.000

2.000

1.000

0

100

75

50

25

0

TRC31 (Mardin)

148 554 19 2008 91 867 14 2007

66 920 18 2009

79 984 27 2010

82 540 29 2011

179 3.876 39 2012

TRC32 (Batman) 4.500

3.000

1.500

0

45

30

15

0

37 60 2 2008 32 239 8 2007

44 327 9 2009

62 196 9 2010

485 395 12 2011

35 346 12 2012

TRC33 (Şırnak) 600

400

200

0

12

8

4

0

464 193 9 2008 41 210 5 2007

2 31 2 2009

41 268 16 2010

211 319 13 2011

124 741 8 2012

TRC34 (Siirt) 900

600

300

0

20

15

10

5

0

YATIRIM TEŞVİK İSTATİSTİKLERİ

2007-2013

Bölgemizde (TRC3 Bölgesi: Mardin, Batman, Şırnak,

Siirt), 2012 yılında düzenlenen yatırım teşvik belgesi

sayısı bir önceki yılda (2011) düzenlenen belge sayısı ile yaklaşık olarak aynı olmasına rağmen, firmaların istihdam etmeyi düşündükleri kişi sayısı bir önceki yılın üç katını aşmıştır.

Haziran 2012’de yürürlüğe giren Yeni Teşvik Sistemi uygulamaları bu durum üzerinde etkili olmuştur. Yeni Teşvik paketinde ekonomik gelişmişlik düzeyine göre iller 6 bölgeye ayrılmış ve Bölgemiz, Yeni Teşvik Sistemi’nde en avantajlı bölge konumunda olan 6. Bölge içerisinde yer almıştır.

6. Bölge, ekonomik ve sosyal olarak görece az gelişmiş 15 ili kapsamaktadır. Bu bölgede TRC3 Bölge illeri olan Mardin, Batman, Şırnak, Siirt dışında diğer GAP illerinden (TRC) Diyarbakır ile Şanlıurfa bulunmaktadır. 6. Bölge ayrıca Ağrı, Ardahan, Bingöl, Bitlis, Hakkari, Iğdır, Kars, Muş ve Van illerini de kapsamaktadır.

Bölgesel Teşvik Uygulaması kapsamında bu illerde asgari sabit yatırım tutarının üzerinde gerçekleştirilen yatırımlar, sektör ayrımı yapılmaksızın bölgesel desteklerden yararlandırılmaktadır.

Yılları İtibariyle Yatırım Teşvik Belgeli Yatırım Bilgileri

1.679 7.321 2008 1.123 8.608 2007

1.526 8.627 2009

2.713 14.511 2010

4.464 11.428 2011

4.964 22.031 280

209 248 615 462 543

2012

TRC

24.000

18.000

12.000

6.000

0

800

600

400

200

0

Sabit Yatırım (milyon ¨) İstihdam Taahhüdü (kişi) Belge Sayısı (adet)

Sabit Yatırım (milyon ¨) İstihdam Taahhüdü (kişi) Belge Sayısı (adet) 200

160 120 80 40 0

Sabit Yatırım (milyon ¨) İstihdam Taahhüdü (kişi) Belge Sayısı (adet) 2008

2007 2009 2010 2011 2012

7.500 6.000 4.500 3.000 1.500 0

TRC3

52

40 73 146 98

702

185 247 463 985 1.533

1.801

1.506 3.146 3.832 2.313 7.464

107

200.000

150.000

100.000

50.000

0

TR

5.000 4.000 3.000 2.000 1.000 0 2008

2007 2009 2010 2011

33.828 149.351 3.543 26.815 151.694 3.203

35.349 101.198 2.647

70.505 161.498 4.505

58.397 133.487 4.618

57.771 149.498 4.365 2012

(4)

30 25 20 15 10 5 0 2.000

1.600 1.200 800 400 0

4 140 3

871 723 14 117

1.516 10

23 1.003 12 166

1.139 15

95 842 17 29

387 11

61 383 13 115

181 6

23 286 11 54

243 12

1.700 1.204 26

688 1.562 28 M

2012 H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

O 2012

Ş 2012

M 2013

N 2013

M 2013

Sabit Yatırım (milyon ¨) İstihdam Taahhüdü (kişi) Belge Sayısı (adet) Sabit Yatırım (milyon ¨) İstihdam Taahhüdü (kişi) Belge Sayısı (adet)

600 500 400 300 200 100 0 20.000

15.000

10.000

5.000

0

N 2013

M 2013 6.610 14.976 450 E

2012 4.861 18.224 403

7.748 18.119 434 E

2012 5.135 12.720 378 M

2012 3.760 9.283 359

K 2012 5.767 16.349 434 H

2012 3.062 12.661 360

A 2012 12.078 16.652 436 T

2012 4.198 14.496 401

O 2013 5.358 14.244 437 A

2012 4.265 13.998 361

Ş 2013 4.388 11.791 378

M 2013 12.878 17.622 504

80 60 40 20 0 4.000

3.000 2.000 1.000 0

N 2013

M 2013 M

2012 H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

O 2013

Ş 2013

817 2.882 71 363

3.909 64

1.998 2.479 59 313

1.088 41 328

2.177 42

421 2.654 55 106

1.353 33

1.309 2.179 54 677

2.724 69

341 2.786 69 432

1.718 51

493 1.657 53

546 1.714 63

TRC

M 2013

Kaynak: Ekonomi Bakanlığı

- - 5 - - Bölgemizde, bu yıl Mayıs

ayında toplam 28 adet yatırım teşvik belgesi alınmıştır. Bu teşvik belgeli yatırımlardan 19'unun Mardin, 6'sının Batman ve kalan 3'ünün ise Şırnak’ta gerçekleştirilmesi planlanmaktadır.

