Tamamı Çözümlü
DENEME 20
ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ
EĞİTİM BİLİMLERİ
KPSS 2021
68
80
Komisyon
KPSS ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ TAMAMI ÇÖZÜMLÜ 20 DENEME
ISBN- 978-0-2020-0113-5
Kitapta yer alan bölümlerin tüm sorumluluğu yazarına aittir.
© Pegem Akademi
Bu kitabın basım, yayım ve satış hakları Pegem Akademi Yay. Eğt. Dan. Hizm. Tic. A.Ş.’ye ait- tir. Anılan kuruluşun izni alınmadan kitabın tümü ya da bölümleri, kapak tasarımı; mekanik,
elektronik, fotokopi, manyetik kayıt ya da başka yöntemlerle çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz. Bu kitap, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı bandrolü ile satılmaktadır. Okuyucu- larımızın bandrolü olmayan kitaplar hakkında yayınevimize bilgi vermesini ve bandrolsüz
yayınları satın almamasını diliyoruz.
Pegem Akademi Yayıncılık, 1998 yılından bugüne uluslararası düzeyde düzenli faaliyet yü- rüten uluslararası akademik bir yayınevidir. Yayımladığı kitaplar; Yükseköğretim Kurulunca
tanınan yükseköğretim kurumlarının kataloglarında yer almaktadır. Dünyadaki en büyük çevrimiçi kamu erişim kataloğu olan WorldCat ve ayrıca Türkiye’de kurulan Turcademy.
com tarafından yayınları taranmaktadır, indekslenmektedir. Aynı alanda farklı yazarlara ait 1000’in üzerinde yayını bulunmaktadır. Pegem Akademi Yayınları ile ilgili detaylı bilgilere
http://pegem.net adresinden ulaşılabilmektedir.
7. Baskı: Ekim 2020, Ankara Yayın-Proje: Ümit Dilaver Dizgi-Grafik Tasarım: Gülnur Öcalan
Kapak Tasarımı: Pegem Akademi Baskı: Vadi Grup Basım A.Ş.
İvedik Organize Sanayi 28. Cadde 2284 Sokak No:105 Yenimahalle/ANKARA
(0312 394 55 91) Yayıncı Sertifika No: 36306 Matbaa Sertifika No: 26687
İletişim
Karanfil 2 Sokak No: 45 Kızılay / ANKARA Yayınevi: 0312 430 67 50 - 430 67 51 Dağıtım: 0312 434 54 24 - 434 54 08 Hazırlık Kursları: 0312 419 05 60
İnternet: www.pegem.net E-ileti: pegem@pegem.net WhatsApp Hattı: 0538 594 92 40
Ön Söz
Değerli Okuyucularımız,
Akademik platformda ve sınav yayıncılığı alanında tartışılmaz lider ve temel başvuru kaynağı olan PEGEM Yayınları’nın zengin yayın yelpazesine eklenen Eğitim Bilimleri 20 Deneme setimiz, yine eğitim bilimleri alanında tanınmış ve otorite kabul edilen eğitimciler tarafından hazırlanmıştır.
Hem öğrencinin süre performansını artıracak hem de bilgi açığını ka- patacak nitelikte hazırlanan deneme setinizdeki sorular, özenle seçilmiş olup size kapsamlı bir tekrar imkânı sağlayacaktır. Bu sayede eksiklerinizi sağlıklı bir şekilde tespit edebilme ve sınavdan önce bunları giderme fırsatınız olacaktır.
Öğretmen adayları için olmazsa olmaz bölümlerden biri olan eğitim bi- limleri oturumundan tam verim alabilmeniz için hazırlanan deneme setinizin sizlere faydalı olacağına inanıyor, meslek hayatınızda şimdiden başarılar dili- yoruz.
Pegem Akademi
iv
İçindekiler
Ön Söz ...iii
İçindekiler ...iv
Deneme 01 ...1
Deneme 02 ...8
Deneme 03 ... 13
Deneme 04 ... 19
Deneme 05 ... 26
Deneme 06 ... 33
Deneme 07 ... 38
Deneme 08 ... 44
Deneme 09 ... 52
Deneme 10 ... 61
Deneme 11 ... 69
Deneme 12 ... 74
Deneme 13 ... 79
Deneme 14 ... 86
Deneme 15 ... 91
Deneme 16 ... 98
Deneme 17 ...105
Deneme 18 ...113
Deneme 19 ...119
Deneme 20 ...125
Cevap Anahtarı ...131
Deneme - 01
1. Yıllarca düz (manuel) vitesli araç kullanan Cezmi Bey, arabasını de- ğiştirerek otomatik vitesli bir araba almıştır. Ancak ilk günlerde sanki debriyaj pedalı varmış gibi sol ayağı vites değiştirmek için hareketlen- mektedir.
