• Sonuç bulunamadı

OKLUZAL MORFOLOJİYİ OKLUZAL MORFOLOJİYİ OLUŞTURANOLUŞTURAN ELEMANLAR VE ELEMANLAR VE FONKSİYONEL OKLUZAL MUMLAMAFONKSİYONEL OKLUZAL MUMLAMAProf. Dr. Semih BERKSUNProf. Dr. Semih BERKSUN

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "OKLUZAL MORFOLOJİYİ OKLUZAL MORFOLOJİYİ OLUŞTURANOLUŞTURAN ELEMANLAR VE ELEMANLAR VE FONKSİYONEL OKLUZAL MUMLAMAFONKSİYONEL OKLUZAL MUMLAMAProf. Dr. Semih BERKSUNProf. Dr. Semih BERKSUN"

Copied!
24
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

OKLUZAL MORFOLOJİYİ OKLUZAL MORFOLOJİYİ OLUŞTURAN

OLUŞTURAN ELEMANLAR VE ELEMANLAR VE

FONKSİYONEL OKLUZAL MUMLAMA FONKSİYONEL OKLUZAL MUMLAMA

Prof. Dr. Semih BERKSUN

Prof. Dr. Semih BERKSUN

(2)

 Dişlerin okluzal yüzeyleri incelendiğinde Dişlerin okluzal yüzeyleri incelendiğinde belirli elemanların bir araya gelmesi ile belirli elemanların bir araya gelmesi ile

oluşan özgün yapılar oldukları görülür.

oluşan özgün yapılar oldukları görülür.

 Bu yapılar genel hatları ile pozitif ve Bu yapılar genel hatları ile pozitif ve negatif oluşumlar olarak özetlenebilir.

negatif oluşumlar olarak özetlenebilir.

Arife Doğan / Orhan Murat Doğan.

(2000). Oklüzal Mumlama Teknikleri.

(3)

Pozitif oluşumlar Pozitif oluşumlar

 Tüberkül tepeleri Tüberkül tepeleri

 Marjinal sırtlar (kenar sırtlar ) Marjinal sırtlar (kenar sırtlar )

 Santral (aksiyel ) sırtlar Santral (aksiyel ) sırtlar

 Triangular sırtlar Triangular sırtlar

 Bütünleyici sırtlardır. Bütünleyici sırtlardır.

(4)

TÜBERKÜL TEPELERİ TÜBERKÜL TEPELERİ

 Tüberküllerin en Tüberküllerin en yüksek, tepe

yüksek, tepe noktalarıdır.

noktalarıdır.

 Tüberkül tepelerinin Tüberkül tepelerinin kapanış halinde karşıt kapanış halinde karşıt

dişlerdeki dişlerdeki

konumlanmalarına konumlanmalarına göre okluzal planın göre okluzal planın

tipi belirlenir.

tipi belirlenir.

Arife Doğan / Orhan Murat Doğan.

(2000). Oklüzal Mumlama Teknikleri.

(5)

MARJİNAL SIRTLAR ( kenar sırtlar) MARJİNAL SIRTLAR ( kenar sırtlar)

 Bunlar tüberkül Bunlar tüberkül

tepelerinden mesial tepelerinden mesial

ve distale doğru ve distale doğru

yönelen uzantılardır.

yönelen uzantılardır.

 Okluzal tablanın Okluzal tablanın çevresinde

çevresinde tüberküllerin tüberküllerin

kabartısını oluşturan kabartısını oluşturan

yan sırtlardır.

yan sırtlardır.

(6)

TRİANGULAR SIRTLAR TRİANGULAR SIRTLAR ( üçgen şeklindeki sırtlar ) ( üçgen şeklindeki sırtlar )

 Tüberkül tepesinden Tüberkül tepesinden santral oluğa transvers santral oluğa transvers

veya oblik olarak uzanan, veya oblik olarak uzanan,

tüberkülün en büyük sırt tüberkülün en büyük sırt

ya da lobudur.

ya da lobudur.

 Gerek bukko-lingual ve Gerek bukko-lingual ve gerekse mesio-distal gerekse mesio-distal

kesitlerinde triangular sırtın kesitlerinde triangular sırtın

dışbükey olduğu gözlenir.

dışbükey olduğu gözlenir.