Toplam 1.562 kişilik istihdam taahhüdünde bulunulmuştur.

En yüksek istihdam

taahhüdü toplam 908 kişi ile Mardin’den verilmiştir.

Bölgemizde Mayıs ayındaki sabit yatırım tutarı ise 688 milyon TL olarak

gerçekleşmiştir.

dicle kalkınma ajansı

Ekonomik Göstergeler Bülteni

- - 4 - -

TR TRC3

Yatırım Teşvik Belgeli Yatırım Bilgileri

Mayıs 2012-Mayıs 2013 Arası

M 2012

H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

O 2013

Ş 2013

M 2013 35

124 4 2 45 2 57

298 5

6 125 2 2

127 2

843 343 7 145

651 8

7 70 3 20

331 6

8 108 5

5 108 3

5 560 1

20

15

10

5

0 1.800

1.200

600

0

N 2013

M 2013

88 908 19 1.662

673 13

Sabit Yatırım (milyon ¨) İstihdam Taahhüdü (kişi) Belge Sayısı (adet) Sabit Yatırım (milyon ¨) İstihdam Taahhüdü (kişi) Belge Sayısı (adet)

TRC31 (Mardin)

12

8

4

0 1.500

1.000

500

0 M 2012

H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

O 2013

Ş 2013

M 2013

TRC32 (Batman)

14 79 5

N 2013

M 2013

6 232 6 29 416 10 1

30 1 55

658 4

4 675 5 0

0 0

25 330 6 17

463 6

64 737 12 3

29 3

38 226 3

11 125 4

600

400

200

0

4

2

0

TRC34 (Siirt)

1 10 1 106

70 2

5 53 2 0

0 0

0 0 0 3

25 1

23 35 2 0

0 0

9 11 2

7 53 4

0 0 0 5 20 1 N 2013

M 2013 M

2012 H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

O 2013

Ş 2013

M 2013

3

2

1

0 150

100

50

0

TRC33 (Şırnak)

5 30 2 6 36 1 0

0 0

7 150 3 3

13 1

2 50 1 0

0 0

0 0 0 6

27 2

5 38 3

0 0 0

595 422 3 4 95 2 N 2013

M 2013 M

2012 H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

O 2013

Ş 2013

M 2013

Bölgemizdeki 2012 ve 2013 yılları ilk 5 ayı (Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs) Yatırım Teşvik Bilgileri incelendiğinde, 2013 yılı ilk 5 ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre şu değişimler göze çarpmaktadır:

Bölgemizde Nisan ve Mayıs aylarında

enerji alanında yapılan yatırımlar,

2013 yılı ilk beş ayındaki yatırım tutarının çok yüksek bir seviyede gerçekleşmesini sağlamıştır.

Bu yatırımlar Nisan ayında alınan Yatırım Teşvik Belgesi (YTB) ile

Mardin Merkez Avcılar köyünde yapılacak olan doğalgaz çevirim santralleri (450 milyon TL

değerindeki 186 MW'lık (termik- doğalgaz) elektrik enerjisi üretimi ve

1,185 milyar TL değerindeki 510

MW'lık (termik-doğalgaz) elektrik

enerjisi üretimi) ve Mayıs ayında

alınan YTB ile Şırnak'ta yapılacak

olan (tevsi) enerji yatırımı (593 milyon TL değerindeki 413,25 MW'lık

(termik-yerli asfaltit) elektrik enerjisi üretimi) yatırımlarıdır.

Alınan Belge Sayısı 2,8 katına çıkmıştır.

Sabit Yatırım Tutarı 9,5 katına çıkmıştır.

İstihdam Taahhüdü ise yaklaşık % 17 artmıştır.

TRC3 Bölgesi,

2012 ve 2013 Yılları İlk 5 Ayı (Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs) Yatırım Teşvik Belgeli

Yatırım Bilgileri (Aylık ve Kümülatif)

Belge Sayısı

Sabit Yatırım (milyon TL)

İstihdam Taahhüdü Yatırım Teşvik Bilgisi

34 271 3.648 2012 Ocak-Mayıs

95 2.567 4.277 2013 Ocak-Mayıs

179 846 17 Değişim

(%)

(5)

KURULAN-KAPANAN İŞLETME SAYILARI

2012 ve 2013 Mayıs Ayları Kurulan ve Kapanan İşletme (Şirketler, Kooperatifler ve Gerçek Kişi Ticari İşletmeler) İstatistiklerinin Karşılaştırılması

Kurulan Kapanan Adıyaman

Gaziantep Kilis Diyarbakır Şanlıurfa Mardin Batman Şırnak Siirt TRC3 TRC TR

Kurulan Kapanan Kurulan/Kapanan 45

170 9 111 123 45 62 18 14 139 597 10.405

10 39 1 10 20 7 2 0 4 13 93 3.566

4,5 4,4 9,0 11,1 6,2 6,4 31,0 - 3,5 10,7 6,4 2,9

156 7 88 87 45 39 16 7 107 458 9.805

11 36 1 27 103 7 3 6 7 23 201 5.572

1,2 4,3 7,0 3,3 0,8 6,4 13,0 2,7 1,0 4,7 2,3 1,8

246 9 29 26 41 0 59 13 100 30 30 6

-9 8 0 -63 -81 0 -33 -100 -43 -43 -54 -36

İl/Bölge Adı 2013 MAYIS (Bir Aylık) 2012 MAYIS (Bir Aylık) Değişim %

2012 ve 2013 Mayıs

bir önceki yılın Mayıs ayına göre

2013 Mayıs’ında kurulan işletme sayısında

% 30

oranında artış

bir önceki yılın Mayıs ayına göre

2013 Mayıs’ında kapanan işletme sayısında

% 43

oranında azalma

Aylarında Kurulan ve Kapanan İşletme Sayısı

Bölgemizde, ayında kurulan işletme sayısı bir önceki yılın aynı ayında kurulan işletme sayısına göre oranında artmış, aynı zamanda kapanan işletme sayısı da yine bir önceki yılın aynı ayına göre oranında azalmıştır.

