Doku aralıkları, hücreler arası (ekstrasellüler) bölgeler ve vücut boşluklarında transudat (su, sıvı) toplanmasıdır.
Ödem terimi, daha çok doku ve hücreler arasında normalden fazla sıvı toplanması durumunu ifade eder.
Vücut boşluklarında (karın, göğüs boşluğu) sıvı artışını belirtmek için ise hidrops terimi kullanılır. Örneğin karın boşluğunda sıvı toplanmasına
hidprops asites ya da kısaca asites denilir.
Yangısal ve yangısal olmayan ödemden de söz edilir.
1. Hidrostatik basıncın artması
a. Kalp bozuklukları (konjestif kalp yetmezliği gibi), b. Venöz obstruksiyon (tıkanma), kompresyon (basınç), c. Arteriyel dilatasyon (genişleme), kalp yetmezliği veya
2. Ozmotik (onkotik) basıncın azalması
Hipoproteinemiye bağlı olarak şekillenir. Örneğin glomerulonefritis olgularında, beslenme bozukluklarında, açlık ve kaşekside protein yetersizliğine bağlı olarak genel ödem şekillenir.
3. Sodyum kaybı
-Böbrek yetmezliği (sodyumun tubullerden geri emilemeyip atılması), -Renin-angiotensin-aldosteron sekresyonu dengesinin bozulması
sonucu
4. Kapillar permeablite artışı
5. Lenf damarlarının tıkanması: Lenf ödemi şekillenir.
6. Sinirsel-hormonal etki a. Sinirsel uyarım
Beyinde 4. Ventrikülün tabanındaki corpus restiforme
b. Hormonal etki
Vücutta su dengesi ,
Antidiüretik hormon
(ADH)
ile
Sistemik ödem
Kalp bozuklukları (genel dolaşımın engellenmesi),
Lokal ödem
Vücut boşluklarında sıvı toplanması:
Hydropericardium kalp kesesinde, Hydrothorax göğüs boşluğunda,
Bulunduğu yere göre fonksiyon bozukluğu oluşturur. Mesela:
Beyin ödemi sonucu yaşam merkezleri etkilenir, baygınlık ve ölüm şekillenir.
Akciğer ödeminde solunum bozulur ve ölümle sonuçlanır Hafif olaylarda ödem sıvısında bakteriler ürer ve
KRONİKLEŞİR
Bağ dokusu kollagen artar.