Arife Doğan / Orhan Murat Doğan.

(2000). Oklüzal Mumlama Teknikleri.

(7)

Santral (aksiyel) sırtlar Santral (aksiyel) sırtlar

 Tüberküllerin tepe Tüberküllerin tepe noktasından dişin noktasından dişin bukkal ve lingual bukkal ve lingual

yüzlerine doğru yüzlerine doğru

uzanan sırtlardır.

uzanan sırtlardır.

(8)

Aksiyel Yüzeyler Aksiyel Yüzeyler

 Marjinal sırtlara komşu Marjinal sırtlara komşu olarak, aksiyel sırtlar olarak, aksiyel sırtlar

arasında uzanan kısımlar, arasında uzanan kısımlar,

aksiyel yüzeylerdir aksiyel yüzeylerdir

Arife Doğan / Orhan Murat Doğan.

(2000). Oklüzal Mumlama Teknikleri.

(9)

BÜTÜNLEYİCİ SIRTLAR BÜTÜNLEYİCİ SIRTLAR

 Bütünleyici olukların Bütünleyici olukların

ürünüdürler ve oluğun bir ürünüdürler ve oluğun bir

duvarını şekillendirirler.

duvarını şekillendirirler.

Oluğun diğer duvarı Oluğun diğer duvarı

triangular sırttır.

triangular sırttır.

 Bütünleyici sırtlar Bütünleyici sırtlar

genellikle bütünleyici genellikle bütünleyici

oluklar ve gelişim olukları oluklar ve gelişim olukları

arasında şekillenirler.

arasında şekillenirler.

(10)

Pozitif oluşumlar Pozitif oluşumlar

 Bu düzenleri ile her Bu düzenleri ile her

tüberkülün dört sırta sahip tüberkülün dört sırta sahip

olduğu gözlenmektedir.

olduğu gözlenmektedir.

(Mesial ve distal marjinal (Mesial ve distal marjinal

sırtlar, santral sırtlar, sırtlar, santral sırtlar,

triangular sırtlar ) triangular sırtlar )

 Bütünleyici sırtlar Bütünleyici sırtlar

tüberkülleri tamamlayıcı tüberkülleri tamamlayıcı

unsurlardır

unsurlardır

(11)

NEGATİF ÖZELLİKLER NEGATİF ÖZELLİKLER

 Gelişim olukları Gelişim olukları

 Bütünleyici oluklar Bütünleyici oluklar

 Fossa ve sulkuslardır. Fossa ve sulkuslardır.

(12)

GELİŞİM OLUKLARI GELİŞİM OLUKLARI

 Okluzal yüzeylerdeki en Okluzal yüzeylerdeki en derin girintiler gelişim derin girintiler gelişim

oluklarıdır. Mesial ve oluklarıdır. Mesial ve distal fossa arasında distal fossa arasında

uzanırlar ve her fossada uzanırlar ve her fossada

interproksimal kontağa interproksimal kontağa doğru bukkal ve lingual doğru bukkal ve lingual

yönde ikiye ayrılırlar.

yönde ikiye ayrılırlar.

(13)

BÜTÜNLEYİCİ OLUKLAR BÜTÜNLEYİCİ OLUKLAR

 Triangular sırtların mesial Triangular sırtların mesial ve distalinde bütünleyici ve distalinde bütünleyici

oluklar vardır.

oluklar vardır.

 Gelişim oluklarının Gelişim oluklarının yardımcısı gibidirler.

yardımcısı gibidirler.

 Gelişim olukları ve Gelişim olukları ve

bütünleyici oluklar düz bütünleyici oluklar düz

çizgi halinde değildirler.

çizgi halinde değildirler.

(14)

BÜTÜNLEYİCİ OLUKLAR BÜTÜNLEYİCİ OLUKLAR

 Bütünleyici oluklar, Bütünleyici oluklar, keskin dipli gelişim keskin dipli gelişim

oluklarından farklıdır ve oluklarından farklıdır ve

yuvarlak diplidirler. Bir yuvarlak diplidirler. Bir

diğer fark, yuvarlak dipli diğer fark, yuvarlak dipli

bütünleyici oluklar bütünleyici oluklar

marjinal sırtlarda sonlanır marjinal sırtlarda sonlanır

ve minedeki kıvrımlara ve minedeki kıvrımlara

benzerler

benzerler . .