2013 yılı Mayıs (139)

(107) % 30

(13) (23)

% 43

dicle kalkınma ajansı

Ekonomik Göstergeler Bülteni

2011-2012 Yılları Kurulan ve Kapanan İşletme (Şirketler, Kooperatifler ve Gerçek Kişi Ticari İşletmeler) İstatistiklerinin Karşılaştırılması

İl/Bölge Adı

Kurulan Kapanan Adıyaman

Gaziantep Kilis Diyarbakır Şanlıurfa Mardin Batman Şırnak Siirt TRC3 TRC TR

1.764 94 824 1.160 548 338 187 87 1.160 5.239 107.219

121 515 76 374 594 110 143 39 39 331 2.011 69.523

2,0 3,4 1,2 2,2 2,0 5,0 2,4 4,8 2,2 3,5 2,6 1,5

1.742 67 944 1.168 464 278 233 86 1.061 5.234 114.872

174 643 77 1.147 297 141 108 58 50 357 2.695 80.787

1,4 2,7 0,9 0,8 3,9 3,3 2,6 4,0 1,7 3,0 1,9 1,4

-6 1 29 -15 -1 15 18 -25 1 9 0 -7

-44 -25 -1 -207 50 -28 24 -49 -28 -8 -34 -16 2012 OCAK - ARALIK (Oniki Aylık) 2011 OCAK - ARALIK (Oniki Aylık) Değişim %

bir önceki yıla göre

kapanan işletme sayısı

% 8

oranında düşüş

bir önceki yıla göre

kurulan işletme sayısında

% 9

oranında artış

Yıllarında Kurulan ve Kapanan İşletme Sayısı

Bölgemizde, toplam işletme kurulmuş,

işletme kapanmıştır. Kurulan işletme sayısında bir önceki yılın toplamına göre gözlenirken, kapanan işletme sayısında meydana gelmiştir.

2012 yılında 1.160 331

% 9 artış

% 8 oranında düşüş

2011-2012

Kaynak: Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi

(6)

SANAYİ KAPASİTE RAPORU ve ÇALIŞAN İSTATİSTİKLERİ

2012 yılı TOBB verilerine göre Bölgedeki kapasite rapor sayısı 503 ve toplam çalışan sayısı 12.896’dır.

Bölgedeki çalışanların büyük bir kısmını işçi grubu oluşturmaktadır (yaklaşık % 71).

2012 Yılı

2012 Yılı Sanayi Kapasitesi Raporu ve Çalışan İstatistikleri

İl/Bölge Adı

Adıyaman Gaziantep Kilis Diyarbakır Şanlıurfa Mardin Batman Şırnak Siirt TRC3 TRC TR

228 2.009 68 440 565 226 152 70 55 503 3.813 63.937

Mühendis

131 1.588 41 3028 178 155 124 65 75 419 2.685 94.629

Teknisyen

223 1.968 39 427 130 82 131 176 100 489 3.276 98.896

Usta

751 5.430 97 1.294 1.069 361 676 243 231 1.511 10.152 182.344

İşçi

6.648 59.449 608 9.465 9.510 3.583 3.441 1.009 1.163 9.196 64.876 1.774.090

İdari 380 6.361 114 2.276 522 390 508 227 141 1.266 9.919 262.066

Diğer

11 242 4 0 155 12 0 3 0 15 427 22.160

Toplam

8.144 75.038 903 12.790 11.564 4.583 4.880 1.723 1.710 12.896 121.335 2.434.185 Kapasite Rapor Sayısı

dicle kalkınma ajansı

Ekonomik Göstergeler Bülteni

Not: 2011 Yılı Sanayi Kapasite Raporu ve Çalışan İstatistikleri, 2009-2011 yılları arasında düzenlenmiş ve 2011 yılı sonu itibari ile geçerliliği devam eden Kapasite Raporları’ndaki bilgilerden derlenmiştir.

Kaynak: TOBB

Sanayi Kapasitesi Raporu ve Çalışan İstatistikleri

İl/Bölge Adı

231 1.879 62 403 506 192 158 48 52 450 3.531 57.041

Mühendis 83 1.462 39 329 140 121 139 45 74 379 2.432 85.444

Teknisyen 134 1.505 43 325 133 55 158 121 64 398 2.538 88.007

Usta

700 4.926 110 1.253 926 292 693 156 344 1.485 9.400 160.168

İşçi 6.068 45.749 747 8.970 6.997 2.652 2.865 723 804 7.004 75.575 1.531.858

İdari 300 5.347 113 1.151 479 354 517 131 292 1.294 8.684 225.400

Diğer

15 245 4 0 61 0 0 3 0 3 328 17.111

Toplam 7.300 59.234 1.056 12.028 8.736 3.474 4.372 1.179 1.578 10.603 98.957 2.107.988 Kapasite Rapor Sayısı