Cezmi Bey’in yaşadığı olumsuz aktarım durumu aşağıdakilerden hangisinin sonucudur?
A) Sönme
B) Kademeli yaklaştırma C) Geçmiş alışkanlıklar D) Uyarana alışma E) Ayırt etme
2. Aşağıdakilerden hangisi içsel gü- dülenme ile ilgilidir?
A) 5 yaşındaki Orhun’un, annesi oyuncak alacak diye uslu dur- ması
B) Üniversite öğrencisi Selçuk’un sınıfta kalmamak için ders ça- lışması
C) Lise öğrencisi Furkan’ın takdir- name almak için sınavlarına çok iyi hazırlanması
D) Bir fizik profesörünün merakını gidermek için yeni yayınları ta- raması
E) Fabrika işçisinin maaşı kesilme- sin diye hasta hasta işe gitmesi
3. “Barış Öğretmen Osmanlı tarihini anlatırken öğrencisi Sevgi yaz tati- li hayalleri kurmaktadır. Öğretmen Sevgi’nin anlamsız gözlerle kendine baktığını görür ve anlattıkları ile ilgi- li bir soru sorar. Sevgi, öğretmenin söylediklerine dair hiçbir şey hatırla- madığını fark eder. Hatta hangi ünite- deydik diye düşünmeye başlar.”
Yukarıdaki paragrafla ilgili aşağı- daki ifadelerden hangisi doğru- dur?
A) Sevgi’nin hayal kurduğu anda kısa süreli belleğinde içsel uya- rıcılar bulunmaktadır.
B) Öğretmenin sözleri Sevgi’nin al- dığı düşsel uyarıcılardan dolayı duyusal kayda girememiştir.
C) Sevgi’nin yaşadığı problem algı- lama ile değil, kodlama ile ilgilidir.
D) Sevgi’nin öğretmeninin soruları- na doğru cevap vermemesi kod- lamanın ezbere dayanmasından kaynaklanmaktadır.
E) Derste yaşananlar Sevgi’nin öğ- renme kapasitesinin düşük oldu- ğunu göstermektedir.
2
4. Zararsız bir uyaranla birkaç kez kar- şılaşan bir kişi bu uyaranla ilk karşı- laştığında ilk olarak bu uyarana tepki verecektir ancak herhangi bir önemi olmadığı için bu uyarana daha sonra vereceği tepki azalacaktır. Örneğin gece uyurken bir ses duyup uyanır ve bu sesin mobilyalardan gelen çıtırtılar olduğunu fark edersek sesi artık önemsemeyiz.
Yukarıda anlatılan durum aşağı- daki kavramlardan hangisine ör- nek verilebilir?
A) Duyusal adaptasyon B) Alışma
C) Duyarlılık kazanma D) Alışkanlık kazanma E) Ketlenme
5. “Edimsel koşullanma ilkelerine göre bir davranışın dışarıdan pekiştiril- memesi süreç içinde sönmeye ne- den olur. Davranış devam ediyorsa mutlaka dışsal bir uyaran (pekiştireç) davranışa eşlik ediyordur.”
Edimsel koşullanmanın yukarıda savunulan argümanı sosyal öğ- renme teorisinin hangi kavramı ile tezat oluşturmaktadır?
A) Karşılıklı belirleyicilik B) İçsel pekiştirme
C) Dolaylı öğrenme kapasitesi D) Dışsal denetim
E) Öz düzenleme kapasitesi
6. Bilgi işleme kuramındaki “bilginin kodlanması”, Bandura’nın sosyal öğrenme kuramındaki hangi kav- ramla eş değer olarak görülebilir?
A) Dikkat B) Performans C) Güdülenme D) Dolaylı pekiştirme E) Sembolleştirme
7. Aşağıdaki durumlardan hangisi öğrenilen bilgiler arasındaki ket vurma miktarını azaltan, doğru hatırlama olasılığını ise artıran bir faktördür?
A) İki kavramın aynı ortam ve bağ- lamda öğrenilmesi
B) İki kavramın benzer zamanlarda öğrenilmesi
C) İki kavram hakkında ayrıntılı bil- giye sahip olunması
D) Her iki uyaranın akustik ve gör- sel kodlamalarının birbirine ben- zemesi
E) Kavramların öğrenme tekrarının yetersiz olması
8. Genç insanların karşı cinse duygu- sal bağlanmaları güçlü öğrenmelere neden olur. Sevgilisinden, nişanlısın- dan ayrılan bir genç onu unutmadan kolay kolay başka birine karşı aynı duyguları geliştiremez.
