DÜZEYLERİNE GÖRE ÇATIŞMA TÜRLERİ
• Örgütsel çatışma, örgüt üyesinin birey düzeyinde, kişinin kendi içinde yaşadığı çatışma, grup düzeyinde, grup içi çatışma ve gruplararası, örgüt düzeyinde ise örgüt içi çatışma ve Örgütler arası çatışma olarak sınıflandırılmaktadır (Can, Azizoğlu, Aydın, s. 418, 2011; Özdemir, s. 8, 2013).
Bireysel Çatışma
Örgütlerde ortaya çıkabilecek birey düzeyinde çatışma taraf olan gruplara göre beş tür çatışma olabilir (Koçel, s. 667, 2007).
1. Kişilerin kendi içlerindeki çatışma 2. Kişiler arası çatışma
3. Kişiler ve gruplar arası çatışmalar
4. Grupların kendi içinde ve gruplar arası çatışmalar
5. Organizasyonlar arası çatışmalar (Koçel, s.2007: 508).
Bireysel Çatışma
Bireysel çatışmada, bireyin kapasitesinin üstünde iş yapması istendiğinde ya da kendisinden ne yapması istendiğini bilemediği durumlarda baskı ya da zorlanma hisseder (Koçel, s. 667, 2007). İşgörenlerin sık sık görev yerlerinin değiştirilmesiyle onların hiçbir işi tam olarak öğrenememeleri belirsizliği beraberinde de çatışmaya getirecektir (Can, Azizoğlu, Aydın, s. 420, 2011).
Bireysel Çatışma
Çatışmaların bireylerden kaynaklanan nedenleri(Yeniçeri, s.92, 2009):
1- Kişilik farklarının neden olduğu çatışmalar
2-Kıt kaynaklar için rekabetin neden olduğu çatışmalar 3-Statülerin farklı algılanmasının neden olduğu çatışmalar
Kişilerarası Çatışma
• Kişilerarası çatışma, iki kişi arasında karar verme sürecinde amaçların, yöntemlerin, deneyimlerin ve değer yargılarının farklılığı nedeniyle ortaya çıkan çatışmalardır (Can, Azizoğlu, Aydın, s. 421, 2011). Bireyler arasında yaşanan çatışma sonunda bireyler savunma saldırganlık, uzlaşma ve çekilme davranışı gösterirler (Öztürk, s.13, 2013). İkili çatışmanın yoğunluğunun artması, çatışan kişileri zorlaması, çatışmayı kavgaya dönüştürebilir (Başaran, s. 264, 1992).
Gruplararası Çatışma
• Örgüt içinde en sık yaşanan çatışma türü işi gruplararası çatışmadır. Bu çatışma, aynı amire bağlı çeşitli bölümler arasında yaşanabileceği gibi, farklı amirlere bağlı bölümler arasında da yaşanabilir (Can, Azizoğlu, Aydın, 2011). Grup düzeyindeki çatışmalar, grubun içinde ve gruplar arasında olmak üzere iki başlıkta ele alınabilir (Özdemir, s. 13, 2013).
Yönetici Uzman Çatışması
• Yönetici ile uzmanın arasındaki çatışma her ikisinde rollerini yerine getirme isteğinden kaynaklanır. Uzman uzmanı olduğu bilgilerin doğruluğunu savunur. Yönetici ise bu bilgilerin kendisini başarısızlığa götüreceğine inandığı için uzman önerilerini uygulamak istemez. Bu zıtlık çatışmayı doğurur (Başaran, s. 265, 1992).
KAYNAKLAR
Özdemir, A., A. (2013). Çatışma ve Stres Yönetimi I. «Çatışmanın Doğası: Tanımı, Türleri, ve Süreci».
Anadolu Üniversitesi Yayınları: Eskişehir.
Başaran, İ. E. (1992). Yönetimde İnsan İlişkileri (Yönetsel Davranış). Gül Yayınevi, Kadıoğlu Matbaası: Ankara.
Koçel, T. (2007). İşletme Yöneticiliği, Yönetim ve Organizasyon-Organizasyonlarda Davranış-Klasik- Modern-Çağdaş Yaklaşımlar, İstanbul.
Yeniçeri, Ö. (2009).Örgütlerde çatışma ve Yabancılaşma. IQ Kültür ve Sanat Yayıncılık: İstanbul.
Can, H, Azizoğlu, A. Ö., Aydın, E. M. (2011) Organizasyon ve Yönetim. Siyasal Kitabevi: Ankara.