2011 Yılı

- - 8 - -

(7)

dicle kalkınma ajansı

Ekonomik Göstergeler Bülteni

İl Sıra Kodu Açıklama Kapasite Raporu Sayısı

TRC31 (Mardin)

TRC32 (Batman)

TRC33 (Şırnak)

Kepek, kavuz ve diğer artıklar (buğdayın kalburdan geçirilmesi, öğütülmesi veya diğer işlemleri sonucunda kalan)

Ekmeklik ve kaplıca (kızıl) buğday unu Pamuk (kardelenmiş veya taranmış)

Pamuk tohumu yağı üretiminden arta kalan küspe ve katı atıklar Hazır beton

Sözleşme esasına dayalı diğer yiyecek hizmetleri (yemek fabrikaları ve toplu yemek mutfakları)

Organik kompozit solventler ve incelticiler (tiner), kaplamalarla ve mürekkeplerle birlikte kullanılan (bütil asetat esaslı olanlar hariç) Hazır beton

Ekmeklik ve kaplıca (kızıl) buğday unu

Kepek, kavuz ve diğer artıklar (buğdayın kalburdan geçirilmesi, öğütülmesi veya diğer işlemleri sonucunda kalan)

1

2 3 4 5 1

2

3 4 5

1

2

3 4 5

10.61.40.50.00

10.61.21.00.02 13.10.25.00.00 10.41.41.90.02 23.63.10.00.00 56.29.19.00.01

20.30.22.79.00

23.63.10.00.00 10.61.21.00.02 10.61.40.50.00

56.29.19.00.01

08.99.10.00.00

08.12.12.30.02 10.71.11.00.01 35.11.10.20.00

TRC34 (Siirt)

1

2 3

4 5

08.12.12.10.00

23.63.10.00.00 56.29.19.00.01

10.51.40.50.02 10.51.52.41.00

Çakıl taşları (beton agregaları, kara yolu yapımı veya demir yolu balastı ya da diğer balastlama işleri için kullanılanlar); yuvarlak çakıl ve çakmaktaşı

Hazır beton

Beyaz peynir

Kesilmiş süt, krema, yoğurt ve diğer mayalı ürünler

6

6 4

3 3 Sözleşme esasına dayalı diğer yiyecek hizmetleri (yemek fabrikaları

ve toplu yemek mutfakları)

Bitüm ve asfalt, doğal; asfaltitler ve asfaltlı kayalar (asfaltit - tuvenan)

Mıcır

Ekmek - normal

Konvansiyonel termal elektrik, kombine ısı ve enerji tesisleri (fosil yakıtları, biyo kütleler veya atıklar kullanan kombine ısı ve enerji tesisleri ile üretilen)

33

15 15 14 13 15

9

8 6 6

7

6

5 4 4

Geçerliliği Devam Eden Kapasite Raporları İstatistiklerine Göre En Çok Kodlanan 5 ÜRÜN (TR için 10 ÜRÜN)

Bölge Sıra Kodu Açıklama Kapasite Raporu Sayısı

TRC3

TRC

TR

39

27 26

21 15 Kepek, kavuz ve diğer artıklar (buğdayın kalburdan geçirilmesi,

öğütülmesi veya diğer işlemleri sonucunda kalan) Hazır beton

Ekmeklik ve kaplıca (kızıl) buğday unu Pamuk (kardelenmiş veya taranmış) 1

2 3

4 5 1 2 3 4

5

10.61.40.50.00

23.63.10.00.00 56.29.19.00.01

10.61.21.00.02 13.10.25.00.00

Ekmek - normal

Tişört, fanila, atlet vs. giyim eşyası; pamuktan (örgü (triko) veya tığ işi (kroşe))

Mıcır Hazır beton

Gıda maddelerinin ambalajlanması ve dolumu

Diğer ahşap mobilyalar (yatak odası, yemek odası, oturma odası, mutfak, büro, tıbbi, cerrahi, dişçilik/veterinerlik mobilyaları ile hi-fi, videolar ve televizyonlar için özel tasarlanmış kasalar ve dolaplar hariç)

Kadınlar veya kız çocukları için bluz, gömlek ve gömlek bluzlar (örgü (triko) veya tığ işi (kroşe) hariç)

Plastik ikincil hammaddeler

Ahşap yatak odası mobilyaları (duvarlara gömme dolaplar için bağlantı parçaları, yatak destekleri, lambalar ve aydınlatma parçaları, ayaklı aynalar, koltuklar hariç)

10.71.11.00.01 56.29.19.00.01

14.14.30.00.01

08.12.12.30.02 23.63.10.00.00 82.92.10.00.01 31.09.13.00.00

14.14.23.00.00

38.32.33.00.01 31.09.12.30.00 10.41.41.90.02 13.10.25.00.00 13.93.11.00.04 10.39.23.90.05

10.39.23.90.04 1

2

3

4 5 6 7

8

9 10

1616 1416

1384

1274 1188 1184 1038

944

900 836 241 226 148 122

94 Pamuk tohumu yağı üretiminden arta kalan küspe ve katı atıklar

Pamuk (kardelenmiş veya taranmış) Makine halıları (düğümlü olanlar)

B.y.s. işlenmiş veya saklanmış sert kabuklu yemişler (ceviz, leblebi, sert kabuklu tropikal meyveler vb.) ile diğer tohumlar ve karışımları (sirke veya asetik asitle hazırlananlar, dondurulmuş olanlar, püre ve ezmeler, şekerle korunmuş olanlar hariç)

