Fak Derg., 1997, 8(I.l).J8-j9

(1)

lLL .

/1'1.

Fak Derg., 1997, 8(I.l).J8-j9

Bir inekte Çift Cerv i, Olgusu

M Bozkun AT AMANı Falıh HATIPOCıU

^I Cengıı

YILDIL

ISclçuk Uıı ı \"crsııesı Veterlııer FakültesI. Dallerme ve SUlH ·

ⁱ

Tohumlama Anabılım Dalı Koıı~tL

=SCıçuk Un ıversiıesı Veterı ıı er FakültesI. PatoloJI Anabılim Dalı. Kon~a

lYıııullCti Yıl Umvers ıtesı Veterıner Fakulıesı, Döllernıe vc Sııııı·

i

Tohumlaıııa Aııabı i

i iii

Dal

i.

Vaıı

Özet :

Altıı \;I~11 llolşıcll1 ırı..ı bır ınckt\! Çırt c<.:r\'ı\

olgusu

tanımlıınuı Olgulltın tanıl1\1 rcı..t;!1 \.ıgııı;ıl \<.: l\(hımorlclıı

111u.I\cnc

ık dognılmıdı

Anahtar K elimeler:

Incı...

Çllll,;Cn'l\

Ce n h dublc:< in a 1.'0\\ (A

c:ı~c

rCl1011)

Sumll1al~·: C<.:nı\ uublı::\

11,ls

tl<.::><:rıhı.:d \ll ;ı

SI\·}<.:llfS olt!

Ilııblcm ı;mh rhı~ 1,;;1:;<.: \ıa, wıııinll<.:ıJ

ILI rcelal

ı,ıgııwl

Jnd

posuııortcııı cxmıııııall011

Kc)'

Word! :

^(01\^,!)outılı.: cCJ\'1\

Giriş

Vucudıııı 1;1111;1111111111, bır kısııııııııı ):1

da

orgaıılanıı, çıfı oluşuınu halındekı bo/uklııklar

bunlara

aıt tomurcuklarııı Çın şekıllcnl1lcslIlc bağlı olaraı..

mcydana

gelır

Scrbest \c

bııışık ıkıLlerın ):1

da

orgaıılarııı Çıft şekılleıımcsı (ıkı utcnıs. ıkı dalaı... ıkı dıl

\ s

gıbı) eıııbrı~'onal )aşaıııla ılgılı

olarak

ınc~d:ıııa gelmcktedır

(

i)

Çıfı

cen

1.\

olgusu Mullcr

kanallarının ka~ Ilaşımısı esnasında şekıllenen bır bol.ukluı..ıan

kaynaklan-

maktadır Kalıısal bır sonııı

olup.

resesıf bır

gcn

tarafından naklcdıldıgı bıldırılınektcdir

(2 .3) Ban

dunımlarda

i·:;

^CLLL gCl1lşl]ğıııdc \e

1-25

cm ı..alııılığıııda

doku

baıılıııııı ccn'ı\ııı ı..audalındc

vcya

dış ağııııda ~er aldığı

\C spekllllll1lla

yapılan

ll111a)eIlClerdc

Çın delıı..ıı eenı, şeklınde gonılebıleceğı ıfade cdılıııcı..ıedıı

(oj..

nadır

du

nı

ILI- larda

gerçeı.. Çın

ccn 1\

(ıılerııs dıdclplı~s) oluşur

\C

ıJ..ı :ı~n scl\ıı..al ı..aııal

ba[!,1111s11 olarak komulaw

.ıçılır];ır (ıı

CCI\

1.\ utcrıııııı

bu

tıp sorunlarında lanı. \'agınal

~oıdaıı Ll.\gıılanal1 bır kaıeterın ser..,ıkal

kanaldan

geçıniıp rektlıll1dakl

elle

ı..oııırolu '<IMıasıyla

ger-

çeklcştırılebılır

(2)

Çıft ccnı:\

olgusu

1ı1J..elııı/dc ~;ıpılan bır ıncl.baha çalışlııa~lllda (7) bıldırılJlıı~llr Bıı

rapordan

başka Çıft

C Crll\ olgusu}la

ılgılı bır ı..a~d:ı rastlaııılınaıııası.

bu

anoınallııll1 gCIııI:ı)

\..analla

ılgılı bo/uı..!ılklarıl1 tanı

vc

ıcda\'ısındc goı oııundc bulundunılması onenı

Olgunun

Tanımı

Maıel)al. Stiı ınckçılığı ~np:ırı bır aılc IŞletlııcslııde

~eıışlJrılcıı.

daha

ÖIICC

U Ç

kcı dogııııı .ıapıııış (ı ~:ışlı 1I015teıl1 ırı..ı bır ınck

olup.