(15)

Bütünleyici olukların üç Bütünleyici olukların üç

amacı vardır:

amacı vardır:

 Distal ve mesialinde girinti yaparak triangular Distal ve mesialinde girinti yaparak triangular sırtları keskinleştirirler.

sırtları keskinleştirirler.

 Tüberküller için geçiş yolları sağlarlar. Tüberküller için geçiş yolları sağlarlar.

Transvers olduklarında çalışan, oblik Transvers olduklarında çalışan, oblik

olduklarında dengeleyen oluklardır.

olduklarında dengeleyen oluklardır.

 Gelişim olukları ile arasında bütünleyici Gelişim olukları ile arasında bütünleyici sırtları meydana getirirler.

sırtları meydana getirirler.

(16)

FOSSA VE SULKUSLAR FOSSA VE SULKUSLAR

 Dişin okluzal yüzünde oluşan girinti Dişin okluzal yüzünde oluşan girinti

keskin ve açılı ise fossadır. Girinti eğer keskin ve açılı ise fossadır. Girinti eğer

uzuyorsa sulkus olarak adlandırılır.

uzuyorsa sulkus olarak adlandırılır.

(17)

FONKSİYONEL OKLUZAL FONKSİYONEL OKLUZAL

MUMLAMA MUMLAMA

Mum ilave teknikleri olarak da adlandırılan bu tekniklerin mum Mum ilave teknikleri olarak da adlandırılan bu tekniklerin mum kazıma tekniğine göre avantajı, belli bir düzen içinde aşamalı bir kazıma tekniğine göre avantajı, belli bir düzen içinde aşamalı bir prosedüre imkan vermesi ve okluzal formun elemanları üzerinde prosedüre imkan vermesi ve okluzal formun elemanları üzerinde

artikülasyonun etkisinin daha iyi anlaşılmasını sağlamaktır.

artikülasyonun etkisinin daha iyi anlaşılmasını sağlamaktır.

(18)

Fonksiyonel Tüberküller Fonksiyonel Tüberküller

 Normal bir dentisyonda, sentrik kapanış halinde Normal bir dentisyonda, sentrik kapanış halinde maksiller posterior dişlerin

maksiller posterior dişlerin lingual tüberkülleri lingual tüberkülleri ve ve mandibuler posterior dişlerin

mandibuler posterior dişlerin bukkal tüberkülleri bukkal tüberkülleri karşıt karşıt dişler üzerindeki okluzal fossa veya marjinal sırtlarla dişler üzerindeki okluzal fossa veya marjinal sırtlarla

temas halindedir.

temas halindedir.

 Bu tüberküller, çiğneme sırasında besinleri bir havan ve Bu tüberküller, çiğneme sırasında besinleri bir havan ve havaneli gibi öğütürler. İşte bu aktif tüberküllere

havaneli gibi öğütürler. İşte bu aktif tüberküllere fonksiyonel tüberküller

fonksiyonel tüberküller veya veya çalışan tüberküller çalışan tüberküller adı adı verilir.

verilir.

(19)

Non-Fonksiyonel Tüberküller Non-Fonksiyonel Tüberküller

 Diğer taraftan Diğer taraftan maksiller molarların bukkal tüberkülleri maksiller molarların bukkal tüberkülleri ile ile mandibuler molarların lingual tüberkülleri mandibuler molarların lingual tüberkülleri karşıt karşıt

dişlerle temas etmezler.

dişlerle temas etmezler.

 Bunlar havanın kenarı gibi besinlerin dışarı kaçmasına Bunlar havanın kenarı gibi besinlerin dışarı kaçmasına engel olurlar. Ayrıca bukkal mukoza ve dili

engel olurlar. Ayrıca bukkal mukoza ve dili

fonksiyonel tüberküllerden uzak tutarak korurlar.

fonksiyonel tüberküllerden uzak tutarak korurlar.