Kavrulmuş badem ve Antep Fıstığı

2012 Yılı Sonu İtibariyle

Kaynak: TOBB

(8)

Kaynak: TOBB

Geçerliliği Devam Eden Kapasite Raporları İstatistiklerine Göre En Çok Kodlanan 5 FAALİYET (TR için 10 FAALİYET)

Bölge Sıra Kodu Açıklama Kapasite Raporu Sayısı

TRC3

TRC

TR

Öğütülmüş hububat ve sebze ürünleri imalatı Diğer yiyecek hizmeti faaliyetleri

Hazır beton imalatı

Çakıl ve kum ocaklarının faaliyetleri; kil ve kaolin çıkarımı Sıvı ve katı yağ imalatı

1 2 3 4 5

1 2 3 4

5

İç giyim eşyası imalatı Diğer dış giyim eşyaları imalatı

Başka yerde sınıflandırılmamış meyve ve sebzelerin işlenmesi ve saklanması

Çakıl ve kum ocaklarının faaliyetleri; kil ve kaolin çıkarımı Dokuma,

Sıvı ve katı yağ imalatı

Diğer giyim eşyalarının ve giysi aksesuarlarının imalatı Tekstil elyafının hazırlanması ve bükülmesi

Diğer plastik ürünlerin imalatı

Öğütülmüş hububat ve sebze ürünleri imalatı 14.14

14.13 10.39

08.12 13.20 10.41 14.19 13.10 22.29 10.61 13.10 10.61 10.41 10.39

13.93 1

2 3

4 5 6 7 8 9 10

73 29 28 17 16

2167 1643 1588

1224 1186 1174 1029 995 927 907 463 277 276 251

164 Tekstil elyafının hazırlanması ve bükülmesi

Öğütülmüş hububat ve sebze ürünleri imalatı Sıvı ve katı yağ imalatı

Başka yerde sınıflandırılmamış meyve ve sebzelerin işlenmesi ve saklanması

Halı ve kilim imalatı

- - 13 - -

2012 Yılı Sonu İtibariyle

10.61 56.29 23.63 08.12 10.41

dicle kalkınma ajansı

Ekonomik Göstergeler Bülteni

- - 12 - -

İl Sıra Kodu Açıklama Kapasite Raporu Sayısı

TRC31 (Mardin)

TRC32 (Batman)

TRC33 (Şırnak)

Öğütülmüş hububat ve sebze ürünleri imalatı Sıvı ve katı yağ imalatı

Tekstil elyafının hazırlanması ve bükülmesi Hazır beton imalatı

İnşaat amaçlı beton ürünlerin imalatı 1

2 3 4 5

1 2

3 4 5 1 2 3 4 5

10.61 10.41 13.10 23.63 23.61

TRC34 (Siirt)

1 2 3 4 5

08.12 23.63 10.61 56.29 82.92

Çakıl ve kum ocaklarının faaliyetleri; kil ve kaolin çıkarımı Hazır beton imalatı

Öğütülmüş hububat ve sebze ürünleri imalatı Diğer yiyecek hizmeti faaliyetleri

Paketleme faaliyetleri

Çakıl ve kum ocaklarının faaliyetleri; kil ve kaolin çıkarımı Diğer yiyecek hizmeti faaliyetleri

Paketleme faaliyetleri

Başka yerde sınıflandırılmamış diğer madencilik ve taş ocakçılığı Ekmek, taze pastane ürünleri ve taze kek imalatı

Diğer yiyecek hizmeti faaliyetleri

Boya, vernik ve benzeri kaplayıcı maddeler ile matbaa mürekkebi ve macun imalatı

Öğütülmüş hububat ve sebze ürünleri imalatı Diğer dış giyim eşyaları imalatı

Hazır beton imalatı 56.29

20.30

10.61 14.13 23.63

58 16 15 13 11

17 12

10 10 9 9 7 6 6 5 8 6 5 5 4 08.12

56.29 82.92 08.99 10.71

2012 yılı Kapasite Raporları İstatistiklerine göre, Bölgemizde en çok kodlanan ürün “ (buğdayın kalburdan geçirilmesi, öğütülmesi veya diğer işlemleri sonucunda kalan)” olmuştur. En çok kodlanan faaliyetler listesinde ise “

” ilk sırayı almıştır. Türkiye için en çok kodlanan faaliyetler listesinde bu faaliyet onuncu sırada yer almıştır.

kepek, kavuz ve diğer artıklar

öğütülmüş hububat ve sebze ürünleri imalatı

(9)

İhracat (milyon $) İthalat (milyon $)

132.027 201.964 2008 107.272

170.063 2007

102.143 140.928 2009

113.883 185.544 2010

134.907 240.842 2011

152.561 236.537 2012 300.000

200.000 100.000 0

İhracat (milyon $) İthalat (milyon $) İhracat (milyon $)

İthalat (milyon $)

DIŞ TİCARET İSTATİSTİKLERİ

Yılları İtibariyle Dış Ticaret Performansı: İhracat ve İthalat Değerleri (milyon $)

1 14 2008 4 9 2007

1 15 2009

11 36 2010

8 20 2011

6 21 2012 50

25

0

383 18 2008 265

95 2007

607 7 2009

625 9 2010

910 10 2011

1.019 41 2012 1.500

1.000 500 0

4.390 3.243 2008 3.287 2.771 2007

4.446 2.504 2009

5.178 4.018 2010

6.945 5.422 2011

8.068 5.619 2012 9.000

6.000 3.000 0

2007-2012

TRC33 (Şırnak) TRC34 (Siirt)