ıkı LIlelıl~sllıllı ı..or

OI Ill:I SI

\c sul

\Crııııının ;1I..:ılll1:1s] scbcbı~

le

IIlcıbal!:ı):!

geıırılıııışıı Koıı~:ı

ii

Tarıııı Mııdıırlııgıı wrafıııdan Veıerıııcr Ilekımler ıçın açılaıı

'Ineklerele

Sunı Tohumlanıa

\· c

Kaleıer U~gıılaıııası' adlı ı..ursun uygulanıaları sırasında hay\:ıl1il rasılall11dı Ineğc kaıeıer ıı)gulaıııası esnasında Çın

ccm , \

olgusuıldaıı şııphclcıııldı

ve

yapılan "agınal nıua~enc ılc

dc olgu

dOğnılandı

Ccrvix vc

uıcnıs posımorıeııı

olarak

mu:ıvene cdıklı (Sekıl

i)

arl.ctınekıedır Şckıl

i UtcruSUI1

dışıan goriıııuınu

(2)

~lIk ı;ırdııııı\!,ı l:ıpıl;1ı1 1lI11;IICIlCdı'

her

ıkı

cer. 1\

1...111,11111111

d;ı ;ıçık olduğı i dlH,alı çekıı

('cn I.\'ler

111,lk,I~I,1 açıldı~ıııda k;ıııalların bırbırlerınden ba~ıııısıı ol;ırak COrpııS lIıcrı"

e

;ıçıldığı il' ıck

(orpus

ıııeTi bıılıındu~ıı goılcndı ıSckl1

2)

':ockıl

2

(ıft

cc r. 1\ ).;;111<11111111

gönıııuıııu

\ırıç;ı

h;l\\an

!;;ıhıbındcıı Iı<ıııaııııı dalı;ı oncckı dogllllll;ITlııda

gllÇ

doğuın, reıcllsııo-secLJndıııanlııı

\ c abort us

gıbı P,lıoloJık olguların şekıllenmedıgI.

Iı:ı~ıaııınıkı

meme

k:lIlalınıl1 ııkanıııasııı:! bağlı

ola rak

kesımldığı anaıııneıı iılındı

Geııııal kanalııı farklı bölgelerınden alınan dokuların ınıkroskobık ıııcdeıııııesınde ıse herhangı bır

le/) ona

rastlanııı;ıdı

ra!'ıı~nı:ı ıe

SOI1U\'

Lagerlof

ıc

BO, ld

(-l) Çıfı ceıyl.\

olgusu

ınsıdensını Sııcdısh Ihglıl<ıııd ırkı

silTlIlerde %2. Robcn s (5 )'a gOll'

Seııcrgrell ıe Wrıglıı b:ışlıca Holsıeııı ırkından olıııak

1I1.eT l'

farklı ırkı:ııı sıırulerde

%2. Abm (6)

ıse 'loII4~

olarak

bıldırmekıedırier

DlIlç

ıe Gııler

(7).

Iıle/balı" ma\el)'alı ıııerıııde yiinıııııklen bır :traşıırmad;ı o/oı:I.05 onını'nda Çıfı cer.'ıx olgıısuna rasıladıklarıııı

ifade

cııııekıedırler Vanlocıı ıse.

(8) bu

oraııııı '}uO ı-ıı:u araslııda değışıığinı,

ortala ma olarak

°1ı~U_

7

arasıııda olduğuııu ı'e

bu

bowklugıııı

erkek v e

dışı hayıaııın lıer ıkısıııden ıeya herhangı bınndcıı domıııaııl bır

gcn

ıarafından nakledıldigıııı bıldırmekıedır A~flca a~'1l1 araşlırıııacı Çıfı

cef','I\

olgularında

her

bır

gebchk

ıçın

gereken

ıohumlaına sa~ısıııın

1 75

ıkcn,

bu

oraııııı sığlıkiı h:ı~'ıanl:ır içııı

1:"1

oldıığıııııı. ayrıca

bu olgulnrda

reıeıısıyo

sccundıııarıım, ;ıborıııs. gııç ıe

ölu

doguııı gıbı

!>oıukluklarııı ınsıdaıısıııın arımadığıııı

vurgu la-

makı:ıdır Halbukı

Slllman

(I})

\c Slllman

ıe

ark

(LLL)

iS(' bıı

ol!!ulllJll 01 0LOI1L:11

resesıf bır gcıı ı:ırafınd:ııı

ıı:ıklcdıldıgını nırgulamakıadırl;ıı (ıfı

ccn 1\

olgusıı s!crılllC Il.' ıııferıılııc sebebı

0111l:1\

ıp

bb, lIc

h;ın:ırıl;ır

gebe

kalabılnıckıc ıe doğum ı:ıp:ıbılnıekıcdır

Ancak çok ender

dummlard:ı

dogal

aşlll1d:uı

sonra feko!

ndas~on engellencbılır

{l- i i) .\kEnICC ( 1 11

ıs~

Çıfı CCf\ 1\

olgusunun

gcncllıkk bıı~

uk

bır

problem

oluşturnıanıasın;] ragınen bırc~scl f:ırklılıl-I;ırıı\

şekılknebılecegıııı \1.' ÖLeliıkil.'

