Madde Karakteristik Eğrisi

(1)

Madde Karakteristik Eğrisi

9. Hafta

Madde Bilgi Fonksiyonu

(2)

Madde Bilgi Fonksiyonu

• Bilgi fonksiyonları maddeler ve testin tanımlanması, maddelerin seçilmesi ve hangi testin kullanılacağına karar verilmesi süreçlerinde, testlerin karşılaştırılarak karar verilmesine yardımcı olur. Bu yöntem madde bilgi fonksiyonlarının hesaplanmasını içerir.

• MTK’ya göre her bir madde bir örtük değişkeni ölçer. Bu duruma bağlı

olarak her bir maddeye ilişkin yetenek ölçeği boyunca bilgi

hesaplanmaktadır. Örn; I

_j

(theta) j maddesinin bilgisidir (Baker ve Kim,

2017, 91). Yalnızca tek bir madde olduğunda fonksiyon oldukça az bilgi

verir.

(3)

N. T. Özyeter- ÖDE 6008 Madde Tepki Kuramı

(4)

Madde bilgi fonksiyonu, test geliştirme sürecinde maddelerin, yetenek

düzeylerini kestirmede ne kadar katkı sunduklarını ortaya koyarak

önemli bir rol oynar (Hambleton, Swaminathan ve Rogers, 1991).

(5)

Eğer bir maddenin şans ile yanıtlaması en az düzeyde ise, c parametresi 0dır. Bu durumda da θ

max

=b

i

olur. Genel olarak da eğer c >0 ise, ilgili madde en çok bilgiyi güçlük parametresine denk gelen değerin biraz üzerinde verir.

(6)

(7)

(8)

(9)

Özetle, madde bilgi fonksiyonlarında;

*Madde tarafından sağlanan maksimum bilgi madde güçlük düzeyine karşılık gelir (eğer c=0 ise). C>0 ise, güçlük düzeyinin biraz üzerindedir.

*a parametresi yetenek düzeyinin değerlendirilmesi için gerekli olan bilgiyi etkiler.

*Diğer parametreler eşit ancak c parametresi farklı olduğunda, yeteneğin değerlendirilmesinde c’si büyük olan madde daha az kullanışlıdır.

(10)

*Düşük ayırt edicilik gücüne sahip bir madde istatistiksel olarak neredeyse işe yaramazdır.

*En fazla ayırt edici maddeler bile yetenek ölçeği üzerindeki bazı

yetenek düzeylerinde, daha az ayırt edicil maddelerden az bilgi verebilir

ya da hiç bilgi vermeyebilir. Burada hangi maddenin seçileceği testi

geliştiren bireyin testi geliştirme amacı ile ilgilidir.

(11)

Madde Karakteristik Eğrisi

Madde Karakteristik Eğrisi

9. Hafta

Madde Bilgi Fonksiyonu

Madde Bilgi Fonksiyonu

• Bilgi fonksiyonları maddeler ve testin tanımlanması, maddelerin seçilmesi ve hangi testin kullanılacağına karar verilmesi süreçlerinde, testlerin karşılaştırılarak karar verilmesine yardımcı olur. Bu yöntem madde bilgi fonksiyonlarının hesaplanmasını içerir.

• MTK’ya göre her bir madde bir örtük değişkeni ölçer. Bu duruma bağlı

olarak her bir maddeye ilişkin yetenek ölçeği boyunca bilgi

hesaplanmaktadır. Örn; I

(theta) j maddesinin bilgisidir (Baker ve Kim,

2017, 91). Yalnızca tek bir madde olduğunda fonksiyon oldukça az bilgi

verir.

Madde bilgi fonksiyonu, test geliştirme sürecinde maddelerin, yetenek

düzeylerini kestirmede ne kadar katkı sunduklarını ortaya koyarak

önemli bir rol oynar (Hambleton, Swaminathan ve Rogers, 1991).

Eğer bir maddenin şans ile yanıtlaması en az düzeyde ise, c parametresi 0dır. Bu durumda da θ

=b

olur. Genel olarak da eğer c >0 ise, ilgili madde en çok bilgiyi güçlük parametresine denk gelen değerin biraz üzerinde verir.

Özetle, madde bilgi fonksiyonlarında;

*Madde tarafından sağlanan maksimum bilgi madde güçlük düzeyine karşılık gelir (eğer c=0 ise). C>0 ise, güçlük düzeyinin biraz üzerindedir.

*a parametresi yetenek düzeyinin değerlendirilmesi için gerekli olan bilgiyi etkiler.

*Diğer parametreler eşit ancak c parametresi farklı olduğunda, yeteneğin değerlendirilmesinde c’si büyük olan madde daha az kullanışlıdır.

*Düşük ayırt edicilik gücüne sahip bir madde istatistiksel olarak neredeyse işe yaramazdır.

*En fazla ayırt edici maddeler bile yetenek ölçeği üzerindeki bazı

yetenek düzeylerinde, daha az ayırt edicil maddelerden az bilgi verebilir

ya da hiç bilgi vermeyebilir. Burada hangi maddenin seçileceği testi

geliştiren bireyin testi geliştirme amacı ile ilgilidir.

Kaynakça

• Baker, B. F. & Kim, S. (2017). The Basics of Item Response Theory Using R. Switzerland: Springer International.

• Baker, B. F. (2016). Madde Tepki Kuramının Temelleri (çev. Neşe Güler). Ankara: Pegem Akademi

• Hambleton, R. K., Swaminathan, H. & Rogers, H. J. (1991).

Fundamentals of Item Response Theory. USA: Sage Publication