TRC TR

434 69 2008 317

71 2007

550 60 2009

564 93 2010

804 134 2011

950 152 2012 İhracat (milyon $)

İthalat (milyon $)

İhracat (milyon $) İthalat (milyon $) 1.000

500

0

13 19 2008 41

9 2007

16 16 2009

27 27 2010

52 52 2011

84 27 2012 100

50

0

Kaynak: TÜİK

dicle kalkınma ajansı

Ekonomik Göstergeler Bülteni

Bölgenin son 6 yıl içerisindeki dış ticaret performansı incelendiğinde, ihracat değerlerinin sürekli artış eğilimde olduğu görülmektedir. Bölgedeki ihracatın büyük bir kısmı sınır kapısının bulunması sebebiyle, Şırnak ilinden yapılmaktadır.

Türkiye'deki ithalatın ihracattan fazla olma eğilimi Bölgemizde tam tersi durum göstermektedir.

831

627 1.174 1.227 1.775 2.059

120

184 97 166 216 241

2008

2007 2009 2010 2011 2012

2.500 2.000 1.500 1.000 500 0

TRC3

TRC31 (Mardin) TRC32 (Batman)

(10)

Kaynak: TÜİK

Yılları İtibariyle Dış Ticaret Performansı:

İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%) Dış Ticaret Hacmi (milyon $) ve

2007-2012

503 627 2008

610 922 2009

657 606 2010

939 598 2011

1.102 625 2012

TRC31 (Mardin)

Dış Ticaret Hacmi İhracatın İthalatı Karşılama Oranı

32 67 2008 49 473 2007

32 104 2009

54 100 2010

104 101 2011

110 313 2012

TRC32 (Batman)

150

100

50

0

600

400

200

0 (milyon $) (%)

401 2.130 2008 361 278 2007

614 8.418 2009

634 6.582 2010

920 9.258 2011

1.060 2.501 2012

1.500

1.000

500

0

12.000

8.000

4.000

0 (milyon $) (%)

Dış Ticaret Hacmi İhracatın İthalatı Karşılama Oranı Dış Ticaret Hacmi İhracatın İthalatı Karşılama Oranı

15 6,4 2008 13 43,8 2007

16 6,3 2009

48 31,1 2010

28 41,4 2011

28 29,1 2012

TRC34 (Siirt)

75

50

25

0

60

40

20

0 (milyon $) (%)

(%) 1.600

1.200

800

400

0 (milyon $)

2008

2007 2009 2010 2011 2012

2.500 2.000 1.500 1.000 500 0

TRC3

951

812 1.271 1.393 1.991 2.300

690

340 1.211 740 823 855

400.000

300.000

200.000

100.000

0

TR

(%) 100 80 60 40 20 0 (milyon $)

333.991 65,4 2008 277.334

63,1 2007

243.071 72,5 2009

299.428 61,4 2010

375.749 56,0 2011

389.098 64,5 2012 Dış Ticaret Hacmi

İhracatın İthalatı Karşılama Oranı

(milyon $) (%)

7.633 135 2008 6.058

119 2007

6.950 178 2009

9.196 129 2010

12.367 128 2011

13.687 144 2012

TRC

15.000

10.000

5.000

0

300

200

100

0

- - 17 - - - - 16 - -

dicle kalkınma ajansı

Ekonomik Göstergeler Bülteni

Bölgenin dış ticaret hacmi, ihracat değerinin yüksek olması ve sürekli artış göstermesi sebebiyle, artış eğilimindedir.

Bölgenin 2012 yılı dış ticaret hacmi 2,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

İhracatın ithalatı karşılama oranı ise % 855’tir.

389 446 2007 Dış Ticaret Hacmi İhracatın İthalatı Karşılama Oranı

1.200

800

400

0 (%) 1.500

1.000

500

0 (milyon $)

(11)

82,1 12,8 80,7 12,7 N 2013

M 2013

7,7 2,1 9,1 3,1 N 2013 M

2013

108,6 2,9 87,8 35,6 N 2013

M 2013

1,5 0,9 1,6 0,4 N 2013

M 2013

dicle kalkınma ajansı

Ekonomik Göstergeler Bülteni

Kaynak: TÜİK

Dış Ticaret Performansı: İhracat ve İthalat Değeri (milyon $)

Mayıs 2012-Mayıs 2013 Arası

İthalat (milyon $) 1.000

800 600 400 200 0

795 743

849 660 N 2013

M 2013

669 656 682 632 724 706 814 695 682 635 701

550 477 421 459 467 412 535 501 554 580 620

M 2012

H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

O 2013

Ş 2013

M 2013

TRC

İhracat (milyon $)

İthalat (milyon $) 25.000 20.000 15.000 10.000 5.000 0

13.316 12.492

23.209 22.825

N 2013

M 2013 13.133 13.234 12.833 12.834 12.960 13.205 13.776 12.646 11.509 12.435 13.175

21.750 20.438 20.835 18.828 19.924 18.786 20.949 19.825 18.800 19.394 20.560 M

2012 H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

O 2013

Ş 2013

M 2013

TR

İhracat (milyon $)