de se n Ik:11

k:ııı:ıllard:ıı\

bırıııııı

111-:111

olması

halilld e

~1I111 ıolılıınl:IJIlal:ırd:1 problcııılcr doğ:ıbıleccgıııı ıflıde eıınckıedır

Sonuç'

olar:ık. ;ılııı:uı :ın:ll11IlCI bulgul;ırı

il'

IIlCclclıen Iı(cr;uur ıcrıkrc d;II,III1[;ırak Çıft

ccr. 1 \

olgulıı lı:ııı;ıııların

ge b e

I-:ıl:ıbıkcegı

\c

,lborlIlS.l!IIı;

doğuın ıe re(ensııo-secııııdınamııı gıbı p:ııoloıık boıııkı"k şekıllenille or:ırıl:ırıııııı lıorın:11 haıı;fııl:ır:ı

go re

d:ıha f;ııla olına~:ıea~ı I-;ıııısııı;ı ı;ırıldı

Ka~l1:ıkl:ır

L.l)rnmnıı'r VO Mıl\I--,lldllllt!..:n LLL ·I..:hrbıııh d..:ı

,lllg":ll1cl11ncl1

Piııluılı)gıc'

p

'Xı'

I

cıdlll,llhl

Inkc

Vcıl.!;!

~tıılg<1ı1

2,Alıl~';tnı E(I~'H): Hilıııl,.

l<Ullllll,1I111,nd,1

ıııkıtılıı,'

In

Ikpındııl,.,ı\(ııı ,",illll lııllıııııLıııı,1 ])'l~lllll I.' Iııkıllııl..:' ldıloı i \Id~,ltt\ ~h~_i lIa~kl ])1/t!I..:ıı

10.:1.111l,1

J.u'ipuld IIW and R.'rıni, SI\\(ı~lj(l)· ~\IIı!;!ı'ıııı,11 ıkkd ,11'ı'..:dlııg

hm

lll..: ı..:pnıJıııll\lll Iıı 'l'ıın..:ııl

i h":I,I]11

ııı rhı.:ııı':;..:rıl)lugl' l"dılcd hı

JL\ 1\.1111111\\ 17

¹ \\

1\

~()ııııd..:r~ Cllıııp

,

Phtlnddphı:ı

-'.L:ıgı'rlof

N

:ınd

Suyu I - I.

(ı~5j): lh;Iı1.1l1 1l\]l\Jplil~ıd mıu uıh..:ı abnunu,ı! condıllOlls

111

ıhı.: 'C\ıı,ı!

nrg,l1l'

\ıl ~:ıltl~

uf

ıh..: Sıı..:dısh llıghl,ınd hrı:ı.:d 1ı.:~1ı1ı

LLL

1l\1~\lmııl":l\\

..::-.anıIlUltwıı

01

IJı..:r (ıllIItilUliS L\ır V..:ı

L1 1. 1H

5.Ruberb SJ, tI~7ı): Vcı..:rın,ı['\ (lh,ı..:lrll'S

,md

~":ll1l,ıl dı~<ı~~ ,lh4.111ı

hi.

Ilh:ı~,ı N":I\\lıtl,.

(I,A!:lm

MCS

(!~H-'): !\t'W,II!\lıı ,ıııdıc, i1i g..:IıII,ıl dl~":ds..:S III":llIIS

lll":

V..:ı ](,,:ı ~~ I'I~

7,Din~

DA

ıc Güler M. (ı~ın) Iıı..:kkıd..: ıııkıtıhlı'

I1Cd..:111

ilimı gcıııı.ıı

i)lga11

1'W,\/ııklukl.ıI1 1l/..:llllık l'W,bll\\ılrt..:111 .ını~ıınn;ı

S tL

V..:ı !-ak

Ik!'!! 1

i 1(¹)

KV:ıııLocn

A .

(I~('I):

A

ııınlnbıılıuıııu ılıı: 1-I11l\ıkılgc uııhc

JUlIbk C

CTI'I\ Colidilıun

m

)-,0\ mı:

.,;,Iltk

rh..:~ı~,

111111 uf

lJırccıh, Sı;hdlı:ıııa

and i

!Illkııı,! Allhı..:rd:ıııı

9,Sillnı:ın

K (1963): Nok on

ıhı: umıhk ~Cf\I\

..:ollthııOlI ın ..:ııuk

J ol I kr..:J

5.ı :;

lU. Silllil:m K ,

Rullim WC und

Kl'llIlrickJW, (1%1):

A

g..:ııı.:lıı: .uıahsı~

(LI'

Ihc duuhk ~clll\ nıııdlllUlI iii ~alllc

J

\lll !..:r..:d , 52. 1. 2(,

tl.

Arıhur CA, NH:II;.·~ ın ıHHI I'ıoıınun

A , !

twı')) Vdcrılli\n I{cpnxlm;ııon aııd ()h~ı-:ınıs q(ı bıh hı l1aıllıı:rc Iımbn luntlon

12. McEnıcc

K.

n~~U): l{qırudlıı'lll": P,llholo):1 ol

1)l.)ll1":~lll Mm1l111011~

1'11

AlOldl!llllı I'r..:s~ :-;,ııı

1)lq!11

(alılonııa