16 May›s 2001 B‹L‹MveTEKN‹K
B ‹ L ‹ M V E T E K N L O J ‹ H A B E R L E R ‹
Etnik Kalp ‹lac›
ABD’de bir eczac›l›k firmas›, yaln›zca Afrika kökenliler için gelifltirdi¤i bir kalp ilac›n› insanlar üzerinde denemeye haz›rlan›yor. Amerika’da Afrikal›lar›n damar t›kanmas› nedeniyle kalp hastal›¤›na yakalanma e¤ilimi, beyazlara göre fazla. Ölüm oran›ysa, beyazlar›n iki kat›. Araflt›rmalar, Afrika kökenlilerin, bu hastal›¤a karfl› temel mücadele arac› olan ACE bask›lay›c›lar›ndan fazla yarar görmediklerini de ortaya koymufl. Nedeninin, kal›t›msal olarak edinilmifl bir fizyolojik de¤ifliklik oldu¤u san›l›yor. Bu de¤ifliklik, ACE bask›lay›c›lar›na karfl› beyazlara
oranla daha az nitrik oksit (NO) tepkisi verilmesine yol aç›yor, bu da ilac›n etkinli¤ini azalt›yor. NitroMed firmas›ysa BiDil adl› ilac›n sorunu çözece¤ine inan›yor. Firma, ABD G›da ve ‹laç Dairesi’nden BiDil’in iki y›l süreyle yaln›zca Afrika kökenliler üzerinde denenmesi için izin koparm›fl. ‹lac› gelifltiren Minnesota Üniversitesi kalp araflt›rmac›s› Jay Cohn, iki damar geniflletici maddeyi bir NO kayna¤›yla birlefltiren BiDil’in etkili olaca¤›na inan›yor. ‹lac›n piyasaya ç›kmas› için, 100 ayr› noktada toplam 600 hasta üzerinde iki y›l sürdürülecek olan deneyden baflar›l› sonuç al›nmas› gerekiyor. Science, 30 Mart 2001
Alerjiye ve
fiiflmanl›¤a
Karfl› Tenya?
Bir Japon t›p uzman›n›n, ast›m, saman nezlesi gibi alerjik hastal›klardan, ya da afl›r› fliflmanl›ktan yak›nanlara önerisi, birer tenya yutmalar›. Tokyo T›p Bilimleri ve Diflçilik Üniversitesi’nde çevresel parazitoloji profesörü olan Koichiro Fujita, son befl y›l süresince belirli aral›klarla ba¤›rsaklar›nda tafl›d›¤› üç tenyan›n, hem kilo almas›n› önledi¤i, hem de kendisini saman nezlesinden kurtard›¤› görüflünde. Fujita, uzun süre Japon halk› aras›nda çok yayg›n olan ba¤›rsak kurtlar›n›n, hükümetin 2. Dünya Savafl› sonras› uygulad›¤› mücadele programlar› sayesinde ortadan kalkt›¤›n›, buna paralel olarak da ast›m ve öteki alerjik hastal›klarda oransal bir art›fl meydana geldi¤ini söylüyor. Örne¤in günümüzde Japonya’da çocuklar›n yüzde 40’›, daha bir kuflak önce
kimsede rastlanmayan atopik dermatitis denen bir deri hastal›¤›ndan rahats›zm›fl. Uzmanlar, bunu Japonlar›n afl›r› temizlik merak›na ba¤l›yorlar. Ev dezenfektanlar›n›n ve mikrop öldürücü sabunlar›n yayg›n kullan›m›n›n, bedenin ba¤›fl›kl›k sistemine "antrenman verecek" basit rahats›zl›klar› ortadan kald›rd›¤›, bunun da ba¤›fl›kl›k sisteminin alerjanlara karfl› afl›r› tepki vermesine yol açt›¤› düflünülüyor. Fujita, tenya salg›lar›n›n ve d›flk›s›n›n, bu türden afl›r› tepkileri bask›layan antikor üretimini tetikledi¤i görüflünde. Japon profesör, ekibinin tenya salg›lar›ndan elde etti¤i bir maddenin, farelerde atopik dermatitis hastal›¤›n› tedavi etti¤ini öne sürüyor. Fujita, eflini ve baz› meslektafllar›n› da ba¤›rsaklar›nda tenya besleme konusunda ikna etti¤ini söylüyorsa da, meslektafllar› öneriye fazla s›cak bakmam›fllar. Üniversite de, ekibin deneyleri insanlar üzerinde tekrarlamas›n› yasaklam›fl.
Science, 6 Nisan 2001
T›p
Ameliyatlarda
‹nek Kan›
Hayvanlardan sa¤lanan ve kan yerine geçebilen bir ürünün insanlarda kullan›lmas› için ilk izin Güney Afrika Cumhuriyeti’nde verildi. S›¤›r hemoglobininden elde edilen "Hemopure" adl› oksijen tafl›y›c› bileflim, afl›r› derecede kans›z hastalar›n tedavisinde ve
ameliyatlarda kullan›lacak. Ürünün, güvenli kan s›k›nt›s›n›n çekildi¤i Güney Afrika’n›n k›rl›k bölgelerinde yayg›n kullan›m alan› bulaca¤› san›l›yor. Dünya Sa¤l›k Örgütü’ne göre her befl yetiflkin Güney Afrikal›’dan biri, ba¤›fl›kl›k sistemini çökerterek AIDS hastal›¤›na yol açan HIV virüsü tafl›yor.
Hemopure adl› ürünü gelifltiren Biopure adl› Amerikan flirketinin yetkilileri, ürünün her kan grubuna uyumlu oldu¤unu belirtiyorlar. Hemopure’de kullan›lan ham hemoglobin, Amerika’da kesime
giden büyükbafl hayvanlardan al›n›yor. Saflaflt›rma süreci s›ras›nda ürünün HIV, hepatit C ve deli dana gibi bulafl›c› hastal›k tafl›yan
mikroorganizmalardan ar›nd›r›ld›¤›n› kaydeden flirket yetkilileri, ürünün kullan›m› için bu y›l ABD
hükümetine, daha sonra da Avrupa hükümetlerine baflvuracaklar›n› aç›klad›lar.