Ayrılık sonrası unutma oluşmadan yeni bir kişiye duygusal yakınlık geliştirilememesi klasik koşullan- ma teorisinde hangi kavramla ta- nımlanmaktadır?
A) Ketlenme B) Bastırma C) Gölgeleme
D) Duygusal ön koşullanma E) Engelleme (blocking)
9. Klasik koşullanma teorisinde kendiliğinden geri gelme tepkisini aşağıdaki kavramlardan hangisi ile ilişkilendirebiliriz?
A) Genellenmiş koşulsuz tepkidir.
B) Ayırt edilmiş koşullu tepkidir.
C) Şiddeti azalmış koşullu tepkidir.
D) Ortamda uyaran yokken oluşan koşullu tepkidir.
E) Koşulsuz reflekstir.
10. Aşağıdakilerden hangisi öğren- menin en uygun tanımıdır?
A) Organizmanın uyarıcılar kar- şısında farklı tepkiler vermeye başlaması
B) Bireyin bilgi birikiminde artış ol- ması
C) Yaşantı kazanma nedeniyle or- ganizmanın davranışlarında farklılaşma olması
D) İstenmeyen tepkilerin zamanla azalarak istendik tepkilerin yer- leşmesi
E) İstendik davranış değişikliği oluşturmak için harcanan çaba
4
11. Bower ve Glass’ın yaptığı deney- lerde bir kelime listesinin hatırlan- masında ipuçlarının fonksiyonları incelenmiştir. Araştırmacının listede verilen herhangi bir kelimeyi deneğe sunması durumunda ipucu kelime- nin önünde ve arkasında bulunan kelimelerin çok az hatırlandığı ama listede ilgisiz bir sırada bulunan keli- menin ipucu ile çağrışım üretir cins- ten olduğunda daha çok hatırlandığı gözlenmiştir. Örneğin; “balık” ipucu kelimesi, listede ardışık olarak bu- lunan “sehpa-balık-kalem” kelime- lerini hatırlatmadığı hâlde, listenin sonunda bulunan “kırmızı et” keli- mesini çağrıştırdığı görülmüştür.
Yukarıdaki örnek, çağrışımın han- gi pragnanz ilkesi ile etkinleştiğini göstermektedir?
A) Şekil - zemin B) Benzerlik C) Basitlik D) Süreklilik E) Yakınlık
12. Edimsel koşullanma ile oluşmuş bir davranışın azaltılması;
I. 1. tip ceza II. 2. tip ceza III. Görmezden gelme IV. Olumsuz pekiştirme kavramlarından hangileri ile mümkündür?
A) Yalnız I B) I ve II C) I, II ve III D) II ve IV E) I, II, III ve IV
Çözümler
4. Koşullu bir tepkiye yol açan bir uya- rıcının organizmada yarattığı koşullu tepkiyi ortaya çıkarma gücünü yavaş yavaş kaybetmesi alışma kavramına örnek verilebilir. İlk kez duyduğunda korku tepkisi verdiği sesin daha sonra kişiyi korkutma gücünün kalmaması alışma kavramına örnektir.
Cevap B
5. Bandura, davranışçı kuramcılardan farklı olarak dışsal pekiştireç olmasa da davranışın devam edebileceğini söyler. Bu durumda davranışın deva- mını sağlayan unsur, bireyin içsel his- sedişidir. Kendi davranışının standart- ları hakkında memnuniyet hissetme, sosyal öğrenme kuramında içsel pe- kiştirme olarak tanımlanmaktadır.
Cevap B
6. Sosyal öğrenme kuramında, dikkat edilen gözlemlerin kişiden kişiye de- ğişen şekilde zihinde sembolleştirildi- ğinden söz edilir. Buradaki sembolleş- tirme kavramı bilgi işlem kuramındaki kodlama kavramının eş değeridir.
Cevap E 1. Edimsel koşullanma ile oluşmuş ve
otomatikleşmiş davranış örüntüleri, yeni ve farklı uyaranlar karşısında da otomatikleşen davranışı gösterme eği- limindedir. Yeni ve farklı uyarana karşı da aynı örüntünün gösterilmesi geçmiş alışkanlıklarımıza dayanmaktadır.
Cevap C
2.
A) Annenin oyuncak alması dışsal güdü- lenme oluşturur.
B) Sınıfı geçmek dışsal güdülenme ile ilgilidir.
C) Takdirname dışsal güdülenme ile il- gilidir.
D) Profesörün dışsal bir beklentisi ol- madan kendi merakını gidermek için yeni yayınları taraması içsel güdülen- me ile ilgilidir.
E) Maaş beklentisi dışsal güdülenme ile ilgilidir.
Cevap D
3.
Hayaller İçsel uyaranlar
Öğretmenin sözleri geri dönüyor. Kısa süreli belleğe
girmiyor.
