Postmodern Dönemde Pazarlama

(1)

Postmodern Dönemde

Pazarlama

(2)

Postmodernizm

• Post-modern : Modern sonrası, Modern ötesi

• 1960’lı yıllarda güzel sanatların çeşitli alanlarında, edebiyatta ve mimaride yeni eğilimleri ifade edecek şekilde kullanılmıştır.

• 1980’lerin sonu 90’ların başında pazarlama ve davranış

bilimlerinde post modern uygulamalara yer verilmiştir.

(3)

Modernizm

• 17. ve 18. yy

• 1789 Fransız ihtilali

• 1960’larda sarsılmalar

• 9 Kasım 1989 Berlin duvarının yıkılması ile sona erdi.

• Bilim, pozitivizm, deneyselcilik, sürekli ilerleme, bilim ve aklın üstünlüğü, laiklik ve demokrasi

Modernizmin öne çıktığı koşullar

• Rasyonel düzenin kurulması ve akılcı yöntemlerin kabul edilmesi

• Dinsel düşüncenin etkisinin azalması

• Bilimsel düşüncenin yükselişi ve bilimsel girişimlerin amacı olarak maddi refaha vurgu yapılması

• Bireylerin sosyal ve ekonomik bir düzen içinde çalışan «bilen özneler» olarak görülmesi

• Endüstriyel kapitalizmin ortaya çıkışı

• Sanatta, mimaride ve bilimde

gerçekliğin ve temsilin önemli hale gelmesi

• Üretimin ve tüketimin ayrı eylemler olarak kabul edilmesi

(4)

• https://www.brandingturkiye.com/cubes-

ankara-kampanyasi-reklam-ve-modernlik-

bolum-5/

(5)

Postmodernizm

Postmodernizm, modernizmin temel varsayımları olan mantıksal

nedensellik ilişkisi ve birikimsel ilerlemeye olan bağlılığın bir anlamda reddedilişidir.

Postmodern açıklamalar kural ve ölçütlerin etkileri altında kalmaksızın özgür, özerk ve bağımsız olmaya

çalışmaktadır.

Postmodernizim modernizmin rasyonel düzen sağlama önerisini gerçeklik ve kaos ile red eder.

Postmodern dönem genellemelerin red edildiği, kuşkuculuk, ironi,

kargaşa, zıtlıkların yüceldiği bir dönemdir.

(6)

Modernizm ile Postmodernizm arasında ortaya çıkan farklılıklar (1)

Modernizmde olayların gözlemlenmesi ve bilimsel çıkarımlara ulaşmada objektiflik esas alınır.

Postmodernizmde ise bilimde gerçek olarak bilinenin, bireylerin diline ve kültürüne bağlı olarak şekillendiği, dolayısıyla gerçek olarak kabul edilenin objektif olarak değerlendirilemeyeceği öne sürülmektedir.

(7)

Modernizm ile Postmodernizm arasında ortaya çıkan farklılıklar (2)

• Modernizm gerçeklere odaklanarak, olaylarda neden-sonuç ilişkisi arar. Olayları indirgemeler yolu ile basitleştirerek hipotezler geliştirir ve test eder.

• Postmodernistler ise anlama odaklanarak, durumun bütününü göz önüne alarak tüme varım yolu ile fikirler üretilebileceği

inancındadırlar.

(8)

Modernizm ile Postmodernizm arasında ortaya çıkan farklılıklar (3)

• Modernizmin deneme yanılma ve deneylere bağlı araştırma yöntemlerine karşılık,

• Postmodernizm, sosyal bilimlerin diğer

alanlarından gelen bilgilerin de kullanılması

gerekliliğine inanmaktadır.

(9)

Postmodernizm

(10)

Modern/Modernite Postmodern/Postmodernite

Düzen/Kontrol Düzensizlik/Kaos

Kesinlik/Determinizm

Belirsizlik/Deterministik Olmayan

Fordizm/Fabrika Post Fordizm/Ofis

İçerik/Derinlik Tarz/Yüzey

Gelişme/Gelecek Statik/Bugün

Homojenlik/Fikir Birliği Heterojenlik/Çoğulculuk Hiyerarşi/Yetişkinlik Eşitlik/Gençlik

Varoluş/Gerçekçilik Performans/Benzetme Tartışma/Dışardan Yönlendirme Eğlence/Benmerkezci Seyretmek/Metafizik Katılım/Parodi

Uyum/Beklenen Uyumsuzluk/Şans

(11)

Postmodernizmin Ayırdedici Koşulları

1. Üstgerçeklik: Gerçek ile gerçek olmayan arasındaki bulanıklaşma. Benzetim

(1)

ile yaratılan imaj.

2. Parçalanmışlık : Sosyal, ekonomik ve siyasi açıdan egemen ideolojilerin ve değer yargılarının yok olması ve bunların yerini çoğul değer yargılarının ve normlarının alması. Pazarların çökmesi.

3. Üretim ve Tüketimin Yer Değiştirmesi: Üretimin değer yarattığı ve kutsal olduğu, tüketimin ise değer yaratmayan, yok edici bir eylem olduğu

anlayışının ret edilmesidir. Buna göre üretim ve tüketim bir bütünün parçasıdır.