İthalat (milyon $) 250 200 150 100 50 0

200 179

19 52 N 2013

M 2013

166 180 182 164 197 190 209 163 154 153 181

27 29 17 33 28 15 16 13 25 20 9

M 2012

H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

O 2013

Ş 2013

M 2013

TRC3

İhracat (milyon $) 69,1

18,7

97,1 12,7 81,4

25,6

91,2 10,5 85,7

13,0

96,3 12,0 72,7

12,4

77,7 9,5 İhracat (milyon $)

İthalat (milyon $) 120

60

0

TRC31 (Mardin)

M 2012

H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

71,1 12,1

68,1 15,9

80,7 5,3 O

2013 Ş 2013

M 2013

TRC32 (Batman) 6,3

2,6

8,6 3,6 7,7

2,3

7,5 2,6 5,9

2,9

10,2 1,9 4,2

3,1

8,4 0,6 İhracat (milyon $)

İthalat (milyon $) 12

6

0 M 2012 H

2012 T 2012 A

2012 E 2012 E

2012 K 2012 A

2012 6,4 0,3

6,8 3,1

7,4 2,6 O

2013 Ş 2013 M

2013

120

60

0

89,9 3,1

90,6 11,0 89,7

0,2

91,3 1,3 88,8

0,5

102,6 1,4 87,1

16,2

76,4 2,6

M 2012

H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

76,0 11,9

78,4 0,8

92,5 0,7 O

2013 Ş 2013

M 2013

TRC34 (Siirt)

İhracat (milyon $) İthalat (milyon $) 10

5

0

0,2 2,6

0,5 0,4 1,2

1,0

0,5 0,4 1,2

0,9

0,1 0,5 0,1

1,5

0,2 0,4 M

2012 H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

0,3 0,9

0,2 0,5

0,3 0,6 O

2013 Ş 2013

M 2013

(12)

N 2013

M 2013 1.644 94 1.403

113

O 2013

Ş 2013

M 2013 83

590 84 428

86 1.519

O 2013

7 1.829

Ş 2013

10 222

M 2013

10 288

24.102 88

638 O 2013

79 10.122 Ş 2013

93 M 2013

1 33

1 41

1 44 O

2012 Ş 2012

M 2012

dicle kalkınma ajansı

Ekonomik Göstergeler Bülteni

Kaynak: TÜİK

Dış Ticaret Performansı:

İhracatın İthalatı Karşılama Oranı (%)

Dış Ticaret Hacmi (milyon $) ve

Mayıs 2012- Mayıs 2013 Arası

- - 21 - - - - 20 - -

M 2012

H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

1.600

1.200

800

400

0 (%) 200

150

100

50

0 (milyon $)

TRC31 (Mardin)

2.000

1.500

1.000

500

0 (%) 20

15

10

5

0 (milyon $)

TRC32 (Batman)

E 2012

10 289

M 2013

10 371 N 2013

12 292 E

2012 12 243 M

2012 9 238

K 2012

12 532 H

2012 10 336

A 2012

9 1.448 T

2012 9 204

A 2012

7 135

102 870

N 2013

M 2013

95 642 93 637 110

763 88

371

108 801 107

318

87 821 99

658 85 586

(milyon $) 4

3

2

1

0

400

300

200

100

0 (%)

TRC34 (Siirt)

1 128 1 148 3

10

1 26 2

126

1 57 2

136 2 4

2 164 2 356 N 2013

M 2013 M

2012 H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012 (milyon $)

45.000

30.000

15.00

0 (%) 150

100

50

0

123 247 N 2013

111 3.804 M 2013 93

2.881 M 2012

90 44.195 H 2012

89 16.446 T 2012

103 537 A 2012

102 826 E 2012

93 7.243 E 2012

104 7.315 K 2012

79 2.974 A 2012

TR TRC

M 2012

H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012 M

2012 H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012

300

200

100

0 (%) 1.800

1.200

600

0 (milyon $)

1.117 171 1.191

155 1.219

122

1.349 152 1.133

138

1.196 139 1.103

162 1.091

138

O 2013

Ş 2013

M 2013 1.236

123 1.216

110 1.321

113

100 80 60 40 20 0 (%) 40.000

30.000

20.000

10.000

0 (milyon $)

2.500 2.000 1.500 1.000 500 0 (%) 250

200 150 100 50 0 (milyon $)

205 1.293

N 2013

M 2013

166 1.073 231 345 225

713 193

613

225 1.319 209

620

176 1.251 199

1.047 197 494

Ş 2013 O 2013

M 2013 179

611 174 759

190 1.985

TRC3

Dış Ticaret Hacmi İhracatın İthalatı Karşılama Oranı 31.662

68 M

2012 H 2012

T 2012

A 2012

E 2012

K 2012

A 2012 31.990

70

N 2013

M 2013 36.524 57 35.317

55 32.885

65 34.883

60

34.725 66 33.672

65

32.471 64 33.668

62

O 2013

Ş 2013 30.309

61 31.829

64 M 2013 33.735 64 Dış Ticaret Hacmi

İhracatın İthalatı Karşılama Oranı

(13)

2012 Yılı

İhracatçı Firmaların Kanuni Merkezleri Bazında Ülke İhracat Performansı (milyon $)

Irak

Suudi Arabistan Birleşik Devletler Libya

Almanya Mısır Birleşik Krallık Rusya İran İtalya

4.692 311 228 213 180 151 147 130 120 102 TRC

Irak İran Mısır Suriye Libya Lübnan Ürdün Ukrayna Rusya

Azerbaycan-Nahcıvan 2.078 12,59 6,92 4,55 3,67 3,56 2,88 2,75 2,04 1,46 TRC3

Sıra

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Almanya Irak Birleşik Krallık Rusya İtalya Fransa

Birleşik Devletler Suudi Arabistan İspanya Mısır

12.925 10.757 7.941 6.748 6.344 6.231 5.478 3.756 3.745 3.706 TR

Habur Sınır Kapısı’nın Bölge içerisinde olması sebebiyle, Bölgenin en büyük yurt dışı pazarı Irak’tır. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre 2012 yılında,

Bölgenin Irak’a yaptığı ihracat değeri 2.078 milyon doları

bulmuştur.