 Bu tüberküllere, Bu tüberküllere, çalışmayan tüberküller, non- çalışmayan tüberküller, non-

fonksiyonel tüberküller, pasif tüberküller, dengeleyen fonksiyonel tüberküller, pasif tüberküller, dengeleyen

tüberküller

tüberküller adı verilir. adı verilir.

(20)

A. Tüberkül-fossa ilişkisi A. Tüberkül-fossa ilişkisi

B. Tüberkül-kenar sırtı ilişkisi

B. Tüberkül-kenar sırtı ilişkisi

(21)

TÜBERKÜL-MARJİNAL SIRT DÜZENİ TÜBERKÜL-MARJİNAL SIRT DÜZENİ

(Fizyolojik ilişki) (Fizyolojik ilişki)

 Bu tip okluzal planda fonksiyonel tüberkül temasları Bu tip okluzal planda fonksiyonel tüberkül temasları karşıt diş çiftinin okluzal yüzeylerindeki marjinal

karşıt diş çiftinin okluzal yüzeylerindeki marjinal sırtlarla veya bir fossa ile kontaktadır. Bu yüzden sırtlarla veya bir fossa ile kontaktadır. Bu yüzden

tüberkül-marjinal sırt okluzal planı temelde bir dişe tüberkül-marjinal sırt okluzal planı temelde bir dişe

iki diş şeklinde bir düzen içindedir.

iki diş şeklinde bir düzen içindedir.

 Erişkinlerin büyük bir çoğunluğu bu tip bir okluzal Erişkinlerin büyük bir çoğunluğu bu tip bir okluzal planı sergilediklerinden genel pratikte de bu düzen planı sergilediklerinden genel pratikte de bu düzen

yaygın olarak kullanılır.

yaygın olarak kullanılır.

(22)
(23)

Hüsnü Yavuzyılmaz. (2001) Diş Morfolojisi Fizyolojisi ve okluzyon. 4. Baskı. THK Basımevi Ankara

Orhan Murat Doğan / Arife Doğan. (1986). Oklüzal

Morfoloji. Pozitif ve Negatif Özellikler; Oklüzyon Türleri;

Tüberkül-Marjinal Sırt İlişkisi; Tüberkül-Fossa İlişkisi Türkiye.

Tuna Matbaacılık Sanayi ve Ticaret A.Ş.

Arife Doğan / Orhan Murat Doğan. (2000). Oklüzal Mumlama Teknikleri. Tüberkül-Marjinal Sırt Mum İlave Tekniği;

Tüberkül-Fossa Mum İlave Tekniği; Kanin Koruyuculu

Oklüzyon Mum İlave Tekniği; Tek Taraflı Dengeli Oklüzyon

(24)

Okluzal Morfoloji

Okluzal Morfoloji

Grafik Çizim Ödevi

Grafik Çizim Ödevi

Referanslar

Benzer Belgeler

Effect of muscle relaxation splint therapy on the electromyographic activities of masseter and anterior temporalis muscles. Hiyama S, Ono T, Ishiwata Y, Kato Y,

- Proksimalden bakıldığından bukkal ve lingual kontur kretleri anterior dişlere göre daha okluzal düzeydedir.. - Bukkal cuspın mesial eğimi distal eğimden kısadır (Üst

 Oklüzal travma tamir aktivitesinin artmasına neden olur; yeni dokular nekroze olanların yerini almaya başlar, buna buttressing bone formation (yeni kemik oluşumu) denir..

HAREKETLİ BÖLÜMLÜ PROTEZLER İÇİN GEREKEN OKLUZAL TEMAS İLİŞKİLERİ. Sentrik okluzyonda posterior dişlerde bilateral

 Bu nedenle aşırı madde kaybına uğramış endodontik tedavili dişlerin final restorasyonları yapılmadan kök kanalından destek alan post kor uygulamaları ile.

 Kanalları konik formda olması ve kanalları prepare etmek için kullanılan kanal aletlerinin de konik olması konik.. postların

Shillingburg : Fundamentals of Tooth Preparations for Cast Metal and Porcelain Restorations Quintessence Pub Co; 1 edition

Bir dişin tümüyle veya kısmen bir restorasyonla kaplanabilmesi için belirli kalınlıkta bir diş dokusunun.. kesim yoluyla dişten uzaklaştırılması