4. Öznenin Merkezleştirilmemesi: Modern öncesinde tanrı merkeziyetçiliği, modernizmde insan merkeziyetçiliğinin postmodernizim de ne tanrı ne de insan merkeziyetçiliği anlayışına dönüşmesidir. Bireyler mesleklerine, sosyal sınıflarına, demografik özelliklerine göre tanımlanamaz. İnsan her anki

özellikleri ile var olmaktadır ve sürekli farklılık içeresindedir.

(12)

Postmodernizmin Ayırdedici Koşulları (2)

6 . Zıtlıkların Birlikteliği : Tüm alanlarda zıtlıklar bir arada olabilmektedir.

7. Adanmışlığın Kaybı: Bağlılığın ve Marka Sadakatinin Kayboluşu

8. Pastiş (Pastiche): Edebiyat, müzik ve mimari ile ilgili stillerin karıştırılması

9. Kronoloji: Geçmişe ilgi, özlem.

10. Kurumsalcılık Karşıtlığı: Ortodoks yapıya ve evrensel gerçekliklere yönelik antipati.

11. Çoğulculuk : Bu unsur bir ayrı kategori değildir ama

diğer unsurların birleştirilebileceğini ve postmodern yapının

farklılıklara açıklık ve hoşgörü göstermesini ifade eder

(13)

Postmodern Pazarlama

• Mükemmellik yerine sıradanlığı öneren, ortak dili olmayan, herşeyin kullanımına hoş bakan ve herbiri kendi dilini yaratmış, tüketime

yönelik bir gerçeklik, modern pazardaki “ya öyle ya böyle” yerine “hem öyle hem böyle”

ilkesizlik ilkesine göre eğlendirici, neşeli ve

ironik biçimleri savunan postmodernizmin

pazarlamadaki yansımasıdır.

(14)

Post Modern Pazarlamanın Özellikleri

• Şimdiki zamana odaklanır,

• Kültürel, zamansal ve tarihsel boyutlar çerçevesinde gerçeği sorgular,

• Pazarı parçalanmış benlik ve hazlardan oluşan anların gerçekleştiği bir merkez olarak görür,

• Tüketim sırasında üretimin gerçekleştiği düşüncesinden yola çıkarak üretim ile tüketim ayrımının anlamlı olmadığını savunur,

• Tüketiciyi, nesneleri kontrol edebilen bir özne olarak görmeyip, ürünleri tüketmek yerine ürünlerin sembolik anlam ve imajlarını tüketerek, hem tüketici hem de tüketilebilir nesne olarak tanımlar,

• Zıtlıkların birlikteliğini içeren ve bu doğrultuda yeni pazarlama

dinamiklerinin geliştirilmesini kapsar.

(15)

Satış, Modern Pazarlama ve Postmodern Pazarlamanın Karşılaştırılması

Satış Anlayışı Modern Pazarlama Anlayışı

Post-Modern

Pazarlama Anlayışı Hareket

Noktası

Fabrika Müşteri Müşteri, Çevre ve

Toplum Odak Noktası Ürün Müşterş ihtyaçları,

istekleri ve tercihleri

Müşteri, toplum ve çevrenin ihtiyaçları ve

tercihleri Kullanılan

Araçlar

Satış ve diğer tutundurma araçları

Bütünleştirilmiş pazarlama çabaları

Sonuç Kısa dönemde en yüksek satış hacmi

yakalanarak maksimum kar

Tüketiciyi tatmin ederek uzun dönemde maksimum

kar

Tüketici, çevre ve toplumun tatmin edilmesiyle, uzun dönemde işletme

varlıklarının arttırılması

(16)

Postmodernizm ile Değişen Tüketici Davranışları

• Tüketiciler daha fazla bilgililer

• İnsan sağlığına verilen önem arttı

• Enerji ve yakıt tasarruflu ürünleri tercih ediyorlar

• Yaşamlarını kolaylaştıracak ürünler arıyorlar

• İmaj tüketimine önem veriyorlar

• Sadakati daha az önemseme

• Ürünlerin sembolik

anlamlarına önem verme

• Sürekli anı yaşama isteği

• Şekle önem verme

• Düzensizliğin ve kaosun kabulü

• Yasal hak ve sorumlulukları daha iyi biliyorlar

• %100 mükemmel ürün

yerine fark yaratan ürünler

• Aynı paraya daha fazla değer

• Zıtlıkların birlikteliği

• Ürünle bağ kurulmasını

sağlayan reklamlar

(17)

Postmoderinizmin Pazarlamaya Bazı Etkileri

• 4P’den 4C’ye geçiş

• Kitlesel pazarlamadan birebir pazarlamaya geçiş

• Üründe fayda, yarar yerine stil, imaj ve sembollerin öneminin artması

• Fonksiyonel tüketimden sembolik tüketime geçiş

• Anlık ürün seçimlerinin fiyatının önüne geçmesi

• Tüketicilerde sürekli değişim olduğundan lojistik de esnekliğin olması

• Reklamlarda imaj, sembolleşmenin kullanılması

• Markalar sembolik anlamları temsil etmesi

(18)

POSTMODERN PAZARLAMA

UYGULAMALARI

(19)

Üst Gerçeklik

(20)

Sanal Gerçeklik–Arttırılmış Gerçeklik

(21)

Zıtlıların Birlikteliği-Parçalanma-

Adanmışlığın kaybı

(22)

Öznenin Merkezciliğini Kaybetmesi

(23)

(24)

(25)

Üretim ve tüketimin yer değiştirmesi

(26)

Açıklık/Hoşgörü

(27)