Irak’tan sonra Bölgenin en çok ihracat yaptığı ilk 10 ülke

•İran,

•Mısır,

•Suriye,

•Libya,

•Lübnan,

•Ürdün,

•Ukrayna,

•Rusya ve

•Azerbaycan-Nahcıvan şeklinde sıralanmıştır.

dicle kalkınma ajansı

Ekonomik Göstergeler Bülteni

Kaynak: TİM

TRC3 İllerinde 2012 Yılı

2012 Yılı İhracatçı Firmaların Kanuni Merkezleri Bazında Ülke İhracat Performansı (milyon $)

Irak Ukrayna Rusya Suudi Arabistan Macaristan KKTC

Birleşik Arap Emirlikleri Cezayir

Katar Gürcistan

35,75 1,64 1,36 1,17 1,10 0,64 0,38 0,22 0,20 0,10 TRC32 (Batman)

Irak Lübnan Ürdün İran Özbekistan Ukrayna Suriye Afganistan Hollanda KKTC

1.095 3,56 2,88 1,52 0,77 0,56 0,34 0,29 0,22 0,17 TRC33 (Şırnak) Sıra

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

Irak Mısır Suriye Libya Yemen

Azerbaycan-Nahcıvan İran

Bangladeş Sudan Kuveyt

946,94 6,92 3,68 3,67 1,12 1,05 0,92 0,87 0,55 0,42 TRC31 (Mardin)

İran Kırgızistan Rusya Irak Ukrayna Suriye

Azerbaycan-Nahcıvan Fransa

Romanya

Mersin Serbest Bölge 10,16

0,83 0,68 0,60 0,55 0,54 0,41 0,14 0,13 0,09 TRC34 (Siirt)

(14)

İller İtibariyle İş Başvuruları ve Yerleştirme Oranları

2013 Yılı Nisan ve Mayıs Ayları

İŞ GÜCÜ İSTATİSTİKLERİ

Bölgemizde, 2013 yılı Mayıs ayında yapılan toplam 3.200 iş başvurusundan 401'i işe yerleştirme ile sonuçlanmıştır.

Bu dönem içerisinde, % 13 olan Bölgedeki işe yerleştirme oranı,% 34 olan Türkiye

ortalamasının çok gerisinde kalmıştır.

2013 yılı Mayıs ayında yapılan iş başvuruları bir önceki aya göre % 35,6 oranında azalırken, işe yerleştirmeler ise yaklaşık

% 20,6 oranında azalmıştır.

2013 Mayıs Ayı İşe Yerleştirme Oranları (%)

İl/Bölge Adı İŞE YERLEŞTİRME ORANI (%)

Nisan Mayıs

1.649 4.289 295 3.985 3.269 2.199 1.718 574 476 4.967 18.454 206.817

1.661 3.306 184 2.692 2.516 887 1.307 546 460 3.200 13.559 173.080

BAŞVURULAR İŞE YERLEŞTİRMELER

304 1.719 14 114 1.873 55 263 89 98 505 4.529 64.851

422 1.428 28 135 1.264 92 138 63 108 401 3.678 59.623

18 40 5 3 57 3 15 16 21 10 25 31

25 43 15 5 50 10 11 12 23 13 27 34

2013 Nisan ve Mayıs Ayları, İller İtibariyle Başvurular ve İşe Yerleştirmeler

- - 25 - -

dicle kalkınma ajansı

Ekonomik Göstergeler Bülteni

Kaynak: İŞKUR

İŞKUR İstatistikî verilerine göre Bölgemizde, 2012 yılında yapılan

toplam 53.601 iş başvurusundan 12.707’si işe yerleştirme ile sonuçlanmıştır.

Bu dönem içerisinde, % 24’ü bulan Bölgedeki işe yerleştirme oranı,

% 28 olan Türkiye ortalamasının altında kalmıştır

2012 Yılı İller İtibariyle Başvurular ve İşe Yerleştirmeler

İl/Bölge Adı

22.495 42.084 5.183 42.910 61.580 11.917 23.128 8.557 9.999 53.601 227.853 2.011.056

İşe Yerleştirme

4.232 15.919 2.029 5.474 14.364 2.309 5.535 1.684 3.179 12.707 54.725 560.262

İşe Yerleştirme Oranı (%)

19 38 39 13 23 19 24 20 32 24 24 28 Başvurular

2012 Yılı

İller İtibariyle İş Başvuruları ve İşe Yerleştirmeler

- - 24 - -

2012 Yılı İşe Yerleştirme Oranları (%)

Kilis 39

Gaziantep

38 SİİRT

32

TR 28 TRC

24

TRC3 24 ŞIRNAK

20 MARDİN

19 Şanlıurfa

23

BATMAN 24

Diyarbakır 13 Adıyaman

19

Kilis 15 Gaziantep

43

SİİRT 23

TR 34 TRC

27

TRC3 ŞIRNAK 13

12 MARDİN

10 Şanlıurfa

50

BATMAN 11

Diyarbakır 5 Adıyaman

25