Çünkü konsant- rasyon içsel
hayallerde.
Duyusal kayıt Dikkat
Sevgi'nin yaşa- dığı sorun kısa süreli belleğin başka uyaranlarla meşgul olması ile
ilgilidir.
K.S.B. U.S.B.
_
` a bbb bb
_
` a bbb bb
Cevap A
6
7.
A) İki kavramın aynı ortam ve bağlam- da öğrenilmesi ket vurma olasılığını artırır.
B) Aradaki sürenin kısa olması ket vur- ma olasılığını artırır. (Serpil ve Serap isimleri benzer zamanlarda, benzer ortamlardaki insanlara ait iki isimse kişilerin isimlerini karıştırma olasılığı- mız yüksektir. Oysa Serpil annemiz, Serap iş arkadaşımızsa karışma ola- sılığı daha azdır.)
C) İki şiir veya şarkının sözleri karışa- bilir. Ancak şarkıları yüzlerce defa söylemiş, konu hakkında derin bilgisi olan bir sanatçının karıştırma olasılığı daha azdır.
D) Sercan - Serkan: Akustik kodlamala- rı benzerdir. Karıştırma olasılığı daha yüksektir.
Sercan - Batuhan: Akustik kodlamaları farklıdır. Karışma olasılığı daha düşüktür.
Not: Sizin isminiz de karıştırılmış ve size farklı bir isimle seslenilmiş olabilir. Hatır- layın bakalım! İsminizi karıştıran insanlar size hangi isimle seslendi? Muhtemelen benzeşme göreceksiniz.
E) Karışan kavramları tekrar etmek, ket vurma olasılığını azaltır. (Tarih konuları ne kadar çok tekrar edilirse o denli az karıştırılır.)
Cevap C
8. Önceden oluşmuş bir koşullanmanın, sonradan gelen uyarıcıya koşullanma oluşturmasının önlenmesi, engelleme olarak tanımlanır.
+
+
salya salya zil + et
zil + ışık + et + salya zil
ışık
Klasik koşullanma (Zil koşullu uyaran hâline dönüşüyor.)
Engelleme (Işık ko- şullu uyaran hâline dönüşemiyor.) Unutulmayan
sevgili yeni kişi
et salya
tepki yok
Bu benzetmede koşulsuz uyarıcı; kişinin olumlu özellikleri, ilgisi, güler yüzü, gü- zelliği olabilir.
Cevap E
9. Pavlov, “zil + et” ilişkisi ile zile karşı koşullanma sağladıktan sonra sön- me gerçekleşmiştir. Sönmeden sonra Pavlov köpeği dinlendirmiş ve 20 da- kika sonra tekrar zil sesi vermiştir. Sö- nen koşullu tepkinin tekrar oluştuğunu görmüştür. Pavlov bu durumu kendili- ğinden geri gelme olarak tanımlamak- tadır. Dolayısıyla kendiliğinden geri gelen tepki, şiddeti azalmış bir koşullu tepkidir. Ayrıca kendiliğinden geri gel- me “zil” uyaranı verildiğinde sönmüş tepkinin tekrar canlanmasıdır. Bu yüz- den (E) seçeneği kuvvetli bir çeldirici olmasına karşın yanlıştır.
+
salya salya zil + et
zilzil
zil zil
zil zil zil zil
zil zil
zil
Ara Ara
Kendiliğinden geri gelme Sönme Klasik koşullanma et
salya
Cevap C
10. Öğrenme organizmanın çevreyle girdi- ği etkileşim sonunda kendisinde kalan ize bağlı olarak (yani yaşantı kazanma nedeniyle) oluşan davranış değişikliği olarak tanımlanır. Bu durumda öğren- menin en uygun tanımı C seçeneğinde ifade edilmiştir. Yani öğrenme organiz- manın davranışlarında yaşantı kazanma sonucu gerçekleşen değişikliktir.
Cevap C
11. Balık ve kırmızı eti diğer kavramlardan ayıran özellikleri; yenilebilir olmaları, protein içermeleri, et olmalarıdır. Dola- yısıyla zihnimizin bu iki kavramı ilişki- lendirmesi ve çağrıştırması, benzerlik pragnanzına dayanmaktadır. Zihnimiz benzerleri otomatik olarak bir araya getirmektedir.
Cevap B
12.
I. I. tip cezalar, davranışı azaltıcı etki üre- tirler.
II. II. tip cezalar, davranışı azaltıcı etki üretirler.
III. Görmezden gelme, sönmeyi aktive ederek davranışı azaltabilir.
IV. Olumsuz pekiştirme, davranışı artır- mak için kullanılan bir yöntemdir.
Cevap C
